Babuloni Mkubwa—Kaanguka na Kuhukumiwa
“YEYE AMEANGUKA! Babuloni Mkubwa ameanguka, yeye ambaye alifanya mataifa yote yanywe ya divai ya kasirani ya uasherati wake!” “Babuloni Mkubwa ameanguka, na yeye amekuwa mahali pa kukaa roho waovu na mahali pa kujibanza kila pumzi isiyo safi na mahali pa kujibanza kila ndege asiye safi na mwenye kuchukiwa!”—Ufunuo 14:8; 18:2, NW.
Ni unabii wa kugutusha kama nini! “Babuloni Mkubwa ameanguka!” Kwa karne kadhaa taarifa hiyo ya ufananishi imevuta sana fikira za wanafunzi wa Biblia. Kwa nini ikupendeze wewe? Kwa sababu, kulingana na unabii wa Biblia, karibuni mwisho wa Babuloni Mkubwa utaathiri aina ya binadamu yote. Kama vile tumeona katika matoleo ya Aprili 1 na 15 ya gazeti hili, kahaba huyu mashuhuri anatambulishwa wazi kuwa milki ya ulimwengu wa Shetani ya dini bandia.a
Lakini ameangukaje? Na lini?
Babuloni Kaanguka Lakini Hakuharibiwa
Kupata maana kamili ya anguko la Babuloni Mkubwa, inatupasa tuelewe lililotukia wakati Babuloni wa kale alipoanguka katika 539 K.W.K. Wakati huo watu wa Mungu, Israeli, walikuwa wamekuwa katika utekwa kwa karibu miaka 70. Sasa walikuwa wanatazamia kufunguliwa kulingana na maneno ya wanabii wao. (Yeremia 25:11, 12; 29:10) Lazima wawe walisisimuka sana wakati Sairasi Mwajemi alipoangusha Babuloni na kufungulia Wayahudi wafunge safari ndefu kurudia jiji lao takatifu, Yerusalemu!—Isaya 45:1-4.
Hata hivyo, ingawa mamlaka ya Babuloni juu ya Wayahudi ilivunjwa, huo haukuwa mwisho wa Babuloni wa kale. Joan Oates aliye mwanahistoria wa kike anaandika hivi katika kitabu chake Babylon: “Sairasi aliiingia Babuloni kwa shangwe ya ushindi, akakataza uporaji na akaweka gavana Mwajemi, bila kuvuruga mashirika ya kidini na mipango iliyosimamia mambo ya raia. . . . Kwa kutazamwa kijuu-juu inaonekana kweli kweli kuwa maisha za faragha za raia Wababuloni hazikubadilika sana chini ya utawala wa Kiajemi. Namna za kufuata dini zilihifadhiwa na utendaji wa kibiashara ukawa na ufanisi.” Hivyo, ajapoanguka, Babuloni aliendeleza utendaji, lakini kukiwako tofauti kubwa moja—watu wa Mungu, Israeli, hawakuwa tena mateka. Walirudi Yerusalemu wakatengeneze ibada ya kweli huko.
Karibu 331 K.W.K. wakati jemadari Mgiriki Aleksanda Mkubwa alipoingia Babuloni, raia walimkaribisha kwa uchangamfu. Yeye akaamua alitaka kuigeuza iwe mji wake mkuu wa mashariki, lakini akafa asijaweza kutimiza tamaa yake ya makuu. Hii inaonyesha kwamba hata muda huo wa baadaye sana Babuloni ingali ilisitawi sana.
Hivyo, anguko la Babuloni katika 539 K.W.K. halikumaanisha iliacha kuwako. Iliendeleza utendaji kwa karne kadhaa. Jambo hilo limekuwaje na ufanano katika utimizo wa ki-siku-hizi wa manabii yanayohusisha Babuloni Mkubwa?
Babuloni Mkubwa Apatwa na Anguko
Lina ulingano katika anguko la Babuloni Mkubwa wa ufananisho, milki ya ulimwengu ya dini bandia. Katika sehemu ya mapema ya karne yetu ya 20 kabla ya 1919, ilikuwa lazima Wanafunzi wa Biblia, kama Mashahidi wa Yehova walivyojulikana wakati huo, wafunguliwe kutoka namna ya utekwa wa kiroho kwa mawazo na mazoea ya dini bandia. Ingawa walikwisha kukataa mafundisho bandia kama vile Utatu na kutokufa kwa nafsi, bado walikuwa na vidalili vya mazoea ya Kibabuloni. Wengi walikuwa wamekuza mwelekeo wa kujiona kuwa waadilifu kwa kujitengenezea utu mwema ambao ungewatukuza wao binafsi. Baadhi yao walikuwa wakikweza viumbe, kujihusisha katika kiibada cha utu ambacho kilikaza fikira juu ya Charles T. Russell hasa, yule msimamizi wa kwanza wa Sosaiti ya Mnara wa Mlinzi Biblia na Trakti. Walikuwa wakiadhimisha siku za kuzaliwa na Krismasi, bila msingi wowote wa Kibiblia. Msalaba ulikuwa ungali mashuhuri katika kufikiri kwao. Baadhi yao hata walivaa mfano fulani wa msalaba na taji katika shavu la koti, huku wengine wakitafuta uheshimiwa uliopewa kwa Jumuiya ya Wakristo. Ndipo, katika 1917, muda mfupi baada ya kifo cha Russell, badiliko kubwa likaanza kutukia.
Katika mwaka huo Sosaiti ya Mnara wa Mlinzi ilichapisha kitabu cha kueleza Ufunuo chini ya kichwa The Finished Mystery. Kitabu hiki kilifichua makasisi wa Jumuiya ya Wakristo, hiyo ikiwa ni pamoja na kuhusika kwao katika ile Vita Kuu iliyokuwa ikiwaka moto katika Ulaya wakati huo. Baadhi ya makasisi Waprotestanti, wakiwa kikundi chenye mzozo cha wawakilishi wa Babuloni Mkubwa katika Kanada, waliwapelekea manukuu hayo rafiki zao wa kisiasa wa tangu zamani katika serikali ya Kanada na kuwalaumu wazi Wanafunzi wa Biblia kuwa wafitini serikali. Siku ya Februari 12, 1918, Sosaiti ya Mnara wa Mlinzi ilipigwa marufuku katika Kanada.
Makasisi katika United States hawakukawia kufuata kielelezo cha ndugu zao Wakanada. Baada ya siku kadhaa tu, vichapo vya Mnara wa Mlinzi na Biblia vilitwaliwa katika Los Angeles, Kalifornia, U.S.A. Halafu, katika Mei 1918, hati za ruhusa zikatolewa ili kukamata J. F. Rutherford, aliyekuwa msimamizi mpya wa Sosaiti ya Mnara wa Mlinzi, na washirika wengine saba wa Mnara wa Mlinzi. Katika Juni, wanaume hao Wakristo walisukumwa mahakamani na kushutumiwa hatia kwa haraka ya kushangaza. Saba walihukumiwa kifungo cha miaka 20 katika gereza la kurekebishia tabia, na mmoja kifungo cha miaka 10. Makasisi waliitikiaje? Martin Marty anataarifu hivi katika kitabu chake Modern American Religion: The Irony of It All: “Makasisi waligeuka dhidi ya Warusselli [waliojulikana baadaye kuwa Mashahidi wa Yehova] na wakashangilia kusikia kwamba vifungo vya miaka ishirini viliwekwa juu ya viongozi wa Mashahidi wa Yehova walioshtakiwa.” Wawakilishi wa Babuloni Mkubwa walikuwa wanacheka. Walisahau kwamba mcheka mwisho ndiye huangua cheko kubwa zaidi.
Hivyo, katika 1918, utekwa wa ufananisho kwa Babuloni ukawa kifungo halisi pia kwa baadhi ya watu wa Yehova. Wimbi la mnyanyaso wa Wanafunzi wa Biblia lilipita likikumba United States, Kanada, na nchi nyinginezo. Makasisi wenye kutukuza taifa walipanga wanaghasia wawafukuze mijini. Wanafunzi wa Biblia wakapakwa lami na kubandikwa manyoya na kupigwa kwa marungu. Wakristo hao wachache sana wenye moyo mweupe wakafanyiwa mashtaka yaliyokosa haki kwa njia yenye aibu.b
Halafu, katika 1919, mambo yakawa kinyume bila kutazamiwa. Ile Vita Kuu ilikuwa imekwisha Novemba 1918. Hukumu zilizofanywa dhidi ya maofisa wa Sosaiti ya Mnara wa Mlinzi zikafanyiwa rufani kuwa zisizo haki. Rutherford na waandamani wake wakafunguliwa gerezani, likawa ni udhiko kwa adui zao wa kidini. Kama vile Marty anavyotaarifu: “Washiriki wa makanisa yale yaliyoimarika hawakushangilia.” Hatimaye, washtakiwa wote waliondolewa kabisa mashtaka. Yule hakimu Mkatoliki mwenye kuegemea upande mmoja, Martin T. Manton, ambaye baadaye Papa Pius wa 11 alimfanya awe “mheshimiwa wa daraja la St. Gregory Mkubwa,” alikuwa amewanyima Mashahidi hao wanane ruhusa ya kutoa dhamana na hivyo akasababisha wafungwe isivyo haki kwa miezi tisa. Utu wake halisi ulionyeshwa baadaye, katika 1939, alipopelekwa gerezani kwa kuomba-omba mahongo!
Walipofunguliwa gerezani katika 1919, Rutherford na washirika wake walirudi Brooklyn kwenye makao makuu ya Sosaiti ya Mnara wa Mlinzi. Halafu wakaanza kutengeneza upya kampeni ya kuhubiri Ufalme iliyo kubwa kuliko zote ambazo ulimwengu umepata kujua. Wanafunzi wa Biblia walikuwa wamevunja pingu za kuhofu mwanadamu na sasa walielewa wazi msimamo wao kuhusiana na dini yote bandia. Babuloni Mkubwa alikuwa adui yao asiyechoka na angepaswa kufichuliwa kuwa alikwisha kuanguka. Ibada ya kweli ingepasa kurudishwa miongoni mwa mataifa.
Wakristo hao wasiohofu walizidisha huduma yao ya nyumba kwa nyumba. Pia walijipanga kigwaride wakiwa peupe, wakafichua dini bandia kwa vibandiko vilivyotaarifu hivi: “Dini Ni Mtego na Hila” na, “Tumikia Mungu na Kristo Mfalme.” Bado dini bandia ikaendelea kusitawi na kufanya kazi, kama ilivyokuwa imefanya katika Babuloni ya kale, lakini kuhusiana na Mashahidi wa Yehova, Babuloni Mkubwa akawa ameanguka katika 1919. Wao wakawa huru kutoka kizuizi cha Kibabuloni!
Uvutano Unaofifia wa Babuloni
Sasa, miaka 70 baadaye, tunaweza kuona kwamba katika sehemu nyingi za dunia, uvutano wa Babuloni Mkubwa umefifia. Ni kweli, dini bado inaonekana kuwa na ufanisi katika United States, ambako sehemu ya watu wenye misisimuko-sisimuko mingi zaidi hutumiwa vibaya na waevanjeli wa televisheni na wanasaikolojia wa kidini. Na bado, hata baadhi ya wadanganyi hao wenye kufuatia vitu vya kimwili wamefichuliwa wazi hivi majuzi na kufedheheshwa. Dini inaonekana kuwa ikisitawi sana katika Jamhuri ya Korea, ambako makanisa ya Jumuiya ya Wakristo yamehusika katika siasa kwa kina kirefu. Ushuhuda unaonyesha kwamba, ingawa Babuloni Mkubwa amekwisha ‘kuanguka,’ angali anaendeleza utendaji.
Hata hivyo, baada ya vile vita vya ulimwengu dini ambayo imefuatwa tangu zamani imeacha kufuatwa kwa wingi katika nchi kama Ujeremani, Denmark, Sweden, na Uingereza. Hata nchi za Kikatoliki kama Italia, Hispania, na Ufaransa zimeona anguko la kuyaacha mazoea ya mapokeo ya Katoliki ya kuungama na kuhudhuria Misa. Hesabu ya wenye kusomea upadri imepungua sana. Na uhakika wenyewe wa kwamba papa aliyepo anahisi uhitaji wa kusafiri zaidi ulimwenguni kuliko papa mwingine yeyote katika historia ni dalili ya kwamba kanisa limo katika mgogoro mkubwa.
Zaidi ya hilo, tangu 1917 nchi za kisoshalisti zilizo nyingi zimeshusha dini kwenye cheo kidogo na kukatiza uvutano wa kisiasa iliokuwa nao. Ulimwenguni pote, dini ya kimapokeo ingali kisababishi cha chuki nyingi sana na umwagaji damu hivi kwamba watu wengi wanaofikiri wamegeukia mbali kutoka dini yote, iwe ni ya Magharibi au Mashariki. Ndiyo, yale maji ya ufananisho anayoyakalia Babuloni Mkubwa, vile vikundi vya watu anaowaongoza, yanakauka. Babuloni Mkubwa anahukumiwa, na anakaribia kuuawa.—Ufunuo 16:12; 17:1, 15.
Babuloni—Kwa Nini Akahukumiwa
Yehova ana msingi gani wa kuhukumu milki ya ulimwengu ya dini bandia? Huenda watu fulani wakafikiri kwamba hakika yeye anapaswa kuzionyesha upendeleo shule zote, hospitali, na kazi za fadhili ambazo zimeendelezwa na dini mbalimbali. Lakini zote hizo zinaonekana kuwaje zinapolinganishwa na shtaka la hukumu ambalo Yehova anatoa dhidi ya dini za ulimwengu? Acheni tuchunguze kifupi shtaka hilo na matendo ya dini wakati uliopita.c
“Mmoja wa wale malaika saba ambao walikuwa na mabakuli saba akaja na kunena na mimi, kusema: ‘Njoo, mimi nitaonyesha wewe hukumu juu ya kahaba mkubwa ambaye huketi juu ya maji mengi, ambaye wafalmc wa dunia walifanya uasherati na yeye, huku wale ambao huikaa dunia walifanywa kulewa divai ya uasherati wake.’” (Ufunuo 17:1, 2, NW) Kama vile tumeonyesha wazi katika matoleo yetu ya Aprili 1 na Aprili 15, 1989, ushirikiano wa dini pamoja na watawala wa kitaifa, “wafalme wa dunia,” ili kudhuru watu muda wote wa historia, unaweza kulinganishwa na mwenendo wa kahaba mtafuta yake mwenyewe, mwenye kufanya uasherati. Lakini shtaka la hukumu linaendelea.
“Na mimi nikaona kwamba huyo mwana-mke alikuwa amelewa damu ya watakatifu na damu ya mashahidi wa Yesu.” “Ndiyo, katika yeye ilipatikana damu ya wanabii na ya watakatifu na ya wale wote ambao wameehinjwa juu ya dunia.” (Ufunuo 17:6; 18:24, NW) Ni lazima Babuloni Mkubwa atozwe hatia ya damu kwa sababu ya kuua Wakristo wa kweli kwa ajili ya imani muda wa karne zilizopita, kutia na hesabu fulani waliothubutu kutafsiri Biblia katika lugha ya watu wa kikawaida, na pia wengi waliothubutu kuwa na Biblia na kuisoma. Babuloni Mkubwa ana hatia ya damu pia kwa sababu ya Wakristo wa kweli ambao wameuliwa imani hivi juzijuzi katika magereza na kambi za mateso, iwe ni chini ya tawala-mabavu za Unazi, Ufashisti, au nyinginezo. Angalia kwamba shtaka la hukumu linarejezea “wote ambao wamechinjwa juu ya dunia,” na hiyo ingetia ndani mamia ya mamilioni ambao wamekufa ulimwenguni pote katika vita na michinjano ya kulipana uhasama ambayo imepiganwa muda wote wa historia na watu wanaodai kuwa wanadini.—Linganisha Mathayo 23:34-36; 2 Timotheo 3:5.
Uhukumu wa Mungu kwa Babuloni Mkubwa unahusu upande mwingine wa hatia yake. Hukumu inataarifu hivi: “Kwa zoea lako la uwasiliano na ulimwengu wa roho mataifa yote yaliongozwa vibaya.” (Ufunuo 18:23, NW) Kwa kupendeza, ‘zoea la uwasiliano na ulimwengu wa roho’ ni tafsiri ya neno la Kigiriki phar-ma·kiʹa, ambalo “kwanza hasa lilimaanisha utumizi wa dawa, dawa za kulevya, maneno ya kunuizia uchawi; halafu, kutilia sumu; halafu, ulozi.”d Katika maana ya kiroho, dini bandia imeyatilia sumu mataifa, ikiwaongoza vibaya waamini katika miungu bandia na mafundisho ambayo yamepotosha fikira zao kutoka kwa Yehova na suala la enzi kuu ya ulimwengu wote mzima. Kwa fundisho layo la kimakosa juu ya kutokufa kwa nafsi, dini bandia iliweka pia msingi wa kila aina ya uwasiliano na ulimwengu wa roho na ulozi, ikivuvia hofu kuhusu wafu na ibada ya mababu waliokufa. Ushutumu wa Mungu kwa Babuloni Mkubwa unatetewa kuwa haki kabisa. Kama alivyoandika Yohana: “Madhambi yake yametungamana pamoja moja kwa moja hadi kwenye mbingu, na Mungu amekumbuka matendo yake yasiyo ya haki.”—Ufunuo 18:5, NW.
Ni Lazima Sisi Tufanye Nini?
Kwa sababu Babuloni Mkubwa yumo katika hali ya kuanguka na ya kuhukumiwa, ni lazima wanaopenda ukweli kwa moyo mweupe wafanye nini sasa? Unabii wa Isaya kuhusu Babuloni wa kale unatumika kwa kani kubwa hata zaidi leo kwa habari ya dini bandia: “Geukieni mbali, geukieni mbali, tokeni humo ndani, msiguse kitu chochote kisicho safi; tokeni humo ndani katikati yake, jifulizeni kuwa safi, nyinyi ambao mnachukua vyombo vya Yehova.” (Isaya 52:11, NW) Wito huo wa haraka unalingana na ule wa Ufunuo 18:4, NW: “Na mimi nikasikia sauti nyingine kutoka katika mbingu ikisema: ‘Ondokeni katika yeye [Babuloni Mkubwa], watu wangu, ikiwa nyinyi hamtaki kushiriki pamoja na yeye katika madhambi yake, na ikiwa nyinyi hamtaki kupokea sehemu ya tauni zake.’”
Ndiyo, ni wakati wa kukata uhusiano wote na dini bandia. Lakini tukitoka katika Babuloni Mkubwa, ni lazima tugeukie wapi? Kwenye ibada ya kweli ya Yehova kwa kushirikiana pamoja na mashahidi wake. Tayari, mamilioni ya watu kutoka mataifa yote ya dunia wanamiminika kwenye “mlima wa Bwana [Yehova, NW]” ulio wa ufananisho. Wewe pia unaali-kwa kujifunza Biblia pamoja na Mashahidi wa Yehova na kujiunga katika ibada hii ya kweli.—Isaya 2:2-4; 43:10-12.
Sasa swali linabaki, Ikiwa Babuloni Mkubwa ameanguka na kuhukumiwa, linafuata jambo gani katika ajenda ya kimungu? Ni jambo gani litapata milki ya ulimwengu wa Shetani ya dini bandia? Toleo letu linalofuata, Mei 15, litapeleleza swali hilo kupatana na unabii wa Biblia.
[Maelezo ya Chini]
a Babuloni Mkubwa hawezi kufananisha siasa na biashara kubwa, kwa sababu hao wanaonyeshwa wakiomboleza anguko lake. (Ufunuo 18:9-11) Sehemu ile nyingine moja tu ya mfumo wa ulimwengu wa Shetani ni dini. Vifungo vya uhusiano wake wa kuwasiliana na ulimwengu wa roho vinasaidia kuthibitisha zaidi kwamba yeye ni dini.—Ufunuo 18:23.
b Ili kupata maelezo marefu zaidi juu ya mnyanyaso huu, ona 1975 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, kurasa 94-119 (au Kitabu cha Mwaka 1982-1985)
c Ili kupata ufikirio mrefu wa habari hii, ona kichapo Ufunuo—Upeo Wao Mtukufu U Karibu! kurasa 235-71, kilichotangazwa kwa chapa katika 1989 na Sosaiti ya Mnara wa Mlinzi Biblia na Trakti.
d Expository Dictionary of New Testament Words ya W. E. Vine. Buku 4, kurasa 51-2.
[Picha katika ukurasa wa 7]
Ingawa Babuloni ilianguka katika 539 K.W.K., iliendeleza utendaji ikiwa jiji kwa mamia ya miaka