‘Kesha Kuhusiana na Sala’
“Iweni na utimamu wa akili, na kukesha kuhusiana na sala.”—1 PET. 4:7.
1, 2. (a) Sababu gani ni jambo la maana “kukesha kuhusiana na sala”? (b) Ni maulizo gani ya maana tunayopaswa kujiuliza kuhusiana na sala?
MWANAUME mumoja aliyekuwa akifanya kazi usiku hapo zamani alisema hivi: “Kipindi cha usiku ambacho ni vigumu sana kuendelea kuwa macho ni kile kipindi cha mbele ya usiku kucha.” Bila shaka, wengine wanaofanya kazi usiku wanaweza kukubaliana na maneno yake. Sisi pia tuko katika kipindi ambacho ni rahisi sana kusinzia kiroho kwa sababu ulimwengu muovu wa Shetani unakaribia sana mwisho wake. (Rom. 13:12) Ni hatari kabisa ikiwa tunalala usingizi katika kipindi hiki cha mwisho-mwisho! Tunapaswa ‘kuwa na utimamu wa akili’ na kufuata shauri la Maandiko linalotuchochea ‘tukeshe kuhusiana na sala.’—1 Pet. 4:7.
2 Kwa kuwa tunakaribia sana mwisho, ni vizuri tujiulize hivi: ‘Ninakesha kwa kiasi gani kuhusiana na sala? Je, ninatoa kila namna ya sala na kusali kwa ukawaida? Je, ninazoea kusali kwa ajili ya wengine, ao ninasali tu kuhusu mahitaji yangu mwenyewe? Na namna gani sala inaweza kunisaidia niokolewe?’
ENDELEA KUTOA KILA AINA YA SALA
3. Ni aina gani zingine za sala ambazo tunapaswa kutoa?
3 Katika barua yake kwa Waefeso, Paulo anazungumuzia “kila namna ya sala.” (Efe. 6:18) Kila mara tunaposali, tunaweza kumuomba Yehova atusaidie kutosheleza mahitaji yetu na kupambana na matatizo. ‘Musikiaji wa sala’ anasikiliza kwa uangalifu maombi yetu ya kumuomba musaada. (Zab. 65:2) Hata hivyo, tunapaswa kujikaza kutoa aina zingine za sala. Aina hizo ni sala ya kusifu, kutoa shukrani, na dua.
4. Sababu gani tunapaswa kumusifu Yehova kila mara katika sala zetu?
4 Kuna sababu nyingi zinazopaswa kutufanya tumusifu Yehova katika sala zetu. Kwa mufano, tunachochewa kumusifu tunapofikiria “kazi zake zenye nguvu” na ‘wingi wa ukubwa wake.’ (Soma Zaburi 150:1-6.) Ndiyo sababu mistari sita ya Zaburi ya 150 inatutia moyo mara 13 tumusifu Yehova! Kwa kuwa alimuheshimu Mungu sana, mutunga-zaburi mwingine aliimba hivi: ‘Mara saba wakati wa muchana nimekusifu kwa sababu ya maamuzi yako ya hukumu ya uadilifu.’ (Zab. 119:164) Yehova anastahili kabisa kusifiwa. Kwa hiyo, tunapaswa kumusifu katika sala zetu ‘mara saba wakati wa muchana,’ ni kusema, kila mara, sivyo?
5. Kuwa wenye shukrani kunatulinda namna gani?
5 Sala ya kutoa shukrani ni aina nyingine ya maana ya sala. Paulo aliwashauri Wakristo wa muji wa Filipi hivi: ‘Musihangaike juu ya kitu chochote, bali katika kila jambo kwa sala na dua pamoja na kutoa shukrani maombi yenu na yajulishwe Mungu.’ (Flp. 4:6) Kumushukuru Yehova kwa moyo wote katika sala kunatulinda. Ni hivyo zaidi sana kwa sababu tunaishi katika siku za mwisho ambamo watu ni “wasio na shukrani.” (2 Tim. 3:1, 2) Roho ya kukosa shukrani imeenea sana katika ulimwengu. Tusipokuwa waangalifu, tunaweza kuambukizwa na roho hiyo. Kumushukuru Mungu katika sala kunatusaidia tuwe wenye kutosheka na kunatulinda tusiwe ‘wanungunikaji na walalamikaji juu ya fungu letu maishani.’ (Yuda 16) Zaidi ya hilo, baba wa familia wanawatia moyo bibi zao na watoto wao wawe wenye shukrani wanapomushukuru Mungu katika sala wanazotoa pamoja na familia zao.
6, 7. Dua ni nini, na tunaweza kuitoa kuhusu mambo gani?
6 Dua ao sala ya kumusihi Yehova ni sala tunayofanya kwa bidii tunapomuelezea kabisa namna tunavyojisikia katika moyo wetu. Tunaweza kumusihi ao kumulilia Yehova kuhusu mambo gani? Bila shaka, tunaweza kufanya hivyo tunapoteswa ao tunapopambana na ugonjwa hatari. Katika hali kama hizo, ni wazi kwamba tunatoa dua ao tunamulilia Mungu atusaidie. Lakini, je, tunapaswa kufanya hivyo tu tunapoteswa ao tunapopambana na ugonjwa hatari?
7 Tufikirie sala ya kielelezo ya Yesu, na tuone yale aliyosema kuhusu jina la Mungu, Ufalme Wake, na mapenzi Yake. (Soma Mathayo 6:9, 10.) Ulimwengu huu unajaa uovu, na serikali za wanadamu zinashindwa hata kutolea wanainchi mahitaji ya lazima. Kwa hiyo, tunapaswa kuomba jina la Baba yetu wa mbinguni litakaswe na Ufalme wake uje kuondoa serikali za ulimwengu huu zinazoongozwa na Shetani. Huu pia ni wakati wa kumusihi Yehova ili mapenzi yake yatendeke duniani kama mbinguni. Acheni basi tuendelee kukesha, kwa kuwa tayari kutoa kila aina ya sala.
‘SALI BILA KUACHA’
8, 9. Sababu gani hatupaswi kuwa haraka kuhukumu Petro na mitume wengine waliolala usingizi katika bustani ya Gethsemane?
8 Mutume Petro aliwatia moyo Wakristo ‘wakeshe kuhusiana na sala,’ lakini wakati fulani yeye mwenyewe alishindwa kufanya hivyo. Alikuwa mumoja wa wanafunzi waliolala usingizi wakati Yesu alikuwa akisali katika bustani ya Gethsemane. Hata kisha Yesu kuwaambia ‘waendelee kukesha na kusali,’ walilala usingizi.—Soma Mathayo 26:40-45.
9 Kuliko kuwa haraka kuhukumu Petro na mitume wengine kwa sababu walishindwa kukesha, ingekuwa vizuri tukumbuke kwamba walikuwa wamechoka kwa sababu ya shuguli za siku hiyo. Walikuwa wamefanya matayarisho kwa ajili ya Pasaka na kuisherehekea mangaribi hiyo. Kisha, Yesu alianzisha sherehe ingine, ni kusema, Chakula cha Bwana cha Mangaribi, ili kuonyesha namna Ukumbusho wa kifo chake unapaswa kufanywa. (1 Kor. 11:23-25) ‘Baada ya kuimba sifa, walitoka na kuenda kwenye Mulima wa Mizeituni,’ wakitembea mwendo fulani katika barabara nyembamba za Yerusalemu. (Mt. 26:30, 36) Pengine ilikuwa kisha saa sita ya usiku. Ikiwa tungekuwa katika bustani ya Gethsemane usiku huo, sisi pia tungelala usingizi. Kuliko kuwachambua mitume wake waliokuwa wamechoka, Yesu alijua kwamba ‘roho inataka, lakini mwili ni zaifu.’
10, 11. (a) Petro alipata somo gani kutokana na jambo lililomufikia katika bustani ya Gethsemane? (b) Unajifunza nini kutokana na jambo lililomufikia Petro?
10 Mutume Petro alijifunza kwa uchungu kutokana na namna alivyoshindwa kukesha katika bustani ya Gethsemane. Hapo mbele, Yesu alikuwa amewaambia mitume hivi: ‘Ninyi nyote mutakwazika kuhusiana na usiku huu.’ Kisha kusikia maneno hayo, Petro alisema hivi: “Ijapokuwa wengine wote wakwazike kuhusiana nawe, mimi sitakwazika kamwe!” Yesu alimwambia Petro kwamba atamukana mara tatu. Petro hakuamini maneno ya Yesu, lakini alisema hivi: “Hata nikilazimika kufa pamoja nawe, mimi sitakukana kamwe.” (Mt. 26:31-35) Hata hivyo, Petro alijikwaa, kama Yesu alivyokuwa ametabiri. Kisha kumukana Yesu kwa mara ya mwisho, Petro alihuzunika sana, na ‘kulia kwa uchungu.’—Lu. 22:60-62.
11 Bila shaka mutume Petro alipata somo kutokana na jambo lililomufikia na alijikaza kuachana na tabia yake ya kujitumainia sana. Ni wazi kwamba sala ilimusaidia. Ni jambo lenye kupendeza kuona kwamba Petro ndiye aliyetutolea shauri la “kukesha kuhusiana na sala.” Je, tunaendelea kutii shauri hilo lililoongozwa na roho ya Mungu? Zaidi ya hilo, je ‘tunasali bila kuacha’ ili kuonyesha kwamba tunamutegemea Yehova? (Zab. 85:8) Tusisahau pia shauri hili la mutume Paulo: ‘Yeye anayefikiri kuwa amesimama na ajihazari kwamba asianguke.’—1 Kor. 10:12.
MUNGU ALIJIBU SALA ZA NEHEMIA
12. Sababu gani Nehemia ni mufano muzuri kwetu?
12 Fikiria Nehemia, aliyekuwa munyweshaji wa Mufalme wa Waajemi Artashasta katika kipindi kati ya mwaka wa 401 mupaka 500 mbele ya kuzaliwa kwa Yesu. Nehemia alituachia mufano wa kusali kwa bidii. Muda wa siku nyingi, alikuwa ‘akiendelea kufunga na kusali mbele ya Mungu’ kwa sababu alikuwa amesikia kwamba Wayahudi walikuwa katika hali mbaya huko Yerusalemu. (Neh. 1:4) Mufalme Artashasta alipomuuliza kwa nini alikuwa na sura yenye huzuni na alitaka nini, ‘mara moja [Nehemia] alisali kwa Mungu wa mbinguni.’ (Neh. 2:2-4) Matokeo yalikuwa nini? Yehova alijibu sala yake na aliongoza mambo kwa faida ya watu Wake. (Neh. 2:5, 6) Jambo hilo lilitia kabisa nguvu imani ya Nehemia!
13, 14. Tunapaswa kufanya nini ili kuendelea kuwa na imani yenye nguvu na kushinda jitihada za Shetani za kutuvunja moyo?
13 Kusali bila kuacha, kama Nehemia alivyofanya, kunatusaidia kuwa na imani yenye nguvu. Shetani hana huruma na kila mara anatushambulia wakati tuko wazaifu. Ikiwa tunapambana na magonjwa na kuvunjika moyo, tunaweza kuanza kufikiri kwamba wakati tunaopitisha katika kazi ya kuhubiri kila mwezi ni mudogo sana machoni pa Mungu. Wengine kati yetu wanaweza kuvunjika moyo, pengine wanapofikiria mambo waliyofanya zamani. Shetani anapenda tufikiri kwamba hatufae kitu. Mara nyingi anatushambulia ili kutuvunja moyo na kuregeza imani yetu. Hata hivyo, tunapoendelea “kukesha kuhusiana na sala,” imani yetu inaendelea kuwa nguvu. Kwa kweli, ‘ngao ya imani itatusaidia kuizima mishale yote inayowaka moto ya yule muovu.’—Efe. 6:16.
14 Ikiwa sisi ni wenye “kukesha kuhusiana na sala,” hatutakana imani yetu hata ikiwa tunapatwa na jaribu bila kutazamia. Tunapopata majaribu mengi, acheni tukumbuke mufano wa Nehemia na mara moja tusali kwa Mungu. Tutafikia kupinga vishawishi na kuvumilia majaribu kupitia tu musaada wa Yehova.
SALI KWA AJILI YA WENGINE
15. Ni maulizo gani tunayopaswa kujiuliza kuhusiana na kusali kwa ajili ya wengine?
15 Yesu alimusihi Mungu kwa ajili ya Petro ili imani yake isififie. (Lu. 22:32) Epafra, Mukristo mwaminifu aliyeishi wakati wa mitume alimuiga Yesu kwa kusali kwa bidii kwa ajili ya ndugu zake huko Kolosai. Paulo aliandika hivi: ‘[Epafra] daima anawaombea ninyi kwa bidii ili mupate kusimama imara, mukomae na kuwa sabiti kabisa katika mambo yote anayotaka Mungu.’ (Kol. 4:12, Habari Njema Kwa Watu Wote) Ni vizuri tujiulize hivi: ‘Je, ninasali kwa ukawaida kwa ajili ya ndugu na dada zangu walio duniani pote? Ni mara ngapi ninasali kwa ajili ya ndugu na dada zangu ambao wameteseka kwa sababu ya misiba ya asili? Ni wakati gani, kwa mara ya mwisho, nilisali kwa ajili ya ndugu walio na madaraka mazito katika tengenezo la Yehova? Je, nimesali hivi karibuni kwa ajili ya ndugu na dada wa kutaniko ambao wanapambana na matatizo makali?’
16. Je, ni lazima kusali kwa ajili ya wengine? Eleza.
16 Sala tunazotoa kwa ajili ya wengine zinaweza kuwasaidia kabisa. (Soma 2 Wakorintho 1:11.) Ni kweli kwamba Yehova halazimishwe kujibu kwa sababu waabudu wake wengi wameomba jambo fulani tena na tena, lakini anaona jambo linalowahangaisha wote kwa ujumla na analifikiria anapojibu sala zao. Kwa hiyo, tunapaswa kuchukua kwa uzito pendeleo na daraka letu la kusali kwa ajili ya wengine. Kama Epafra, tunapaswa kuonyesha kwamba tunapenda ndugu na dada zetu na kuwahangaikia kwa kusali kwa ajili yao. Kufanya hivyo kutaongeza furaha yetu, kwa sababu “kuna furaha zaidi katika kutoa kuliko ilivyo katika kupokea.”—Mdo. 20:35.
“WOKOVU WETU UKO KARIBU”
17, 18. “Kukesha kuhusiana na sala” kutatuletea baraka gani?
17 Mutume Paulo aliandika hivi: ‘Usiku umesonga sana; muchana umekaribia.’ Lakini mbele tu aseme maneno hayo, aliandika hivi: ‘Kwa sababu munayajua majira, kwamba tayari ni saa ya ninyi kuamuka kutoka katika usingizi, kwa maana sasa wokovu wetu uko karibu zaidi kuliko wakati tulipokuwa waamini.’ (Rom. 13:11, 12) Ulimwengu mupya ambao Mungu ameahidi uko karibu, na wokovu wetu uko karibu sana kuliko namna tunavyoweza kuwazia. Hatupaswi kusinzia kiroho, na hatupaswi hata kidogo kuruhusu vitu vya ulimwengu vyenye kukengeusha vitufanye tukose wakati wa kuwa pekee yetu ili kusali. Kuliko kukengeushwa, acheni ‘tukeshe kuhusiana na sala.’ Hilo litatusaidia tuendelee kufanya “matendo matakatifu ya mwenendo na vitendo vya ujitoaji-kimungu [matendo ya kutusaidia tushikamane na Mungu]” tunapongojea ile siku ya Yehova. (2 Pet. 3:11, 12) Kwa kufanya hivyo, maisha yetu yataonyesha kwamba tunakaa macho kiroho na tunaamini kabisa kwamba mwisho wa ulimwengu huu muovu unakaribia sana. Kwa hiyo, acheni ‘tusali bila kuacha.’ (1 Thes. 5:17) Tumuige pia Yesu kwa kutafuta wakati wa kuwa pekee yetu ili kusali. Tukiendelea kusali kwa Yehova, tutaendelea kumukaribia zaidi. (Yak. 4:7, 8) Na hilo litatuletea baraka nyingi kabisa!
18 Maandiko yanasema hivi: ‘Katika siku za mwili wake wenye nyama Kristo alitoa dua na pia maombi kwa Yule aliyekuwa na uwezo wa kumuokoa kutoka katika kifo, pamoja na vilio vyenye nguvu na machozi, naye akasikiwa vizuri kwa sababu ya kumuogopa Mungu.’ (Ebr. 5:7) Yesu alitoa dua na maombi na alibaki mwaminifu kwa Mungu mupaka mwisho wa maisha yake hapa duniani. Kwa hiyo, Yehova alimufufua na kumutolea zawadi ya uzima usioweza kufa mbinguni. Sisi pia tunaweza kuwa waaminifu kwa Baba wetu wa mbinguni hata tupate majaribu na vishawishi vya namna gani wakati ujao. Bila shaka, tutapata zawadi ya uzima wa milele ikiwa tutaendelea “kukesha kuhusiana na sala.”