Itikia Ahadi za Mungu kwa Kuzoea Imani
“[Yehova Mungu] ametujalia zawadi [ahadi, NW] kuu na za thamani.”—2 PETRO 1:4, Habari Njema kwa Watu Wote.
1. Ni nini kinachotuwezesha tuzoee imani ya kweli?
YEHOVA ataka tuzoee imani katika ahadi zake. Hata hivyo “si wote walio na imani.” (2 Wathesalonike 3:2) Sifa hiyo ni tunda la roho takatifu au kani ya utendaji ya Mungu. (Wagalatia 5:22, 23) Kwa hiyo, ni wale tu wanaoongozwa kwa roho ya Yehova wawezao kuzoea imani.
2. Mtume Paulo anafasilije “imani”?
2 Lakini imani ni nini? Mtume Paulo aiita “wonyesho dhahiri wa mambo ya hakika ingawa hayaonwi.” Wonyesho dhahiri wa mambo hayo ya hakika ambayo hayaonwi ni wenye nguvu sana hivi kwamba imani inasawazishwa nao. Imani pia husemwa kuwa “taraja lililohakikishwa la mambo yanayotumainiwa” kwa sababu wale wenye sifa hiyo wana uhakikishio kwamba kila jambo ambalo limeahidiwa na Yehova Mungu ni la hakika sana hivi kwamba ni kana kwamba limetimizwa.—Waebrania 11:1, NW.
Imani na Ahadi za Yehova
3. Wakristo wapakwa kwa roho watakuwa na ono gani wakizoea imani?
3 Ili kumpendeza Yehova, ni lazima tuzoee imani katika ahadi zake. Mtume Petro alionyesha hilo katika barua yake ya pili iliyopuliziwa, iliyoandikwa karibu 64 W.K. Alionyesha kwamba ikiwa Wakristo wenzake wapakwa kwa roho wangezoea imani, wangeona utimizo wa “zawadi [ahadi, NW] kuu na za thamani” zitokazo kwa Mungu. Tokeo lingekuwa kwamba, ‘wangeishiriki hali yake ya kimungu’ wakiwa warithi pamoja na Yesu Kristo katika Ufalme wa kimbingu. Wakiwa na imani na msaada wa Yehova Mungu, walikuwa wameponyoka kutoka katika utumwa wa tabia na mazoea yenye kufisidi ya ulimwengu huu. (2 Petro 1:2-4, HNWW) Na ebu wazia! Wale wanaozoea imani ya kweli hufurahia uhuru uo huo ulio bora sana leo.
4. Tunapaswa kutia sifa zipi katika imani yetu?
4 Imani katika ahadi za Yehova na shukrani kwa ajili ya uhuru wetu wenye kupewa na Mungu yapaswa kutusukuma tujitahidi kadiri tuwezavyo kuwa Wakristo wenye kielelezo kizuri. Petro alisema hivi: “Mkijitahidi sana kwa upande wenu, katika imani yenu tieni na wema [wema-adili, NW], na katika wema wenu maarifa [ujuzi, NW], na katika maarifa yenu kiasi [kujidhibiti, NW], na katika kiasi chenu saburi [uvumilivu, NW], na katika saburi yenu utauwa [ujitoaji kimungu, NW], na katika utauwa wenu upendano wa ndugu [shauku ya kidugu, NW], na katika upendano wa ndugu, upendo.” (2 Petro 1:5-7) Hivyo Petro atutolea orodha ambayo ingefaa tuikariri. Acheni tuzichunguze sifa hizo kwa uangalifu zaidi.
Sehemu Muhimu za Imani
5, 6. Wema-adili ni nini, na tunaweza kuutiaje katika imani yetu?
5 Petro alisema kwamba wema-adili, ujuzi, kujidhibiti, uvumilivu, ujitoaji kimungu, shauku ya kidugu, na upendo zinatiwa katika moja na nyingine na katika imani yetu. Ni lazima tujitahidi kufanya sifa hizo kuwa sehemu muhimu za imani yetu. Kwa mfano, wema-adili si sifa tunayoonyesha bila imani. Mtunga kamusi W. E. Vine aonyesha kwamba kwenye 2 Petro 1:5, “wema-adili unatiwa ndani ukiwa sifa muhimu katika kuzoea imani.” Kila moja kati ya zile sifa nyingine ambazo Petro alitaja yapaswa pia kuwa sehemu ya imani yetu.
6 Kwanza, ni lazima tutie wema-adili katika imani yetu. Kuwa wenye wema-adili kunamaanisha kufanya yaliyo mema machoni pa Mungu. Kwa neno la Kigiriki hapa linalofasiriwa “wema-adili,” tafsiri nyingine hutumia “wema.” (New International Version; The Jerusalem Bible; Today’s English Version) Wema-adili hutusukuma tuepuke kufanya mabaya au kuwadhuru wanadamu wenzetu. (Zaburi 97:10) Pia unachochea hatua yenye ujasiri ya kufanya yaliyo mema kwa ajili ya manufaa za wengine za kiroho, za kimwili, na za kihisiamoyo.
7. Kwa nini tutie ujuzi katika imani yetu na wema-adili wetu?
7 Kwa nini Petro atuhimiza tutie ujuzi katika imani yetu na wema-adili wetu? Tunapokabili magumu mapya kwa imani yetu, tunahitaji ujuzi ili tuweze kutofautisha kati ya mema na mabaya. (Waebrania 5:14) Kupitia funzo la Biblia na ujuzi katika kutumia Neno la Mungu na katika kuzoea hekima ifaayo katika maisha ya kila siku, tunaongeza ujuzi wetu. Kisha, hilo hutuwezesha tudumishe imani yetu na kuendelea kufanya mambo yenye wema-adili tunapokuwa chini ya jaribu.—Mithali 2:6-8; Yakobo 1:5-8.
8. Kujidhibiti ni nini, nako kunahusianaje na uvumilivu?
8 Ili tuweze kukabili majaribu kwa imani, tunahitaji kutia katika ujuzi wetu kujidhibiti. Neno la Kigiriki kwa “kujidhibiti” laonyesha uwezo wa kujiweza wenyewe. Tunda hilo la roho ya Mungu hutusaidia tuonyeshe kujizuia katika wazo, neno, na mwenendo. Kwa udumifu katika kuzoea kujidhibiti, tunatia uvumilivu ndani yako. Neno la Kigiriki kwa “uvumilivu” lamaanisha uthabiti wenye ujasiri, si kukata tamaa kwa huzuni kwa sababu ya ugumu usioepukika. Ni kwa ajili ya shangwe iliyowekwa mbele yake kwamba Yesu alivumilia mti wa mateso. (Waebrania 12:2) Nguvu za kupewa na Mungu zinazoshirikishwa na uvumilivu huimarisha imani yetu na kutusaidia tushangilie katika dhiki, tukinze kishawishi, na kuepuka kuridhiana tunaponyanyaswa.—Wafilipi 4:13.
9. (a) Ujitoaji kimungu ni nini? (b) Kwa nini tutie shauku ya kidugu katika ujitoaji kimungu wetu? (c) Tunaweza kutiaje upendo katika shauku yetu ya kidugu?
9 Kwa uvumilivu wetu ni lazima tutie ujitoaji kimungu—kicho, ibada, na utumishi kwa Yehova. Imani yetu hukua tunapozoea ujitoaji kimungu na kuona jinsi Yehova anavyoshughulika na watu wake. Lakini, ili kuonyesha sifa ya kumcha Mungu, tunahitaji shauku ya kidugu. Kwani, “asiyempenda ndugu yake ambaye amemwona, hawezi kumpenda Mungu ambaye hakumwona.” (1 Yohana 4:20) Mioyo yetu yapasa itusukume tuonyeshe shauku ya kweli kwa watumishi wengine wa Yehova na kutafuta hali yao njema nyakati zote. (Yakobo 2:14-17) Lakini kwa nini tunaambiwa tutie upendo katika shauku yetu ya kidugu? Kwa wazi Petro alimaanisha kwamba ni lazima tuonyeshe upendo kwa ainabinadamu yote, si kwa ndugu zetu tu. Upendo huo unaonyeshwa hasa kwa kuhubiri habari njema na kuwasaidia watu kiroho.—Mathayo 24:14; 28:19, 20.
Matokeo Yaliyo Tofauti
10. (a) Tutatendaje ikiwa wema-adili, ujuzi, kujidhibiti, uvumilivu, ujitoaji kimungu, shauku ya kidugu, na upendo zinatiwa katika imani yetu? (b) Ni nini linalotukia ikiwa mtu anayedai kuwa Mkristo anakosa sifa hizo?
10 Tukitia wema-adili, ujuzi, kujidhibiti, uvumilivu, ujitoaji kimungu, shauku ya kidugu, na upendo katika imani yetu, tutafikiri, tutasema, na kutenda katika njia zinazokubalika kwa Mungu. Tofauti na hilo, ikiwa mtu anayedai kuwa Mkristo anashindwa kuonyesha sifa hizo, anakuwa kipofu kiroho. ‘Ayafumba macho yake yasione nuru’ kutoka kwa Mungu na asahau kwamba amesafishwa dhambi za zamani. (2 Petro 1:8-10; 2:20-22) Na tusishindwe kamwe katika njia hiyo na hivyo kupoteza imani katika ahadi za Mungu.
11. Tunaweza kutazamia nini ifaavyo kwa wale wapakwa kwa roho waaminifu-washikamanifu?
11 Wakristo wapakwa kwa roho waaminifu-washikamanifu wana imani katika ahadi za Yehova nao hujikakamua wenyewe ili kuhakikisha kuitwa na kuchaguliwa kwao naye. Vijapokuwa vizuizi vyovyote njiani mwao, tunaweza kuwatazamia waonyeshe sifa za kimungu. Kwa waaminifu waliopakwa kwa roho ‘kuna kuruzukiwa kwa ukarimu kuingia katika ufalme wa milele wa Bwana wetu, Mwokozi wetu Yesu Kristo’ kupitia ufufuo wao kwenye uhai wa roho mbinguni.—2 Petro 1:11.
12. Tunapaswa kuyaelewaje yale maneno ya 2 Petro 1:12-15?
12 Petro alitambua kwamba angekufa karibuni, na alitazamia kupokea ufufuo wa hatimaye kwenye uhai wa kimbingu. Lakini maadamu alikuwa hai katika “maskani hii”—mwili wake wa kibinadamu—alijaribu kujenga imani katika waamini wenzake na kuwachochea kwa kuwakumbusha juu ya mambo yanayohitajiwa ili kupata upendeleo wa kimungu. Baada ya kuondoka kwake katika kifo, ndugu na dada za kiroho za Petro wangeweza kuimarisha imani yao kwa kuyakumbuka maneno yake.—2 Petro 1:12-15.
Imani Katika Neno la Kiunabii
13. Mungu aliandaaje ushuhuda wenye kuimarisha imani juu ya kuja kwa Kristo?
13 Mungu mwenyewe alitoa ushuhuda wenye kuimarisha imani juu ya uhakika wa kuja kwa Yesu “kwa nguvu na utukufu mwingi.” (Mathayo 24:30; 2 Petro 1:16-18) Wakikosa uthibitisho, makuhani wapagani walisimulia hadithi bandia juu ya vijimungu vyao, hali, Petro, Yakobo na Yohana walikuwa mashahidi wenye kujionea wenyewe wa utukufu mkuu wa Kristo katika kule kugeuka sura. (Mathayo 17:1-5) Walimwona akiwa ametukuzwa wakasikia sauti ya Mungu mwenyewe akimkiri Yesu kuwa Mwana Wake mpendwa. Kukiri huko na ile sura nyangavu ambayo Kristo alipewa wakati huo lilikuwa tendo la kumpa heshima na utukufu. Kwa sababu ya kufunuliwa huko kwa kimungu, Petro alipaita mahali hapo, ambapo yaelekea palikuwa kwenye mwinuko wa Hermoni, “mlima ule mtakatifu.”—Linganisha Kutoka 3:4, 5.
14. Imani yetu inapasa kuathiriwaje na kule kugeuka sura kwa Yesu?
14 Kugeuka sura kwa Yesu kunapasa kuathirije imani yetu? Petro alisema hivi: “Nasi tuna lile neno la unabii lililo imara zaidi, ambalo, mkiliangalia, kama taa ing’aayo mahali penye giza, mwafanya vyema, mpaka kutakapopambazuka, na nyota ya asubuhi kuzuka mioyoni mwenu.” (2 Petro 1:19) Yaonekana “neno [hilo] la unabii” halikutia ndani tu unabii mbalimbali wa Maandiko ya Kiebrania juu ya Mesiya bali pia lilitia ndani ile taarifa ya Yesu kwamba angekuja “kwa nguvu na utukufu mwingi.” Neno hilo lilifanywaje “imara zaidi” kwa kule kugeuzwa sura? Tukio hilo lilihakikisha neno la unabii juu ya kuja kwa Kristo kwa utukufu katika mamlaka ya Ufalme.
15. Ni nini linalohusika katika kukazia fikira lile neno la unabii?
15 Ili tuimarishe imani yetu, ni lazima tukazie fikira neno hilo la unabii. Hilo lahusisha kujifunza neno hilo, kulizungumza kwenye mikutano ya Kikristo, na kutumia shauri lalo. (Yakobo 1:22-27) Ni lazima tuliruhusu kuwa “taa ing’aayo mahali penye giza,” ikitia nuru mioyo yetu. (Waefeso 1:18) Ndipo tu litakapotuongoza mpaka “nyota ya asubuhi,” au “nyota yenye kung’aa ya asubuhi,” Yesu Kristo, anapojifunua katika utukufu. (Ufunuo 22:16) Kufunuliwa huko kutamaanisha uharibifu kwa wale wasio waaminifu na baraka kwa wale wanaozoea imani.—2 Wathesalonike 1:6-10.
16. Kwa nini tunaweza kuwa na imani kwamba ahadi zote za kiunabii katika Neno la Mungu zitatimizwa?
16 Manabii wa Mungu hawakuwa watu wenye busara nyingi tu waliofanya matabiri yenye hekima, kwani Petro alisema hivi: “Hakuna unabii katika maandiko upatao kufasiriwa kama apendavyo mtu fulani tu. Maana unabii haukuletwa po pote kwa mapenzi ya mwanadamu; bali wanadamu walinena yaliyotoka kwa Mungu, wakiongozwa na Roho Mtakatifu [roho takatifu, NW].” (2 Petro 1:20, 21) Kwa mfano, Daudi alisema hivi: “Roho ya BWANA ilinena ndani yangu.” (2 Samweli 23:1, 2) Na Paulo aliandika hivi: “Kila andiko, [ni] lenye pumzi ya Mungu.” (2 Timotheo 3:16) Kwa kuwa manabii wa Mungu walipuliziwa kupitia roho yake, tunaweza kuwa na imani kwamba ahadi zote katika Neno lake zitatimizwa.
Walikuwa na Imani Katika Ahadi za Mungu
17. Ni ahadi gani iliyokuwa msingi wa imani ya Habili?
17 Ahadi za Yehova zilikuwa msingi wa imani ya lile ‘wingu kubwa’ la mashahidi wake wa kabla ya Ukristo. (Waebrania 11:1–12:1) Kwa kielelezo, Habili alikuwa na imani katika ahadi ya Mungu juu ya “uzao [mbegu, NW]” ambao ungeponda “nyoka” kichwani. Kulikuwa na uthibitisho wa utimizo wa hukumu ya Mungu juu ya wazazi wa Habili. Nje ya Edeni, Adamu na familia yake walikula mkate kwa jasho la nyuso zao kwa sababu ardhi iliyolaaniwa ilizaa miiba na michongoma. Yaelekea Habili aliona tamaa ya Hawa kwa mume wake akaona kwamba Adamu alimtawala. Bila shaka Hawa alisema juu ya maumivu ya ujamzito wake. Na mwingilio kwenye bustani ya Edeni ulilindwa na makerubi na ule upanga wa moto. (Mwanzo 3:14-19, 24) Hayo yote yalikuwa “wonyesho dhahiri” ukimhakikishia Habili kwamba ukombozi ungekuja kupitia ile Mbegu iliyoahidiwa. Akitenda kwa imani, Habili alimtolea Mungu dhabihu iliyothibitika kuwa yenye thamani kubwa kuliko ile ya Kaini.—Waebrania 11:1, 4, NW.
18, 19. Abrahamu na Sara walizoea imani katika njia zipi?
18 Wazee wa ukoo Abrahamu, Isaka, na Yakobo walikuwa na imani pia katika ahadi za Yehova. Abrahamu alizoea imani katika ahadi ya Mungu kwamba familia zote za duniani zingejibariki kupitia yeye na kwamba mbegu yake ingepewa bara fulani. (Mwanzo 12:1-9; 15:18-21) Mwana wake Isaka na mjukuu wake Yakobo walikuwa “warithi pamoja naye wa ahadi ile ile.” Kwa imani Abrahamu “alikaa ugenini katika ile nchi ya ahadi” akangojea “mji wenye misingi [ya kweli, NW],” Ufalme wa Mungu wa kimbingu ambao chini yao angefufuliwa kwenye uhai duniani. (Waebrania 11:8-10) Je! wewe una imani kama hiyo?
19 Sara, mke wa Abrahamu, alikuwa na miaka 90 hivi na alikuwa amepita kabisa ule umri wa kuzaa watoto alipozoea imani katika ahadi ya Mungu akapokea uwezo wa “kuwa na mimba” akamzaa Isaka. Hivyo, kutoka kwa Abrahamu mwenye umri wa miaka 100, ambaye “alikuwa kama mfu” kwa habari ya uzazi, hatimaye “watu wengi kama nyota za mbinguni wingi wao” wakaja kuzaliwa.—Waebrania 11:11, 12; Mwanzo 17:15-17; 18:11; 21:1-7.
20. Ingawa wazee wa ukoo hawakuona utimizo kamili wa ahadi za Mungu kwao, wao walifanya nini?
20 Wale wazee wa ukoo waaminifu walikufa bila kuona utimizo kamili wa ahadi za Mungu kwao. Lakini, “[waliziona zile ahadi] tokea mbali na kuzishangilia, na kukiri kwamba walikuwa wageni, na wasafiri juu ya nchi.” Vizazi vingi vilipita kabla ya Bara Lililoahidiwa kuja kuwa mali ya wazao wa Abrahamu. Hata hivyo, muda wote wa maisha yao, wazee wa ukoo wenye kumhofu Mungu walizoea imani katika ahadi za Yehova. Kwa sababu hawakupoteza imani kamwe, watafufuliwa hivi karibuni kwenye makao ya kidunia ya ule “mji” ambao Mungu aliwatayarishia, ule Ufalme wa Kimesiya. (Waebrania 11:13-16) Kwa njia iyo hiyo, imani yaweza kutuendeleza tukiwa waaminifu-washikamanifu kwa Yehova hata ikiwa hatuoni utimizo wa sasa hivi wa ahadi zake zote nzuri ajabu. Imani yetu itatusukuma pia tumtii Mungu, kama vile Abrahamu alivyofanya. Na kama vile alivyowapitishia wazao wake urithi wa kiroho, ndivyo tunavyoweza kuwasaidia watoto wetu wazoee imani katika ahadi za Yehova zenye thamani kubwa.—Waebrania 11:17-21.
Imani Ni Muhimu kwa Wakristo
21. Ili kukubalika kwa Mungu leo, ni lazima kuzoea kwetu imani kutie nini ndani?
21 Bila shaka, mambo mengine zaidi yanahusika katika imani kuliko kuwa na uhakika katika utimizo wa ahadi za Yehova. Muda wote wa historia ya kibinadamu, limekuwa jambo la lazima kuzoea imani katika Mungu kwa njia mbalimbali ikiwa mtu ataka kuwa na kibali chake. Paulo alionyesha kwamba “pasipo imani haiwezekani kumpendeza [Yehova Mungu]; kwa maana mtu amwendeaye Mungu lazima aamini kwamba yeye yuko, na kwamba huwapa thawabu wale wamtafutao.” (Waebrania 11:6) Ili mtu akubalike kwa Yehova leo, ni lazima azoee imani katika Yesu Kristo na katika dhabihu ya fidia ambayo Mungu ameandaa kupitia Yesu. (Warumi 5:8; Wagalatia 2:15, 16) Ni kama vile Yesu mwenyewe alivyosema: “Mungu aliupenda ulimwengu [wa ainabinadamu], hata akamtoa Mwanawe pekee, ili kila mtu amwaminiye asipotee, bali awe na uzima wa milele. Amwaminiye Mwana yuna uzima wa milele; asiyemwamini Mwana hataona uzima, bali ghadhabu ya Mungu inamkalia.”—Yohana 3:16, 36.
22. Ufalme wa Kimesiya utatimiza ahadi gani?
22 Yesu ana fungu muhimu katika utimizo wa ahadi za Mungu kuhusu Ufalme ambao Wakristo huomba. (Isaya 9:6, 7; Danieli 7:13, 14; Mathayo 6:9, 10) Kama vile Petro alivyoonyesha, kule kugeuka sura kulithibitisha neno la unabii juu ya kuja kwa Yesu katika mamlaka na utukufu wa Ufalme. Ufalme wa Kimesiya utatimiza ahadi nyingine ya Mungu, kwani Petro aliandika hivi: “Kama ilivyo ahadi yake, tunatazamia mbingu mpya na nchi [dunia, NW] mpya, ambayo haki yakaa ndani yake.” (2 Petro 3:13) Unabii kama huo ulitimizwa wakati wahamishwa Wayahudi katika Babuloni waliporudishwa nyumbani kwao katika 537 K.W.K. chini ya serikali, Zerubabeli akiwa gavana na Yoshua akiwa kuhani mkuu. (Isaya 65:17) Lakini Petro alielekezea wakati ujao ambapo “mbingu mpya”—Ufalme wa Kimesiya wa kimbingu—ingetawala juu ya “dunia mpya,” jamii ya kibinadamu yenye uadilifu itakayoishi kwenye dunia hii.—Linganisha Zaburi 96:1.
23. Ni maswali gani juu ya wema-adili tutakayozungumzia baadaye?
23 Tukiwa watumishi waaminifu-washikamanifu wa Yehova na wafuasi wa Mwana wake mpendwa, Yesu Kristo, tunatamani ule ulimwengu mpya wa Mungu ulioahidiwa. Tunajua kwamba uko karibu, na tuna imani kwamba ahadi zote za Mungu zenye thamani kubwa zitatimizwa. Ili kutembea kwa njia ya kukubalika mbele za Mungu wetu, ni lazima tuimarishe imani yetu kwa kuitia wema-adili, ujuzi, kujidhibiti, uvumilivu, ujitoaji kimungu, shauku ya kidugu, na upendo.a Kufikia hapo, swali hili laweza kuulizwa, Tunaweza kuonyeshaje wema-adili? Na kuwa kwetu wenye wema-adili kutatunufaishaje sisi na wengine, hasa washiriki wetu Wakristo, ambao wameitikia ahadi za Mungu kwa kuzoea imani?
[Maelezo ya Chini]
a Imani na wema-adili zinazungumziwa katika toleo hili la Mnara wa Mlinzi. Ujuzi, kujidhibiti, uvumilivu, ujitoaji kimungu, shauku ya kidugu, na upendo zitazungumziwa kikamili zaidi katika matoleo ya baadaye.
Majibu Yako Ni Gani?
◻ “Imani” yaweza kufasiliwaje?
◻ Kulingana na 2 Petro 1:5-7, ni sifa zipi zinazopasa kutiwa katika imani yetu?
◻ Kugeuka sura kwa Yesu kunapasa kuathirije imani yetu?
◻ Ni vielelezo vipi vya imani vilivyotolewa na Habili, Abrahamu, Sara, na wengine wa nyakati za mapema?
[Picha katika ukurasa wa 15]
Je! wewe wajua jinsi kugeuka sura kwa Yesu kunavyoweza kuathiri imani ya mtu?