Fanya Angalisho na Mawazo ya Moyo

Biblia inatuonya hivi: “Mawazo mabaya hutoka moyoni, mauaji, uzinzi, uasherati, wizi, ushuhuda wa uwongo, makufuru.” (Mt. 15:19) Moyo wetu wa mufano unaweza kutudanganya na kutufanya tujitetee kisha kufanya mambo yasiyopatana na mapenzi ya Mungu. Na ni baadaye tu ndipo tutatambua kwamba tumekosea. Ni nini inayoweza kutusaidia tutambue mawazo ya moyo wetu mbele ya kufuata njia isiyofaa?

Soma Biblia kila siku na utafakari juu ya mambo unayosoma.

Mutume Paulo aliandika hivi: “Neno la Mungu liko hai nalo lina nguvu na ni lenye makali zaidi kuliko upanga wowote wenye makali kuwili nalo huchoma hata kufikia kugawanya nafsi na roho.” Ujumbe wa Mungu unaopatikana katika Biblia unaweza kutambua “fikira na makusudio ya moyo.” (Ebr. 4:12) Kujichunguza kupitia Maandiko kunaweza kutusaidia kabisa tuone mawazo ya moyo wetu. Kwa hiyo, ni jambo la maana tusome Neno la Mungu kila siku na kutafakari juu ya mambo tunayosoma, kwa kufanya hivyo, tunaingiza mawazo na maoni ya Mungu katika moyo wetu.

Tunapokubali mashauri ya Biblia na kuyatumikisha, tunafundisha zamiri yetu, ambayo ni sauti ya ndani ‘inayotoa ushahidi,’ itumike vizuri. (Rom. 9:1) Zamiri yetu inaweza kutusaidia tuepuke kujitetea-tetea kisha kufanya makosa. Zaidi ya hayo, mifano inayopatikana katika Biblia inaweza kuwa “onyo kwetu.” (1 Kor. 10:11) Kufikiria mifano hiyo kunaweza kutusaidia tusifuate njia mbaya. Kwa hiyo, kila mumoja wetu anapaswa kufanya nini?

Muombe Mungu akusaidie ujue mawazo ya moyo wako.

Yehova ni ‘muchunguzaji wa moyo.’ (1 Nya. 29:17) Yeye ‘ni mukubwa kuliko mioyo yetu na anajua mambo yote.’ (1 Yoh. 3:20) Hatuweze kumudanganya Mungu. Tukimuelezea Yehova waziwazi mahangaiko yetu, namna tunavyojisikia na tamaa zetu katika sala, anaweza kutusaidia tujue mawazo ya moyo wetu. Tunaweza hata kumuomba ‘aumbe moyo safi ndani mwetu.’ (Zab. 51:10) Kwa hiyo, sala ni ya lazima sana ili kujua mawazo ao muelekeo wa moyo wetu.

Sikiliza kwa uangalifu wakati wa mikutano.

Kusikiliza kwa uangalifu wakati wa mikutano kunaweza kutusaidia tuone namna moyo wetu ulivyo ao namna tulivyo kwa ndani. Labda hatufundishwe mambo mapya kwenye kila mukutano, hata hivyo kuhuzuria mikutano kunatusaidia kuelewa vizuri zaidi kanuni za Biblia na vilevile tunapata mashauri ya maana yanayotusaidia kuchunguza mawazo ya moyo wetu. Majibu ya ndugu na dada yanaweza kutusaidia kuona pia jinsi tulivyo. (Met. 27:17) Kujitenga na waamini wenzetu kuliko kuhuzuria mikutano pamoja nao kunaweza kutuletea shida. Hilo linaweza kutufanya ‘tutafute mapendezi yetu wenyewe.’ (Met. 18:1) Kwa hiyo, tunapaswa kujiuliza, ‘Je, ninazoea kuhuzuria mikutano yote na kufaidika nayo?’​—Ebr. 10:24, 25.

Moyo wetu mudanganyifu unaweza kutuongoza vibaya katika sehemu mbalimbali za maisha. Acheni tuzungumuzie sehemu ine: kufuatia vitu vya kimwili, pombe, kuchagua marafiki, na kujifurahisha.

Kufuatia vitu vya kimwili.

Si vibaya kutafuta kutosheleza mahitaji yetu ya kimwili. Hata hivyo, Yesu alitutolea onyo katika mufano mumoja kuhusu kupenda vitu vya kimwili kupita kiasi. Katika mufano huo, Yesu anatuomba tufikirie mwanaume tajiri aliyekuwa na depo zenye kujaa vitu na alikosa mahali pa kuweka mavuno mengine. Tajiri huyo aliamua kubomoa depo zake na kujenga depo kubwa zaidi. Yeye alifikiri hivi: “Nitakusanya nafaka yangu yote na vitu vyangu vyema vyote; nami nitaiambia nafsi yangu: ‘Nafsi yangu, una vitu vyema vingi vilivyokusanywa kwa miaka mingi; starehe, ule, unywe, na kujifurahisha.’” Hata hivyo, mwanaume tajiri huyo alisahau jambo hili ambalo hangeepuka: Usiku huo huo angekufa.​—Lu. 12:16-20.

Tunapoendelea kukomaa, tunaweza kuanza kuhangaika sana ili kutayarisha namna tutakavyoishi tutakapozeeka na hivyo tunaweza kuanza kutumika saa nyingi ao kuanza kupuuza madaraka yetu ya Kikristo kwa njia fulani. Ni lazima tuepuke mawazo hayo, sivyo? Ao labda sisi ni vijana na tunajua waziwazi kama utumishi wa wakati wote ndio kazi nzuri kuliko zote. Lakini, je, tunafikiri kwamba ni lazima tutafute kwanza feza na kisha tutafikiria kazi ya painia baadaye? Je, hauone kwamba tunapaswa kufanya yetu yote sasa ili kuwa matajiri machoni pa Mungu? Ni nani anayejua kama atakuwa muzima kesho?

Pombe.

Andiko la Methali 23:20 linasema hivi: “Usiwe kati ya watu wanaokunywa divai mno.” Ikiwa mutu anapenda sana pombe, anaweza kujitetea kwamba si vibaya kunywa pombe kwa ukawaida. Anaweza kusema kwamba hakunywe ili kulewa lakini anakunywa ili kujifurahisha tu. Ikiwa tunahitaji pombe ili kujifurahisha, tunapaswa kuchunguza vizuri mawazo ya moyo wetu.

Kuchagua marafiki.

Bila shaka haiwezekane kuepuka uhusiano wowote pamoja na wasio Mashahidi kama vile wanafunzi wenzetu, wafanyakazi wenzetu, na wale tunaohubiria. Hata hivyo, hatupaswe kufanya urafiki sana pamoja nao. Je, tunajitetea kwa kusema kwamba wana tabia nyingi nzuri? Biblia inatuonya hivi: ‘Musipotoshwe. Mashirika mabaya yanaharibu tabia nzuri.’ (1 Kor. 15:33) Sumu kidogo inaweza kuharibu maji safi, vivyo hivyo urafiki na watu wasiomuogopa Mungu unaweza kuharibu hali yetu ya kiroho na kutufanya tuanze kufikiri, kuvalia, kusema, na kutenda kama watu wa ulimwengu.

Kujifurahisha.

Teknolojia ya sasa inatutolea kwa urahisi mambo mengi ya kutufurahisha, hata hivyo, mengi ya mambo hayo hayawafae Wakristo. Mutume Paulo aliandika hivi: ‘Ukosefu wa usafi wa kila namna usitajwe hata kidogo katikati yenu.’ (Efe. 5:3) Namna gani ikiwa moyo wetu unatuchochea tutazame na kusikiliza mambo machafu? Tunaweza kufikiri kwamba kila mutu anahitaji kujifurahisha, na kwamba hilo ni jambo ambalo haliwaangalie watu wengine. Lakini, tusisahau shauri la Paulo na tusitazame ao kusikiliza mambo machafu.

Ikiwa tumeanza kufuata mawazo ya moyo wetu mudanganyifu na tumekuwa watu wakujitetea-tetea, tunaweza kufanya mabadiliko. (Efe. 4:22-24) Fikiria mifano miwili inayofuata.

Miguela alipaswa kubadili mawazo yake kuhusu vitu vya kimwili. Anasema hivi: “Mimi, bibi yangu na mutoto wetu tunaishi katika inchi ambamo watu wanapenda sana kuwa na vitu vya kisasa na maisha ya starehe. Wakati mumoja, nilifanya yangu yote ili kutafuta vitu hivyo, nikifikiri kwamba ningeweza kufanya hivyo bila kuwa mutu anayependa vitu vya kimwili. Muda muchache baadaye, nilitambua kwamba kutafuta vitu vya kimwili hakuna mwisho. Nilimujulisha Yehova maoni na makusudio ya moyo wangu. Nilimuambia kama familia yangu ilitaka kumutumikia kikamili. Tuliamua kuishi maisha rahisi na tulihamia mahali palipokuwa na lazima ya wahubiri. Baadaye tulifanya kazi ya upainia. Tumetambua kama hatuna lazima ya mambo mengi ya kimwili ili kuwa na furaha maishani.”

Mambo yaliyomupata Lee yanaonyesha namna kujichunguza kunavyoweza kumusaidia mutu aachane na marafiki wabaya. Yeye anasema hivi: “Kazi yangu ilinifanya niwe na urafiki na watu wa inchi za kigeni waliokuwa wakinipatia biashara. Nilijua kwamba kutakuwa pombe nyingi kwenye mikutano tuliyokuwa tukifanya pamoja nao, lakini nilifurahia kuhuzuria mikutano hiyo. Mara nyingi nilikuwa karibu kulewa, lakini nilisikitika baadaye. Nilipaswa kuchunguza vizuri moyo wangu. Kupitia mashauri ya Neno la Mungu na ya wazee, nilitambua kama nilifurahia urafiki na watu wasiomupenda Yehova. Sasa ninafanya biashara kwa kutumia telefone kadiri inavyowezekana na sipitishe tena wakati mwingi pamoja na wafanya biashara hao.”

Tunapaswa kujua mawazo ya moyo wetu na kuepuka kujidanganya. Tunapofanya hivyo, tunapaswa kumuomba Yehova atusaidie, na tusisahau kwamba “yeye anajua siri za moyo.” (Zab. 44:21) Mungu ametutolea pia Neno lake, tunaloweza kutumia kama kioo ili kujichunguza. (Yak. 1:22-25) Mashauri tunayotolewa katika vichapo vyetu na kwenye mikutano ni ya lazima pia. Mashauri kama hayo, yanaweza kutusaidia kulinda moyo wetu na kuendelea kutembea katika njia ya kweli.