Je, Utakuwa Mwaminifu Kama Eliya?

“Nitawapelekea Eliya nabii, kabla haijaja siku ile ya BWANA, iliyo kuu na kuogofya.”—MALAKI 4:5.

1. Baada ya Israeli kuwa katika Bara Lililoahidiwa kwa miaka ipatayo 500, ni tatizo gani litokealo?

“NCHI ijaayo maziwa na asali.” (Kutoka 3:7, 8) Yehova Mungu aliwapa Waisraeli nchi hiyo baada ya kuwaweka huru kutoka katika utumwa wa Misri katika karne ya 16 K.W.K. Lakini tazama! Karne tano zimepita, na sasa ufalme wa makabila kumi ya Israeli umepatwa na njaa kali sana. Ni vigumu kupata nyasi zozote zilizo mbichi. Wanyama wanakufa, na mvua haijanyesha hata kidogo kwa miaka mitatu na nusu. (1 Wafalme 18:5; Luka 4:25) Ni nini kimesababisha msiba huu?

2. Sababu ya tatizo la Israeli la kitaifa ni nini?

² Tatizo hili limesababishwa na uasi-imani. Kwa kukiuka Sheria ya Mungu, Mfalme Ahabu ameoa Yezebeli, binti mfalme Mkanaani, na amemruhusu aanzishe ibada ya Baali katika Israeli. Isitoshe, amemjengea mungu huyo asiye wa kweli hekalu katika Samaria, jiji kuu. Kwani, Waisraeli wameshawishiwa kuamini kwamba ibada ya Baali itawaletea mazao tele! Hata hivyo, kama alivyoonya Yehova, sasa wamo katika hatari ya ‘kuangamia watoke katika nchi yao nzuri.’—Kumbukumbu la Torati 7:3, 4; 11:16, 17; 1 Wafalme 16:30-33.

Mtihani Wenye Kutazamisha wa Uungu

3. Nabii Eliya akazaje uangalifu juu ya tatizo halisi la Israeli?

³ Njaa kali yaanza, nabii mwaminifu wa Mungu, Eliya, amwambia Mfalme Ahabu hivi: “Kama BWANA, Mungu wa Israeli, aishivyo, ambaye ninasimama mbele zake, hakutakuwa na umande wala mvua miaka hii, ila kwa neno langu.” (1 Wafalme 17:1) Baada ya utimizo wenye kuogofya wa tamko hilo, huyo mfalme amlaumu Eliya kwa kutaabisha Israeli. Lakini Eliya ajibu kwamba Ahabu na nyumba yake ndio wenye kulaumika kwa sababu ya uasi-imani wao wakiwa waabudu wa Baali. Ili kusuluhisha hilo suala, nabii wa Yehova amhimiza Mfalme Ahabu akusanye Israeli lote kwenye Mlima Karmeli pamoja na wale manabii 450 wa Baali na manabii 400 wa nguzo takatifu (Ashera). Ahabu na raia wake wakusanyika huko, labda wakitumaini kwamba pindi hiyo itakomesha huo ukame. Lakini Eliya akazia uangalifu lile suala zito zaidi. Auliza hivi: “Mtasita-sita katikati ya mawazo mawili mpaka lini? BWANA [“Yehova,” NW] akiwa ndiye Mungu, mfuateni; bali ikiwa Baali ni Mungu, haya! mfuateni yeye.” Waisraeli hawajui la kusema.—1 Wafalme 18:18-21.

4. Ili kusuluhisha suala la Uungu, Eliya apendekeza nini?

⁴ Kwa miaka kadhaa Waisraeli wamejaribu kuchanganya ibada ya Yehova pamoja na Ubaali. Ili kusuluhisha hilo suala la Uungu, Eliya apendekeza shindano. Atamtayarisha fahali mmoja mchanga ili kumdhabihu, na mwingine atatayarishwa na manabii wa Baali. Kisha Eliya asema hivi: “Ombeni kwa jina la mungu wenu, nami nitaomba kwa jina la BWANA [“Yehova,” NW]; na Mungu yule ajibuye kwa moto, na awe ndiye Mungu.” (1 Wafalme 18:23, 24) Wazia moto ukitoka mbinguni kwa kujibu sala!

5. Kutofaa kwa ibada ya Baali kwafunuliwaje?

⁵ Eliya awaalika manabii wa Baali waanze. Watayarisha fahali ili wamdhabihu na kumlaza juu ya madhabahu. Kisha warukaruka kuzunguka hayo madhabahu, wakisali hivi: “Ee Baali, utusikie.” Hilo laendelea “tangu asubuhi hata adhuhuri.” “Mwiteni kwa sauti kuu,” Eliya adhihaki vikali. Lazima Baali awe ana shughuli, au “labda amelala, sharti aamshwe.” Upesi manabii wa Baali wapatwa na kichaa. Tazama! Wanajikatakata kwa visu, na damu yatiririka kutoka majeraha yao. Na kuna kelele kama nini huku wale manabii wote 450 wakisali kwa sauti zao zote! Lakini hakuna jibu lolote.—1 Wafalme 18:26-29.

6. Eliya afanya matayarisho gani kwa ajili ya mtihani wa Uungu?

⁶ Sasa yaja zamu ya Eliya. Ajenga upya madhabahu ya Yehova, achimba mtaro mkubwa kuizunguka, na aweka dhabihu kwa utaratibu. Kisha aamuru maji yamwagwe juu ya kuni na ile dhabihu. Mapipa 12 makubwa ya maji yamwagwa juu ya madhabahu hadi ule mtaro wenyewe wajaa. Wazia ile hali ya kutokuwa na hakika huku Eliya akisali hivi: “Ee BWANA [“Yehova,” NW], Mungu wa Ibrahimu, na wa Isaka, na wa Israeli, na ijulikane leo ya kuwa wewe ndiwe Mungu katika Israeli, na ya kuwa mimi ni mtumishi wako, na ya kuwa nimefanya mambo haya yote kwa neno lako. Unisikie, Ee BWANA [“Yehova,” NW], unisikie, ili watu hawa wajue ya kuwa wewe, BWANA [“Yehova,” NW], ndiwe Mungu, na ya kuwa wewe umewageuza moyo wakurudie.”—1 Wafalme 18:30-37.

7, 8. (a) Yehova ajibuje sala ya Eliya? (b) Ni jambo gani linalotimizwa na matukio katika Mlima Karmeli?

⁷ Kwa kujibu sala ya Eliya, ‘moto wa Yehova washuka kutoka mbinguni na kuteketeza toleo lake, kuni, mawe, mavumbi, na kuyaramba maji yaliyo kwenye mtaro.’ Watu waanguka kifudifudi na kusema hivi: “BWANA [“Yehova,” NW] ndiye Mungu, BWANA [“Yehova,” NW] ndiye Mungu.” (1 Wafalme 18:38, 39) Sasa Eliya achukua hatua ya kukata maneno. Aamuru hivi: “Wakamateni hao manabii wa Baali, asiokoke hata mmoja.” Baada ya manabii hao kuchinjwa kwenye kijito cha Kishoni, mawingu meusi yalijaza anga. Hatimaye, mvua nyingi yakomesha ukame!—1 Wafalme 18:40-45; linganisha Kumbukumbu la Torati 13:1-5.

⁸ Ni siku tukufu kama nini! Yehova ni mshindi katika mtihani huu wenye kutokeza wa Uungu. Zaidi ya hayo, matukio hayo yageuza mioyo ya Waisraeli wengi imrudie Mungu. Kwa njia hiyo na nyinginezo, Eliya athibitika kuwa nabii mwaminifu, naye binafsi atimiza fungu la kiunabii.

Je, “Eliya Nabii” Atakuja Bado?

9. Ni jambo gani lililotaribiriwa kwenye Malaki 4:5, 6?

⁹ Baadaye, kupitia Malaki, Mungu alitabiri hivi: “Angalieni, nitawapelekea Eliya nabii, kabla haijaja siku ile ya BWANA, iliyo kuu na kuogofya. Naye ataigeuza mioyo ya baba iwaelekee watoto wao, na mioyo ya watoto iwaelekee baba zao, ili nisije nikaipiga dunia kwa laana.” (Malaki 4:5, 6) Eliya aliishi miaka ipatayo 500 kabla ya maneno hayo kutamkwa. Kwa kuwa huo ulikuwa unabii, Wayahudi wa karne ya kwanza W.K. walikuwa wakitarajia Eliya aje kuutimiza.—Mathayo 17:10.

10. Eliya aliyetabiriwa ni nani, nasi twajuaje?

¹⁰ Eliya huyo ajaye alikuwa nani basi? Utambulisho wake ulifunuliwa Yesu Kristo aliposema hivi: “Kutoka siku za Yohana Mbatizaji hadi sasa ufalme wa mbingu ndio mradi ambao kuelekea huo watu hukaza mwendo, na wale wanaokaza mwendo mbele wanaukamata. Kwa maana wote, Manabii na Sheria, walitoa unabii mpaka Yohana; nanyi mkitaka kukubali hili, Yeye mwenyewe ndiye ‘Eliya ambaye akusudiwa kuja.’” Ndiyo, Yohana Mbatizaji ndiye Eliya aliyetabiriwa. (Mathayo 11:12-14; Marko 9:11-13) Malaika alikuwa amemwambia baba ya Yohana, Zekaria, kwamba Yohana angekuwa na “roho na nguvu ya Eliya” na ‘angeweka tayari kwa ajili ya Yehova watu waliotayarishwa.’ (Luka 1:17) Ubatizo aliofanya Yohana ulikuwa ishara ya hadharani ya mtu kutubu dhambi zake dhidi ya Sheria, iliyokuwa iongoze Wayahudi kwa Kristo. (Luka 3:3-6; Wagalatia 3:24) Hivyo, kazi ya Yohana ‘iliweka tayari kwa ajili ya Yehova watu waliotayarishwa.’

11. Kwenye Pentekoste, Petro alisema nini juu ya “siku ya Yehova,” nayo ilitukia lini?

¹¹ Kazi ya Yohana Mbatizaji akiwa “Eliya” ilionyesha kwamba “siku [fulani] ya Yehova” ilikuwa karibu. Ukaribu wa siku hiyo wakati ambapo Mungu angechukua hatua dhidi ya maadui wake na kuhifadhi watu wake ilionyeshwa pia na mtume Petro. Alionyesha kwamba matukio ya kimuujiza yaliyotukia kwenye Pentekoste ya mwaka wa 33 W.K. yalikuwa utimizo wa unabii wa Yoeli juu ya kumwagwa kwa roho ya Mungu. Petro alionyesha kwamba hilo lilipaswa kutukia kabla ya “siku kubwa na yenye adhama ya Yehova.” (Matendo 2:16-21; Yoeli 2:28-32) Yehova alipotimiza Neno lake mwaka wa 70 W.K. kwa kusababisha majeshi ya Roma yatekeleze hukumu ya kimungu dhidi ya mataifa yaliyomkataa Mwana wake.—Danieli 9:24-27; Yohana 19:15.

12. (a) Paulo na Petro walisema nini juu ya “siku [fulani] ya Yehova” inayokuja? (b) Kwa nini lazima jambo fulani lingetukia kama iwakilishwavyo na kazi ya Eliya?

¹² Hata hivyo, jambo jingine lingetukia baada ya mwaka wa 70 W.K. Mtume Paulo alihusianisha “siku [fulani] ya Yehova” inayokuja na kuwapo kwa Yesu Kristo. Isitoshe, mtume Petro alizungumza juu ya siku hiyo kwa kuihusianisha na “mbingu mpya na dunia mpya” ambazo bado ni za wakati ujao. (2 Wathesalonike 2:1, 2; 2 Petro 3:10-13) Kumbuka kwamba Yohana Mbatizaji alifanya kazi iliyofanana na ya Eliya kabla ya “siku ya Yehova” kuja mwaka wa 70 W.K. Yote hayo pamoja yalionyesha kwamba jambo fulani zaidi lingetukia kama ilivyowakilishwa na kazi aliyokuwa amefanya Eliya. Ni jambo gani hilo?

Wana Roho ya Eliya

13, 14. (a) Kuna ufanani gani kati ya utendaji mbalimbali wa Eliya na ule wa Wakristo watiwa-mafuta wa leo? (b) Waasi-imani wa Jumuiya ya Wakristo wamefanya nini?

¹³ Kazi ya Eliya haikufanana tu na utendaji mbalimbali wa Yohana Mbatizaji bali pia yafanana na utendaji wa Wakristo watiwa-mafuta katika kipindi hiki chenye hatari kinachoongoza kwenye “siku ya Yehova” inayokuja. (2 Timotheo 3:1-5) Wakiwa na roho na nguvu ya Eliya, wanategemeza ibada ya kweli kwa uaminifu-mshikamanifu. Na hilo limekuwa jambo la lazima kama nini! Baada ya kifo cha mitume wa Kristo, kulikuwa na uasi dhidi ya Ukristo wa kweli, kama vile ibada ya Baali ilivyositawi katika Israeli la siku ya Eliya. (2 Petro 2:1) Wanaodai kuwa Wakristo walianza kuchanganya Ukristo na mafundisho na mazoea ya dini isiyo ya kweli. Kwa kielelezo, walikubali kirasmi na kutumia lile fundisho la kipagani na lisilo la kimaandiko la kwamba mtu ana nafsi isiyoweza kufa. (Mhubiri 9:5, 10; Ezekieli 18:4) Waasi-imani wa Jumuiya ya Wakristo wameacha kutumia jina la yule Mungu mmoja wa kweli, Yehova. Badala yake, wanaabudu Utatu. Pia wamekubali kirasmi na kutumia zoea la Kibaali la kuinamia mifano ya Yesu na mama yake, Maria. (Waroma 1:23; 1 Yohana 5:21) Lakini si hayo tu.

¹⁴ Kuanzia karne ya 19 na kuendelea, viongozi wa makanisa ya Jumuiya ya Wakristo walianza kushuku sehemu nyingi za Biblia. Mathalani, walikataa simulizi la kitabu cha Mwanzo juu ya uumbaji na kusifu nadharia ya mageuzi, wakiiita “ya kisayansi.” Hilo lilihitilafiana moja kwa moja na mafundisho ya Yesu Kristo na mitume wake. (Mathayo 19:4, 5; 1 Wakorintho 15:47) Hata hivyo, kama vile Yesu na wafuasi wake wa mapema, leo Wakristo watiwa-mafuta kwa roho hutegemeza simulizi la Biblia la uumbaji.—Mwanzo 1:27.

15, 16. Tofauti na Jumuiya ya Wakristo, ni nani ambao wameonea shangwe ugavi wa kawaida wa chakula cha kiroho, na kwa njia gani?

¹⁵ Ulimwengu ulipoingia “wakati wa mwisho,” njaa kali ya kiroho ilikumba Jumuiya ya Wakristo. (Danieli 12:4; Amosi 8:11, 12) Lakini kikundi kidogo cha Wakristo watiwa-mafuta kilionea shangwe ugavi wa chakula cha kiroho chenye kupewa na Mungu “kwa wakati ufaao,” kama vile Yehova alivyohakikisha kwamba Eliya alilishwa wakati wa njaa kali ya siku yake. (Mathayo 24:45; 1 Wafalme 17:6, 13-16) Watumishi hawa waaminifu wa Mungu waliojulikana wakati mmoja kuwa Wanafunzi wa Biblia wa Kimataifa, baadaye walipokea jina la Kimaandiko Mashahidi wa Yehova.—Isaya 43:10.

¹⁶ Eliya aliishi kupatana na jina lake, linalomaanisha “Mungu Wangu Ni Yehova.” Likiwa jarida rasmi la watumishi wa kidunia wa Yehova, Mnara wa Mlinzi limetumia jina la Mungu bila ugeugeu. Kwa hakika, toleo lake la pili (Agosti 1879) lilionyesha uhakika wa kwamba hilo gazeti lilitegemezwa na Yehova. Jarida hili na vichapo vingine vya Watch Tower Society hufichua mafundisho yasiyo ya Kimaandiko ya Jumuiya ya Wakristo na sehemu iliyosalia ya Babiloni Mkubwa, milki ya ulimwengu ya dini isiyo ya kweli, huku ikitegemeza ukweli wa Neno la Mungu, Biblia.—2 Timotheo 3:16, 17; Ufunuo 18:1-5.

Waaminifu Chini ya Mtihani

17, 18. Yezebeli aliitikiaje kuchinjwa kwa manabii wa Baali, lakini Eliya alisaidiwaje?

¹⁷ Makasisi waliitikia kufichuliwa kwao kwa njia ifananayo na ya Yezebeli alipopata kujua kwamba Eliya alikuwa amewaua manabii wa Baali. Alimpelekea nabii mwaminifu wa Yehova ujumbe, akiapa kwamba atafanya auawe. Hilo halikuwa tisho lisilo na msingi, kwa kuwa tayari Yezebeli alikuwa ameua wengi wa manabii wa Mungu. Kwa kuhofu, Eliya alitorokea upande wa kusini-magharibi kuelekea Beer-sheba. Akimwacha hadimu wake huko, alienda mbali zaidi, nyikani, akisali afe. Lakini Yehova hakuwa amemwacha nabii wake. Malaika alimtokea Eliya ili kumtayarisha kwa ajili ya safari ndefu hadi Mlima Horebu. Hivyo alipokea riziki kwa ajili ya safari ya siku 40 ya zaidi ya kilometa 300. Huko Horebu, Mungu alisema naye baada ya wonyesho wa nguvu wenye kutisha katika upepo mkubwa, tetemeko la dunia, na moto. Yehova hakuwa katika udhihirisho huo mbalimbali. Yalikuwa maonyesho ya roho yake takatifu, au kani yake ya utendaji. Kisha Yehova akasema na nabii wake. Wazia jinsi jambo hilo lilivyomtia nguvu Eliya. (1 Wafalme 19:1-12) Kama Eliya, namna gani tukihofu kwa njia fulani tutishwapo na maadui wa ibada ya kweli? Mambo yaliyompata yapaswa kutusaidia kung’amua kwamba Yehova hawaachi watu wake.—1 Samweli 12:22.

¹⁸ Mungu alijulisha wazi kwamba Eliya bado alikuwa na kazi ya kufanya akiwa nabii. Zaidi ya hayo, ingawa Eliya alifikiri kwamba yeye pekee ndiye aliyekuwa mwabudu wa Mungu wa kweli katika Israeli, Yehova alimwonyesha kwamba watu 7,000 hawakuwa wamemwinamia Baali. Kisha Mungu akamtuma Eliya arudie mgawo wake. (1 Wafalme 19:13-18) Kama Eliya, huenda tukafuatiwa na maadui wa ibada ya kweli. Huenda tukapatwa na mnyanyaso mkali, kama alivyotabiri Yesu. (Yohana 15:17-20) Nyakati nyingine, huenda tukawa wenye hofu. Hata hivyo, twaweza kuwa kama Eliya, ambaye alipokea uhakikishio mbalimbali wa kimungu kisha akadumu kwa uaminifu katika utumishi wa Yehova.

19. Ni mambo gani yaliyowapata Wakristo watiwa-mafuta wakati wa muhula wa Vita ya Ulimwengu ya Kwanza?

¹⁹ Kwa sababu ya mnyanyaso mkali wakati wa Vita ya Ulimwengu ya Kwanza, Wakristo fulani watiwa-mafuta walishindwa na hofu, wakaacha kuhubiri. Walikosea katika kufikiri kwamba kazi yao duniani ilikuwa imeisha. Lakini Mungu hakuwakataa. Badala ya hivyo, aliwategemeza kwa rehema, kama vile alivyomwandalia Eliya chakula. Kama Eliya, watiwa-mafuta waaminifu walikubali rekebisho la kimungu, wakarudia hali yao ya kutenda. Macho yao yalifunguliwa waone pendeleo tukufu la kuhubiri ujumbe wa Ufalme.

20. Walio waaminifu kama Eliya wanapewa pendeleo gani leo?

²⁰ Katika unabii wake juu ya kuwapo kwake, Yesu alionyesha kazi ya ulimwenguni pote ambayo ingemalizwa kabla ya mwisho wa mfumo huu mwovu wa mambo. (Mathayo 24:14) Leo, kazi hiyo inafanywa na Wakristo watiwa-mafuta na mamilioni ya waandamani wao ambao hutazamia uhai katika dunia iliyo paradiso. Kufanya kazi ya kuhubiri Ufalme hadi imalizike ni pendeleo walilopewa wale tu walio waaminifu kama Eliya.

Uwe Mwaminifu Kama Eliya

21, 22. (a) Wakristo watiwa-mafuta wanaongoza katika kazi gani leo? (b) Kazi ya kuhubiri inatimizwa kwa msaada gani, na kwa nini unahitajika?

²¹ Kwa bidii kama ile ya Eliya, baki dogo la Wakristo wa kweli watiwa-mafuta wametekeleza daraka lao la kutunza masilahi ya kidunia ya Mfalme aliyetawazwa, Yesu Kristo. (Mathayo 24:47) Na kwa zaidi ya miaka 60 sasa, Mungu amekuwa akiwatumia watiwa-mafuta hao ili kuongoza kazi ya kuwafanya wanafunzi watu ambao amewapa tumaini la ajabu sana la uhai wa milele katika dunia iliyo paradiso. (Mathayo 28:19, 20) Mamilioni hayo ya watu waweza kuwa wenye shukrani kama nini kwamba watiwa-mafuta wanaobaki ambao ni wachache kwa kulinganishwa wanashughulikia madaraka yao kwa bidii na kwa uaminifu!

²² Kazi hii ya kuhubiri Ufalme imetimizwa na wanadamu wasio wakamilifu nao wamefanya hivyo kwa kutumia tu nguvu ambazo Yehova huwapa wale ambao humtegemea kwa sala. “Eliya alikuwa mtu mwenye hisia kama zetu,” akasema mwanafunzi Yakobo alipokuwa akitaja kielelezo cha nabii huyo cha kusali ili kuonyesha kani ya sala ya mtu mwadilifu. (Yakobo 5:16-18) Eliya hakuwa akitoa unabii na kufanya miujiza sikuzote. Alikuwa na hisia zilezile na udhaifu uleule wa kibinadamu tulio nao, lakini alimtumikia Mungu kwa uaminifu. Kwa kuwa sisi pia tuna msaada wa Mungu naye hututia nguvu, twaweza kuwa kama Eliya mwaminifu.

23. Kwa nini tuna sababu nzuri ya kuwa waaminifu na kutumainia mema?

²³ Tuna sababu nzuri ya kuwa waaminifu na kutumainia mema. Kumbuka kwamba Yohana Mbatizaji alifanya kazi iliyofanana na ya Eliya kabla ya “siku ya Yehova” kufika mwaka wa 70 W.K. Wakiwa na roho na nguvu ya Eliya, Wakristo watiwa-mafuta wamefanya kazi kama hiyo yenye kupewa na Mungu, kotekote duniani. Hilo lathibitisha waziwazi kwamba “siku [iliyo kuu] ya Yehova” iko karibu.

Ungejibuje?

◻ Uungu wa Yehova ulithibitishwaje katika Mlima Karmeli?

◻ “Eliya ajaye” alikuwa nani, naye alifanya nini?

◻ Wakristo watiwa-mafuta wa leo wameonyeshaje kwamba wana roho ya Eliya?

◻ Kwa nini inawezekana kwetu kuwa waaminifu kama Eliya?

[Sanduku katika ukurasa wa 15]

Eliya Alipaa Kuingia Mbingu Zipi?

IKAWA, [Eliya na Elisha] walipokuwa wakiendelea mbele na kuongea, tazama! kukatokea gari la moto, na farasi wa moto, likawatenga wale wawili; naye Eliya akapanda mbinguni kwa upepo wa kisulisuli.”—2 Wafalme 2:11.

Ni nini kinachomaanishwa na neno ‘mbingu’ katika kisa hiki? Nyakati nyingine neno hilo hutumika kwa makao ya kiroho ya Mungu na wana wake wa kimalaika. (Mathayo 6:9; 18:10) Huenda pia “mbingu” zikamaanisha ulimwengu wote mzima halisi. (Kumbukumbu la Torati 4:19) Nayo Biblia hutumia neno hilo kurejezea angahewa ya dunia iliyo karibu, ambako ndege huruka na pepo huvuma.—Zaburi 78:26; Mathayo 6:26.

Nabii Eliya alipaa kuingia mbingu zipi kati ya hizo? Kwa wazi, alihamishwa kupitia angahewa ya dunia na kuwekwa sehemu tofauti ya tufe. Eliya alikuwa angali duniani miaka kadhaa baadaye, kwa kuwa alimwandikia barua Mfalme Yehoramu wa Yuda. (2 Mambo ya Nyakati 21:1, 12-15) Baadaye Yesu Kristo alithibitisha kwamba Eliya hakupaa kuingia makao ya kiroho ya Yehova Mungu, kwa kujulisha wazi hivi: “Hakuna mtu ambaye amepaa kuingia mbinguni ila yeye aliyeshuka kutoka mbinguni, Mwana wa binadamu,” yaani, Yesu mwenyewe. (Yohana 3:13) Wanadamu wasio wakamilifu walifunguliwa njia ya kupata uhai wa kimbingu mara ya kwanza baada ya kifo, ufufuo, na kupaa kwa Yesu Kristo.—Yohana 14:2, 3; Waebrania 9:24; 10:19, 20.