‘Mupende Jirani Yako Kama Wewe Mwenyewe’

1, 2. (a) Yesu alisema ni amri gani ya pili iliyo kubwa katika Sheria? (b) Tutazungumuzia maulizo gani?

ILI kumujaribu Yesu, Mufarisayo fulani alimuuliza hivi: ‘Mwalimu, amri iliyo kubwa katika ile Sheria ni gani?’ Kama tulivyoona katika habari iliyotangulia, Yesu alimujibia kwamba ‘amri iliyo kubwa’ ni hii: ‘Lazima umupende Yehova Mungu wako kwa moyo wako wote na kwa nafsi yako yote na kwa akili yako yote.’ Kisha Yesu aliongezea hivi: “Ya pili, kama hiyo, ni hii: ‘Mupende jirani yako kama wewe mwenyewe.’”—Mt. 22:34-39.

² Yesu alisema kwamba tunapaswa kumupenda jirani yetu kama tunavyojipenda wenyewe. Kwa hiyo, ni vizuri tujiulize hivi: Ni nani kwa kweli aliye jirani yetu? Namna gani tunaweza kuonyesha upendo kwa jirani?

3, 4. (a) Yesu alitoa mufano gani ili kujibu ulizo: “Ni nani kwa kweli aliye jirani yangu”? (b) Namna gani Musamaria alimusaidia mutu aliyekuwa ameibiwa, kupigwa na kuachwa karibu kufa? (Ona picha mwanzoni mwa habari hii.)

³ Tunaweza kufikiri kwamba jirani ni mutu anayeishi karibu na sisi. (Met. 27:10) Lakini wakati mutu fulani aliyejiona kuwa mwenye haki alimuuliza Yesu: “Ni nani kwa kweli aliye jirani yangu?” Yesu alimujibu kwa kutoa mufano wa Musamaria mwema na alionyesha inamaanisha nini kuwapenda wengine. (Soma Luka 10:29-37.) Ingekuwa vizuri ikiwa kuhani Mwisraeli na Mulawi wangetenda kama majirani wazuri walipomuona mutu aliyekuwa ameibiwa, kupigwa na kuachwa karibu kufa. Lakini, walipita bila kumufanyia jambo lolote. Mutu huyo alisaidiwa na Musamaria, ni kusema, mutu aliyekuwa kati ya watu walioiheshimu Sheria ya Musa lakini ambao Wayahudi walizarau.—Yoh. 4:9.

⁴ Ili kumusaidia mutu huyo apone, Musamaria mwema alimwanga mafuta na divai juu ya vidonda vyake. Dinari mbili ambazo aliachia wafanyakazi wa nyumba ya wageni ili wamutunze mutu huyo zilikuwa mushahara wa siku mbili hivi. (Mt. 20:2) Kwa hiyo, tunaweza kuona waziwazi ni nani aliyekuwa jirani wa kweli wa mutu huyo aliyeumizwa. Mufano wa Yesu unatufundisha kwamba tunapaswa kuonyesha majirani wetu huruma na upendo.

 5. Namna gani watumishi wa Yehova walionyesha upendo kwa jirani wakati wa musiba wa asili wa hivi karibuni?

⁵ Mara nyingi si rahisi kupata watu walio na huruma kama Musamaria mwema. Hali iko hivyo zaidi sana katika hizi “siku za mwisho” ambamo watu wengi hawana upendo wa asili, ni wakali, na wasiopenda mema. (2 Tim. 3:1-3) Kwa mufano, hali inaweza kuwa ngumu wakati musiba wa asili unatokea. Fikiria yale yaliyotokea wakati upepo mukali ulioitwa Sandy ulipiga muji wa New York City katika Mwezi wa 10, 2012. Katika eneo moja lililoharibiwa sana, wa mwizi waliiba vitu vya watu ambao tayari walikuwa wanateseka kwa sababu ya kukosa umeme, joto, na vitu vingine vya lazima. Katika eneo hilo-hilo, Mashahidi wa Yehova walifanya mipango ili kusaidiana na kusaidia vilevile wengine. Wakristo wanafanya hivyo kwa sababu wanawapenda majirani wao. Ni katika njia gani zingine tunaweza kuonyesha upendo kwa jirani?

 6. Namna gani kazi ya kuhubiri inaonyesha kwamba tunawapenda majirani wetu?

⁶ Wasaidie kupitia Biblia. Katika kazi yetu ya kuhubiri, tunajikaza kuwatolea wengine “faraja kutokana na Maandiko.” (Rom. 15:4) Bila shaka, tunaonyesha upendo kwa jirani, tunapohubiria wengine kweli ya Biblia. (Mt. 24:14) Tuna pendeleo nzuri kabisa la kutangaza ujumbe wa Ufalme unaotoka kwa “Mungu anayetoa tumaini”!—Rom. 15:13.

 7. Kanuni Iliyo Nzuri Sana ni nini, na tunapata faida gani tunapoifuata?

⁷ Fuata Kanuni Iliyo Nzuri Sana. Kanuni hiyo inapatikana katika maneno ambayo Yesu alisema katika Mahubiri yake ya Mulimani: ‘Mambo yote munayotaka watu wawatendee ninyi, lazima muwatendee wao pia vivyo hivyo; hii, kwa kweli, ndiyo maana ya Sheria na Manabii.’ (Mt. 7:12) Tunapowatendea wengine kama vile Yesu alivyotushauri, tunaonyesha kwamba tunaelewa kabisa “Sheria” (ao vitabu vya Biblia kuanzia Mwanzo mupaka Kumbukumbu la Torati) na “Manabii” (ao vitabu vya unabii vya Maandiko ya Kiebrania). Vitabu hivyo vinaonyesha waziwazi kwamba Mungu anawabariki wale wanaowapenda wengine. Kwa mufano, kupitia nabii Isaya, Yehova alisema hivi: ‘Mushike haki, na mufanye yaliyo uadilifu . . . Mwenye furaha ni yule ambaye anafanya jambo hili.’ (Isa. 56:1, 2) Kwa kuwa tunawapenda wengine na kuwatendea kwa haki, hilo linatuletea baraka kabisa.

 8. Sababu gani tunapaswa kuwapenda maadui wetu, na matokeo yanaweza kuwa nini ikiwa tunafanya hivyo?

⁸ Penda maadui wako. Yesu alisema hivi: “Ninyi mulisikia kwamba ilisemwa, ‘Mupende jirani yako na kumuchukia adui yako.’ Hata hivyo, mimi ninawaambia ninyi: Endeleeni kuwapenda adui zenu na kusali kwa ajili ya wale wanaowatesa ninyi; ili mupate kuwa wana wa Baba yenu aliye mbinguni.” (Mt. 5:43-45) Mutume Paulo alitoa mawazo kama hayo alipoandika hivi: ‘Ikiwa adui yako ana njaa, mulishe; ikiwa ana kiu, mupe kitu anywe.’ (Rom. 12:20; Met. 25:21) Kulingana na Sheria ya Musa, mutu alipaswa kumusaidia adui yake kufungua munyama wake ambaye alikuwa ameanguka chini ya muzigo wake. (Kut. 23:5) Kufanya mambo pamoja kwa njia hiyo kungesaidia watu ambao walikuwa maadui hapo zamani wawe marafiki. Kwa kuwa Wakristo wanaonyesha upendo, wengi kati ya wale waliokuwa maadui wetu wamebadilisha mawazo mabaya waliyokuwa nayo juu yetu. Ikiwa tunawapenda maadui wetu, hata wale wanaotutesa vikali, wamoja kati yao wanaweza kuanza kumutumikia Yehova!

 9. Yesu alisema nini kuhusu kufanya amani pamoja na ndugu na dada zetu?

⁹ ‘Fuatilia amani pamoja na watu wote.’ (Ebr. 12:14) Bila shaka, watu wote hao wanatia ndani ndugu na dada zetu kwa sababu Yesu alisema hivi: ‘Ikiwa unaleta zawadi yako kwenye mazabahu na hapo ukumbuke kwamba ndugu yako ana jambo fulani juu yako, acha zawadi yako hapo mbele ya mazabahu, na uende zako; kwanza fanya amani yako pamoja na ndugu yako, na ndipo, ukiisha kurudi, itoe zawadi yako.’ (Mt. 5:23, 24) Mungu atatubariki ikiwa tunaonyesha ndugu na dada zetu upendo na tunachukua mara moja hatua ili kufanya amani pamoja nao.

10. Sababu gani hatupaswe kuwa watu wa kutafuta-tafuta makosa ya wengine?

¹⁰ Usiwe mutu wa kutafuta-tafuta makosa. “Acheni kuhukumu ili musihukumiwe; kwa maana kwa hukumu munayohukumu, mutahukumiwa; na kwa kipimo munachopimia, watawapimia ninyi. Basi, kwa nini unautazama unyasi ulio katika jicho la ndugu yako, lakini haulifikirie boriti lililo katika jicho lako mwenyewe? Ao unawezaje kumwambia ndugu yako, ‘Niruhusu niutoe unyasi ulio katika jicho lako’; wakati, tazama! boriti limo katika jicho lako mwenyewe? Munafiki! Kwanza toa boriti lililo katika jicho lako mwenyewe, na ndipo utakapoona waziwazi jinsi ya kuutoa unyasi ulio katika jicho la ndugu yako.” (Mt. 7:1-5) Maneno hayo mazito yanatufundisha kwamba tunapaswa kuepuka kutafuta makosa madogo-madogo ya wengine kwa sababu sisi wenyewe tunaweza kuwa na makosa makubwa-makubwa zaidi!

11, 12. Ni katika njia gani ya pekee tunaonyesha upendo kwa jirani?

¹¹ Tunataka kuonyesha upendo kwa jirani yetu kwa njia ya pekee sana. Kama Yesu, tunahubiri habari njema ya Ufalme. (Lu. 8:1) Yesu aliwaamuru wafuasi wake ‘kufanya wanafunzi kutoka watu wa mataifa yote.’ (Mt. 28:19, 20) Tunapohubiri, tunajaribu kusaidia majirani wetu watoke katika barabara pana na kubwa inayoongoza kwenye uharibifu ili waingie katika barabara nyembamba inayoongoza kwenye uzima. (Mt. 7:13, 14) Bila shaka Yehova anabariki kazi yetu.

¹² Kama Yesu, tunawasaidia watu wajue kwamba wana lazima ya Mungu. (Mt. 5:3) Kuhusu wale wanaotusikiliza, tunawasaidia wamujue Mungu kwa kuwaelezea “habari njema ya Mungu.” (Rom. 1:1) Wale wanaokubali ujumbe wa Ufalme wanapatanishwa na Mungu kupitia Yesu Kristo. (2 Kor. 5:18, 19) Tunapohubiri habari njema, tunaonyesha kwa njia ya pekee upendo kwa jirani.

13. Unaona namna gani kazi yetu ya maana sana ya kutangaza ujumbe wa Ufalme?

¹³ Tunapowarudilia watu na kuongoza mafunzo ya Biblia, tunapata furaha inayotokana na kuwasaidia watu watumie kanuni za Mungu katika maisha yao. Kujifunza Biblia kunaweza kumusaidia mwanafunzi abadilishe maisha yake. (1 Kor. 6:9-11) Inafurahisha sana kuona namna Mungu anavyowasaidia wale ‘walio na muelekeo unaofaa kwa ajili ya uzima’ ili wafanye mabadiliko yanayohitajiwa na kuwa na uhusiano wa karibu pamoja naye. (Mdo. 13:48) Wengi ambao walikuwa bila tumaini na wasiwasi mukubwa wamekuwa watu wenye furaha na wameanza kumutumainia Baba yetu wa mbinguni. Inafurahisha sana kuona maendeleo mazuri ya kiroho ambayo wapya wanafanya! Je, hauone kwamba sisi wahubiri wa Ufalme tuna pendeleo nzuri sana la kuonyesha upendo kwa jirani kwa njia ya pekee sana?

14. Eleza kwa maneno yako namna Paulo alivyofasiria upendo katika 1 Wakorintho 13:4-8.

¹⁴ Ikiwa tunatumia maneno ya Paulo kuhusu upendo katika uhusiano wetu na majirani wetu, tunaweza kuepuka matatizo mengi, tunaweza kupata furaha, na tunaweza kubarikiwa na Mungu. (Soma 1 Wakorintho 13:4-8.) Tuzungumuzie kwa kifupi yale ambayo Paulo alisema kuhusu upendo na tuone namna tunaweza kutumia maneno yake katika uhusiano wetu na majirani wetu.

15. (a) Sababu gani tunapaswa kuwa wastahimilivu na wenye fazili? (b) Sababu gani tunapaswa kuepuka wivu na kujivuna?

¹⁵ ‘Upendo ni wenye ustahimilivu [uvumilivu] na wenye fazili [wema].’ Kama vile Mungu anavyoonyesha ustahimilivu na fazili anaposhugulika na wanadamu, tunapaswa kuonyesha ustahimilivu na fazili wengine wanapotukosea na kutenda bila kufikiri, ao kukosa adabu. “Upendo hauna wivu,” kwa hiyo ikiwa tuna upendo wa kweli, hatutatamani vitu ao mapendeleo ya wengine katika kutaniko. Zaidi ya hilo, ikiwa tuna upendo, hatutajivuna ao kuwa na moyo wenye kujaa kiburi. Biblia inatuambia kwamba, ‘macho yenye majivuno na moyo wa kiburi, taa ya waovu, ni zambi.’—Met. 21:4.

16, 17. Namna gani tunaweza kutumia maneno yaliyo kwenye 1 Wakorintho 13:5, 6?

¹⁶ Upendo utatuchochea tumutendee jirani yetu kwa heshima. Hatutamuambia uwongo, kumuiba, ao kufanya kitu chochote kinachovunja sheria na kanuni za Yehova. Upendo utatusaidia tutafute faida za wengine na wala si faida zetu wenyewe tu.—Flp. 2:4.

¹⁷ Upendo wa kweli ‘hauchokozeke kwa urahisi’ na ‘hauweke hesabu ya ubaya.’ Ikiwa mutu anatukosea, hatutakasirika mara moja. Hatupaswe kuandika katika kitabu makosa ambayo ndugu na dada wanatufanyia. (1 Thes. 5:15) Ikiwa tunaweka kinyongo, Mungu hatafurahi na hiyo itakuwa kuficha katika moyo wetu moto unaoweza kuwaka na kutuunguza sisi na kuunguza wengine. (Law. 19:18) Upendo unatuchochea tushangilie ao tufurahi pamoja na kweli. Ikiwa tuna upendo ‘hatutashangilia juu ya ukosefu wa uadilifu’ hata ikiwa mutu anayetuchukia anatendewa vibaya ao isivyohaki.—Soma Methali 24:17, 18.

18. Tunajifunza nini kuhusu upendo kwenye 1 Wakorintho 13:7, 8?

¹⁸ Fikiria mafasiriyo mengine ambayo Paulo alitoa kuhusu upendo. Alisema kwamba upendo ‘unahimili mambo yote.’ Ikiwa mutu fulani anatukosea na kuomba musamaha, upendo unatuchochea tumusamehe. Upendo ‘unaamini mambo yote’ yaliyo katika Neno la Mungu na unatufanya tufurahie sana chakula cha kiroho ambacho tunapokea. Upendo ‘unatumaini mambo yote’ yaliyoandikwa katika Biblia na unatuchochea tuwaelezee wengine tumaini letu. (1 Pet. 3:15) Tunapopambana na matatizo, tunasali na kutumaini kwamba kuna siku mambo yatakuwa vizuri. Upendo ‘unavumilia mambo yote,’ iwe ni makosa ambayo wengine wanatufanyia, mateso ao majaribu mengine. Mwishowe, “upendo haushindwi kamwe.” Wanadamu watiifu wataendelea kuonyesha sifa hiyo milele na milele.

19, 20. Ni shauri gani la Biblia linalotuonyesha kwamba tunapaswa kuendelea kupenda jirani?

¹⁹ Ikiwa tunatumia mashauri hayo ya Biblia, tunaweza kuendelea kuonyesha upendo kwa jirani yetu. Tunapaswa kuonyesha upendo huo kwa watu wote, hapana tu watu wa kabila letu. Kumbuka pia kwamba Yesu alisema hivi: ‘Mupende jirani yako kama wewe mwenyewe.’ (Mt. 22:39) Mungu na Yesu wanataka tuwapende majirani wetu. Ikiwa tunashindwa kumuonyesha jirani yetu upendo, tunaweza kusali kwa Yehova na kumuomba roho yake takatifu. Tukifanya hivyo, Yehova atatubariki na atatusaidia tuonyeshe upendo.—Rom. 8:26, 27.

²⁰ Amri inayotuomba tumupende jirani yetu kama sisi wenyewe inaitwa “sheria ya kifalme.” (Yak. 2:8) Kisha kuzungumuzia amri fulani zilizokuwa katika Sheria ya Musa, mutume Paulo alisema hivi: “Amri nyingine yoyote iliyoko, zimejumulishwa katika neno hili, yaani, ‘Mupende jirani yako kama wewe mwenyewe.’ Upendo haumufanyie uovu jirani ya mutu; kwa hiyo upendo ndio utimizo wa sheria.” (Rom. 13:8-10) Kwa hiyo, ni vizuri tuendelee kupenda jirani.

21, 22. Sababu gani tunapaswa kupenda Mungu na jirani yetu?

²¹ Tunapotafakari kuhusu sababu zinazotuchochea tuonyeshe upendo kwa jirani yetu, ni vizuri tufikirie maneno ya Yesu aliposema kwamba Baba yake ‘analichomoza jua lake juu ya watu waovu na wema na hunyesha mvua juu ya watu waadilifu na wasio waadilifu.’ (Mt. 5:43-45) Tunapaswa kuwapenda majirani wetu wote, iwe wao ni watu wazuri ao wabaya. Kama tulivyoona hapo mbele, njia ya maana sana ya kuonyesha upendo kwa jirani ni kuwahubiria ujumbe wa Ufalme. Majirani wetu watapata baraka nyingi ikiwa wanakubali habari njema kwa moyo wote!

²² Tuna sababu nyingi za kumupenda sana Yehova. Kuna pia njia nyingi za kuonyesha upendo kwa jirani yetu. Tunapomupenda Mungu na jirani yetu, tunaonyesha kwamba tunaheshimu yale ambayo Yesu alisema kuhusu amri mbili zilizo kubwa kuliko zote. Zaidi ya yote, tunamufurahisha Baba yetu wa mbinguni, Yehova.