SURA YA 4
Sababu Gani Tunapaswa Kuheshimu Mamlaka?
‘Muwaheshimu watu wa namna zote.’—1 PETRO 2:17.
1, 2. (a) Sisi wote tuna tatizo gani kuhusu mamlaka? (b) Tutazungumuzia maulizo gani?
UMEKWISHA kuona namna uso wa mutoto mudogo ulivyo anapoambiwa kufanya jambo fulani ambalo hataki kufanya? Uso wake unaweza kuonyesha wazi kama hataki. Anajua kama yule anayemutuma ni muzazi wake, na anajua kama anapaswa kuheshimu mamlaka yake. Lakini, anakataa, hataki tu kutii. Hali yetu inafanana na ya mutoto huyo.
2 Wakati fulani si vyepesi kwetu kuheshimu mamlaka. Je, wewe pia kuna wakati inakuwa vigumu kwako kuwaheshimu wale walio na mamlaka fulani juu yako? Ikiwa ni hivyo, jua kama watu wengi wana tatizo hilo. Tunaishi wakati ambao watu wengi hawaheshimu tena mamlaka. Lakini, Biblia inasema kama ni lazima tuwaheshimu wale walio na mamlaka juu yetu. (Methali 24:21) Kwa kweli, kufanya hivyo ni kwa lazima ikiwa tunataka kubaki katika upendo wa Mungu. Lakini tunaweza kujiuliza: Sababu gani inaweza kuwa vigumu sana kwetu kuheshimu wenye mamlaka? Sababu gani Yehova anatuomba tuheshimu mamlaka, na ni jambo gani litatusaidia kufanya hivyo? Basi, ni katika njia gani mbalimbali tunaweza kuonyesha kama tunaheshimu mamlaka?
INAWEZA KUWA VIGUMU KUHESHIMU WENYE MAMLAKA
3, 4. Zambi na kukosa kukamilika vilianza namna gani, na sababu gani hali yetu ya kukosa kukamilika inafanya iwe vigumu kwetu kuheshimu mamlaka?
3 Acha tuone kwa kifupi sababu mbili zinazoweza kufanya iwe vigumu kwetu kuheshimu wale walio na mamlaka. Ya kwanza, sisi ni watu wasio wakamilifu. Ya pili, hata wale walio na mamlaka juu yetu ni watu wasio wakamilifu. Zambi ya wanadamu na kukosa ukamilifu kwao vilianzia katika bustani ya Edeni, wakati Adamu na Eva waliasi mamlaka ya Mungu. Kwa hiyo, zambi ya kwanza ilikuwa ni uasi. Mupaka leo tunazaliwa na mawazo ya kuasi.—Mwanzo 2:15-17; 3:1-7; Zaburi 51:5; Waroma 5:12.
4 Kwa sababu sisi ni watu wasio wakamilifu, ni vyepesi kuwa na kiburi na majivuno. Kwa hiyo, inaomba mutu ajikaze ili awe na sifa ya unyenyekevu na aendelee kuonyesha sifa hiyo. Hata kisha kutumikia Mungu kwa uaminifu miaka mingi, tunaweza kugeuka na kuwa watu wenye kiburi na majivuno. Kwa mufano, Kora alishikamana na watu wa Yehova kwa uaminifu hata katika taabu nyingi. Hata hivyo, alitamani sana mamlaka na akaanza kuasi na kuwachochea Waisraeli wengine wamutombokee Musa, ambaye alikuwa mupole zaidi kuliko watu wote walioishi wakati ule. (Hesabu 12:3; 16:1-3) Kumbuka pia, kwa sababu ya kiburi, Mufalme Uzia aliingia katika hekalu la Yehova na kufanya kazi takatifu ambayo ilipaswa kufanywa na makuhani tu. (2 Mambo ya Nyakati 26:16-21) Wanaume hao waliazibiwa na Mungu. Mifano hiyo mibaya ni onyo kwetu sisi wote. Ni lazima tuondoe kabisa kiburi kwa sababu kinafanya iwe vigumu kwetu kuheshimu mamlaka.
5. Namna gani wanadamu wasio wakamilifu wametumia mamlaka yao vibaya?
5 Kwa upande mwengine, wanadamu wasio wakamilifu walio na mamlaka wanafanya mambo fulani yanayowasukuma watu wasiheshimu tena mamlaka. Wengi wao hawana huruma, wanatawala kwa kinguvu na wanatesa watu. Kwa kweli, historia ya wanadamu ina mambo mengi yanayoonyesha namna watu wametumia mamlaka yao vibaya. (Mhubiri 8:9) Kwa mufano, Sauli alikuwa mwanaume mwema na munyenyekevu wakati Yehova alimuchagua kuwa mufalme. Lakini, aligeuka na kuwa mutu wa kiburi na wivu; na kisha akaanza kumutesa mwanaume mwaminifu Daudi. (1 Samweli 9:20, 21; 10:20-22; 18:7-11) Kisha Daudi akawa mufalme wa Israeli; mufalme muzuri kuliko wafalme wote waliotawala Israeli. Lakini yeye pia alitumia vibaya mamlaka yake; alikamata bibi ya Uria Muhiti na akaamuru Uria atiwe kwenye mustari wa mbele katika vita ili auawe, ijapokuwa Uria hakuwa na kosa lolote. (2 Samweli 11:1-17) Kwa kweli, ni vigumu kwa wanadamu wasio wakamilifu kutumia mamlaka yao vizuri; ni vigumu tena zaidi kwa wale wasiomuheshimu Yehova. Kiongozi mumoja wa serikali ya Angleterre alizungumuzia namna mapapa fulani wa dini ya Kikatoliki walivyoanzisha mateso mengi, kisha aliandika hivi: “Mamlaka inaharibu watu na mamlaka kamili inawaharibu zaidi.” Kisha kuona namna wanadamu wanavyotumia mamlaka vibaya, tuchunguze sasa ulizo hili: Sababu gani tunapaswa kuheshimu mamlaka?
SABABU GANI TUNAPASWA KUHESHIMU MAMLAKA?
6, 7. (a) Upendo wetu kwa Yehova unatusukuma kufanya nini, na sababu gani? (b) Namna gani tunaweza kuonyesha kama tuna sifa ya utii?
6 Kuna sababu ya maana zaidi inayotusukuma tuheshimu mamlaka. Sababu hiyo ni upendo: upendo wetu kwa Yehova, upendo kwa wanadamu wenzetu, na hata kwetu sisi wenyewe. Kwa kuwa tunamupenda Yehova zaidi ya mambo yote, tunapenda kufurahisha moyo wake. (Methali 27:11; Marko 12:29, 30) Tunajua kama utawala wake ulimwenguni pote, ni kusema, haki yake ya kutawala ilipingwa duniani tangu uasi ulipoanza katika Edeni. Tunajua pia kama watu wengi wamemuunga Shetani mukono kwa kukataa kabisa utawala ao uongozi wa Yehova. Lakini sisi tunategemeza ao kuunga mukono utawala wa Yehova kwa furaha. Wakati tunasoma maneno mazuri yaliyoandikwa katika Ufunuo 4:11, moyo wetu unachochewa kabisa. Hatuna shaka lolote, ni Yehova aliye na haki ya kutawala ulimwengu wote muzima! Tunaonyesha kama tunaunga mukono utawala wa Yehova kwa kukubali aongoze maisha yetu ya kila siku.
7 Heshima kama hiyo inamaanisha kumutii Mungu, lakini pia inaomba zaidi. Tuko tayari kumutii Yehova kwa sababu tunamupenda. Hata hivyo, wakati fulani inaweza kuwa vigumu zaidi kwetu kutii. Wakati kama huo, kama yule mutoto mudogo tuliyezungumuzia katika fungu la 1, tutakuwa na lazima ya kutii tu. Tunakumbuka kama Yesu alimutii Baba yake hata wakati ilionekana kuwa vigumu sana kufanya hivyo. Alimuambia Baba yake hivi: “Si mapenzi yangu, bali yako yatendeke.”—Luka 22:42.
8. (a) Namna gani leo tunaweza kuonyesha kama tunatii mamlaka ya Yehova, na mawazo ya Yehova ni nini juu ya jambo hilo? (b) Ni nini itatusaidia kusikia shauri na kukubali karipio? (Soma kisanduku, “‘Sikiliza Mashauri na Ukubali Nizamu’.”)
8 Ni kweli kwamba, leo Yehova hazungumuze na kila mumoja wetu kipekee; anatumia Neno lake na wanadamu ambao alichagua hapa duniani. Hivyo basi, tunaonyesha kama tunamutii Yehova kwa kuheshimu wanadamu hao ambao ameweka, au wale ambao ameruhusu wawe na mamlaka juu yetu. Tukiasi mamlaka yao, ni kusema, tukikataa shauri na karipio ambalo wanatutolea kupitia Biblia, tutaonyesha kama tunamuasi Mungu wetu. Wakati Waisraeli walinungunikia Musa na kumuasi, Yehova aliona kama ni Yeye ndiye waliasi na kunungunikia.—Hesabu 14:26, 27.
9. Sababu gani upendo wetu kwa wanadamu wenzetu unatusukuma kuheshimu mamlaka? Toa mufano unaoonyesha jambo hilo.
9 Pia, tunaheshimu mamlaka kwa sababu tunapenda wanadamu wenzetu. Namna gani? Wazia kwamba wewe ni askari katika jeshi fulani. Ili muweze kushinda ao kupona katika vita, inaomba kuungana mukono na wengine, kutii na kuheshimu maagizo ya viongozi mbalimbali wa jeshi. Ukikataa kufanya mambo hayo, unaweza kuhatarisha maisha ya wenzako. Ni kweli kwamba leo duniani, maaskari wengi wanafanya mambo mengi mabaya. Lakini, Yehova yeye ana majeshi yanayotenda tu mambo mazuri kwa faida ya wanadamu. Mahali pengi katika Biblia, Mungu anaitwa “Yehova wa majeshi.” (1 Samweli 1:3) Yeye anaongoza majeshi ya malaika wenye nguvu na wenye kupangwa vizuri. Wakati fulani, Yehova anafananisha watumishi wake duniani na jeshi fulani. (Zaburi 68:11; Ezekieli 37:1-10) Kwa hiyo, tukiasi watu ambao Yehova ameweka kwenye mamlaka juu yetu, hauone kama tunaweza kutia ndugu zetu wa kiroho katika hatari? Wakati Mukristo fulani anaasi wazee waliowekwa, wengine katika kutaniko wanaweza kuteseka vilevile. (1 Wakorintho 12:14, 25, 26) Wakati mutoto katika familia anaasi, familia nzima inaweza kuteseka, sivyo? Kwa hivyo, tunaonyesha upendo wetu kwa Wakristo wenzetu kwa kuendelea kuheshimu mamlaka na kuwa na nia ya kutumika pamoja ao kushirikiana.
10, 11. Kujua kwamba kutii mamlaka ni kwa faida yetu, namna gani kunaweza kutusukuma kutii mamlaka?
10 Tunaheshimu pia mamlaka kwa sababu jambo hilo linatuletea sisi wenyewe faida. Wakati Yehova anatuomba kuheshimu mamlaka, mara nyingi anatuonyesha pia faida ambazo tutapata kwa kufanya hivyo. Kwa mufano, Yehova anawaagiza watoto watii wazazi wao ili waishi siku nyingi na wawe na maisha yenye furaha. (Kumbukumbu la Torati 5:16; Waefeso 6:2, 3) Anatuagiza kuwaheshimu wazee wa kutaniko, kwa sababu tusipofanya hivyo tunaweza kupatwa na matatizo ya kiroho. (Waebrania 13:7, 17) Pia, anatuambia tuwatii wakubwa wenye mamlaka ya ulimwengu kwa sababu wako hapo kwa faida yetu.—Waroma 13:4.
11 Je, hauone kwamba kujua sababu gani Yehova anataka tutii kunatusukuma kuheshimu mamlaka? Sasa, acha tuone namna gani tunaweza kuheshimu mamlaka katika sehemu tatu za maisha yetu.
KUHESHIMU MAMLAKA KATIKA FAMILIA
12. Yehova alimupatia baba ao bwana mamlaka gani katika familia, na namna gani anaweza kutumia mamlaka yake?
12 Ni Yehova mwenyewe ndiye alianzisha mupango wa familia. Kwa kuwa yeye ni Mungu wa utaratibu, aliweka utaratibu fulani katika familia ili kusiwe na muvurugo. (1 Wakorintho 14:33) Yehova alimupatia baba ao bwana mamlaka ya kuwa kichwa katika familia. Baba ataonyesha kama yeye pia anaheshimu kichwa chake, ni kusema, Yesu Kristo, kwa kuiga namna Yesu alivyotumia mamlaka yake juu ya kutaniko. (Waefeso 5:23) Kwa hiyo, baba ao bwana hapaswe kupuuza daraka lake, anapaswa kulitimiza kwa bidii. Hapaswe kuwa mukali ao mwenye kukandamiza familia yake, anapaswa kuwa mwenye upendo, asiyengangania mawazo yake, na mwema. Siku zote, anapaswa kukumbuka kama mamlaka yake ni ya kadiri fulani tu, ni kusema, mamlaka yake haipite mamlaka ya Yehova.
Baba Mukristo anaiga namna Kristo anaonyesha ukichwa
13. Namna gani bibi ao mama anaweza kutimiza daraka lake katika familia kwa njia inayomupendeza Yehova?
13 Bibi ao mama anapaswa kutenda kama musaidizi wa bwana yake. Yeye pia alipewa mamlaka fulani katika familia, kwa sababu Biblia inazungumuzia “sheria ya mama yako.” (Methali 1:8) Lakini, mamlaka yake haipite mamlaka ya bwana yake. Mwanamuke Mukristo anaonyesha kwamba anaheshimu mamlaka ya bwana yake kwa kumusaidia kutimiza daraka lake la kichwa katika familia. Hamuzarau ao kumushushia bwana yake heshima, hatumie njia za ujanja ili bwana yake afanye yale anayopenda, wala hamunyanganye bwana yake ukichwa. Kuliko kufanya hivyo, anamuunga mukono na kumusaidia. Wakati uamuzi wa bwana yake haumufurahishe, anaweza kutoa mawazo yake kwa heshima, na anaendelea tu kuwa mutiifu. Ikiwa bwana yake si Shahidi, mwanamuke anaweza kupambana na hali ngumu, lakini ikiwa anaendelea kutii, hilo linaweza kumuchochea bwana yake ajifunze juu ya Yehova.—1 Petro 3:1.
14. Namna gani watoto wanaweza kufurahisha wazazi wao, na Yehova?
14 Watoto wanapotii wazazi wao, jambo hilo linamufurahisha Yehova sana. Pia, kufanya hivyo kunawaheshimisha wazazi wao na kuwafurahisha. (Methali 10:1) Katika familia za muzazi mumoja, watoto wanapaswa pia kutii baba yao ao mama yao. Wanapaswa kukumbuka kama kwa kuwa baba ao mama iko yeye mwenyewe, ana lazima sana watoto wamuunge mukono na wamusaidie. Katika familia ambazo kila mutu anatimiza daraka lake alilopewa na Mungu, muna amani sana na furaha. Jambo hilo linamuletea Yehova Mungu sifa, Yeye aliyeanzisha familia zote.—Waefeso 3:14, 15.
KUHESHIMU MAMLAKA KATIKA KUTANIKO
15. (a) Katika kutaniko, namna gani tunaweza kuonyesha kama tunaheshimu mamlaka ya Yehova? (b) Ni kanuni gani zinazoweza kutusaidia tuwatii wale wanaotuongoza? (Soma kisanduku, “‘Muwatii Wale Wanaoongoza’.”)
15 Yehova ameweka Mwana wake kuwa Mutawala wa kutaniko la Kikristo. (Wakolosai 1:13) Yesu pia ameweka ‘mutumwa mwaminifu na mwenye busara,’ ili awatimizie watu wa Mungu duniani pote mahitaji yao ya kiroho. (Mathayo 24:45-47) Baraza Linaloongoza la Mashahidi wa Yehova linawakilisha mutumwa mwaminifu na mwenye busara. Kama vile ilivyokuwa wakati wa mitume, leo wazee katika makutaniko wanapokea maagizo na mashauri moja kwa moja kutoka kwa Baraza Linaloongoza ao kupitia waangalizi wanaotumwa na Baraza hilo. Wakati tunaheshimu mamlaka ya wazee katika kutaniko, tunaonyesha kama tunamutii Yehova.—Waebrania 13:17.
16. Wazee wanawekwa na roho takatifu namna gani?
16 Wazee na watumishi wa huduma ni wanadamu wasio wakamilifu. Wao pia wanaweza kukosea kama sisi. Hata hivyo, wazee ni “zawadi katika wanadamu,” na kutaniko limepewa zawadi hiyo ili lisaidiwe kuwa na uhusiano wenye nguvu pamoja na Yehova. (Waefeso 4:8) Wazee wanawekwa na roho takatifu. (Matendo 20:28) Namna gani? Kwanza, wanaume hao wanapaswa kutimiza sifa zinazotajwa katika Neno la Mungu lililoongozwa na roho yake takatifu. (1 Timotheo 3:1-7, 12; Tito 1:5-9) Pili, wazee wanaochunguza sifa za ndugu anayependekezwa, wanasali kwa bidii ili wapate muongozo wa roho takatifu ya Yehova.
17. Sababu gani wakati fulani wanawake Wakristo wanafunika vichwa vyao wanapotimiza kazi fulani katika kutaniko?
17 Ikiwa katika kutaniko hakuna wazee wala watumishi wa huduma wanaopaswa kufanya kazi ambayo ni daraka lao, kwa mufano kuongoza mukutano kwa ajili ya mahubiri, ndugu wengine waliobatizwa wanaweza kufanya kazi hiyo. Ikiwa hakuna hata ndugu aliyebatizwa, dada Mukristo anayestahili anaweza kufanya hivyo. Hata hivyo, katika kutaniko, wakati mwanamuke anatimiza kazi ambayo ilipaswa kufanywa na mwanaume aliyebatizwa, anapaswa kufunika kichwa.a (1 Wakorintho 11:3-10) Kuwaomba wafanye hivyo hakuwashushe wanawake. Lakini, kunawapatia nafasi ya kuonyesha kama wanaheshimu mupango wa Yehova kuhusu mamlaka, katika familia na katika kutaniko.
KUHESHIMU MAMLAKA YA WATAWALA WA ULIMWENGU
18, 19. (a) Namna gani unaweza kufasiria kanuni zinazoonyeshwa katika andiko la Waroma 13:1-7? (b) Namna gani tunaonyesha kama tunaheshimu mamlaka ya watawala wa ulimwengu?
18 Wakristo wa kweli wanajikaza kufuata kabisa kanuni zinazopatikana katika andiko la Waroma 13:1-7. Ukisoma andiko hilo, utaona kama “mamlaka zilizo kubwa” ni serikali ao guvernema za wanadamu. Yehova anaziachilia serikali hizo za wanadamu ziendelee kuwa, nazo pia wakati huo zinatimiza kazi za lazima sana. Kwa mufano, kwa kadiri fulani zinasaidia kusiwe na muvurugo na pia zinasaidia watu katika mambo mbalimbali. Tunaonyesha kama tunaheshimu mamlaka hizo kwa kutii sheria zao. Tunafanya yetu yote ili kulipa kodi wanayotuomba, kujaza vikaratasi vya serikali wanavyotuomba tujaze, na tunatii yale ambayo sheria inaomba kuhusu sisi wenyewe, familia yetu, mambo yetu ya biashara, ao mali yetu. Lakini, hatuwezi kutii mamlaka ya watawala wa ulimwengu ikiwa wanatukataza kumutii Mungu. Wakitukataza, tunajibu kama vile mitume walivyosema: ‘Lazima tumutii Mungu kuwa mutawala kuliko wanadamu.’—Matendo 5:28, 29; soma habari “Ninapaswa Kutii Mamlaka ya Nani?”
19 Tunaonyesha pia kama tunaheshimu mamlaka ya watawala wa ulimwengu kupitia mwenendo wetu. Wakati fulani, tunaweza kukutana na wakubwa wa serikali. Mutume Paulo alikutana na Mufalme Herode Agripa na Guvernere Festo. Ni kweli kwamba wakubwa hao walijulikana kuwa na mwenendo mubaya sana, hata hivyo, mutume Paulo alizungumuza nao kwa heshima. (Matendo 26:2, 25) Tunaiga mufano wa mutume Paulo, iwe mukubwa huyo ni mutu mwenye mamlaka sana katika serikali ao ni polisi tu. Kwenye masomo, vijana Wakristo wanajikaza kuwaheshimu walimu wao, viongozi wao wa masomo na wafanyakazi wengine. Kwa kweli, hatutaheshimu tu wale wanaopendezwa na imani yetu; lakini hata wale wanaopinga Mashahidi wa Yehova, tutawaheshimu. Wale wasio Mashahidi wanapaswa kuona kama sisi ni watu wenye kuheshimu wengine.—Waroma 12:17, 18; 1 Petro 3:15.
20, 21. Taja faida fulani tunazopata kwa sababu tunaheshimu mamlaka kama inavyostahili?
20 Tusisite kuwaonyesha wengine heshima. Mutume Petro aliandika hivi: ‘Muwaheshimu watu wa namna zote.’ (1 Petro 2:17) Watu wanapoona kama tunawatendea kwa heshima ya kweli, wanaweza kuguswa moyo sana. Kumbuka, leo ni watu wachache tu ndio wanaoonyesha heshima. Kuonyesha heshima ni njia moja inayoonyesha kama tunatii amri ya Yesu inayosema: ‘Acheni nuru yenu iangaze mbele ya watu, ili wapate kuona matendo yenu mazuri na kumupa utukufu Baba yenu aliye mbinguni.’—Mathayo 5:16.
21 Katika ulimwengu huu wenye giza, watu wazuri wanavutiwa na nuru ya kiroho. Kwa hiyo, heshima tunayoonyesha katika familia, katika kutaniko, na kwa wenye mamlaka wa ulimwengu huu, inaweza kuvutia watu fulani na kuwafanya watembee katika nuru pamoja na sisi. Hilo ni jambo nzuri kabisa! Hata ikiwa hilo halifanyike, tuko hakika na jambo hili: Kuwaheshimu wanadamu kunamufurahisha Yehova na kunatusaidia tubaki katika upendo wake. Hiyo ni baraka inayoshinda baraka zote, sivyo?
a Nyongeza “Kufunika Kichwa: Wakati Gani na Sababu Gani?” inazungumuzia namna kanuni hiyo inavyotumika katika njia mbalimbali.