Tese Jighjigh Wou Sha Aeren A Ou
“Jighjigh u nan kpaa, aluer ngu a aeren ga yô, un iyol na una lu kpenegh.”—YAKOBU 2:17.
1. Er nan ve Mbakristu mba tsuaa mbara ver ishima sha jighjigh u nan man aeren a ve?
MBAKRISTU mba tsuaa mbara yange ve tese jighjigh ve sha aeren a ve. Orhenen Yakobu wa Mbakristu cii kwagh ér: “Hingir nen mbaeren a er sha kwaghôron . . . , i̱ de lu mbaungwan a ungwa tseegh” tsô ga. Shi a kaa ér: “Er iyol i lun a jijingi ga i lu kpenegh yô, kape jighjigh u nan u lun a aeren ga di kpaa, a lu kpenegh nahan la.” (Yakobu 1:22; 2:26) Yakobu yange nger kwagh ne anyom kar kuma er 35 nahan, kpa Mbakristu kpishi za hemen u tesen jighjigh ve sha aeren a vough. Kpa kwagh ka a er i vihi yô, mbagenev er nahan ga. Yesu yange wuese tiônnongo u ken Semurna kpishi; kpa gema kaa a mbagenev kpishi ken tiônnongo u ken Sardisu la ér: “M fa aeren a ou, u ngu a iti i i kaan er u ngu uma, kpa u gema u ngu kpenegh je.”—Mpase 2:8–11; 3:1.
2. Ka mbampin mba nyi i gbe u Mbakristu vea pine ayol a ve sha kwagh u jighjigh u nan ve?
2 Yesu yange taver tiônnongo u ken Sardisu la ishima kua mbagenev mba vea va ôr mkaanem nam mara kpaa, ér ve tese dooshima u ve hii lun a mi sha mimi la shi ve za hemen u yan ikyar i dedoo vea Aôndo. (Mpase 3:2, 3) Nahan, hanma wase nana pine iyol i nan ér: ‘Aeren a am nga nena? Aeren a am tese wanger wanger ér m ngu nôngon sha afatyô wam cii tesen jighjigh wam sha akaa a m eren cii kpa? Man gema di sha akaa agen a a gbe a zough a tom u pasen kwagh man mbamkombo mba tiônnongo ga la di ye?’ (Luka 16:10) Akaa nga kpishi a se fatyô u tesen jighjigh wase sha mi yô, kpa de se time sha kwagh môm tseegh, kwagh shon yô ka iniongo i eren, iniongo ne kua iniongo i ka i er hen ivese i Mbakristu la kpa ker.
Iniongo i Kiriki
3. Kanyi Bibilo i ér sha kwagh u iniongo?
3 Se kpishi ka a lôhô se iniongo i saanyol i Mbakristu yô i doo se kpen kpen. Yehova ka “Aôndo u saan saan,” nahan a soo ér mbacivir un kpa ve lu saan saan. (1 Timoteu 1:11; NW ) Aôndo yange na Solomon nger mkaanem ma mimi man ken Bibilo, ma kaa ér: “M wuese ishar i haan iyol, gadia ma kwagh ugen u hemban doon or sha won er nana ya kwagh, nana ma kwagh, i̱ saan nan iyol yô, ngu ga, gadia ia lu a nan ken tom u nan u sha ican la, sha ayange a uma u nan cii.” (Orpasenkwagh 3:1, 4, 13; 8:15) Se fatyô u ember shighe u se kase kwaghyan hen tsombor shin se ze iniongo i kiriki i mbacivir Aôndo ve er yô.—Yobu 1:4, 5, 18; Luka 10:38–42; 14:12–14.
4. Doo u or u nan lu lôhôn mbagenev iniongo nana ver ishima sha nyi?
4 Aluer ú ngu lôhôn ior iniongo man ka we iyol you ú lu ityough sha i̱, man gba u ú lôhô mba u civir Aôndo a ve kpuaa wer ve va ya kwagh a we imôngo shi ne taver ishima ayol a en je kpa, ver ishima sha akaa a u we ishima u eren hen iniongo shon la. (Mbaromanu 12:13) A doo u ú ver ishima wer ‘í er akaa cii tsembelee’ shi “kwaghfan u a dugh Sha” la hemen iniongo la. (1 Mbakorinte 14:40; Yakobu 3:17) Apostoli Paulu nger ér: “Aluer nea yaan kwagh, shin nea maan kwagh shin nea eren nyityô kwagh kpaa, eren nen akaa cii sha ci u icivir i Aôndo. De ne nen [mbagenev] anzughul ga.” (1 Mbakorinte 10:31, 32) Ka akaa a nyi nahan i gbe u ú hemba veren ishima sha mini? Aluer ú vande henen sha akaa a i gbe u ú ver ishima sha mi la yô, kwagh ne una wase ú u wan iyol sha er we man mba ú lehe ve iniongo la cii ne er akaa a a tese ér ne mba eren sha jighjigh u nan wen yô.—Mbaromanu 12:2.
Doo u Se Eren Iniongo Nena?
5. Er nan ve i doo u or u nan lu lôhôn iniongo nana gbidye kwar nana nenge aluer ka u nana va a ikyôhô man ityogholough hen iniongo la shin nana va a mi ga?
5 Mbagenev ka vea eren iniongo yô, ve soo ér vea va a ikyôhô hen iniongo la. Kpa ka ikyôhô keng i̱ doon iniongo ga. Aluer ú umbur yô, Yesu yange er bredi kua ishu seer ngeen nahan a na ikpelaior igen i̱ i̱ za un inya la ér ve ya. Yange lu a tahav mbu ma er wain sha ivande ma na ior ér ve ma, kpa ngeren la kaa a vese ér a er nahala ga. (Mateu 14:14–21) Aluer ú soo wer u va a ikyôhô hen iniongo yô, va a mi akuma akuma, shi va a msôrom ma i we kwa sha mi ga kpaa sha ci u mbagenev mba vea soo u man yô. (1 Timoteu 3:2, 3, 8; 5:23; 1 Peteru 4:3) Nôngo sha afatyô wou cii de mgbeghan ior wer ve ma kwagh u alaghga una ‘nyuma ve er iyô’ nahan ga. (Anzaakaa 23:29–32) Man gema di ityogholough shin atsam ye? Aluer gba u a kuhwa ityogholough shi a wa atsam hen iniongo you yô, kpe iyol tsua ityogholough kua atsam a dedoo. (Mbakolose 3:8; Yakobu 1:21) Mbakristu kpishi nenge ér u wan icer i i yer ér Kingdom Melodies la shin gberen atsam shon sha zwa a mbagenev imôngo la kpa ka a na iniongo i doo kpen kpen. (Mbaefese 5:19, 20) Shi aluer ka kuhwan kwagh yô, ver ishima i de koho un geng geng ér a̱ yange ior u ember shin u lamen ga, shi i de koho sha gbenda u una za ior mba ve lu ya ikyua la ato ga.—Mateu 7:12.
6. Or u nan lehe iniongo nana tese jighjigh u nan sha iliam i nan hen iniongo shon shin sha akaa agen a i gbe u a er hen iniongo la nena?
6 Shighe u i kombo iniongo yô, Mbakristu vea fatyô u lamen sha atôakaa kposo kposo, shi vea fatyô u ôron ityakerada imôngo shin ôron akaa a dedoo a ve zough a mi ken uma ve yô. Aluer ka lamen man ka yemen a iliam shon ape doon ga yô, or u nan lehe iniongo la nana fatyô u kôôm i̱ sha kwaghfan. Shi doo u nana undu or môm tseegh a iliam ga. Aluer nan nenge ér ka or môm tseegh nan lu hemban lamen yô, doo u nana bugh gbenda sha kwaghfan sha er ior mbagenev kpa vea lam yô. Nana er kwagh ne sha u lôhôn igyumior ér ve lam shin nan iyol i nan nana due a itinekwagh í hanma or nana wa zwa yô. Imba iniongo ne ia doo igyumior man mbaganden kpen kpen. Aluer we u ú lehe iniongo la u nenge sha i̱ sha inja yô, mba ve ve i la “cii vea nenge a kwaghfan wou” la. (Mbafilipi 4:5; NW ) Vea nenge ér jighjigh u nan wou taver sha hanma gbenda cii.
Avese man Uiniongo mba Avesegh
7. Er nan ve i gbe u se wa agoyol tsembelee shighe u se lu eren ivese man iniongo i ivesegh?
7 Iniongo i̱ injaa igen i̱ ka se ember her yô, ka ivese i Mbakristu. Mbatomov mba Aôndo mba tsuaa mbara kua Yesu man mbahenen nav kpa yange ve zaan ivese kua iniongo i ivesegh kpaa. (Genese 29:21, 22; Yohane 2:1, 2) Avese a ior ve eren nyian ne tese wang ér aluer se soo ser avese ase a tese ér se mba ior mba eren kwagh sha kwaghfan shi se mba Mbakristu mba mimi yô, gba u se wa agoyol tsembelee. Ivese man iniongo i ivesegh ka môm ken akaa a a ne Orkristu ian i tesen jighjigh u nan yô.
8, 9. Gbenda u mbagenev ve eren avese kpishi zua sha kwagh u i er ken 1 Yohane 2:16, 17 la nena?
8 Ior kpishi mba ve fe atindiakaa a Aôndo ga shi ve eren sha mi kpaa ga yô, nenge ér ivese ka shighe u ember uma karen ikyaa inya shin eren kwagh u ve soo cii. Kwase ugen ôr kwagh u ivese na ken Magazin ugen u ken tar u Yuropa ér, sha iyange i ivese yase i “sha inja i tor” la: ‘I tôô se shin ikyekye i kpelan i̱ anyinya anyiin. Ikyekye i kpelan i anyinya pue-kar-ahar di gema dondo sha a vese. Shi akeke agen di tôô mba kuhwan ityogholough. Shi se lu a akaayan atô kposo kposo kua ityogholough mbi injaav kpaa; iniongo la i hemba cii. M hingir tor kwase sha iyange la sha ishima yam vough.’
9 Gbenda u i eren ivese man uiniongo mba avesegh la kaha sha ajiir kposo kposo. Kwagh u kwase ne a ôr sha heen ne zua sha kwagh u apostoli Yohane a nger ne, ér: “Akaa a a lu shin tar cii, isharen i iyolough, man isharen i ashee man ihagh i uma ne, ka a Ter ga, ka a taregh tsô.” Aluer nom man kwase Kristu mba ve civir Aôndo kpoghuloo er ivese i “sha inja i tor” man zege iniongo i ivesegh i hemban cii nahan a doo kpa? Nahan doo u zum u ve lu wan ago a eren ivese yô, vea umbur ér or u nan “eren ishima i Aôndo yô, nan ngu lun gbem sha won.”—1 Yohane 2:16, 17.
10. (a) Aluer or soo u eren ivese akuma akuma yô, er nan ve i lu hange hange u wan agoyolo? (b) Man a lôhô ior nena?
10 Doo u nom man kwase mba ve lu Mbakristu vea ver ishima vea er kwagh sha kwaghfan, man ka Bibilo ia wase ve u eren kwagh ne ye. Iyange i ivesegh ka iyange i vesen kpen kpen, kpa doo u nom man kwase mba ve lu a ishimaverenkeghen i va zuan a uma u tsôron la vea fa ér iyange la ka mhii u ivese ve di tsô. Ka keng keng vea er zege iniongo i ivesegh ga. Aluer ve soo u eren iniongo yô, doo u vea fa inyaregh ki vea vihi sha iniongo shon man er iniongo shon ia lu yô. (Luka 14:28) Er ve lu civir Aôndo imôngo yô, nom una hemen kwase na gbenda u civir Aôndo, gadia ka un a lu ityough ki kwase ye. (1 Mbakorinte 11:3; Mbaefese 5:22, 23) Nahan ka orkwasehe la nana tsua ityô iniongo i ivesegh i nan soo u eren la ye. Nahan doo u nana lam vea kwase u nan lu vôson la sha er vea fa ior mba ve soo u lôhôn ve ivese la yô. Ka hanma ijende ve shin hanma or hen tsombor ve vea lôhô nan ga; doo u vea lôhô ior akuma akuma. Nom man kwase la ve fa ér aluer ve fatyô u lôhôn mbagenev mba ve civir Aôndo a ve imôngo ga je kpa, vea fa er i lu sha apera ga yô.—Orpasenkwagh 7:9.
“Oriniongo”
11. Ka tom u nyi or u nengen sha iniongo nana er hen ivesee?
11 Aluer nom man kwase soo ér vea er iniongo i ember ivese ve yô, vea er nan ve ia lu sha icivirigh? Anyom kar imôngo hegen aa Mbashiada mba Yehova ve nenge ér ka a inja u dondon kwagh ugen u yange i er hen iniongo i Yesu za ken Kana la yô. Yange i ver “oriniongo” shin or u nengen sha iniongo, man a̱ shi nan kpa lu or u civir Aôndo sha mimi. (Yohane 2:9, 10) Nahan doo u Orkwasehe nana tsua anmgbian u ken Kristu u nan vie yô ér nana̱ er tom u hange hange ne. Gba u or u i tsough nan u nengen sha iniongo la nana fa akaa a orkwasehe a soo ér i er hen iniongo la man a a soo ga la, nahan nana dondo kwaghwan u orkwasehe la zan zan iniongo la ia kar been.
12. Kanyi i gbe u orkwasehe nana er sha kwagh u ikyôhô?
12 Noov man kasev mbagenev ka ve dondo kwaghwan u i er ken ikyumhiange i sha 5 la. Ka ve soo u van a ikyôhô hen ivese ve ga, sha ci u ve fa ér ia fatyô u vihin msaanyol man mzehemen u iniongo la. (Mbaromanu 13:13; 1 Mbakorinte 5:11) Kpa, aluer orkwasehe soo u van a ikyôhô hen ivese na yô, doo u una va a mi kpuaa tsô. Yesu yange er wain u doon hen ivese i á za ken Kana la. Kwagh ne doo or u nengen sha iniongo la tsô á kaa ér: “Hanma or ka nan vande nan wain u dedoo, ior vea man kpishi yô, ka masen van a u doon ga la; kpa we yô, u gema u koso wain u dedoo zan zan hegen.” (Yohane 2:10) Mayange je, Yesu yange taver ior ishima ér ve ma kwagh ve hunde ga, gadia a fa ér ihyundugh ki msôrom doo ga. (Luka 12:45, 46) Er or u nengen sha iniongo la yange wuese wain u dedoo u Yesu er la yô, kwagh la tese wang ér or ne vande nengen ior hunde msôrom hen avese agen. (Aerenakaa 2:15; 1 Mbatesalonika 5:7) Nahan, gba u orkwasehe kua Orkristu u nan lu a inja i mimi, u orkwasehe á tsough nan ér nana nenge sha ivese i nan la cii vea ver ishima ér hanma or u nan ve ivese la cii nan dondo kwaghwan u injaa ne, ér: “De hundu nen msôrom ga, dang ngu keregh.”—Mbaefese 5:18; Anzaakaa 20:1; Hosea 4:11.
13. Aluer nom man kwase ve soo ér i kuhwa ityogholough hen ivese ve yô, doo u vea er nyi, man ka sha ci u nyi?
13 Dugh ivese kera je kpa, nyityô iniongo i̱ í gbe u a kuhwa ityogholough her cii i de koho mbi sha gbenda u mbia yange ior u lamen ga. Orkristu ugen u a lu ortamen yô kaa ér: “Iyange ka ia yemen u milen shi ior vea hemban lamen shi vinen amar yô, i hemban kenden a kende ityogholough sha cii. Ka a kuhwan kwagh tegh tegh je kpa i va hingir u kuhwan un geng geng, nahan a yange ior u lamen. Iniongo i ivesegh ka shighe u ember a anmgbianev imôngo. Kpa aluer i kuhwa kwagh geng geng je a yange ior u lamen yô, a vihi kpen kpen!” Sha gbaa u ityogholough mbi kuhwan kpa gba u orkwasehe man or u nengen sha iniongo i ivesegh la cii vea er kwagh sha kwaghfan. Doo u vea de mba kuhwan ityogholough ér ve kuhwa kwagh u ve soo shin ve kuhwa mbi geng geng ga. Paulu nger ér: ‘Hanma kwagh u ne eren cii, a lu kwagh u ôron a ôr shin kwagh u eren a er kpaa, eren nen hanma kwagh ken iti i Ter Yesu.’ (Mbakolose 3:17) Aluer ivese bee, man mba i lehe ve ivese shin iniongo i ivesegh la hide yem ken uyaav vev man ve umbur ityogholough mbi i koho la nahan vea nenge ér mbi tese ér nom man kwase la er hanma kwagh ken iti i Yesu kpa? Doo u hanma kwagh u i er hen ivese cii una tese ér i er hanma kwagh ken iti i Yesu.
14. Kanyi i gbe u Mbakristu vea umbur sha kwagh u msaanyol u hen ivesegh?
14 Sha mimi yô, aluer i er ivese tsembelee yô, hanma or nana umbur í a ahan zwa. Adam man Edyta ve vôso ayol a ve anyom 30 hegen, ve ôr kwagh u ivese igen ér: “Yange or nana za sôôn her je tsô nan fa ér ka Mbakristu ve lu eren kwagh heen ye. Yange i wa atsam i wuese Yehova shi i er akaa agen a saan ior iyol kpaa. Yange i tôô amar man ityogholough lu kwagh u vesen ga. Iniongo la i saanyol shi i̱ taver hanma or ishima kpaa, shi í er hanma kwagh er atindiakaa a Bibilo a tese nahan.” Sha mimi yô, akaa nga kpishi a orkwasehe man kwasehe vea er sha u tesen ér jighjigh u nan ve taver yô.
Uiyua mba Ivesegh
15. Ka kwaghwan u ken Bibilo u nyi i doo u a dondo sha kwagh u eren iyua hen ivesegh?
15 Ken ityar igen yô, azende a ior mba ve lu eren ivese la kua mba hen tsombor ve ka ve na ve iyua. Aluer u soo u nan mba ve lu eren ivese la iyua yô, kanyi i gbe u ú ver ishima sha mini? Umbur mkaanem ma apostoli Yohane yange ôr sha kwagh u “ihyagh i uma” la. A ôr kwagh u ihyagh i uma ne sha Mbakristu mba ve lu tesen jighjigh ve sha aeren a ve la ga, kpa lu sha ‘tar u u lu karen kera’ ne. (1 Yohane 2:16, 17) Kwagh u Yohane a er la tese ér doo u mba ve sember eren ivese la vea ter hanma or u nan ne ve iyua la sha iti man iyua i nan er je kpa? Mbakristu mba ken Masedonia man mba ken Akaya yange ve tindi anmgbianev vev mba ken Yerusalem a iyua, kpa i ôr kwagh u tesen ér i ter mba ve er iyua la sha ati ga. (Mbaromanu 15:26) Doo u Mbakristu mba ve ne iyua i ivesegh vea tese ayol a ve ken igbar ga, kpa vea er i̱ ving. Sha nahan yô, hide time sha kwagh u Yesu a er ken Mateu 6:1–4 la.
16. Mba ve sember eren ivese vea er nyi ve vea palegh u heen mbagenev sha kwagh u iyua i ivesegh?
16 Aluer ka teren mba ve er iyua sha ati yô, ior vea soo u fan ior mba ve er iyua i i hembe taver ishe cii yô, nahan kwagh ne una va a “gesa u gban.” Nahan doo u Mbakristu mba ve lu eren ivese la vea ter ior mba ve er iyua la sha ati ga. Aluer ve er nahan yô, alaghga vea hee mbagenev mba ve fetyô u eren iyua ga la. (Mbagalatia 5:26, NW; 6:10) Kpa ka kwaghbo u orkwasehe man kwasehe fan or u nan ne ve iyua la ga. Aluer or er ve iyua yô, vea fa nan sha iti i nan var sha iyua shon la, i̱ í yer ér ior ve ungwa ga la. Aluer se mba yamen iyua shin se mba nan a na iyua shin se mba ngohol iyua i ivesegh je kpa, hanma wase nan ngu a ian i tesen jighjigh u nan sha akaa a i gbe u se tsua u eren a ishima yase ne kpaa.a
17. Gba u Mbakristu vea wa ishima u eren nyi sha kwagh u jighjigh u nan man ityomo?
17 Ka sha u lun a aeren a wang shi zan mbamkombo mba Mbakristu shi pasen kwagh tseegh se tese jighjigh u nan wase ga. Kpa se cii se tese nen jighjigh u nan taveraa sha hanma kwagh u se eren cii. Sha kpôô yô, se fatyô u tesen jighjigh wase sha u eren aeren a a ‘kom’ man sha akaa a se vande henen ken ijime ken kwaghngeren ne la kpaa.—Mpase 3:2.
18. Se er sha mkaanem ma i er ken Yohane 13:17 sha kwagh u ivese i Mbakristu man uiniongo mbagenev nena?
18 Yesu yange ver mbaapostoli nav mbajighjigh mbara ikyav i dedoo, á er kwagh ne sha u hiden a iyol jime ôôn ve angahar. Nahan á kaa ér: “Aluer nea fa akaa ne, man nea eren sha mi yô, á saan ne iyol.” (Yohane 13:4–17) Nyian ne, alaghga a lu hange hange u ôôn mbavannya angahar ga shin a lu kwagh u i eren hen ityô yase kpaa ga. Kpa, er se vande henen ken kwaghngeren ne nahan, igbenda igen ngi i se tese jighjigh u nan yô. Se fatyô u tesen jighjigh wase sha u wan mbagenev ikyo hen iniongo man hen ivese i Mbakristu. Doo u se er nahan aluer se iyol yase se mba eren ivese shin i lôhô se a lôhô shin se za ma iniongo i ivesegh i Mbakristu mba ve soo u tesen jighjigh ve sha aeren a ve je kpaa.
[Footnote]
a I seer ôron kwagh u avese man uiniongo mba avesegh ken ngeren u a lu a itinekwagh ér, “Increase the Joy and Dignity of Your Wedding Day,” u a lu ken Iyoukura (zwa Buter) i Oktoba 15, 2006 peeji 28 la.
Ú Na Mlumun Wer Nyi?
Ú tese jighjigh wou
• shighe u ú lu wan ago a eren iniongo nena?
• shighe u ú lu wan ago a eren ivese shin iniongo i ivesegh nena?
• shighe u ú lu nan iyua shin u lu ngohol iyua i ivesegh nena?
[Picture on page 12]
Aluer u ngu lôhôn ior kpuaa iniongo je kpa de “kwaghfan u a dugh Sha” la a hemen we