Komaza Nguvu Zako za Ufahamu
1 Siku za mwisho zenye kutaabisha, ambamo tunapatikana sasa, zimeleta mikazo yenye kuongezeka na majaribu makali ya namna nyingi juu ya watu wa Mungu mahali pote. (2 Tim. 3:1-5) Sisi sote tunahitaji kitia-moyo ili kubaki imara katika imani. (1 Kor. 16:13) Tunaweza kufanya hivyo kwa msaada wa Yehova, kadiri tunavyoendelea kula kikawaida kutokana na Neno lake, kutegemea roho yake, na kushikamana kwa ukaribu na tengenezo lake.—Zab. 37:28; Rom. 8:38, 39; Ufu. 2:10.
2 Kwa sababu nzuri, kichwa “Iweni Watu Wazima Katika Nguvu za Kuelewa” kilizungumziwa katika programu ya kusanyiko la pekee la siku moja la mwaka uliopita. Ilitegemea andiko la 1 Wakorintho 14:20, ambako tunasoma maneno haya ya mtume Paulo: “Akina ndugu, msiwe vitoto katika nguvu za kuelewa, lakini iweni watoto wachanga sana kuhusu ubaya; hata hivyo iweni watu wazima katika nguvu za kuelewa.” Ulifikiri nini kuhusu programu hiyo?
3 “Ni yenye kutia moyo kama nini!” “Hayo ndiyo tuliyohitaji kabisa!” Hayo yalikuwa maitikio mawili tu kati ya mengine. Hata mtu asiye Shahidi, ambaye alikuja kwenye kusanyiko la pekee la siku moja ili kuona binti wake mwenye umri wa miaka 12 akibatizwa, alisema kwamba alivutiwa sana na programu na kwamba angeweza kuona jinsi hiyo ingekuwa yenye manufaa kwa familia yake. Je, hivyo ndivyo unavyohisi? Acheni tukumbuke mengine kati ya mambo makuu ya programu hiyo.
4 Ujuzi Sahihi Ni wa Lazima ili Kukomaza Nguvu za Ufahamu: Katika hotuba ya kufungua, “Kuza Nguvu Zako za Kuelewa Sasa,” ni nini ambalo msemaji alikazia kuwa lenye kuhitajiwa ili kupambana na matatizo ya sasa? Zaidi ya uwezo wa kiakili. Tunapaswa kukomaza na kufanya nguvu zetu za kuelewa Biblia ziongezeke kwa kina kirefu, ili tusije tukashindwa na ubaya wote ambao unaweza kuwa na uvutano juu yetu. Uelewevu huo unaomba mwongozo wa Mungu. Kama vile mtunga-zaburi, tunapaswa kumwomba Yehova katika sala atufanye tuelewe sheria zake na vikumbusho vyake ili tuweze kumtumikia kwa moyo wote.—Zab. 119:1, 2, 34.
5 Katika sehemu iliyofuata, mwangalizi wa mzunguko alionyesha kwamba Yehova, kupitia Neno lake na tengenezo lake, anatutolea “Misaada ili Kuwa Watu Wazima Katika Kuelewa Biblia.” Uelewevu ulifafanuliwa kuwa “uwezo wa kuchunguza jambo fulani kwa ndani na kupambanua muundo wake kwa kujua uhusiano kati ya sehemu zake mbalimbali na muundo wote mzima, na hivyo kulielewa.” Ni nani wanaoweza kutusaidia katika kukomaza uwezo huo? Yehova ametoa zawadi zikiwa wanaume ili kutusaidia kufanya maendeleo ya kiroho. (Efe. 4:11, 12) Tengenezo lake la kidunia linatuhimiza tusome Neno la Mungu kila siku na kuhudhuria mikutano yote ya kutaniko kwa ukawaida. (Zab. 1:2) Tunafunzwa jinsi ya kutumia Biblia na vichapo vyetu vya Kikristo katika funzo la kibinafsi na la familia, na pia katika kujitayarisha kwa ajili ya mikutano na utumishi wa shambani. Je, umekuwa ukifaidika na maandalizi hayo yote? Je, unadumisha programu ya kawaida na ya kibinafsi ya usomaji wa Biblia? Hilo ni jambo la lazima sana ikiwa tunataka kulindwa tusianguke katika mielekeo, mitindo, falsafa, na mavutano yenye kudanganya ya ulimwengu.—Kol. 2:6-8.
6 Nguvu Zetu za Ufahamu Zinapaswa Kuzoezwa: Katika hotuba yake ya kwanza, yenye kichwa “Linda Hali ya Kiroho kwa Kuzoeza Nguvu Zako za Ufahamu,” msemaji mgeni alieleza kwamba watu wa ulimwengu hawawezi kutofautisha lililo zuri na lililo baya. (Isa. 5:20, 21) Hilo linatokana na kukataa kwao kutambua na kutii viwango vya uadilifu vya Mungu. Kinyume na hilo, sisi ambao tumepata mazoezi ya kiroho katika tengenezo la Yehova tunatambua viwango vya Mungu, ambavyo vinatumika ili kuongoza utendaji na mwenendo wetu. Hivyo, tuna uwezo wa kujihakikishia lililo zuri na lenye kukubalika machoni pa Yehova na lile linalokubaliana na mapenzi yake makamilifu.—Rom. 12:2.
7 Ili kuepuka mawazo yenye kuvurugika ya ulimwengu na matokeo mabaya yanayotokana na hayo, tunapaswa kuendelea kuzoeza nguvu zetu za ufahamu. Hilo linatimizwaje? Kama inavyoandikwa kwenye Waebrania 5:12-14, mtume Paulo alikazia uhitaji wa kula zaidi ya “maziwa” ya neno tu. Tunahitaji chakula kigumu cha kiroho, kama kile tunachopokea katika funzo la unabii wa Isaya kwenye Funzo la Kitabu. Kisha tunapaswa kutumikisha bila kukawia yale tunayojifunza katika maisha yetu. Tunapofanya hivyo, tunapata uhakika kuhusu unyofu wa kanuni na viwango vya Yehova. Hilo huzoeza nguvu zetu za ufahamu ili kutofautisha waziwazi lililo sawa na lililo kosa pia.
8 Jambo la kusikitisha ni kwamba wengine wamejikwaa kiroho. Kwa nini? Hawakukaza uangalifu wao juu ya lile lililo zuri na lenye kunyooka machoni pa Yehova. Kama tokeo, wamepata hasara kutokana na muziki wenye kushusha heshima, mavutano mabaya katika vituo vya maongezi vya kompyuta, au vipindi vya mazungumzo kwenye redio na televisheni vilivyokuwa na mambo yenye kutokeza mashaka Kimaandiko. Kwa kutenda kwa hekima, tutaepuka kupatwa na uvutano wa watu wasio na adili, wajinga, na waovu.—Mez. 13:20; Gal. 5:7; 1 Tim. 6:20, 21.
9 Vijana Wanapaswa “Kuwa Watoto Wachanga Sana Kuhusu Ubaya”: Programu ilikuwa na sehemu mbili zilizotia hasa vijana moyo wakomaze nguvu zao za ufahamu. Wasemaji walionyesha kwamba kuwa “watoto wachanga sana kuhusu ubaya” kunamaanisha kubaki wasio na ujuzi, ni kusema, wasio na hatia kama watoto wachanga sana, kuhusiana na mambo yasiyo safi machoni pa Yehova. (1 Kor. 14:20) Sisi sote tulitiwa moyo tuendelee kuangalia sana jinsi tunavyotumia wakati wetu ili kushindana tusipatwe na aina zote za ubaya na kuepuka kuambukizwa na huo. (Efe. 5:15-17) Tulitiwa moyo tufanye hesabu ya wakati tunaopitisha tukisoma habari isiyochangia moja kwa moja katika kukomaa kwetu katika uelewevu wa mambo ya kiroho. Je, umefanya hivyo? Matokeo yalifunua nini? Zaidi ya kusoma Biblia kila siku, uwe na azimio la kusoma kwa ukawaida habari zinazotolewa na tengenezo. Kufanya hivyo kutatusaidia sote, kutia ndani vijana, ‘tupate ufahamu.’—Mez. 4:7-9.
10 “Faidikeni kwa Kutumikisha Kanuni za Biblia kwa Uelewevu”: Hicho ndicho kilikuwa kichwa cha hotuba ya mwisho ya programu ya kusanyiko la pekee la siku moja. Msemaji mgeni alieleza kwamba Yehova ndiye Chanzo cha uelewevu wenye kutoa uzima, ambao ni wa juu zaidi sana kupita ule wa wanadamu. Ebu fikiria kuwa na nafasi ya kutwaa katika uelewevu wa Yehova! Kwa ukarimu, yeye hutoa uelewevu huo kwa wale wanaoutafuta kwa unyofu na kuuomba kwa imani. (Mez. 2:3-5, 9; 28:5) Je, unafaidika kikamili na toleo hilo?
11 Tulitiwa moyo tujifunze kutambua kanuni tunaposoma Biblia. (2 Tim. 3:16, 17) Jifunze kanuni hizo kwa uangalifu ili kuwa na uelewevu sahihi wa yale anayosema Yehova. Chukua wakati wa kutafakari kanuni hizo na kuziweka katika akili na moyo wako. Hilo litazoeza nguvu zako za ufahamu ili uweze kufanikiwa unapochukua maamuzi maishani. (Yos. 1:8) Acheni tuchukue hali fulani-fulani ambazo wengine hupambana nazo na tuone jinsi kutumikisha kanuni za Biblia kunavyoweza kutusaidia tufanikiwe.
12 ‘Je, ninapaswa kukubali mtindo fulani wa mavazi na kujipamba?’ Mara nyingi, mielekeo ya kimitindo ya ulimwengu kuhusiana na mavazi na kujipamba huonyesha roho ya uasi. Roho hiyo huchochea watu wavae ovyoovyo na kwa namna isiyovutia au yenye kuonyesha mawazo yao ya kingono. Ni kanuni gani za Biblia zenye kuhusu jambo hilo zinazoweza kutusaidia kuzuia mielekeo kama hiyo? Tukiwa tumezoeza nguvu zetu za ufahamu, tutafikiria kanuni inayopatikana kwenye 1 Timotheo 2:9, 10, ili kuvaa kwa “kiasi na utimamu wa akili . . . , katika njia inayofaa [watu] wanaodai kumstahi Mungu.” Kanuni zingine zinazotumika kuhusu jambo hilo zinatia ndani zile zinazotajwa kwenye 2 Wakorintho 6:3 na Wakolosai 3:18, 20.
13 ‘Ninaweza kufanya nini ili kulinda vifungo vya familia yangu vikiwa vyenye nguvu?’ Kupashana habari ifaavyo kati ya washiriki wa familia ni jambo la lazima sana. Andiko la Yakobo 1:19 linatuambia: “Kila mtu lazima awe mwepesi sana juu ya kusikia, wa polepole juu ya kusema, wa polepole juu ya hasira ya kisasi.” Washiriki wa familia wanahitaji kusikiliza na pia kuongea na washiriki wengine kwa kuwa kupashana habari katika familia ni hali inayoomba kutoa na kupokea. Hata wakati lile tunalosema ni kweli, ikiwa linasemwa kwa namna yenye ukatili, yenye kiburi, na isiyo na hisia, yaelekea litaumiza zaidi kuliko kujenga. Kwa hiyo, iwe kwamba sisi ni mume au mke, mzazi au mtoto, tunapaswa kufanya usemi wetu ‘uwe na upendezi sikuzote, wenye kukolezwa chumvi.’—Kol. 4:6.
14 ‘Je, ninapatwa na uvutano wa ufuatiaji wa vitu vya kimwili?’ Ufuatiaji wa vitu vya kimwili ni mkazo wa kilimwengu unaofanya maisha ya mtu yawe magumu. Huo haufungui mlango unaoongoza kwenye furaha. (Mhu. 5:10; Luka 12:15; 1 Tim. 6:9, 10) Ili kutusaidia tuepuke mtego wa ufuatiaji wa vitu vya kimwili, Yesu alitufundisha kanuni hii ya maana: Kulinda jicho jepesi. Kuishi maisha yenye usawaziko na yasiyo magumu sana kunatia ndani kukaza macho yetu juu ya faida za Ufalme, tukifanya kitu kingine chochote kichukue nafasi ya pili.—Mt. 6:22, 23, 33.
15 Lengo Letu Linapaswa Kuwa Nini: Katika Neno la Mungu tuna chanzo chenye kutegemeka cha kanuni zenye uadilifu ili kutuongoza katika kuchukua maamuzi. Tunahitaji kujifunza kanuni hizo, kuzitafakari, na kuelewa jinsi ya kuzitumikisha katika maisha yetu. Hivyo, kwa ‘kuzoeza nguvu zetu za ufahamu ili kutofautisha lililo sahihi na lililo kosa pia,’ tutajifaidi wenyewe na tutamheshimu Yehova.—Ebr. 5:14.