Sura ya Tisa
Nguvu za Tumaini la Ufufuo
1. Je, wafu wangekuwa na tumaini lolote bila ufufuo?
JE, UMEFIWA na wapendwa fulani? Bila ufufuo, hakungekuwa na tumaini la kuwaona tena. Wangeendelea kuwa katika hali hii inayoelezwa na Biblia: “Wafu hawajui neno lo lolote, . . . kwa kuwa hakuna kazi, wala shauri, wala maarifa, wala hekima, huko kuzimu [kaburini] uendako wewe.”—Mhubiri 9:5, 10.
2. Wafu wana tumaini gani la ajabu kwa sababu ya ufufuo?
2 Kwa kufanya mpango wa ufufuo, kwa rehema, Yehova amewapa watu wengi sana waliokufa fursa ya kuishi tena na kupata uhai wa milele. Kwa hiyo, unaweza kuwa na tumaini lenye kutia moyo la kwamba siku moja, katika ulimwengu mpya wa Mungu, utakutana tena na wapendwa wako waliokufa.—Marko 5:35, 41, 42; Matendo 9:36-41.
3. (a) Taja njia mbalimbali zinazoonyesha kwamba ufufuo ni muhimu katika kutimizwa kwa kusudi la Yehova? (b) Tumaini la ufufuo hututia nguvu wakati gani hasa?
3 Hatuhitaji kuogopa kifo isivyofaa kwa sababu tuna tumaini la ufufuo. Akijua kwamba Shetani hawezi kuwadhuru milele watumishi wake waaminifu, Yehova anaweza kumruhusu Shetani awajaribu hadi mwisho anapojaribu kuthibitisha dai lake ovu kwamba “yote aliyo nayo mtu atayatoa kwa ajili ya uhai wake.” (Ayubu 2:4) Yesu alikuwa mwaminifu kwa Mungu hadi kifo, hivyo Mungu alimfufua na kumpa uhai wa kimbingu. Kwa hiyo, Yesu aliweza kutoa thamani ya dhabihu yake kamilifu ya kibinadamu mbele ya kiti cha enzi cha Baba yake mbinguni, na hivyo kutupa fursa ya kupata wokovu. Kwa sababu ya ufufuo, wale wa “kundi dogo” ambao ni warithi pamoja na Kristo wana tumaini la kujiunga naye katika Ufalme wa mbinguni. (Luka 12:32) Wanadamu wengine wana tumaini la kufufuliwa na kuishi milele katika paradiso duniani. (Zaburi 37:11, 29) Tumaini la ufufuo huwatia Wakristo wote nguvu “ipitayo iliyo ya kawaida” wanapopata majaribu na kukabili kifo.—2 Wakorintho 4:7.
Kwa Nini Ufufuo Ni Msingi wa Imani ya Kikristo?
4. (a) Kwa nini ufufuo ni “fundisho la msingi”? (b) Watu wengi wana maoni gani kuhusu ufufuo?
4 Andiko la Waebrania 6:1, 2 linasema kwamba ufufuo ni “fundisho la msingi.” Tusiposadiki huo msingi wa imani ya Kikristo, hatuwezi kamwe kuwa Wakristo wakomavu. (1 Wakorintho 15:16-19) Hata hivyo, watu wengi hawajui fundisho la Biblia kuhusu ufufuo. Watu wengi sana hawajali mambo ya kiroho na hivyo hawaamini kwamba kuna maisha mengine mbali na haya. Kwa hiyo wanaishi maisha ya raha. Kisha kuna wafuasi wa dini zinazodai kuwa za Kikristo na wafuasi wa dini nyingine ambao hufikiri kwamba wana nafsi isiyoweza kufa. Lakini fundisho hilo halipatani hata kidogo na fundisho la Biblia la ufufuo, kwa sababu kusingekuwa na haja ya kuwafufua wanadamu ikiwa wana nafsi isiyoweza kufa. Kujaribu kupatanisha mafundisho hayo mawili kunawatatanisha watu badala ya kuwapa tumaini. Tunawezaje kuwasaidia watu wanyoofu ambao wanataka kujua ukweli?
5. (a) Ili mtu athamini ufufuo, anahitaji kujua nini? (b) Ungetumia maandiko gani kueleza maana ya nafsi? hali ya wafu? (c) Tunaweza kufanya nini mtu fulani akitumia tafsiri ya Biblia ambayo huenda inaficha ukweli?
5 Ili watu hao waweze kuthamini mpango mzuri wa ufufuo, wanahitaji ujuzi sahihi kuhusu nafsi na hali ya wafu. Mara nyingi, mtu anayetaka sana kujua kweli ya Biblia huelewa mambo hayo baada ya kuonyeshwa maandiko machache tu. (Mwanzo 2:7; Zaburi 146:3, 4; Marko 3:4) Hata hivyo, tafsiri fulani za kisasa za Biblia na tafsiri zinazosema mambo kijuujuu zinaficha ukweli kuhusu nafsi. Kwa hiyo huenda ikafaa kuchunguza maneno yaliyotumiwa katika lugha za awali za Biblia.
6. Ungewezaje kumsaidia mtu aelewe maana ya nafsi?
6 Tafsiri ya Ulimwengu Mpya ni nzuri sana kwa kufanyia utafiti huo kwa sababu inatafsiri neno la Kiebrania neʹphesh na neno la Kigiriki linalolingana nalo psy·khe kuwa “nafsi” kila mahali yanapopatikana. Maandiko mengi ambayo yanataja maneno hayo yameorodheshwa katika nyongeza ya Biblia hiyo. Tafsiri nyingine nyingi za Biblia zinatafsiri maneno hayo ya awali kwa njia mbalimbali kama vile “nafsi,” “kiumbe,” “roho,” na “uhai.” Usemi “neʹphesh yangu” huenda ukatafsiriwa “uhai wangu,” na usemi “neʹphesh yako,” huenda ukatafsiriwa “uhai wako.” Kulinganisha tafsiri nyingine za Biblia na Tafsiri ya Ulimwengu Mpya kutamsaidia mwanafunzi mwenye moyo mnyofu kuelewa kwamba maneno ya lugha ya awali yaliyotafsiriwa “nafsi” yanawahusu watu na vilevile wanyama. Lakini maneno hayo hayadokezi kamwe kwamba nafsi ni kitu kisichoonekana, kisichogusika ambacho kinaweza kutoka mwilini wakati wa kifo na kuishi mahali fulani kikiwa na fahamu.
7. Ukitumia Biblia, eleza hali ya wale walio katika Sheoli, Hadesi, Gehena?
7 Neno la Kiebrania sheʼohlʹ na neno la Kigiriki linalofanana nalo haiʹdes na vilevile neno la Kigiriki geʹen·na yanatafsiriwa vile yalivyo katika Tafsiri ya Ulimwengu Mpya. (Zaburi 16:10; Matendo 2:27) Biblia inasema waziwazi kwamba maneno Sheoli na Hadesi yanamaanisha kaburi la kawaida la wanadamu na yanahusiana na kifo, wala si uhai. (Zaburi 89:48; Ufunuo 20:13) Maandiko yanataja pia tumaini la kwamba watu waliomo makaburini watafufuliwa. (Ayubu 14:13; Matendo 2:31) Biblia haisemi kwamba wale wanaoenda Gehena wana tumaini lolote, wala haisemi kwamba nafsi inaendelea kuishi humo.—Mathayo 10:28.
8. Kuelewa vyema ufufuo kunaweza kuwa na matokeo gani kwa mtazamo na matendo ya mtu?
8 Baada ya kuelezwa maana ya mambo hayo, mtu anaweza kusaidiwa kuelewa jinsi ufufuo unavyoweza kumnufaisha. Habari hiyo inaweza kumchochea athamini upendo ambao Yehova ameonyesha kwa kufanya mpango huo wa ajabu. Tumaini lenye kufurahisha la kuwaona wapendwa wetu katika ulimwengu mpya wa Mungu linaweza kupunguza huzuni ya wale waliofiwa. Kuelewa maana ya mambo hayo humsaidia mtu kuelewa pia maana ya kifo cha Kristo. Wakristo wa karne ya kwanza walijua kwamba ufufuo wa Yesu Kristo ni msingi wa imani ya Kikristo unaowafungulia wengine njia ya kufufuliwa. Walihubiri kwa bidii kuhusu ufufuo wa Yesu na tumaini unalotoa. Vivyo hivyo, wale wanaofahamu na kuthamini ufufuo leo wana hamu ya kuwafundisha wengine ukweli huo muhimu.—Matendo 5:30-32; 10:42, 43.
Kutumia ‘Ufunguo wa Hadesi’
9. Yesu anatumiaje kwanza “funguo za kifo na za Hadesi”?
9 Wote watakaotawala pamoja na Kristo katika Ufalme wake wa mbinguni ni lazima wafe hatimaye. Lakini wanajua vizuri uhakikisho ambao aliwapa aliposema hivi: “Nikawa mfu, lakini, tazama! mimi niko hai milele na milele, nami nina funguo za kifo na za Hadesi.” (Ufunuo 1:18) Alimaanisha nini? Alikuwa akizungumzia jambo lililompata. Yeye pia alikufa. Lakini Mungu hakumwacha katika Hadesi. Yehova mwenyewe alimfufua siku ya tatu na kumpa uhai wa kiroho usioweza kufa. (Matendo 2:32, 33; 10:40) Isitoshe, Mungu alimpa “funguo za kifo na za Hadesi” ili azitumie kuwafungulia wanadamu kutoka kaburini na kuwaondolea athari za dhambi ya Adamu. Yesu anaweza kutumia funguo hizo kuwafufua wafuasi wake waaminifu. Kwanza, anawafufua washiriki wa kutaniko lake waliotiwa mafuta kwa roho, na kuwapa zawadi bora ya uhai usioweza kufa huko mbinguni, kama ule aliopewa na Baba yake.—Waroma 6:5; Wafilipi 3:20, 21.
10. Wakristo waaminifu waliotiwa mafuta wafufuliwa lini?
10 Wakristo waaminifu waliotiwa mafuta wangefufuliwa kwenda mbinguni lini? Biblia inaonyesha kwamba tayari wameanza kufufuliwa. Mtume Paulo alieleza kwamba wangefufuliwa ‘wakati wa kuwapo kwa Kristo,’ ambako kulianza mwaka wa 1914. (1 Wakorintho 15:23) Watiwa-mafuta walio waaminifu wanapofikia mwisho wa huduma yao duniani sasa, wakati wa kuwapo kwake, hawahitaji kulala katika kifo hadi Bwana wao arudipo. Mara tu wanapokufa, wanafufuliwa katika roho, na ‘wanabadilishwa, kwa dakika, katika kupepeseka kwa jicho.’ Wanafurahi sana kwa sababu mambo mema waliyotenda “yaenda yakiambatana nao moja kwa moja.”—1 Wakorintho 15:51, 52; Ufunuo 14:13.
11. Kutakuwa na ufufuo gani mwingine wa wafu, nao utaanza lini?
11 Lakini kutakuwa na ufufuo mwingine mbali na ufufuo wa wale watakaoenda mbinguni kuwa warithi wa Ufalme. Andiko la Ufunuo 20:6 laonyesha kwamba warithi wa Ufalme watapata “ufufuo wa kwanza,” kwa hiyo lazima kuwe na ufufuo mwingine. Wale watakaofufuliwa baadaye watakuwa na tumaini zuri la kuishi milele katika paradiso duniani. Watafufuliwa lini? Kitabu cha Ufunuo chaonyesha kwamba watafufuliwa baada ya “dunia na mbingu,” yaani, ulimwengu huu mwovu, pamoja na mamlaka yote yanayotawala kuondolewa. Mwisho wa ulimwengu huu wa kale umekaribia sana. Baadaye, ufufuo wa wale watakaoishi duniani utaanza wakati wa Mungu ufikapo.—Ufunuo 20:11, 12.
12. Ni nani watakaokuwa miongoni mwa waaminifu watakaofufuliwa duniani, na kwa nini tumaini hilo linasisimua?
12 Ni nani watakaokuwa miongoni mwa wale watakaofufuliwa duniani? Baadhi yao watakuwa watumishi waaminifu wa Yehova walioishi nyakati za kale, wanaume na wanawake ambao ‘hawakukubali kuachiliwa kwa fidia fulani’ kwa sababu ya imani yao thabiti katika ufufuo. Yaani, hawakujaribu kuepuka kifo cha mapema na cha kikatili kwa kuvunja uaminifu wao kwa Mungu. Itafurahisha sana kuwajua na kuwasikiliza wakisimulia mambo yaliyowapata yanayosimuliwa kifupi katika Biblia. Abeli aliyekuwa shahidi mwaminifu wa kwanza wa Yehova atafufuliwa ili kuishi duniani; na vilevile Enoki na Noa, waliotangaza bila woga onyo kutoka kwa Mungu kabla ya Gharika; Abrahamu na Sara, waliowakaribisha malaika; Musa, aliyepewa Sheria kwenye Mlima Sinai; nabii jasiri Yeremia, ambaye aliona uharibifu wa Yerusalemu mwaka wa 607 K.W.K.; na Yohana Mbatizaji, aliyemsikia Mungu akimtambulisha Yesu kuwa Mwanaye. Wanaume na wanawake wengi waaminifu ambao wamekufa katika siku za mwisho za ulimwengu huu mwovu watafufuliwa pia.—Waebrania 11:4-38; Mathayo 11:11.
13, 14. (a) Itakuwaje kwa Hadesi na wafu waliomo? (b) Ni nani watakaofufuliwa pia, na kwa nini?
13 Baada ya muda, watu wengine mbali na watumishi waaminifu wa Mungu watafufuliwa pia, makaburi yatabaki matupu. Makaburi hayatakuwa na mtu yeyote kwa sababu Yesu atatumia ‘ufunguo wa Hadesi’ kuwafaidi wanadamu. Hilo laonyeshwa na njozi ambayo mtume Yohana alipewa, aliona Hadesi ‘ikivurumishwa ndani ya ziwa la moto.’ (Ufunuo 20:14) Hilo lamaanisha nini? Lamaanisha kwamba Hadesi au kaburi la wanadamu litaharibiwa kabisa. Hakutakuwa na makaburi tena. Hakutakuwa na mfu hata mmoja makaburini, kwa sababu mbali na Yesu kuwafufua waabudu wote waaminifu wa Yehova, kwa rehema atawafufua pia wale wasio waadilifu. Neno la Mungu linatuhakikishia hivi: “Kutakuwa na ufufuo wa waadilifu na wasio waadilifu pia.”—Matendo 24:15.
14 Watu hao wasio waadilifu hawatafufuliwa ili tu waangamizwe tena. Wakiwa katika mazingira yenye uadilifu yatakayoenea duniani pote chini ya Ufalme wa Mungu, watasaidiwa kuishi kulingana na njia za Yehova. Njozi ilionyesha kwamba “hati-kunjo ya uhai” itafunguliwa. Kwa hiyo, watakuwa na fursa ya kuandikwa humo. Kila mmoja wao ‘atahukumiwa kulingana na vitendo’ atakavyofanya baada ya kufufuliwa. (Ufunuo 20:12, 13) Kwa hiyo, ikitegemea jinsi watakavyotenda mwishowe, ufufuo wao unaweza kuwa “ufufuo wa uhai” na si lazima uwe “ufufuo wa hukumu.”—Yohana 5:28, 29.
15. (a) Ni nani ambao hawatafufuliwa? (b) Kujua ukweli kuhusu ufufuo kunapasa kutuchochea kufanya nini?
15 Hata hivyo, si kila mtu aliyeishi na kufa atakayefufuliwa. Watu fulani walitenda dhambi ambazo haziwezi kusamehewa. Watu hao hawako Hadesi, wako Gehena, wameangamizwa milele. Wale watakaoangamizwa katika “dhiki kubwa” hivi karibuni watakuwa miongoni mwao. (Mathayo 12:31, 32; 23:33; 24:21, 22; 25:41, 46; 2 Wathesalonike 1:6-9) Kwa hiyo, ingawa Yehova anaonyesha rehema ya pekee sana kwa kuwafufua wafu kutoka Hadesi, tumaini la ufufuo si udhuru wa kutofanya mapenzi ya Mungu sasa. Wale wanaoasi utawala wa Yehova kimakusudi hawatafufuliwa. Kujua ukweli huo kunapasa kutuchochea tuonyeshe kwamba tunathamini kabisa fadhili isiyostahiliwa ya Mungu kwa kuishi kulingana na mapenzi yake.
Kuimarishwa na Tumaini la Ufufuo
16. Tumaini la ufufuo linawezaje kutuimarisha kabisa?
16 Sisi ambao tunaamini kabisa tumaini la ufufuo tunaweza kutiwa nguvu na tumaini hilo. Kwa sasa, iwapo tumezeeka, tunajua kwamba hata tukipata matibabu yapi bado tutakufa tu. (Mhubiri 8:8) Ikiwa tumekuwa tukimtumikia Yehova na tengenezo lake kwa uaminifu, tunaweza kuwa na taraja hakika la wakati ujao. Twajua kwamba tutafufuliwa na kuwa hai tena wakati wa Mungu ufikapo. Uhai huo utakuwa bora kabisa! Mtume Paulo alisema kwamba utakuwa “uhai ulio halisi.”—1 Timotheo 6:19; Waebrania 6:10-12.
17. Ni nini kinachoweza kutusaidia kudumisha uaminifu kwa Yehova?
17 Imani yetu inaimarika tunapojua kwamba kutakuwa na ufufuo na tunapomjua Yule aliyeanzisha mpango huo. Hilo linatutia nguvu kudumisha uaminifu kwa Mungu hata wapinzani wakatili wanapotisha kutuua. Kwa muda mrefu, Shetani amewafanya watu wahofu kifo cha ghafula ili waendelee kuwa watumwa. Lakini Yesu hakuwa na woga huo. Alidumisha uaminifu wake kwa Yehova hadi kifo. Kupitia dhabihu yake ya fidia, Yesu alitokeza njia ya kuwaweka wengine huru kutoka kwa woga huo.—Waebrania 2:14, 15.
18. Ni nini ambacho kimewasaidia watumishi wa Yehova wadumishe uaminifu wa pekee?
18 Kutokana na imani yao katika dhabihu ya Kristo, watumishi wa Yehova wamejipatia sifa nzuri ya kuwa waaminifu. Wanapokabili magumu, wamethibitisha kwamba ‘hawapendi nafsi zao’ kuliko wanavyompenda Yehova. (Ufunuo 12:11) Kwa hekima, wao hawavunji kanuni za Kikristo ili kuokoa uhai wao wa sasa. (Luka 9:24, 25) Wanajua kwamba hata wakifa sasa kwa sababu ya kuwa waaminifu kwa utawala wa Yehova, atawathawabisha kwa kuwafufua. Je, unaamini hivyo? Ikiwa unampenda Yehova kwelikweli na ikiwa unathamini kabisa tumaini la ufufuo utakuwa na imani hiyo.
Mazungumzo ya Kurudia
• Kwa nini mtu anapaswa kujua maana ya nafsi na hali ya wafu ili aweze kuelewa ufufuo?
• Ni nani watakaofufuliwa, na kujua hilo kunatusaidiaje?
• Tumaini la ufufuo linatuimarishaje?
[Picha Katika ukurasa wa 85]
Yehova anaahidi kwamba kutakuwa na ufufuo wa waadilifu na wasio waadilifu pia