SURA YA KWANZA
Mungu Ni Nani?
1, 2. Watu hujiuliza maswali gani?
KWA kawaida watoto huuliza maswali mengi sana. Huenda ukawajibu lakini bado wakauliza, ‘Kwa nini?’ Na kila unapojibu, wanaendelea kuuliza ‘Kwa nini?’
2 Iwe ni watu wazima au watoto, sote tunakuwa na maswali. Huenda tukajiuliza maswali kuhusu vitu tunavyohitaji kama vile chakula au mavazi. Au tunaweza kujiuliza maswali muhimu kuhusu wakati wetu ujao. Hata hivyo, huenda tukaacha kuuliza maswali kwa sababu ya kukosa majibu yanayoridhisha.
3. Kwa nini watu wengi wanafikiri kwamba hawawezi kupata majibu ya maswali yao muhimu?
3 Je, Biblia ina majibu ya maswali muhimu tunayojiuliza? Huenda baadhi ya watu wakahisi kwamba Biblia ina majibu, lakini wanafikiri ni magumu kueleweka. Wanafikiri kwamba maswali hayo yanaweza kujibiwa tu na viongozi na walimu wa dini. Na wengine wanaogopa kuaibishwa. Wewe una maoni gani?
4, 5. Ungependa kujua majibu ya maswali gani? Kwa nini unapaswa kuendelea kutafuta majibu?
4 Huenda ungependa kujua majibu ya maswali kama vile: Kwa nini nilizaliwa? Nitakapokufa nitaenda wapi? Mungu ana utu gani? Mwalimu mkuu, Yesu, alisema hivi: “Endeleeni kuomba, nanyi mtapewa; endeleeni kutafuta, nanyi mtapata; endeleeni kupiga hodi, nanyi mtafunguliwa.” (Mathayo 7:7) Usikate tamaa mpaka utakapopata majibu yenye kuridhisha.
5 Kwa kweli, ikiwa ‘utaendelea kutafuta,’ utapata majibu katika Biblia. (Methali 2:1-5) Si vigumu kuelewa majibu hayo. Mambo unayojifunza yatakusaidia uwe na maisha yenye furaha na tumaini zuri la wakati ujao. Hebu tuzungumzie swali moja ambalo linawahangaisha watu wengi.
JE, MUNGU ANATUJALI?
6. Kwa nini baadhi ya watu wanafikiri kwamba Mungu hajali mateso wanayopata?
6 Baadhi ya watu wanafikiri kwamba Mungu hawajali. Wanasema kwamba ikiwa kweli Mungu anatujali, ulimwengu ungekuwa tofauti kabisa. Tunashuhudia vita, chuki, na mateso kila mahali. Watu wanaugua, wanateseka, na wanakufa. Baadhi ya watu wanajiuliza, ‘Ikiwa Mungu anatujali kwa nini hazuii kuteseka?’
7. (a) Baadhi ya viongozi wa dini wamewafundishaje watu kwamba Mungu ni mkatili? (b) Kwa nini tunaweza kuwa na uhakika kwamba Mungu si chanzo cha uovu?
7 Nyakati nyingine baadhi ya viongozi wa dini huwafanya watu wafikiri kwamba Mungu ni mkatili. Jambo baya linapotokea, wanasema ni mapenzi ya Mungu. Wanasema kwamba Mungu alipanga jambo hilo litokee. Wanaposema hivyo, kwa kweli wanamlaumu Mungu. Hata hivyo, Biblia inafundisha kwamba Mungu si chanzo cha uovu. Yakobo 1:13 inasema kwamba Mungu hamjaribu mtu yeyote kwa mambo maovu. Inasema hivi: “Mtu akiwa chini ya jaribu, asiseme: ‘Mungu ananijaribu.’ Kwa maana Mungu hawezi kujaribiwa na mambo maovu, wala yeye mwenyewe hamjaribu yeyote.” Hilo linamaanisha kwamba Mungu hasababishi mambo mabaya ingawa ameyaacha yatukie. (Soma Ayubu 34:10-12.) Fikiria mfano huu.
8, 9. Kwa nini hatupaswi kumlaumu Mungu kwa sababu ya matatizo yanayotupata? Toa mfano.
8 Fikiria kijana anayeishi na wazazi wake. Baba yake anampenda sana na amemfundisha jinsi ya kufanya maamuzi mazuri. Baadaye kijana huyo anamwasi baba yake na kuondoka nyumbani. Anafanya mambo mabaya na kupata matatizo. Je, utamlaumu baba kwa sababu ya matatizo yaliyompata kijana huyo? Bila shaka hapana! (Luka 15:11-13) Kama tu ilivyo kwa baba huyo, Mungu hakuwazuia wanadamu walipoamua kuasi na kuanza kufanya mambo mabaya. Kwa hiyo, jambo baya linapotokea, tunapaswa kukumbuka kwamba si Mungu aliyesababisha. Hatuna haki ya kumlaumu Mungu.
9 Kuna sababu nzuri sana inayomfanya Mungu asichukue hatua kuhusu mambo mabaya. Katika sura ya 11, utajifunza yale ambayo Biblia inasema kuhusu jambo hilo. Hata hivyo, uwe na hakika kwamba Mungu anatupenda na kwamba hatupaswi kumlaumu kwa sababu ya matatizo yanayotupata. Bila shaka, ni Yeye tu anayeweza kuyaondoa.—Isaya 33:2.
10. Kwa nini tunaweza kuwa na uhakika kwamba Mungu ataondoa madhara yote yanayosababishwa na watu waovu?
10 Mungu ni mtakatifu. (Isaya 6:3) Kila kitu anachofanya ni kizuri, safi, na chema. Hivyo, tunaweza kumtumaini. Wanadamu ni tofauti. Nyakati nyingine wanakosea. Hata viongozi wanyoofu hawawezi kuondoa madhara yanayosababishwa na watu waovu. Hakuna mwanadamu aliye na nguvu kama za Mungu. Mungu anaweza na ataondoa madhara yote yanayosababishwa na watu waovu. Ataondoa uovu wote milele.—Soma Zaburi 37:9-11.
MUNGU ANAHISIJE WATU WANAPOTESEKA?
11. Mungu anahisije kuhusu mateso unayopata?
11 Mungu anahisije kuhusu matatizo yanayotukia ulimwenguni na yale yanayokupata maishani? Biblia inafundisha kwamba Mungu “anapenda haki.” (Zaburi 37:28) Anapenda mambo mazuri na kuchukia mambo mabaya. Anahuzunika kuona watu wakiteseka. Biblia inasema, ‘moyo wake ulihuzunika’ ulimwengu ulipojaa uovu wakati uliopita. (Mwanzo 6:5, 6) Mungu hajabadilika. (Malaki 3:6) Biblia inasema kwamba Mungu anakujali sana.—Soma 1 Petro 5:7.
12, 13. (a) Kwa nini tuna sifa ya upendo, na unahisije unapoona watu wakiteseka? (b) Kwa nini tunaweza kuwa na uhakika kwamba Mungu ataondoa mateso yote na ukosefu wa haki?
12 Pia, Biblia inasema kwamba Mungu ametuumba kwa mfano wake. (Mwanzo 1:26) Hii inamaanisha kwamba Mungu ametuumba tukiwa na sifa kama zake. Hivyo, ikiwa unaumia unapoona watu wasio na hatia wakiteseka, ni wazi kwamba Mungu anaumia hata zaidi! Tunajuaje?
13 Biblia inatufundisha kwamba “Mungu ni upendo.” (1 Yohana 4:8) Kila jambo ambalo Mungu anafanya linachochewa na upendo. Tuna upendo kwa sababu Mungu ni upendo. Fikiria jambo hili: Ikiwa ungekuwa na uwezo, je, ungeondoa mateso na ukosefu wa haki ulimwenguni? Bila shaka ungeondoa, kwa sababu unawapenda watu. Namna gani Mungu? Kwa kuwa ana uwezo na anatupenda, ataondoa mateso yote na ukosefu wa haki. Uwe na uhakika kwamba Mungu atatimiza ahadi zote zilizotajwa mwanzoni mwa kitabu hiki! Lakini ili ufaidike na ahadi hizo, unahitaji kujifunza mengi kumhusu Mungu.
MUNGU ANATAKA UMJUE
14. Mungu anaitwa nani, na kwa nini ni muhimu kulijua jina lake?
14 Unapotaka kuanzisha urafiki na mtu fulani, kwa kawaida jambo la kwanza ni kumwambia jina lako. Je, Mungu ana jina? Dini nyingi zinafundisha kwamba jina lake ni Mungu au Bwana. Hata hivyo, hayo si majina yake binafsi, bali ni majina ya cheo kama vile “mfalme” au “rais.” Mungu anatuambia kwamba jina lake ni Yehova. Zaburi 83:18 inasema: “Na watu wajue kwamba wewe, ambaye jina lako ni Yehova, wewe peke yako ndiye Uliye Juu Zaidi, juu ya dunia yote.” Waandikaji wa Biblia walitumia jina la Mungu zaidi ya mara elfu saba. Yehova anataka ulijue jina lake na kulitumia. Anakwambia jina lake ili uwe rafiki yake.
15. Jina Yehova linamaanisha nini?
15 Jina la Mungu, Yehova, lina maana kubwa sana. Linamaanisha kwamba Mungu anaweza kutimiza ahadi zake zote na kusudi lake. Hakuna anayeweza kumzuia. Ni Yehova tu anayestahili kuitwa jina hilo.a
16, 17. Ni nini maana ya majina (a) “Mweza-yote”? (b) “Mfalme wa umilele”? (c) “Muumba”?
16 Kama tulivyosoma awali, Zaburi 83:18 inasema hivi kumhusu Yehova: “Wewe peke yako ndiye Uliye Juu Zaidi.” Pia Ufunuo 15:3 inasema: “Matendo yako ni makuu na ya ajabu, Yehova Mungu, Mweza-Yote. Njia zako ni za uadilifu na za kweli, Mfalme wa umilele.” Jina la cheo “Mweza-Yote” linamaanisha nini? Linamaanisha kwamba Yehova ana nguvu kuliko yeyote katika ulimwengu. Nalo jina “Mfalme wa umilele” linamaanisha kwamba hana mwanzo wala mwisho. Zaburi 90:2 inaeleza kwamba yeye ni wa tangu milele na milele. Jambo hilo linastaajabisha kwelikweli!
17 Yehova pekee ndiye Muumba. Andiko la Ufunuo 4:11 husema: “Unastahili, Ee Yehova, Mungu wetu, kupokea utukufu na heshima na nguvu, kwa sababu uliumba vitu vyote, na kwa sababu ya mapenzi yako vilitokea navyo vikaumbwa.” Naam, Yehova ameumba malaika mbinguni, nyota angani, matunda kwenye miti, samaki baharini na kila kitu tunachoweza kufikiria!
JE, UNAWEZA KUWA RAFIKI YA YEHOVA?
18. Kwa nini baadhi ya watu wanafikiri kwamba Mungu hawezi kuwa rafiki yao? Biblia inasema nini kuhusu jambo hilo?
18 Baadhi ya watu wanaposoma kuhusu sifa za Yehova, wanaogopa na kufikiri hivi, ‘Kwa kuwa Mungu ni mwenye nguvu, ana cheo cha juu, na yuko mbali sana, je, ananijali?’ Hata hivyo, je, Mungu anataka tuhisi hivyo? Hapana. Yehova anataka kutukaribia. Biblia inasema kwamba Mungu “hayuko mbali na kila mmoja wetu.” (Matendo 17:27) Mungu anataka umkaribie na anaahidi kwamba ‘atakukaribia.’—Yakobo 4:8.
19. (a) Unawezaje kuwa rafiki ya Mungu? (b) Ni sifa gani za Mungu unazopenda zaidi?
19 Unawezaje kuwa rafiki ya Mungu? Yesu alisema: “Uzima wa milele ndio huu, wakujue wewe, Mungu wa pekee wa kweli, na yule uliyemtuma, Yesu Kristo.” (Yohana 17:3) Ukiendelea kujifunza, utamjua Yehova na Yesu. Hatimaye, unaweza kupata uzima wa milele. Kwa mfano, tayari tumejifunza kwamba “Mungu ni upendo.” (1 Yohana 4:16) Hata hivyo, ana sifa nyingine nzuri. Biblia inatufundisha kwamba Yehova ni “mwenye rehema na huruma, si mwepesi wa hasira, [na ana] upendo mwingi mshikamanifu na kweli.” (Kutoka 34:6) Yehova ni ‘mwema na yuko tayari kusamehe.’ (Zaburi 86:5) Mungu ni mwenye subira na mshikamanifu. (2 Petro 3:9; Ufunuo 15:4) Utajua mambo mengi kuhusu sifa hizo nzuri kadiri unavyoendelea kujifunza kumhusu katika Biblia.
20-22. (a) Unaweza kumkaribia Mungu jinsi gani ingawa humwoni? (b) Unapaswa kufanya nini ikiwa wengine wanakuzuia kujifunza Biblia?
20 Unaweza kumkaribia Mungu jinsi gani ingawa humwoni? (Yohana 1:18; 4:24; 1 Timotheo 1:17) Unaposoma kumhusu Yehova katika Biblia, utajua kwamba yeye ni Mtu halisi. (Zaburi 27:4; Waroma 1:20) Kadiri unavyojifunza mengi zaidi kumhusu Yehova, utampenda zaidi na utahisi uko karibu naye.
21 Utaelewa kwamba Yehova ni Baba yetu. (Mathayo 6:9) Alitupatia uhai, na pia anataka tuwe na maisha bora kabisa. Hivyo ndivyo baba yeyote mwenye upendo angetaka watoto wake wawe. (Zaburi 36:9) Naam, Biblia inafundisha kwamba unaweza kuwa rafiki ya Yehova. (Yakobo 2:23) Wazia jambo hilo. Yehova, Muumba wa ulimwengu mzima anataka uwe rafiki yake!
22 Huenda baadhi ya watu wakakusihi uache kujifunza Biblia. Labda wanaogopa kwamba utabadili dini yako. Hata hivyo, usimruhusu mtu yeyote akuzuie kuwa rafiki ya Yehova. Yeye ni rafiki bora kuliko mtu mwingine yeyote.
23, 24. (a) Kwa nini unapaswa kuendelea kuuliza maswali? (b) Tutazungumzia nini katika sura inayofuata?
23 Unapoendelea kujifunza Biblia, huenda usielewe mambo yote. Usione aibu kuuliza maswali au kuomba msaada. Yesu alisema kwamba tunapaswa kuwa wanyenyekevu, kama watoto wachanga. (Mathayo 18:2-4) Watoto huuliza maswali mengi. Mungu anataka upate majibu. Hivyo, jifunze Biblia kwa makini ili kuhakikisha yale unayojifunza ni kweli.—Soma Matendo 17:11.
24 Njia bora ya kumjua Yehova ni kujifunza Biblia. Katika sura inayofuata, tutaona tofauti iliyopo kati ya Biblia na vitabu vingine.
a Ikiwa Biblia yako haina jina Yehova, au ikiwa ungependa kupata habari zaidi kuhusu maana na jinsi ya kutamka jina la Mungu, tafadhali soma Maelezo ya Ziada 1.