Yange Se Cia Ga Sha Ci U Yehova Lu A Vese

Kwaghôron u Egyptia Petridou

Ken inyom i 1972 la, Mbashiada mba Yehova mba ken Shiperu kohol ken gar u Nicosia sha u ungwan semakwaghôron sha zwa u anmgbian Nathan H. Knorr, u hemen tom u pasen kwagh u Mbashiada mba Yehova anyom imôngo la. Cii man m pase iyol yam hen a na yô fam kera kpaa, maa pinem ér: “Shi u zua a ma ibaver ken Igipiti je he?” M vande zuan vea anmgbian Knorr ken gar wam ken Alekesanderia, ken Igipiti ape i marem la, anyom kar hegen 20.

YANGE i marem ken gar u Alekesanderia sha iyange i Janawari 23 ken inyom i 1914. Se mba unyiin hen tsombor wase, m ngu u hiihii. Yange se vese ica a ifi ga. Alekesanderia yange lu gar u doonashe u ior mba ken ityar igen kposo kposo tema twev her yô, shi yange za iti sha ayou a maan man kwagh u mbayiase. Er ior mba ken ityar i Yuropa ve nongo a ior i Arabia yô, se mbayev se hen u lamen zwa u Arabia man zwa Buter kua zwa French man zwa Italia kua zwa Grika, u u lu zwa wase la kpaa.

Yange m been makeranta yô i tôôm tom ken iyou i tumen akondo sha ci u ior i French, nahan saan mo iyol kpishi u tumen akondo a taver ishe sha ci u ashagbaukase. Yange m taver ishima ken kwaghaôndo wam kpishi shi Bibilo i ôron doom ishima shin er ashighe agen m kav akaa a m ôr la ga nahan kpaa.

Ken atô u kwavanyom u sha 1930 la yô, m zua a or u lun a inja i dedoo u lu marnya u Shiperu yô. Theodotos Petrides lu or u fa uwar sôron kpishi shi fa u eren suwiit yô, nahan i tôô un tom hen ijiir i vesen i eren suwiit. Kwagh wam yange doo Theodotos ishima tsung. Yange m gba zun, ice yam sha ityou kpa ile dion dion. Ashighe kpishi a va waan atsam a sôôr kwase a ken zwa Grika hen windou wam. Se vôso ayol a ase sha iyange i Jun 30, 1940. Ashighe ne lu a doon kpen kpen. Yange se lu hen ya môm vea ngôm, kpa un gema lu sha kparyou u sha, se di se lu shin u shin inya la. Se mar John, wan wase u hiihii la ken inyom i 1941.

Se Gba Henen Mimi mba ken Bibilo

Kwaghaôndo wase yange kera gba doon Theodotos ishima ga nahan gba pinen mbampin sha kwagh u Bibilo. Mbashiada mba Yehova hii u henen Bibilo vea na kpa m fa ga. Nahan iyange igen m lu nengen sha wan wase hen ya, tsô kwase ugen mandem uwegh sha hunda, m bughun hunda yô maa nam ankwatakerada u i vande ngeren loho u Bibilo shami yô. Nahan m ngohol u sha icivir m ôr. Shi nam ityakerada igen i i pase akaa a ken Bibilo yô. Kwagh ka a er yô, lu ityakerada i Theodotos vande van a mi hen ya la vough kwase la nam ye.

Tsô m kaa a na mer: “M ngu a ityakerada ne, nyôr ker.” Yange m pine Eleni Nicolaou u lu kwase Shiada la mbampin kpishi hen icin i môm. Kpa kundu ishima nam mbamlumun sha mi kaveraa ken Bibilo. Kwagh la doom kpen kpen. Ica i gba ga tsô m hii u kaven loho u ken Bibilo. Shighe u se mem u lamen yô, Eleni nenge a foto u nomom man fa. Nahan a kaa ér, “m fa gumor ne!” Er m hingir u fan kwagh u Theodotos lu eren la yô kpiligh mo iyol tsung. Theodotos lu zan mbamkombo mba Mbakristu un tswen, ôrom tsô kpaa ga. Theodotos yange hidi hen ya yô, m kaa a na mer: “Sati ne yô mo kpa me za vea we ape yange u za sha iyange i Lahadi u a kar la.”

Mkombo u m hii zan la, iorov mba kuman er pue nahan kumba lu henen takerada u Bibilo u Mika. Nahan m kôr hanma kwagh u i lu ôron cii m saa a mi. Hii shighe la je, George man Katerini Petraki hii u henen Bibilo a vese hanma Tomataan aikighe. Er se lu henen Bibilo vea Mbashiada mba Yehova yô, doo terem man anmgbianev av mbagenev ga, kpa anngôm u kiriki u kwase yô vihi un ga, shin er yange hingir kwase Shiada ga nahan kpaa. Shi ngôm kpa hingir u fan mimi u ken Bibilo. Nahan mo man Theodotos kua ngôm cii se er batisema shin zegemnger ken gar u Alekesanderia ken inyom i 1942 sha u tesen ser se tsegha ayol a ase sha ci u Yehova.

Se Tagher a Akaa a Zan Se Iyol

Ityav mbi Tar Cii Mbi sha Uhar mbira yange mbi hii ken inyom i 1939, man ica i gba ga tsô mbi samber. Ken mhii u kwavanyom u 1940 la nahan, Kurutya ugen u ken tar u Jamani, Erwin Rommel kua kweshojaa na za haa afo ikyua a gar u El Alamein, man shoja i ken tar u Britain di lu ken gar u Alekesanderia kpishi. Yange se lu a akaayan a ombor kpishi. Hen shighe ne, or u tôô Theodotos tom la kaa a na ér a za nengen un sha ijiir i he i eren suwiit i ken gar u Port Taufiq, ikyua a gar u Suez, nahan se yem hen gar ne. Nahan Orshiada ugen vea kwase na mba ve lamen zwa Grika yô gba keren se ken gar u Port Taufiq. Kpa er ve fa ijiir yase jighilii ga yô, ve gba pasen kwagh sha uya uya zan zan ve kar zuan a vese.

Shighe u se lu ken gar u Port Taufiq la, se hen Bibilo a Stavros man Giula Kypraios kua mbayev vev, Totos man Georgia, nahan ve hingir azende ase a ishima ishima. Yange doo Stavros u henen Bibilo kpishi je yô, a tule shighe u agogo a ken iyou na cica cii a hide a mi ijime ihwa i môm jimin sha er se fatyô u yemen vea igirgidogo ga, nahan se za hemen u henen Bibilo vea na yô. Yange se hen kwagh zan zan tugh.

Yange se tsa ken gar u Port Taufiq iwer 18, ngôm va gbe angev yô se mough se hide ken gar u Alekesanderia. Yange civir Yehova sha mimi zan zan kar kpen ken inyom i 1947. Kwa ne kpa se nenge er Yehova taver se ishima sha ikyev i azende ase a ken Kristu mba ve civir Aôndo anyom imôngo yô. Shi yange se wase anmgbianev mba mishen mba ve mough u yemen ken ijiir ve i eren tom mishen kpa baaji u ve nyôr la va tile ken Alekesanderia yô.

Se Zua a Iember man Atsan

Yange m mar wan wase u sha uhar la ken inyom i 1952, se ii un iti ser James. Er se lu mbamaren yô, se nenge ser doo u se yese mbayev asev hen atô u mbacivir Aôndo mba mimi, nahan se gema ya wase se na ser i nyôron mbamkombo hanma shighe shi se ngohol mba eren tom u pasen kwagh hanma shighe mbara kpa saan saan. Kwagh ne na yô, mimi u Bibilo doo John u lu wan wase u hiihii la ishima kpishi, nahan shighe u hemba anyom pue kar ataan la, a hii u eren tom u pania u keke. Shi lu zan makeranta u aikighe hen shighe shon sha er una bee makeranta yô.

Ica i gba ga tsô i kôr Theodotos gambe sha ci u lu a angev mbu ishimav, nahan i kaa a na ér a de tom u lu eren la. Wan wase James lu anyom anyiin tseegh hen shighe la. Tsô se er nan sha wono? Yehova iyol na tôndozwa ér: “De cie ga, gadia M ngu a we” ga zee? (Yes. 41:10) Nenge er yange saan se iyol shighe u i kaa a vese ken inyom i 1956 la ér se za er tom u pania u keke ken gar u Ismailia, ikyua a akpa u mnger u Suez la sha wono. Anyom a dondon la lu a ican ken tar u Igipiti kpishi, nahan gba u a taver anmgbianev asev mba ken Kristu asema.

Yange gba u se undu tar u Igipiti ken inyom i 1960, kpa gba u se tôô ikpa i môm tseegh. Nahan se mough se yem ken tar u nomom, ken icile i Shiperu. Hen shighe ne, vihi Theodotos iyol kpishi nahan lu kwagh u una fatyô u eren ma tom môm ga. Kpa anmgbian ugen ken Kristu vea kwase na na se ijiir i tsan hen ya ve ugen. Kpa kwagh ka a er i vihi yô, anyom nga karen ahar yô nomom kpe, m mase shin vea James, wan wam u kiriki la tseegh. John u un kpa va kohol se ken Shiperu la kpa vôso kwase, lu a tsombor na u una nengen sha mi yô.

I Nenge sha a Vese ken Ashighe a Ican

Stavros man Dora Kairis na se ijiir i tsan hen ya ve. Yange m gure inya m sugh Yehova sha ci u kwa ne kpa a nenge sha mbamgbe asev yô. (Ps. 145:16) Stavros man Dora yange ve soo u teen ya ve la maan ugen u una lu a Iyou i Tartor yô, nahan ve maa anyou u lun a ukpar mba tsan uhar sha ci wam man James.

Shighe kar yô, James kpa vôso kwase, man un vea kwase na cii ve er tom u pania u keke zan zan ve kar maren wan ve u hiihii la. Kohol cii yô ve mar mbayev unyiin. Anmgbian Knorr yange za ken Shiperu anyom nga karen ahar yô, ken inyom i 1974 la tar u Shiperu er ayôôso a patii.a Ior kpishi, kua Mbashiada mba Yehova kpaa, yevese undu uya vev yem ken ityar igen. Wan wam John kpa yevese yem ken tar ugen. Yange yem ken tar u Kanada vea kwase na man mbayev utar. Er ior kpishi lu undun tar u Shiperu yemen ityar igen nahan kpa, saan se iyol kpishi, gadia se nenge er mbapasenkwagh u Tartor ve lu seer a seer ngeen ken tar u Shiperu nahan.

Yange m hiin u ngohol penshen yô, m gba eren tom u pania u keke. Kpa ken anyom a karen ken ijime kpuaa nahan, m gba angev mbu kpen alegh, nahan m za kohol tsombor u wan wam James. Vihi iyol wam ne ngur yemen a yem hemen yô, i kôrom gambe ken iyouci usati imôngo, m hongo gambe yô i yem a mo hen ijiir i nengen sha mbabeenyol. Er m lu ken mnyoon hanma shighe nahan kpa, m pasen ior mba nengen sha mbabeenyol man mbabeenyol mbagenev mba ve lu hen ijiir la yô kua mbavannya cii kwagh. Shi m tôô shighe kpishi m henen kwagh mo tswen, shi anmgbianev mba ken Kristu ve wasem kpishi, nahan m kôr cio u zan mkombo u Takerada u Henen hen Tiônnongo u lu ikyua ikyua la.

M Zua a Msurshima ken Iyolbeen Yam

Ka mea ungwa kwagh u ior mba mo man Theodotos yange se wase ve mbara nahan i saan mo iyol kpen kpen. Mbayev vev man ônov mba ônov vev kpishi mba eren tom u pasen kwagh hanma shighe la, mbagenev ken a ve mba eren tom u pasen kwagh hanma shighe ne ken tar u Australia, Kanada, Ingila, Grika, kua Switzerland. Wan wam John ngu ken Kanada vea kwase na man wan ve u nomso hegen. Wan ve u kwase u vesen la vea nom na cii mba eren tom u pania u keke. Yange i lôhô Linda, wan ve u kwase u masetyô la vea nom na Joshua ér ve za Makeranta u Gileadi u sha kwa 124 la.

Wan wam James vea kwase na mba ken Jamani hegen. Mbayev vev mba nomso uhar mba eren tom shin Betel, u môm ngu shin Betel ken gar u Atene ken tar u Grika, ugen la di ngu shin Betel ken gar u Selters ken tar u Jamani. Wan ve u nomso u kiriki la kua wan ve u kwase vea nom na cii mba eren tom u pania u keke ken Jamani.

Akaa nga kpishi a se va ôr ngôm man Theodotos u doon mo ishima shighe u a va nder ve shin ku la. A doo ve kpishi u nengen er yange ve ver tsombor ve dyako i injaa yô.b

[Footnotes]

[Blurb on page 24]

Kwa ne kpa se nenge er Yehova taver se ishima sha ikyev i azende ase a ken Kristu mba ve civir Aôndo anyom imôngo yô

[Map on page 24]

SHIPERU

NICOSIA

ZEGEMNGER U MEDITERENIA

IGIPITI

KAIRO

El Alamein

Alekesanderia

Ismailia

Suez

Port Taufiq

Akpa u Mnger u ken Suez

[Picture on page 24]

Based on NASA/Visible Earth imagery

[Picture on page 23]

Mo man Theodotos ken inyom i 1938

[Picture on page 25]

Wan wam John vea kwase na

[Picture on page 25]

Wan wam James vea kwase na