Ule Msafara Mrefu wa Serikali Kubwa za Ulimwengu Wakaribia Mwisho
Biblia inasema juu ya serikali saba kubwa za ulimwengu—milki zenye nguvu ambazo zimefuatana moja baada ya nyingine kwa maelfu ya miaka katika historia ya ulimwengu. Makala zilizotangulia katika mfululizo huu zimeonyesha kwamba tunaishi katika wakati wa ile ya mwisho kati yazo—Serikali ya Ulimwengu ya Uingereza-Amerika ya siku zetu.a—Ufunuo 17:9, 10.
Serikali hii hii ya Ulimwengu ya Uingereza-Amerika inasimuliwa katika kitabu cha Ufunuo kama hayawani mwenye “pembe mbili.” Serikali hii kubwa ya ulimwengu yenye sehemu mbili ‘inawaambia wakaao juu ya nchi kumfanyia sanamu’ hayawani wa kisiasa anayewakilisha serikali kubwa zote saba za ulimwengu.—Ufunuo 13:11, 14.
Manabii haya yalitimizwa jinsi gani, na yanamaanisha nini kwetu sisi leo? Jibu lenye kupendeza ndilo mazungumzo ya makala inayofuata.
Hofu kuu ya miaka minne ya Vita ya Ulimwengu ya kwanza ilipokaribia mwisho wayo, rais wa Amerika Woodrow Wilson na waziri mkuu David Lloyd George walikusudia kuwe na Ushirika wa Mataifa. Lengo layo lilikuwa “kupata amani na usalama wa kimataifa” na hivyo wazuie hofu kuu ya vita kama hiyo isitukie tena.
Ni jambo lenye kupendeza kujua ni nani aliyeanzisha jambo hili. Viongozi hawa wawili walikuwa vichwa vya Serikali Kubwa ya Ulimwengu ya Uingereza-Amerika katika historia ya Biblia. Katika njia yenye kustaajabisha sana, jambo hili na mambo mengine ya uhakika kuhusu tengenezo la amani na usalama wa kimataifa yanafaa sana yale ambayo kitabu cha Biblia cha Ufunuo kilikuwa kimesema juu ya “mfalme wa nane” ambaye angeinuka kwa muda mfupi na kuanguka katika siku zetu. Ni nini mengine ya mambo hayo yenye kupendeza yanayolingana?—Ufunuo 17:11, NW.
Unabii wa Ufunuo ulifunua kwamba “hayawani,” mwenye “pembe mbili mfano wa Mwana-Kondoo” ingewaambia “wale wanaokaa juu ya dunia wafanye mfano” kwa hayawani-mwitu, ambaye amekuwa akiongozwa na serikali kubwa saba za ulimwengu katika historia ya Biblia.
Hilo ndilo jambo hususa ambalo Serikali Kubwa ya Ulimwengu ya Uingereza-Amerika ilifanya. Iliwasihi “wale wanaokaa juu ya dunia” kufanya Ushirika ambao ulionekana na kutenda katika njia ile ile ambayo serikali kubwa zinatenda. Lakini kwa kweli ilikuwa “mfano wa hayawani-mwitu.” Haikuwa na nguvu yake yenyewe isipokuwa ile tu ambayo ilikuwa imepewa na mataifa mashirika yalo. Haielezwi kuwa huyo anaingia katika mamlaka kupitia ushindi fulani wa kijeshi, kama serikali kubwa za ulimwengu zilivyokuwa zimefanya. Badala yake, inatoka au kuja kutoka kwa zile serikali kubwa saba. Ipo si tu kwa sababu ya ile ya saba kati yazo bali pia kwa mataifa mashirika mengine yanayotia ndani mabaki ya zile sita zinazotangulia. Je! mfano huu wa kisiasa ungefikia ile miradi ya juu ambayo waanzilishi wayo walikuwa wametumainia?—Ufunuo 17:11, 14, NW.
Kushindwa kwa Ushirika Huo
Ushirika wa mataifa ulitimiza mambo mengi katika wanja wa kijamii. Hata hivyo, kama ulivyoelezwa katika kichapo rasmi chalo “Covenant of the League of Nations,” mradi walo halisi ulikuwa “kuendeleza ushirikiano wa kimataifa na kupata amani na usalama wa kimataifa.” Kwa habari ya jambo hili, huo ulishindwa.
Ushirika huo haukufaulu kuzuia Japani isiingie Manchuria katika 1931. Haukuzuia Bolivia na Paraguay wasiingie vitani katika 1933. Ulishindwa kumzuia Mussolini asishinde Ethiopia katika 1936. Hata hivyo, pigo la kifo la Ushirika huo lilitokea katika Septemba 1, 1939, wakati Vita ya Ulimwengu ya pili ilipotokea—msukosuko wa uharibifu wa watu wengi na huzuni ambao Ushirika ulikuwa umesimamishwa ili uzuie. Ni wangapi waliokufa kutokana na vita hivyo? Maisha ya askari milioni 16 na raia milioni 39, jumla wa watu milioni 55 walikufa, au karibu mara nne ya hesabu ya vifo ya Vita ya Ulimwengu ya Kwanza!
Hata hivyo, huko nyuma katika 1919, kabla Agano la Ushirika halijaanza kamwe, Mashahidi wa Yehova (ambao walijulikana kama Wanafunzi wa Biblia wakati huo) walitangaza peupe kwamba Ushirika huo lazima uwe chukizo, kwa kuwa amani haingekuja kupitia jitihada kama hizo za kibinadamu. Baadaye, kwenye mkusanyiko wao wa 1926 katika Uingereza, ilionyeshwa kwamba kulingana na Ufunuo 17, NW yule “mfalme wa nane” anatokea akiwa wa mwisho katika mstari wa serikali kubwa za ulimwengu. Kama vile msemaji alivyoonyesha, “Bwana alitabiri kutokea kwayo, kuwapo kwayo kwa muda mfupi, na ukomo wayo wa umilele.”
Arudi Tena!
Kuhusu mfalme huyu wa nane, unabii uliovuviwa unasema: “Yule hayawani-mwitu ambaye wewe uliona alikuwako, lakini hayuko, na bado anakaribia kupanda nje ya shimo refu, na lazima aende katika uharibifu.”—Ufunuo 17:8, NW.
Tangu mwaka wa katikati wa vita wa 1942, Mashahidi wa Yehova waling’amua kwamba tengenezo lililokuwapo la amani na usalama ambalo halikuwa likitenda wakati huo lingetoka katika shimo kubwa layo la kutotenda. Mwaka huo msimamizi wa Sosaiti ya Mnara wa Mlinzi aliambia hadhirina ya watu kutoka majiji 52: “Ijapokuwa washiriki arobaini wangali wanadai kwamba wanashikamana na Ushirika, kwa kweli Ushirika umo katika hali yenye kuzuiwa kutenda kazi . . . ‘haipo.’” Lakini, je! ‘ingetoka nje ya shimo kubwa’? Akitegemeza maneno yake juu ya unabii huu wa Biblia, alitangaza hivi: “Muungano wa mataifa ya ulimwengu utainuka tena.”
Kama vile unabii huo ulivyokuwa umetaarifu, mfalme huyu wa nane “alikuwako” tangu 1920 mpaka 1939. ‘Hakuwako’ tangu 1939 mpaka Vita ya Ulimwengu ya Pili ilipomalizika katika 1945. Kisha akapanda “kutoka nje ya shimo kubwa,” akirudi katika hali ya kutenda akiwa mbadala wa Ushirika, Umoja wa Mataifa.
Matumaini ya Hali ya Juu Sana Yakosa Kutimizwa
Wajumbe kutoka nchi 50 walitia sahihi Katiba ya Umoja wa Mataifa katika San Francisco katika Juni 26, 1945. Maneno ya utangulizi yalikuwa: “Sisi watu wa Umoja wa Mataifa tumepiga moyo konde kuokoa vizazi vinavyofuata kutoka katika pigo la vita, ambayo mara mbili katika maisha yetu imeleta huzuni usioweza kuelezeka kwa aina ya binadamu . . . ”
Matumaini yaliyowekwa kwa UM yalipita uhakika wote. Aliyekuwa Katibu wa Serikali ya U.S. Cordell Hull, alisema kwamba huo ulishika ufunguo wa “kuokolewa kwenyewe kwa mwerevuko wetu.” Rais wa U.S. Harry Truman aliuita “nafasi kubwa sana ya . . . kufanyiza amani yenye kuendelea chini ya mwongozo wa Mungu.” Mkataba wa UM uliitwa “hati inayoelekea kuwa yenye maana sana ambayo imepata kutolewa na mwanadamu,” na “hatua yenye kukata maneno katika historia ya mwerevuko.” Miaka arobaini baadaye, Gregory J. Newell wa Idara ya Serikali ya U.S. alisema: “Kisababu hicho kilishindwa: mtamausho haukuweza kuepukika.”
Kama vile Ushirika, UM umetimiza mambo mengi katika nyanja za kijamii. Lakini haujaahidi amani wala kukomesha vita. Aliyekuwa waziri mkuu Harold Macmillan wa Uingereza aliliambia Bunge la Uingereza katika 1962 kwamba “msingi wote ambao juu yao Umoja wa Mataifa ulikuwa umejengwa umebomolewa.”
Hapo mwanzoni watu wengi waliliona tengenezo hili kwa bidii inayokaribia ile ya kidini. Wao waliitikadi kwamba “sanamu” hii ingefanya kile ambacho Biblia inasema kwamba kitafanywa tu na Ufalme wa Mungu: kusimamisha amani yenye kudumu, haki, na ulimwengu wenye umoja kweli kweli. Wao walipinga vikali manabii ya Biblia yaliyoonyesha kwamba jitihada za mwanadamu haziwezi kuwa chanzo cha kweli cha amani. Hata hivyo, UM ulipofikia miaka 40, mwanahistoria Thomas M. Franck alisema kwamba “umekuwa . . . wenye kukosa matokeo kuliko tulivyotazamia katika 1945.” Kama alivyoeleza Katibu wa Serikali ya U.S. George P. Shultz: “Kwa kweli mwanzo wa Umoja wa Mataifa haukugeuza ulimwengu uwe paradiso.”
UM haujafanikiwa kwa sababu serikali Za kibinadamu hazijamaliza vizuizi vya kweli vya amani: utaifa, tamaa ya mali, umaskini ukabila, utawala wenye udhalimu, na mavutano ya Shetani ulimwenguni. Watu wanashikilia serikali hizi, si kwa sababu matazamio ya kimbele ni mazuri lakini kwa sababu hawana tumaini lililo bora zaidi.—Ufunuo 12:12.
Kuwapo kwa Umoja wa Mataifa, na jitihada ambazo watu wengi wameweka katika hiyo, yanaonyesha jinsi watu wa dunia wanavyong’amua uhitaji wa kupata badiliko. Badiliko hilo litakuja lakini katika njia tofauti na yenye matokeo zaidi. Njia ipi?
Utawala Wenye Kudumu
Kumbuka kwamba Biblia inasema kutakuwa na “wafalme” saba tu wenye kufuatana, au serikali kubwa za ulimwengu. Hakuna serikali kubwa ya ulimwengu ambayo inatajwa baada ya hapo. Hata Biblia inasema kwamba “mfalme wa nane” ambaye atakuwako kwa muda tu “anaenda kuingia katika uharibifu.”—Ufunuo 17:10, 11, NW.
Lakini Biblia inasema pia kwamba kuna tumaini lililo bora. Inaahidi kwamba kitu fulani kitaleta amani, haki, na ulimwengu wenye umoja ambao watu wanatafuta sana. Inasema: “Na katika siku za wafalme hao Mungu wa mbinguni atausimamisha ufalme ambao hautaangamizwa milele, . . . utavunja falme hizi zote vipande vipande na kuziharibu, nao utasimama milele na milele.”—Danieli 2:44.
Huo ndio utawala ambao Yesu alizungumzia, na ambao wafuasi wake wamesali juu yao waliposema: “Ufalme wako uje.” (Mathayo 6:10) Ufalme huu si uvutano tu wa mema katika mioyo ya watu. Bali, ni utawala halisi wa kimbingu, kuongozwa kwa dunia kutoka ulimwengu wa roho. Utabadili njia tunayoishi juu ya dunia.—Ufunuo 21:1-4.
Yale ambayo Biblia inasema juu ya utawala huo wenye kusisimua, jinsi utakavyoendesha mambo, na amani, haki, na ulimwengu wenye umoja ambao huo utatokeza yatakuwa mazungumzo ya makala itakayofuata ambayo itakuwa ya hatima katika mfululizo huu.
[Maelezo ya Chini]
a Hizi serikali kubwa zilizungumziwa katika nakala zilizotangulia za gazeti hili: (1) Misri, Februari 1; (2) Ashuru, Februari 15, (3) Babuloni, Machi 1; (4) Umedi-Uajemi, Machi 15; (5) Ugiriki, Aprili 15; (6) Roma, Mei 1; (7) Serikali Kubwa ya Ulimwengu ya Uingereza-Amerika, Mei 15.
[Sanduku katika ukurasa wa 28]
Mweneo wa Vita
Vita ya Ulimwengu ya Pili iliyotia alama kufa kwa Ushirika wa Mataifa, iliondoa maisha nyingi sana za watu. Encyclopædia Britannica (chapa ya 1954) ilitoa kielezi cha mweneo wa hesabu ya vifo kwa kutoa uwiano wa vifo vya wanajeshi wakati wa vita na kulinganisha na idadi ya watu katika 1940 katika nchi mbalimbali. Hizi ndizo nyingine za tarakimu hizo: United States ilipoteza mtu mmoja wa jeshi katika vita kwa kila washiriki 500 wa idadi yao ya watu ya 1940; China, mmoja kati ya 200; United Kingdom, mmoja kati ya 150; Ufaransa, mmoja kati ya 200; Japani, mmoja kati ya 46; Ujeremani, mmoja kati ya 25; na Urusi mmoja kati ya kila 22. Tunapofikiria kwamba mara nyingi raia majeruhi walipita wanajeshi waliokufa, tayari tunaweza kuona jinsi jitihada za wanadamu kwa kweli zilishindwa kuleta amani ya kweli na usalama.
[Picha katika ukurasa wa 26]
‘Tangu kuundwa kwa UM, watu milioni ishirini wamekufa vitani, uhakika wenye majonzi ukithibitisha gharama ya kushindwa huko’—“Nation against Nation,” cha Thomas M. Franck