Sura ya 12

Ule Umati Mkubwa Kuishi Mbinguni? Au Duniani?

TOFAUTI na washiriki wa dini za Jumuiya ya Wakristo, walio wengi kati ya Mashahidi wa Yehova hutazamia uhai wa milele, si mbinguni, bali duniani. Kwa nini iko hivyo?

Haikuwa hivyo sikuzote. Wakristo wa karne ya kwanza walikuwa na taraja la kwamba baada ya wakati wangetawala pamoja na Yesu Kristo wakiwa wafalme wa kimbingu. (Mt. 11:12; Luka 22:28-30) Hata hivyo, Yesu alikuwa amewaambia kwamba warithi wa Ufalme wangekuwa “kundi dogo” tu. (Luka 12:32) Ni nani wangetiwa ndani? Wangekuwa wangapi? Hawakujifunza mambo yote madogomadogo mpaka baadaye.

Wakati wa Pentekoste 33 W.K., wanafunzi wa kwanza wa Yesu Wayahudi walitiwa mafuta kwa roho takatifu wawe warithi-washirika pamoja na Kristo. Katika mwaka 36 W.K., utendaji wa roho ya Mungu ulionyesha waziwazi kwamba watu Wasio-Wayahudi wasiotahiriwa wangeshiriki pia katika urithi huo. (Mdo. 15:7-9; Efe. 3:5, 6) Miaka mingine 60 ilipita kabla mtume Yohana hajafunuliwa kwamba ni 144,000 tu ambao wangechukuliwa kutoka duniani kushiriki Ufalme wa kimbingu pamoja na Kristo.—Ufu. 7:4-8; 14:1-3.

Charles Taze Russell na washirika wake walishiriki tumaini hilo, kama vile walio wengi kati ya Mashahidi wa Yehova kuteremka hadi miaka ya katikati ya 1930. Walijua pia, kutokana na funzo lao la Maandiko, kwamba kutiwa mafuta kwa roho takatifu hakukuonyesha tu kwamba watu walikuwa katika hali ya kupokea utumishi wa wakati ujao wakiwa wafalme na makuhani pamoja na Kristo mbinguni, bali pia kwamba walikuwa na kazi ya pekee ya kufanya wakati wangali katika mwili. (1 Pet. 1:3, 4; 2:9; Ufu. 20:6) Kazi gani? Walijua vizuri na mara nyingi walinukuu andiko la Isaya 61:1 ambalo hutaarifu hivi: “Roho ya Bwana MUNGU i juu yangu; kwa sababu BWANA amenitia mafuta, niwahubiri wanyenyekevu habari njema.”

Kuhubiri kwa Lengo Gani?

Ingawa walikuwa wachache kwa idadi, walijitahidi kuwasilisha kwa kila mtu kadiri ilivyowezekana kweli juu ya Mungu na kusudi lake. Walichapa na kugawanya kiasi kikubwa mno cha fasihi yenye kusimulia habari njema kuhusu uandalizi wake wa wokovu kupitia Kristo. Lakini lengo lao halikuwa hata kidogo kugeuza wale wote waliowahubiri. Basi, kwa nini waliwahubiri? Watch Tower la Julai 1889 lilifafanua hivi: “Sisi ni wawakilishi wake [Yehova] duniani; heshima ya jina lake lazima itetewe mbele ya adui zake na mbele ya wengi wa watoto wake waliodanganywa; mpango wake mtukufu lazima utangazwe kotekote kwa kupingana na mipango yote ya hekima ya kilimwengu ambayo wanadamu wanajaribu na wamekuwa wakijaribu kuvumbua.”

Fikira za pekee zilielekezwa kwa wale waliodai kuwa watu wa Bwana, ambao wengi wao walikuwa washiriki wa makanisa ya Jumuiya ya Wakristo. Lengo la kuwahubiria lilikuwa nini? Kama vile Ndugu Russell alivyoeleza mara nyingi, tamaa ya Wanafunzi wa Biblia wa mapema haikuwa kuvuta washiriki wa kanisa kwenye tengenezo jingine bali kuwasaidia wakaribie Bwana zaidi wakiwa washiriki wa lile kanisa moja la kweli. Hata hivyo, Wanafunzi wa Biblia walijua kwamba, katika kutii Ufunuo 18:4 (NW) lazima wao watoke katika “Babiloni,” ambaye walielewa kuwa amedhihirishwa katika kanisa la jina, makanisa ya Jumuiya ya Wakristo yakiwa na mafundisho na migawanyiko yao yote ya kimafarakano isiyo ya kimaandiko. Katika toleo lilelile la kwanza la Watch Tower (Julai 1879), Ndugu Russell alitaarifu hivi: “Sisi twaelewa kwamba lengo la kutoa ushahidi kwa sasa ni ‘Kutwaa watu kwa ajili ya jina Lake’—lile Kanisa—ambalo wakati wa kuja kwa Kristo litaunganishwa na Yeye, na kupokea jina Lake. Ufu. [3]. 12.”

Waling’amua kwamba, wakati ule, ni “mwito” mmoja tu uliokuwa ukitolewa kwa Wakristo wote wa kweli. Huo ulikuwa mwaliko wa kuwa washiriki wa bibi-arusi wa Kristo, ambaye hatimaye angekuwa na hesabu ya 144,000 tu. (Efe. 4:4; Ufu. 14:1-5) Walijitahidi kuwachochea wawe watendaji wale wote waliodai kuwa na imani katika dhabihu ya fidia ya Kristo, wawe walikuwa washiriki wa kanisa au la, ili wathamini “ahadi zenye bei na zilizo bora sana” za Mungu. (2 Pet. 1:4; Efe. 1:18, NW) Walijitahidi kuwachochea wawe na bidii katika kujipatanisha na matakwa ya kuwa kundi dogo la warithi wa Ufalme. Kwa ajili ya kuimarisha kiroho wote hao, ambao waliona kuwa washiriki wa “watu wa nyumba ya imani” (kwa sababu walidai kuwa na imani katika fidia), Ndugu Russell na washirika wake walijitahidi kwa bidii kufanya ‘chakula cha kiroho kwa wakati ufaao’ kipatikane kupitia safu za Watch Tower na vichapo vingine vyenye msingi wa Biblia.—Gal. 6:10; Mt. 24:45, 46, KJ.

Hata hivyo, wangeweza kuona kwamba si wote waliodai kuwa “wamejitakasa” (au, ‘kuwa wamejitoa wenyewe kikamili kwa Bwana,’ kama vile walivyolielewa kuwa lamaanisha) waliendelea baada ya hapo kufuatia maisha ya kujidhabihu kwa nia, wakifanya utumishi wa Bwana kuwa hangaiko lao la kwanza maishani. Hata hivyo, kama vile walivyoeleza, Wakristo waliojitakasa walikuwa wamekubali kuacha kwa nia asili yao ya kibinadamu, kwa kutazamia urithi wa kimbingu; hakukuwa cha kurudi nyuma; ikiwa hawakupata uhai katika makao ya kiroho, kifo cha pili kingewangoja. (Ebr. 6:4-6; 10:26-29) Lakini Wakristo wengi walioonekana kuwa wamejitakasa walikuwa wakichukua ile njia rahisi, wakishindwa kuonyesha bidii ya kweli kwa ajili ya kazi ya Bwana na wakiepuka kujidhabihu. Hata hivyo, kwa wazi hawakuwa wameikana fidia na walikuwa wakiishi maisha safi kadiri. Ingekuwaje kwa watu kama hao?

Kwa miaka mingi Wanafunzi wa Biblia walifikiri kwamba hicho ndicho kile kikundi kilichoelezwa kwenye Ufunuo 7:9, 14 (KJ), ambao hurejezea “halaiki kubwa” itokayo katika ile dhiki kubwa na kusimama “mbele ya kiti cha ufalme” cha Mungu na mbele za Mwana-Kondoo, Yesu Kristo. Walitoa sababu kwamba ijapokuwa hao huepuka maisha ya kujidhabihu, wangekabiliwa na majaribu ya imani yakimalizikia kwenye kifo wakati wa dhiki baada ya kutukuzwa kwa wale wa mwisho wa bibi-arusi wa Kristo. Waliamini kwamba ikiwa hao waliosemekana kuwa wa halaiki kubwa walikuwa waaminifu wakati huo, wangefufuliwa kwenye uhai wa kimbingu—si kutawala wakiwa wafalme bali ili kuchukua msimamo wao mbele ya kiti cha ufalme. Sababu ilitolewa kwamba wangepewa vyeo hivyo vya pili kwa sababu upendo wao kwa Bwana haukuwa umewaka vya kutosha, kwa sababu hawakuwa wameonyesha bidii ya kutosha. Ilifikiriwa kwamba wao walikuwa watu ambao walikuwa wamezaliwa kwa roho ya Mungu lakini walikuwa wamepuuza kumtii Mungu, labda wakiendelea kushikamana na makanisa ya Jumuiya ya Wakristo.

Pia walidhani kwamba labda—labda tu—wale “wakuu wa kale” ambao wangetumikia wakiwa wakuu duniani wakati wa enzi ya mileani, mwishoni mwa wakati huo, wangepewa kwa njia fulani uhai wa kimbingu. (Zab. 45:16) Walitoa sababu kwamba mataraja kama hayohayo huenda yangengoja wowote ambao “walijitakasa” baada ya warithi wa Ufalme wote 144,000 kuwa wamechaguliwa hatimaye lakini kabla ya wakati wa urudisho kuanza duniani. Kwa kadiri ndogo, hayo yalikuwa maoni yaliyotolewa katika Jumuiya ya Wakristo ya kwamba wale wote walio wema vya kutosha huenda mbinguni. Lakini kulikuwa imani ambayo Wanafunzi wa Biblia walithamini sana kutoka Maandiko ambayo iliwatenga na Jumuiya ya Wakristo yote. Ni ipi hiyo?

Kuishi Milele Duniani Katika Ukamilifu

Walitambua kwamba ingawa idadi ndogo iliyochukuliwa kutoka miongoni mwa wanadamu ingepewa uhai wa kimbingu, kungekuwa wengi zaidi ambao wangependelewa kwa kupewa uhai wa milele duniani, chini ya hali kama zile zilizokuwa zimekuwako katika Paradiso ya Edeni. Yesu alikuwa amefundisha wafuasi wake kusali hivi: “Mapenzi yako na yatendeke, kama ilivyo katika mbingu, pia juu ya dunia.” Pia alikuwa amesema hivi: “Wenye furaha ni wenye tabia-pole, kwa kuwa wao watairithi dunia.”—Mt. 5:5; 6:10, NW.

Kupatana na jambo hilo, chatia moja iliyotangazwa ikiwa nyongeza ya Watch Tower la Julai-Agosti 1881 ilionyesha kwamba kungekuwa wengi kutoka miongoni mwa wanadamu ambao wangepata upendeleo wa Mungu wakati wa Utawala wa Mileani wa Kristo na kwamba wangekuwa ndio “ulimwengu wa wanadamu walioinuliwa kwenye ukamilifu wa kibinadamu na uhai.” Chati hiyo ilitumiwa kwa miaka mingi ikiwa msingi wa hotuba kwa vikundi vikubwa na vidogo pia.

Watu wangeishi duniani chini ya hali gani wakati wa enzi hiyo ya mileani? The Watch Tower la Julai 1, 1912, lilieleza hivi: “Kabla ya dhambi kuingia ulimwenguni, uandalizi wa Kimungu kwa wazazi wetu wa kwanza ulikuwa Shamba la Edeni. Tufikiriapo hilo, acheni akili zetu zigeukie wakati ujao, zikiongozwa na Neno la Mungu; na kwa maono ya akilini twaona Paradiso iliyorudishwa—si bustani tu, bali dunia nzima imefanywa kuwa nzuri, yenye kuzaa matunda, isiyo na dhambi, yenye furaha. Halafu twakumbuka ile ahadi iliyopuliziwa tunayofahamu sana—‘Naye Mungu atafuta kila chozi katika macho yao, wala mauti haitakuwapo tena; wala maombolezo, wala kilio, wala maumivu hayatakuwapo tena,’ kwa kuwa mambo ya kwanza ya dhambi na kifo yatakuwa yamepitilia mbali, na vitu vyote vitakuwa vimefanywa kuwa vipya!—Ufu. 21:4, 5.”

Ni Nani Wangeishi Milele Duniani?

Hakukuwa na wazo upande wa Ndugu Russell kwamba Mungu alikuwa akitolea wanadamu uchaguzi—uhai wa kimbingu kwa wale walioutaka na uhai katika paradiso ya dunia kwa wale waliofikiri wangependelea huo. Watch Tower la Septemba 15, 1905, lilitaja wazi hivi: “Hisia zetu au tamaa zetu zenye nguvu si ndizo mwito. Ama sivyo ingedokeza kwamba twajitolea mwito sisi wenyewe. Akisema juu ya ukuhani wetu, yule Mtume hujulisha, ‘Hapana mtu ajitwaliaye heshima hii, ila yeye aitwaye na Mungu,’ (Ebr. 5:4), na mahali pa kuhakikisha mwito wa Mungu si katika hisia zetu bali katika Neno la Mungu mwenyewe la ufunuo.”

Kwa habari ya fursa ya kuishi katika paradiso ya dunia iliyorudishwa, Wanafunzi wa Biblia waliamini kwamba hiyo ingetolewa kwa watu baada tu ya kundi dogo lote kuwa limepokea thawabu yalo na ile enzi ya mileani kuwa imeletwa kwa ukamili. Huo, walielewa, ungekuwa ndio wakati wa “urudisho wa vitu vyote,” kama ulivyorejezewa kwenye Matendo 3:21. (KJ) Hata wafu wangeinuliwa wakati huo ili wote waweze kushiriki katika uandalizi huo wa upendo. Ndugu walikuwa wakiona jamii yote ya kibinadamu (isipokuwa wale waliokuwa wameitwa kwenye uhai wa kimbingu) ikipewa fursa yao wakati huo ya kuchagua uhai. Kama walivyoelewa, huo ungekuwa ndio wakati ambao Kristo, akiwa katika kiti chake cha ufalme cha kimbingu, angebagua watu, mmoja kutoka kwa mwingine, kama mchungaji abaguavyo kondoo na mbuzi. (Mt. 25:31-46) Wale watiifu, wawe wamezaliwa wakiwa Wayahudi au Wasio-Wayahudi, wangethibitika kuwa “kondoo wengine” wa Bwana.—Yn. 10:16, NW.b

Baada ya Nyakati za Mataifa kukoma, walifikiri kwamba wakati wa urudisho ulikuwa karibu sana; hivyo kutoka 1918 mpaka 1925, walipiga mbiu: “Mamilioni wanaoishi sasa hawatakufa kamwe.” Ndiyo, walielewa kwamba watu walioishi wakati ule—wanadamu kwa ujumla—walikuwa na fursa ya kuokoka na kuingia moja kwa moja katika wakati wa urudisho na kwamba wakati huo wangeelimishwa katika matakwa ya Yehova ya uhai. Wakitii, wangefikia hatua kwa hatua ukamilifu wa kibinadamu. Wakiasi, baada ya wakati, wangeharibiwa milele.

Wakati wa miaka hiyo ya mapema, ndugu hawakuwa na wazo lolote kwamba ujumbe wa Ufalme ungepigiwa mbiu kwa kadiri kubwa sana na kwa miaka mingi kama vile imekuwa. Lakini waliendelea kuchunguza Maandiko na kujitahidi kuitikia yale ambayo hayo yalionyesha kuwa ndiyo kazi ambayo Mungu alitaka wafanye.

“Kondoo” Kwenye Mkono wa Kuume wa Kristo

Hatua ya maana kwelikweli katika kuelewa kusudi la Yehova ilitegemea kielezi cha Yesu cha kondoo na mbuzi, kwenye Mathayo 25:31-46. (NW) Katika kielezi hicho Yesu alisema hivi: “Wakati Mwana wa binadamu awasilipo katika utukufu wake, na malaika wote pamoja naye, ndipo atakapoketi juu ya kiti chake cha ufalme chenye utukufu. Na mataifa yote yatakusanywa mbele yake, naye atatenganisha watu mmoja na mwenzake, kama vile mchungaji atenganishavyo kondoo na mbuzi. Naye atawaweka kondoo kwenye mkono wake wa kuume, lakini mbuzi kwenye mkono wake wa kushoto.” Kama vile kielezi hicho kiendeleavyo kuonyesha, “kondoo” ni wale ambao husaidia “ndugu” za Kristo, hata kutafuta kuwaletea kitulizo wanaponyanyaswa na kuwa gerezani.

Kwa muda mrefu ilikuwa imefikiriwa kwamba kielezi hicho kilihusu wakati wa enzi ya mileani, wakati wa rudisho, na kwamba hukumu ya mwisho irejezewayo katika kielezi hicho ilikuwa ile ambayo ingetukia mwishoni mwa Mileani. Lakini katika 1923, sababu za kuwa na maoni mengine ya mambo zilionyeshwa na J. F. Rutherford, msimamizi wa Watch Tower Society, katika hotuba yenye kuelimisha katika Los Angeles, California. Hiyo ilitangazwa baadaye mwaka huo katika toleo la Oktoba 15 la The Watch Tower.

Ilipokuwa ikizungumzia wakati ambapo kielezi hicho cha kiunabii kingetimizwa, makala hiyo ilionyesha kwamba Yesu alikitia kikiwa sehemu ya jibu lake kwa ombi la ‘ishara ya kuwapo kwake na ya umalizio wa mfumo wa mambo.’ (Mt. 24:3, NW) Makala hiyo ilieleza sababu “ndugu” warejezewao katika kielezi hicho hawangeweza kuwa Wayahudi wa enzi ya Gospeli wala wanadamu ambao huonyesha imani wakati wa pindi ya mileani ya kutahini na kuhukumu bali lazima wawe wale ambao ni warithi pamoja na Kristo wa Ufalme wa kimbingu, ndiyo sababu inayofanya utimizo wa kielezi hicho lazima uwe wakati ambapo baadhi ya warithi-washirika wa Kristo wangali katika mwili wenye nyama.—Linganisha Waebrania 2:10, 11.

Yaliyowapata ndugu hao watiwa-mafuta wa Kristo walipokuwa wakijitahidi kutoa ushahidi kwa makasisi na kwa watu wa kawaida wanaoshirikiana na makanisa ya Jumuiya ya Wakristo yalionyesha pia kwamba unabii uliotiwa katika kielezi cha Yesu ulikuwa tayari ukitimizwa. Jinsi gani hivyo? Itikio la wengi kati ya makasisi na washiriki mashuhuri wa makanisa yao lilikuwa lenye uhasama—hawakuwapa kikombe cha maji yenye kuburudisha, ama kihalisi ama kitamathali; badala ya hivyo, baadhi yao walichochea wafanyaghasia wararue mavazi ya ndugu hao na kuwapiga, au walidai kwamba wakuu wawatie gerezani. (Mt. 25:41-43) Kwa kutofautisha, washiriki wengi wanyenyekevu wa kanisa walipokea ujumbe wa Ufalme kwa nderemo, wakawatolea kiburudisho wale waliouleta, na kufanya yale waliyoweza ili kuwasaidia hata wakati watiwa-mafuta walipotiwa gerezani kwa ajili ya habari njema.—Mt. 25:34-36.

Kwa kadiri Wanafunzi wa Biblia wangeweza kuona, wale ambao Yesu alisema habari yao kuwa kondoo walikuwa wangali katika makanisa ya Jumuiya ya Wakristo. Walitoa sababu kwamba hao walikuwa watu ambao hawakudai kuwa wamejitakasa lakini walikuwa na staha kubwa kwa Yesu Kristo na kwa watu wake. Hata hivyo, je, wangeweza kubaki katika makanisa?

Kuchukua Msimamo Imara kwa Ajili ya Ibada Safi

Funzo la kitabu cha kiunabii cha Biblia cha Ezekieli lilitoa nuru juu ya jambo hilo. La kwanza la mabuku matatu ya maelezo yenye kichwa Vindication lilitangazwa katika 1931. Lilieleza umaana wa yale ambayo Ezekieli aliandika juu ya hasira ya Yehova dhidi ya Yuda na Yerusalemu la kale lenye kuasi imani. Ijapokuwa watu wa Yuda walidai kutumikia Mungu aishiye wa kweli, walikubali sherehe za kidini za mataifa yaliyowazunguka, wakatolea uvumba sanamu zisizo na uhai, na kwa ukosefu wa adili wakaweka tumaini lao katika miungano ya kisiasa, badala ya kuonyesha imani katika Yehova. (Eze. 8:5-18; 16:26, 28, 29; 20:32) Katika yote hayo, walikuwa barabara kama Jumuiya ya Wakristo; hivyo, kwa upatani, Yehova angetekeleza hukumu juu ya Jumuiya ya Wakristo kama vile alivyofanya juu ya Yuda na Yerusalemu lisilo jaminifu. Lakini sura ya 9 ya Ezekieli huonyesha kwamba kabla ya kutekelezwa kwa hukumu ya kimungu, baadhi ya watu wangetiwa alama kwa ajili ya kuhifadhiwa. Ni nani hao?

Unabii huo husema kwamba hao waliotiwa alama wangekuwa ‘wakiugua na kulia kwa sababu ya machukizo yote yanayofanyika’ katikati ya Jumuiya ya Wakristo, au Yerusalemu la ufananisho. (Eze. 9:4) Hakika, basi, hawangekuwa wakishiriki kimakusudi katika machukizo hayo. Kwa hiyo buku la kwanza la Vindication lilitambulisha hao wenye alama kuwa watu ambao hukataa kuwa sehemu ya matengenezo ya makanisa ya Jumuiya ya Wakristo na ambao kwa njia fulani huchukua msimamo wao upande wa Bwana.

Habari hiyo ilifuatiliwa katika 1932 na mazungumzo ya maandishi ya Biblia kuhusu Yehu na Yonadabu na maana yayo ya kiunabii. Yehu alipewa utume na Yehova awe mfalme juu ya ule ufalme wa makabila kumi ya Israeli na kutekeleza hukumu ya Yehova juu ya nyumba ya Ahabu na Yezebeli yenye uovu. Yehu alipokuwa njiani kwenda Samaria kung’oa ibada ya Baali, Yehonadabu (Yonadabu), mwana wa Rekabu, alitoka kumlaki. Yehu alimuuliza Yehonadabu: “Je, moyo wako umenyoka, kama moyo wangu ulivyo?” naye Yehonadabu akajibu: “Ndio.” “Nipe mkono wako,” Yehu akamwalika, akampandisha Yehonadabu juu ya gari lake. Kisha Yehu akahimiza: “Fuatana nami, ukaone wivu wangu kwa BWANA.” (2 Fal. 10:15-28) Yehonadabu, ingawa hakuwa Mwisraeli, alikubaliana na yale ambayo Yehu alikuwa akifanya; yeye alijua kwamba Yehova, Mungu wa kweli, apasa kupewa ujitoaji usiotia ndani wengine. (Kut. 20:4, 5) Karne nyingi baadaye, wazao wa Yehonadabu walikuwa wangali wakionyesha roho ambayo Yehova alikubali, hivyo Yeye akaahidi: “Yonadabu, mwana wa Rekabu, hatakosa kuwa na mtu wa kusimama mbele zangu hata milele.” (Yer. 35:19) Hivyo swali likazuka, Je, kuna watu duniani leo ambao si Waisraeli wa kiroho wenye urithi wa kimbingu lakini ambao ni kama Yehonadabu?

Mnara wa Mlinzi (Kiingereza) la Agosti 1, 1932, lilieleza hivi: “Yehonadabu aliwakilisha au alifananisha ile jamii ya watu iliyo duniani sasa . . . [ambao] hawapatani na tengenezo la Shetani, ambao huchukua msimamo wao upande wa uadilifu, na ndio ambao Bwana atahifadhi wakati wa Har–Magedoni, awapitishe taabu hiyo, na kuwapa uhai wa milele duniani. Hao ndio walijumuika kuwa jamii ya ‘kondoo’ ambao huwapendelea watu wa Mungu waliotiwa mafuta kwa roho, kwa sababu wao wajua kwamba watiwa-mafuta kwa roho wa Bwana wanafanya kazi ya Bwana.” Wale waonyeshao roho kama hiyo walialikwa wawe na ushiriki katika kupeleka ujumbe wa Ufalme kwa wengine kama vile watiwa-mafuta walivyokuwa wakifanya.—Ufu. 22:17.

Kulikuwa na wengine (ingawa wachache wakati ule) waliokuwa wakishirikiana na Mashahidi wa Yehova waliong’amua kwamba roho ya Mungu haikuwa imetia ndani yao tumaini la uhai wa kimbingu. Wakaja kujulikana kuwa Wayonadabu, kwa kuwa, kama vile Yonadabu (Yehonadabu) wa kale, walilihesabu kuwa pendeleo kutambulishwa pamoja na watumishi wa Yehova watiwa-mafuta, na walifurahia kushiriki katika mapendeleo ambayo Neno la Mungu liliwaelekeza kwayo. Je, watu hao waliokuwa na matarajio ya kutokufa kamwe wangekuwa wengi kabla ya Har–Magedoni? Je, iliwezekana, kama ilivyokuwa imesemwa, kwamba idadi yao ingefika mamilioni?

Ule “Umati Mkubwa”—Wao Ni Nani?

Tangazo lilipotolewa juu ya mipango ya Mashahidi wa Yehova kuwa na mkusanyiko katika Washington, D.C., tokea Mei 30 hadi Juni 3, 1935, Mnara wa Mlinzi (Kiingereza) lilisema hivi: “Kufikia sasa si Wayonadabu wengi ambao wamekuwa na pendeleo la kuhudhuria mkusanyiko, na mkusanyiko huko Washington huenda ukawa faraja na manufaa halisi kwao.” Hakika ilithibitika kuwa kweli.

Kwenye mkusanyiko huo fikira ya pekee ilitolewa kwenye Ufunuo 7:9, 10 (NW) ambalo husomeka hivi: “Baada ya mambo haya nikaona, na, tazama! umati mkubwa, ambao hakuna mtu aliyeweza kuuhesabu, kutoka katika mataifa yote na makabila na vikundi vya watu na lugha, wamesimama mbele ya kiti cha ufalme na mbele ya Mwana-Kondoo, wamevaa kanzu nyeupe; na kulikuwa na matawi ya mitende mikononi mwao. Nao wafuliza kulia kwa sauti kubwa, wakisema: ‘Sisi tunawiwa wokovu na Mungu wetu, aketiye juu ya hicho kiti cha ufalme, na kwa Mwana-Kondoo.’” Ni nani wanaojumuika kuwa huo umati mkubwa, au “halaiki kubwa”?—KJ.

Kwa miaka mingi, hata kufikia 1935, hawakueleweka kuwa walewale kondoo katika kielezi cha Yesu cha kondoo na mbuzi. Kama ilivyokwisha kutajwa, ilifikiriwa kwamba walikuwa jamii ya pili ya kimbingu—ya pili kwa sababu walikuwa wamepuuza kutii Mungu.

Hata hivyo, maoni hayo yalizusha maswali yenye kuendelea. Baadhi yayo yalizungumzwa mapema katika 1935 wakati wa chakula cha mchana kwenye makao makuu ya Watch Tower Society. Wengine miongoni mwa wale waliotoa maelezo yao wakati huo walidokeza kwamba halaiki kubwa ilikuwa jamii ya kidunia. Grant Suiter, ambaye baadaye alipata kuwa mshiriki wa Baraza Linaloongoza, alikumbuka hivi: “Kwenye funzo moja la Betheli, lililoongozwa na Ndugu T. J. Sullivan, niliuliza hivi: ‘Kwa kuwa halaiki kubwa hupata uhai wa milele, je, hao ambao hujumuika kuwa wa kikundi hicho hushika uaminifu-maadili?’ Kulikuwa na maelezo mengi lakini hakukuwa na jibu lenye kueleza dhahiri.” Basi, Ijumaa, Mei 31, 1935, kwenye mkusanyiko wa Washington, D.C., jibu lenye kuridhisha lilitolewa. Ndugu Suiter alikuwa ameketi kwenye roshani akitazama chini juu ya mkutano huo, na jinsi alivyosisimuka hotuba hiyo ilipokuwa ikifunuka!

Muda mfupi baada ya mkusanyiko huo, Mnara wa Mlinzi, katika matoleo yalo ya Agosti 1 na 15, 1935, lilitangaza yale yaliyosemwa katika hotuba hiyo. Lilitaja kwamba jambo la maana katika kuelewa mambo ifaavyo ni kuthamini uhakika wa kwamba kusudi kuu la Yehova si kuokolewa kwa wanadamu bali kutetewa kwa jina lake mwenyewe (au, kama vile tungesema sasa, kuondolewa lawama kwa enzi kuu yake). Hivyo kibali cha Yehova ki juu ya wale washikao uaminifu-maadili kwake; yeye hathawabishi wale ambao hukubali kufanya mapenzi yake kisha wakaleta suto juu ya jina lake kwa kuridhiana na tengenezo la Ibilisi. Takwa hilo la uaminifu latumika kwa wote ambao wangepata kibali cha Mungu.

Kupatana na jambo hilo, Mnara wa Mlinzi lilisema: “Ufunuo 7:15 ndio kwa kweli ufunguo wa kutambulisha halaiki kubwa. . . . Elezo hilo la Ufunuo juu ya halaiki kubwa ni kwamba ‘wako mbele ya kiti cha ufalme cha Mungu, nao humtumikia yeye waziwazi’ . . . Wao huona na kuelewa na kutii maneno ya Yesu, Mwana-Kondoo wa Mungu, akisema kwao: ‘Msujudie Bwana Mungu wako, umtumikie yeye peke yake’; maneno ambayo huhusu viumbe vyote ambavyo Yehova hukubali.” (Mt. 4:10) Kwa hiyo, yale ambayo Biblia husema juu ya halaiki kubwa, au umati mkubwa, hayangeweza kwa kufaa kueleweka kuwa na maana ya kwamba yanatoa wokovu kwa ajili ya watu ambao hudai kumpenda Mungu lakini ambao hawakujali kufanya mapenzi yake.

Basi, je, umati mkubwa ni jamii ya kimbingu? Mnara wa Mlinzi lilionyesha kwamba lugha ya maandiko haikuelekeza kwenye mkataa kama huo. Kwa habari ya mahali pao “mbele ya kiti cha ufalme,” lilionyesha kwamba Mathayo 25:31, 32 (NW) husimulia juu ya mataifa yote yakikusanywa mbele ya kiti cha ufalme cha Kristo, hata hivyo mataifa hayo yako duniani. Hata hivyo, umati mkubwa ‘umesimama’ mbele ya kiti cha ufalme kwa sababu una kibali cha Yeye aketiye juu ya kiti cha ufalme.—Linganisha Yeremia 35:19.

Lakini kingekuwa wapi kikundi kama hicho—watu “wa mataifa yote,” watu ambao hawakuwa sehemu ya Israeli wa kiroho (walioelezwa mapema kidogo, katika Ufunuo 7:4-8), watu waliokuwa na imani katika fidia (wakiwa wameosha kitamathali mavazi yao katika damu ya Mwana-Kondoo), watu walioshangilia Kristo kuwa Mfalme (wakiwa na matawi ya mitende mikononi mwao, kama ule umati uliolaki Yesu akiwa Mfalme alipoingia Yerusalemu), watu waliokuwa wakijitoa kikweli mbele ya kiti cha ufalme cha Yehova ili kumtumikia? Je, kulikuwa na kikundi kama hicho cha watu duniani?

Katika kutimiza neno lake mwenyewe la kiunabii, Yehova mwenyewe aliandaa jibu. Webster Roe, aliyehudhuria mkusanyiko wa Washington, alikumbuka kwamba kwenye upeo wa hotuba yake, Ndugu Rutherford aliuliza hivi: “Wale wote wenye tumaini la kuishi milele duniani simameni tafadhali.” Kulingana na Ndugu Roe, “zaidi ya nusu ya wasikilizaji walisimama.” Kupatana na hilo, Mnara wa Mlinzi (Kiingereza) la Agosti 15, 1935, lilitaarifu hivi: “Sasa twaona kikundi ambacho chafaana kabisa na elezo lililotolewa katika Ufunuo saba kuhusu halaiki kubwa. Wakati wa miaka michache iliyopita, na katika wakati ambao ‘injili hii ya ufalme inahubiriwa kuwa ushahidi,’ kumetokea idadi kubwa (na wangali wanakuja) ambayo wakiri Bwana Yesu kuwa Mwokozi wao na Yehova kuwa Mungu wao, ambaye wanaabudu katika roho na katika kweli na kutumikia kwa shangwe. Kwa maneno mengine hao huitwa ‘Wayonadabu.’ Hao wanabatizwa katika ufananisho, wakionyesha kwa njia hiyo kwamba wao . . . wamechukua msimamo wao upande wa Yehova nao wamtumikia yeye na Mfalme wake.”

Wakati huo ilionwa kwamba umati mkubwa wa Ufunuo 7:9, 10 umo miongoni mwa “kondoo wengine” ambao Yesu alirejezea (Yn. 10:16); wao ndio huja kusaidia “ndugu” za Kristo (Mt. 25:33-40); ndio watu waliotiwa alama kwa ajili ya kuokoka kwa sababu ya kuchukizwa na machukizo yanayofanywa katika Jumuiya ya Wakristo nao huyaepuka (Eze. 9:4); wako kama Yehonadabu, ambaye alijitambulisha waziwazi pamoja na mtumishi wa Yehova mtiwa-mafuta katika kutekeleza utume wake aliopewa na Mungu (2 Fal. 10:15, 16). Mashahidi wa Yehova waelewa kwamba hao ni watumishi wenye uaminifu-mshikamanifu wa Mungu ambao wataokoka Har–Magedoni wakiwa na taraja la kuishi milele katika dunia iliyorudishwa kwenye hali za Paradiso.

Kazi Yenye Uharaka ya Kufanywa

Kuelewa kwao maandiko hayo kulikuwa na matokeo makubwa juu ya utendaji wa watumishi wa Yehova. Walitambua kwamba si wao wangeteua na kukusanya washiriki wa umati mkubwa; haikuwa juu yao kuambia watu kama tumaini lao lapaswa kuwa la kimbingu au la kidunia. Bwana angeelekeza mambo kupatana na mapenzi yake. Lakini wakiwa Mashahidi wa Yehova, walikuwa na daraka zito. Walipaswa kutumikia wakiwa wapiga-mbiu wa Neno la Mungu, wakishiriki kweli ambazo Yeye aliwawezesha kuelewa, ili watu waweze kujua juu ya maandalizi ya Yehova na wawe na fursa ya kuyaitikia kwa uthamini.

Zaidi ya hilo, walitambua kwamba kulikuwa na uharaka mkubwa katika kazi yao. Katika mfululizo wa makala zenye kichwa “Kukusanya Ile Halaiki,” zilizotangazwa katika 1936, Mnara wa Mlinzi (Kiingereza) lilieleza hivi: “Maandiko yanaunga mkono kwa nguvu mkataa wa kwamba kwenye Har–Magedoni Yehova ataharibu watu wa dunia, akiokoa wale tu watiio amri zake za kusimama upande wa tengenezo lake. Katika nyakati zilizopita mamilioni ya mamilioni ya watu wamekwenda kaburini bila kusikia hata kidogo juu ya Mungu na Kristo, na hao kwa wakati uliowekwa lazima waamshwe kutoka kifo na kupewa maarifa ya ukweli, ili wafanye uchaguzi. Hata hivyo, hali ni tofauti, kuhusu watu walioko duniani sasa. . . . Wale wa umati mkubwa lazima wapokee ujumbe wa gospeli kabla ya siku ya vita ya siku ile kuu ya Mungu Mweza Yote ambayo ni Har–Magedoni. Ile halaiki kubwa isipopewa sasa ujumbe kuhusu kweli, itakuwa ni kuchelewa mno wakati kazi ya kuchinja ianzapo.”—Ona 2 Wafalme 10:25; Ezekieli 9:5-10; Sefania 2:1-3; Mathayo 24:21; 25:46.

Kama tokeo la uelewevu huo wa Maandiko, Mashahidi wa Yehova walitiwa bidii mpya kwa ajili ya kazi ya kutoa ushahidi. Leo Kallio, ambaye baadaye alitumikia akiwa mwangalizi asafiriye katika Finland, alisema hivi: “Siwezi kukumbuka wakati uwao wote uliopita nikipata shangwe na bidii kama hiyo, wala siwezi kukumbuka wakati uwao wote nikiendesha baiskeli yangu kwa kasi kama katika siku hizo, nilipoharakisha kuletea wenye kupendezwa habari njema kwamba kwa sababu ya fadhili zisizostahiliwa za Yehova, walipewa toleo la uhai wa milele duniani.”

Wakati wa miaka mitano iliyofuata, idadi ya Mashahidi wa Yehova ilipokuwa ikikua, idadi ya wale walioshiriki mifano kwenye Ukumbusho wa kila mwaka wa kifo cha Kristo ilipungua hatua kwa hatua. Hata hivyo, mmiminiko wa umati mkubwa haukuwa wa haraka kama vile Ndugu Rutherford alivyokuwa ametarajia. Wakati mmoja hata alimwambia Fred Franz, ambaye alikuja kuwa msimamizi wa nne wa Sosaiti: “Inaonekana kama kwamba ‘halaiki kubwa’ haitakuwa kubwa sana hata hivyo.” Lakini tangu hapo, idadi ya Mashahidi wa Yehova imevuvumuka kufikia mamilioni, hali, kwa ujumla, idadi ya wale wanaotarajia urithi wa kimbingu imeendelea kupungua.

Kundi Moja Chini ya Mchungaji Mmoja

Hakuna ushindani kati ya jamii ya watiwa-mafuta na umati mkubwa. Wale walio na tumaini la kimbingu hawadharau wale wanaotarajia kwa hamu kupokea uhai wa milele katika paradiso ya dunia. Kila mmoja wao hupokea kwa shukrani mapendeleo yanayotolewa na Mungu, bila kutoa sababu kwamba kwa njia fulani cheo chake humfanya kuwa mtu bora zaidi au kwa njia fulani mtu wa hali ya chini zaidi ya mwingine. (Mt. 11:11; 1 Kor. 4:7) Kama Yesu alivyotabiri, vikundi vyote viwili vimekuwa kwelikweli “kundi moja,” vikitumikia chini yake akiwa “mchungaji mmoja” wao.—Yn. 10:16.

Hisia walizo nazo ndugu watiwa-mafuta wa Kristo kuelekea waandamani wao wa umati mkubwa zinaonyeshwa vizuri katika kitabu Usalama Ulimwenguni Pote Chini ya “Mwana-Mfalme wa Amani”: “Tangu Vita ya Ulimwengu ya Pili, utimizo wa unabii wa Yesu kwa ‘umalizio wa mfumo wa mambo’ kwa sehemu kubwa ni kwa sababu ya daraka linalotimizwa na ule ‘umati mkubwa’ wa ‘kondoo wengine.’ Ule mwangaza kutoka taa zilizowashwa za mabaki umeangaza macho ya mioyo yao, nao wamesaidiwa kuonyesha nuru kwa wengine ambao wangali wamo katika giza la ulimwengu huu. . . . Wamekuja kuwa wenzi wasioweza kutenganishwa wa mabaki ya ile jamii ya bibi-arusi. . . . Kwa hiyo, shukrani nyingi sana, kwa ule ‘umati mkubwa’ wa kimataifa, wenye kusema lugha nyingi kwa sababu ya sehemu kubwa ambayo umeshiriki katika kutimiza unabii wa yule Bwana-arusi kwenye Mathayo 24:14!”

Hata hivyo, kadiri Mashahidi wa Yehova, kutia na ule umati mkubwa, wameshiriki kwa umoja katika kupiga mbiu ya zile habari njema tukufu za Ufalme wa Mungu, ndivyo umma umekuja kuwatambua kwa sababu ya jambo jingine zaidi ya kazi yao ya kutoa ushahidi kwa bidii.

[Maelezo ya Chini]

[Blabu katika ukurasa wa 159]

Walio wengi kati ya Mashahidi wa Yehova hutazamia uhai wa milele duniani

[Blabu katika ukurasa wa 161]

Imani iliyowatenga na Jumuiya ya Wakristo yote

[Blabu katika ukurasa wa 164]

Wakati wa utimizo wa kielezi cha kondoo na mbuzi

[Blabu katika ukurasa wa 165]

Wakaja kujulikana kuwa Wayonadabu

[Blabu katika ukurasa wa 166]

Mei 31, 1935, ile “halaiki kubwa” ilitambulishwa waziwazi

[Blabu katika ukurasa wa 170]

Tumaini la kimbingu au la kidunia—ni nani aliamuaye?

[Sanduku katika ukurasa wa 160]

Wakati wa Uelewevu

Zaidi ya miaka 250 iliyopita, Sir Isaac Newton aliandika jambo lenye kupendeza juu ya kuelewa unabii, kutia ndani na ule unaohusu “umati mkubwa” wa Ufunuo 7:9, 10. (“NW”) Katika kitabu chake “Ob­servation Upon the Prophecies of Daniel, and the Apocalypse of St. John,” kilichotangazwa katika 1733, yeye alitaarifu hivi: “Unabii huu mbalimbali wa Danieli na Yohana haupaswi kueleweka mpaka wakati wa mwisho: lakini wengine wapaswa kutoa unabii kutokana nao katika hali ya kutaabika na yenye huzuni kwa muda mrefu, na kufanya hivyo kwa gizagiza, ili kugeuza wachache tu. . . . Halafu, asema Danieli, wengi wataenda huko na huko, na maarifa yataongezeka. Kwa kuwa lazima Gospeli ihubiriwe katika mataifa yote kabla ya dhiki kubwa, na mwisho wa ulimwengu. Ule umati wenye kubeba matawi ya mitende, ambao hutoka katika hiyo dhiki kubwa, hauwezi kuwa usiohesabika kutoka mataifa yote, wasipofanywa hivyo kwa kuhubiriwa ­Gospeli kabla haijaja.”

[Sanduku/Picha katika ukurasa wa 168]

Dunia, Makao ya Milele ya Mwanadamu

Ni nini lililokuwa kusudi la awali la Mungu kwa wanadamu?

“Mungu akawabarikia, Mungu akawaambia, Zaeni, mkaongezeke, mkaijaze nchi, na kuitiisha; mkatawale samaki wa baharini, na ndege wa angani, na kila kiumbe chenye uhai kiendacho juu ya nchi.”—Mwa. 1:28.

Je, kusudi la Mungu kwa habari ya dunia limebadilika?

“Neno langu . . . halitanirudia bure, bali litatimiza mapenzi yangu, nalo litafanikiwa katika mambo yale niliyolituma.”—Isa. 55:11.

“BWANA, aliyeziumba mbingu, asema hivi; Yeye ni Mungu; ndiye aliyeiumba dunia na kuifanya; ndiye aliyeifanya imara; hakuiumba ukiwa, aliiumba ili ikaliwe na watu; Mimi ni BWANA, wala hapana mwingine.”—Isa. 45:18.

“Basi, nyinyi lazima msali kwa njia hii: ‘Baba yetu uliye katika mbingu, jina lako na litakaswe. Acha Ufalme wako uje. Mapenzi yako na yatendeke, kama ilivyo katika mbingu, pia juu ya dunia.”—Mt. 6:9, 10, “NW.”

“Watenda mabaya wataharibiwa, bali wamngojao BWANA ndio watakaoirithi nchi. Wenye haki watairithi nchi, nao watakaa humo milele.”—Zab. 37:9, 29.

Ni hali gani zitakazokuwako duniani chini ya Ufalme wa Mungu?

“Lakini ziko mbingu mpya na dunia mpya ambazo tunangojea kulingana na ahadi yake, na katika hizo uadilifu utakaa.”—2 Pet. 3:13, “NW.”

“Taifa halitainua upanga juu ya taifa lingine, wala hawatajifunza vita tena kamwe. Bali wataketi kila mtu chini ya mzabibu wake, na chini ya mtini wake; wala hapana mtu atakayewatia hofu; kwa kuwa kinywa cha BWANA wa majeshi kimesema hivi.”—Mika 4:3, 4.

“Nao watajenga nyumba, na kukaa ndani yake; watapanda mizabibu, na kula matunda yake. Hawatajenga, akakaa mtu mwingine ndani yake; hawatapanda, akala mtu mwingine; maana kama siku za mti ndivyo zitakavyokuwa siku za watu wangu, na wateule wangu wataifurahia kazi ya mikono yao muda wa siku nyingi.”—Isa. 65:21, 22.

“Hapana mwenyeji atakayesema, Mimi mgonjwa.”—Isa. 33:24.

“Na Mungu mwenyewe atakuwa pamoja nao. Naye atafuta kabisa kila chozi kutoka katika macho yao, na kifo hakitakuwapo tena, wala ombolezo wala kupaaza kilio wala umivu halitakuwapo tena kamwe. Mambo ya zamani yamepitilia mbali.”—Ufu. 21:3, 4, “NW”; ona pia Yohana 3:16.

“Ni nani ambaye kwa kweli hatakuhofu wewe, Yehova, na kulitukuza jina lako, kwa sababu wewe peke yako ni mwaminifu-mshikamanifu? Kwa maana mataifa yote yatakuja na kuabudu mbele yako, kwa sababu maagizo yako ya uadilifu yamefanywa kuwa dhahiri.”—Ufu. 15:4, “NW.”

[Sanduku/Picha katika ukurasa wa 169]

Wale Waendao Mbinguni

Ni wanadamu wangapi ambao wataenda mbinguni?

“Msiwe na hofu, kundi dogo, kwa sababu Baba yenu amekubali kuwapa nyinyi ufalme.”—Luka 12:32, “NW.”

“Nami nikaona, na, tazama! Mwana-Kondoo [Yesu Kristo] amesimama juu ya Mlima Zayoni [wa kimbingu], na pamoja naye mia arobaini na nne elfu wakiwa na jina lake na jina la Baba yake limeandikwa juu ya vipaji vya nyuso zao. Nao wanaimba kama kwamba wimbo mpya mbele ya hicho kiti cha ufalme na mbele ya viumbe hai wanne na wazee; na hakuna yeyote aliyeweza kuwa bingwa wa ule wimbo ila mia arobaini na nne elfu, ambao wamenunuliwa kutoka katika dunia.”—Ufu. 14:1, 3, “NW.”

Je, hao 144,000 wote ni Wayahudi?

“Hakuna Myahudi wala Mgiriki, hakuna mtumwa wala mtu huru, hakuna wa kiume wala wa kike; kwa maana nyinyi nyote ni mtu mmoja katika muungano na Kristo Yesu. Zaidi ya hayo, ikiwa nyinyi ni wa Kristo, kwa kweli nyinyi ni mbegu ya Abrahamu, warithi kuhusiana na ahadi.”—Gal. 3:28, 29, “NW.”

“Yeye si Myahudi aliye hivyo kwa nje, wala tohara si ile ambayo ni ya nje juu ya mwili. Bali yeye ni Myahudi aliye hivyo kwa ndani, na tohara yake ni ile ya moyo kwa roho, wala si kwa mfumo fulani wa sheria iliyoandikwa.”—Rum. 2:28, 29, “NW.”

Kwa nini Mungu achukua wengine kwenda mbinguni?

“Watakuwa makuhani wa Mungu na wa Kristo, na watatawala wakiwa wafalme pamoja naye kwa miaka elfu.”—Ufu. 20:6, “NW.”

[Sanduku/Grafu katika ukurasa wa 171]

Ripoti ya Ukumbusho

Katika muda wa miaka 25, hudhurio la Ukumbusho likawa zaidi ya mara 100 ya idadi ya wenye kushiriki

[Grafu]

(Ona mpangilio kamili katika nakala iliyochapishwa)

Wenye Kushiriki

Hudhurio

1,500,000

1,250,000

1,000,000

750,000

500,000

250,000

1935 1940 1945 1950 1955 1960

[Picha katika ukurasa wa 167]

Kwenye mkusanyiko wa Washington, D.C., watu 840 walibatizwa