Mwanzo
41 Kisha miaka mbili, Farao akaota ndoto+ kwamba alikuwa anasimama pembeni ya Muto Nile. 2 Na pale, ngombe saba (7) wazuri na wenye kunenepa walikuwa wanatoka katika muto, na walikuwa wanakula majani ya Muto Nile.+ 3 Kulikuwa ngombe wengine saba (7) wenye sura ya mubaya na wenye kukonda wenye walikuwa wanatoka katika Muto Nile, na walisimama pembeni ya wale ngombe wenye kunenepa pembeni ya Muto Nile. 4 Kisha wale ngombe wenye sura ya mubaya, na wenye kukonda wakaanza kula wale ngombe saba (7) wenye sura ya muzuri, wenye kunenepa. Basi Farao akaamuka.
5 Kisha akalala tena na akaota ndoto ingine. Kulikuwa masuke saba (7) ya nafaka yenye yalikuwa juu ya tawi moja, yenye kujaa na ya muzuri.+ 6 Na kisha masuke hayo kulikuwa masuke mengine saba (7) ya nafaka yenye yalikuwa yanaota na yalikuwa membamba na yenye kukaushwa na upepo wa mashariki. 7 Na masuke hayo membamba ya nafaka yakaanza kumeza yale masuke saba (7) ya nafaka yenye kujaa na ya muzuri. Basi Farao akaamuka na akatambua kwamba ilikuwa ndoto.
8 Lakini asubui, roho ya Farao ikavurugika sana. Kwa hiyo akaita makuhani wote wenye kufanya uchawi wa Misri na watu wake wote wenye hekima. Farao akawaelezea ndoto zake, lakini hakuna mwenye aliweza kumufasiria Farao maana ya ndoto zake.
9 Basi mukubwa wa wanyweshaji akamuambia Farao, na kusema: “Ninaungama zambi zangu leo. 10 Farao alikasirikia watumishi wake. Kwa hiyo alinitia katika gereza ya nyumba ya mukubwa wa walinzi, mimi na mukubwa wa watengenezaji wa mikate.+ 11 Kisha mambo hayo sisi wote wawili tukaota ndoto usiku mumoja. Kila mumoja wetu aliota ndoto yake na kila ndoto ilikuwa na mafasirio yake.+ 12 Na tulikuwa katika gereza pamoja na kijana mumoja Mwebrania, mutumishi wa mukubwa wa walinzi.+ Wakati tulimuelezea ndoto zetu,+ alitufasiria maana ya kila ndoto. 13 Mambo yote yalifanyika kama vile alikuwa ametufasiria. Mimi nilirudishwa kwenye kazi yangu, lakini ule mwanaume mwingine alitundikwa.”+
14 Kwa hiyo Farao akatuma watu wamulete Yosefu;+ na wakamutosha haraka katika gereza.*+ Akajinyoa na kubadilisha nguo zake na akaingia mbele ya Farao. 15 Kisha Farao akamuambia Yosefu: “Niliota ndoto, lakini hakuna mutu wa kuifasiria. Sasa nimesikia wanasema juu yako kwamba unaweza kusikia ndoto na kuifasiria.”+ 16 Basi Yosefu akamujibu Farao: “Haiko mimi! Mungu ndiye atasema kuhusu hali ya muzuri ya Farao.”+
17 Farao akaendelea kusema na Yosefu: “Katika ndoto yangu nilikuwa ninasimama pembeni ya Muto Nile. 18 Na pale, ngombe saba (7) wenye sura ya muzuri, wenye kunenepa, walikuwa wanatoka katika Muto Nile, na walianza kula majani ya Muto Nile.+ 19 Na kisha hao kulitokea ngombe wengine saba (7), wazaifu na wenye sura ya mubaya na wenye kukonda. Hakuna siku nimeona ngombe wenye sura ya mubaya hivyo katika inchi yote ya Misri. 20 Na ngombe hao wenye kukonda, wabaya wakaanza kula wale ngombe saba (7) wa kwanza wenye kunenepa. 21 Lakini wakati walimaliza kuwakula, hakuna mwenye angeweza kutambua kwamba walikuwa wamewakula, kwa sababu sura yao ilikuwa mubaya kama vile pale mwanzo. Kisha nikaamuka.
22 “Kisha niliona katika ndoto yangu masuke saba (7) ya nafaka yakiota kwenye tawi moja, yalikuwa yenye kujaa na ya muzuri.+ 23 Kisha masuke hayo kuliota masuke mengine saba (7) ya nafaka ya kukauka, membamba, na yenye kukaushwa na upepo wa mashariki. 24 Kisha yale masuke membamba ya nafaka yakaanza kumeza yale masuke saba (7) ya muzuri ya nafaka. Kwa hiyo nikaelezea makuhani wenye kufanya uchawi ndoto hiyo,+ lakini hakuna mwenye aliweza kunifasiria maana yake.”+
25 Kisha Yosefu akamuambia Farao: “Ndoto za Farao ni moja na ni ileile. Mungu wa kweli amemuambia Farao mambo yenye atafanya.+ 26 Wale ngombe saba (7) wazuri ni miaka saba. Pia, yale masuke saba ya muzuri ya nafaka ni miaka saba. Ndoto zako ni moja na ni ileile. 27 Wale ngombe saba (7) wenye kukonda na wabaya wenye walipanda kisha wale ngombe wazuri ni miaka saba, na yale masuke saba ya nafaka yenye hayana kitu, yenye yalikaushwa na upepo wa mashariki, itakuwa miaka saba ya njaa. 28 Ni vile nilimuambia Farao: Mungu wa kweli amemufanya Farao aone mambo yenye Atafanya.
29 “Kutakuwa miaka saba (7) ya chakula kingi katika inchi yote ya Misri. 30 Lakini kisha miaka hiyo, kutatokea miaka saba (7) ya njaa, na chakula kingi chote chenye kilikuwa katika inchi ya Misri hakika kitasahauliwa, na njaa itaharibu inchi.+ 31 Na chakula kingi chenye kilikuwa katika inchi hakitakumbukwa tena kwa sababu ya njaa yenye itatokea kisha, kwa maana itakuwa kali sana. 32 Ndoto hiyo ilitolewa mara mbili kwa Farao kwa sababu jambo hilo limefanywa imara kabisa na Mungu wa kweli, na Mungu wa kweli atalitimiza hivi karibuni.
33 “Kwa hiyo basi Farao atafute mwanaume mwenye akili na hekima na amuweke juu ya inchi ya Misri. 34 Farao akamate hatua na aweke waangalizi katika inchi, na akusanye sehemu moja ya tano (1/5) ya mazao ya Misri wakati wa ile miaka saba (7) ya chakula kingi.+ 35 Na waangalizi hao wakusanye chakula chote wakati wa ile miaka ya muzuri yenye inakuja, na warundike nafaka chini ya usimamizi wa Farao, yenye itakuwa chakula chenye kitawekwa katika miji na kulindwa kule.+ 36 Chakula hicho kitakuwa akiba ya inchi kwa ajili ya ile miaka saba (7) ya njaa yenye itatokea katika inchi ya Misri, ili inchi isiangamie kwa sababu ya ile njaa.”+
37 Wazo hilo likaonekana kuwa la muzuri kwa Farao na kwa watumishi wake wote. 38 Kwa hiyo Farao akawaambia watumishi wake: “Je, kunaweza kupatikana mutu mwingine kama huyu mwenye kuwa na roho ya Mungu ndani yake?” 39 Kisha Farao akamuambia Yosefu: “Kwa kuwa Mungu amekuwezesha kujua mambo yote hayo, hakuna mutu mwenye akili na hekima kama wewe. 40 Wewe mwenyewe utasimamia nyumba yangu, na watu wangu wote watakutii katika kila jambo.+ Ni katika cheo changu cha mufalme tu* ndiyo nitakuwa mukubwa zaidi kuliko wewe.” 41 Na Farao akaendelea kumuambia Yosefu: “Angalia, ninakuweka juu ya inchi yote ya Misri.”+ 42 Kisha Farao akatosha kwenye mukono wake pete yake ya kutia muhuri na kuiweka kwenye mukono wa Yosefu na akamuvalisha nguo za kitani kizuri na mukufu wa zahabu kwenye shingo yake. 43 Zaidi ya hayo, Farao akamupandisha katika gari la pili la heshima lenye alikuwa nalo, na watu walikuwa wanasema kwa sauti kubwa mbele yake, “Avrekh!”* Kwa hiyo Farao akamuweka juu ya inchi yote ya Misri.
44 Tena Farao akamuambia Yosefu: “Mimi ni Farao, lakini bila ruhusa yako, hakuna mutu mwenye ataweza kufanya jambo lolote* katika inchi yote ya Misri.”+ 45 Kisha Farao akamupatia Yosefu jina Zafenat-panea na akamupatia Asenati+ binti ya Potifera kuhani wa Oni* akuwe bibi yake. Na Yosefu akaanza kusimamia* inchi ya Misri.+ 46 Yosefu alikuwa na miaka makumi tatu (30)+ wakati alisimama mbele ya* Farao mufalme wa Misri.
Kisha Yosefu akatoka mbele ya Farao na akatembea katika inchi yote ya Misri. 47 Na katika ile miaka saba (7) ya chakula kingi, inchi iliendelea kuzaa chakula kwa wingi. 48 Na aliendelea kukusanya chakula chote cha ile miaka saba (7) katika inchi ya Misri, na alikuwa anarundika chakula hicho katika miji. Katika kila muji alikuwa anakusanya chakula katika maeneo ya mashamba yenye kuzunguka muji huo. 49 Yosefu akaendelea kurundika nafaka nyingi sana, kama muchanga wa bahari, mupaka, mwishowe, wakaacha kuipima kwa sababu haikuweza kupimwa.
50 Mbele ya ule mwaka wa njaa kufika, Asenati, binti ya Potifera kuhani wa Oni* alimuzalia Yosefu wana wawili.+ 51 Yosefu akamupatia muzaliwa wa kwanza jina Manase,*+ kwa sababu alisema, “Mungu amenifanya nisahau taabu yangu yote na nyumba yote ya baba yangu.” 52 Na alipatia ule wa pili jina Efraimu,*+ kwa sababu alisema, “Mungu amenifanya nizae katika inchi ya taabu yangu.”+
53 Kisha ile miaka saba (7) ya chakula kingi katika inchi ya Misri ikaisha,+ 54 na ile miaka saba (7) ya njaa ikaanza, kama vile Yosefu alikuwa amesema.+ Hiyo njaa ikaenea katika inchi zote, lakini katika inchi yote ya Misri kulikuwa mukate.*+ 55 Mwishowe, inchi yote ya Misri ikakuwa na njaa, na watu wakaanza kumulilia Farao awapatie mukate.+ Kisha Farao akaambia Wamisri wote: “Muende kwa Yosefu, na mufanye jambo lolote lenye atawaambia.”+ 56 Hiyo njaa ikaendelea katika uso wote wa dunia.+ Kisha Yosefu akaanza kufungua madepo yote ya nafaka yenye yalikuwa kati yao na kuuzisha nafaka hiyo kwa Wamisri,+ kwa sababu hiyo njaa ilipiga sana inchi ya Misri. 57 Zaidi ya hayo, watu wa dunia yote wakakuja Misri ili kununua chakula kwa Yosefu, kwa sababu hiyo njaa ilikuwa imepiga sana dunia yote.+