“Mbaperapera Vea Engem Er Ka Iyange Nahan”
“Shighe la mbaperapera vea engem er ka iyange nahan sha tartor u Ter ve.”—MAT. 13:43.
1. Yesu yange pase akaa Tartor kposo kposo sha anzaakaa nena?
YESU KRISTU yange pase akaa a Tartor kposo kposo sha anzaakaa kpishi. Akaa a Tartor cii Yesu “ôr ikpelaior sha anzaakaa, gbaa ôron ve ma kwagh ga, saa sha injakwagh.” (Mat. 13:34) Ken injakwagh i Yesu ôr sha kwagh u lôôn ivor i mimi u Tartor la, a hemba ôron kwagh u mlu u ishima i or sha gbaa u ngohol loho shon, man tom u Yehova a eren sha u nan mvese u ken jijingi la. (Mar. 4:3-9, 26-29) Yesu Shi ôr kwagh u mvese u loho u Tartor u vesen ken mba ve ngohol u la, shin mvese shon ka una lu tseer tseer sha hiihii la ga je kpaa. (Mat. 13:31-33) Shi kwagh ugen yô, Yesu pase wang ér ka mba ve ongo loho u Tartor la cii vea kuma u lun sha ikyev i Tartor shon ga.—Mat. 13:47-50.a
2. Ken injakwagh i ivor i dedoo man i bo i Yesu ôr la, ivor i dedoo la tile sha ityough ki nyi?
2 Nahan kpa, Yesu ôr injakwagh igen sha kwagh u kohol mba vea tema tor a na ken Tartor na la. I nger injakwagh ne ken Mateu ityough 13, mba yer í ér injakwagh i ivor i dedoo man ivor i bo. Kpa ken injakwagh igen di Yesu kaa a vese ér ivor i i te la ka “kwaghôron u tartor,” man ken injakwagh ne, a kaa a vese ér ivor i dedoo la gema tile sha ityough ki kwagh ugen kposo, kwagh shon yô, ka ‘ônov mba tartor.’ (Mat. 13:38) Mban ka ior mba vea lu a lu sha ikyev i Tartor la ga, kpa gema ka “ônov,” shin mbayandyako u Tartor.—Rom. 8:14-17; Ôr Mbagalatia 4:6, 7.
Injakwagh i Ivor i Dedoo man i Bo La
3. Pase mzeyol u orsule u i er kwagh na ken injakwagh ne a tagher a mi la man gbenda u a tsough u nengen sha mzeyol shon la.
3 Injakwagh shon yô, ér: “Tartor u Sha ngu er or u nan lee ivor i dedoo ken sule u nan. Kpa zum u ior lu yaven yô, orihom u nan za va, va lôô ivor i bo ker atô u uwua, tsô a yem. Kpa er iyiagh mende vese, man ki hiin u maren, ivor i bo la kpaa gema due ken igbar. Nahan mbashiren mba orsule la va, va kaa a na er: Tere, ka ivor i dedoo yan u lôô ken sule wou gaa, man ka han u zough a ivor i bo nee? A kaa a ve er: Ka ma orihom nan er nahan ye. Tsô mbashiren mbara kaa a na er: Nahan ka u ka se̱ za wuhe i se̱ kura kera? Kpa a kaa er: Ei, alaghga né za wuhen ivor i bo la yô, né wuhe i a uwua imôngo. Yô, de nen i cii, i̱ vese imôngo zan zan shighe u sundan; man sha shighe u sundan yô, me kaa a mbasundan mer: Vande sangen nen ivor i bo la kera man kange nen aile aile sha u za nanden; kpa gema kohol nen uwua, za ombom sha wuna.”—Mateu 13:24-30.
4. (a) Or u nan lee ivor i dedoo ken injakwagh la ka ana? (b) Lu hanma shighe Yesu hii u lôôn ivor nee, man yange hii u lôôn i nena?
4 Or u nan lee ivor i dedoo ken sule u nan la ka ana? Yesu na mlumun sha mpin ne shighe u lu pasen mbahenen nav injakwagh shon la, ér: “Or u lôôn ivor i dedoo la, ka Wan u or je la.” (Mat. 13:37) Yesu u a lu “Wan u or” la kaha inya i lôôn ivor ken anyom a atar man tiôn, a yange er tom u pasen kwagh u Tartor shin tar la. (Mat. 8:20; 25:31; 26:64) Nahan hii sha iyange i Pentekosti u inyom i 33 la je, Yesu hii u lôôn ivor i dedoo, i “ônov mba tartor” la. Ikyav tese ér Yesu, u Yehova tindi un la hii u lôôn ivor la zum u a hii u haan icighan jijingi sha mbahenen, sha u tseghan ve ér ve lu ônov mba Aôndo la.b (Aer. 2:33) Ivor i dedoo la vese hingir uwua u vian. Ityôkyaa i lôôn ivor i dedoo la yô, lu u ken masejime a va kohol ingyegh ki mba vea hingir mbayandyako shi teman tor a Yesu imôngo ken Tartor na la cii.
5. Orihyom u ken injakwagh la ka ana, man ivor i bo la tile sha ityough ki unô?
5 Orihyom la ka ana, man ka unô ve lu ivor i bo laa? Yesu kaa a vese ér orihyom la “ka Diabolo.” A pase kwagh u ivor i bo la ér ka “ônov mba iferor.” (Mat. 13:25, 38, 39) A shi nan kpa lu toho u i yer er ayanger la Yesu or injakwagh sha mi ér ka ivor i bo ye. Botoho ne ka una mende hiihii la a lu er ka uwua nahan. Nenge kwagh ne a zough sha mba ve senge ér ve mba ônov mba Tartor kpa ve gem ve um atam a mimi ga la sha wono! Mbakristu mba wan imanger mba ve senge ér ve mba mbadondon Kristu mbara mba ken “vor” u Satan Diabolo jim jim.—Gen. 3:15.
6. Lu hanma shighe ivor i bo la hii u duen ken igbaraa, man yange ior lu “yaven” hen shighe la nena?
6 Lu hanma shighe Mbakristu mba ve lu er ka ivor i bo mban hii u duen ken igbaraa? Yesu kaa ér, lu “zum u ior lu yaven” la. (Mat. 13:25) Gema lu hanma shighe ior lu yavena? Se zua a mlumun sha mpin ne ken mkaanem ma apostoli Paulu yange nger hen mbatamen mba ken tiônnongo u ken Efese la, ér: ‘M fa, me mough kera yô, ugbaseela mba vihin asema vea va nyôr her a ven, vea de u eren ikumuile ican ga. Man her atô wen je kpaa ior vea mough, vea gba ôron akaa a geseghaa, sha u vea urugh mbahenen ken ijime ve yô.’ (Aer. 20:29, 30) Paulu za hemen u wan mbatamen mbara kwagh wener ve lu per ken jijingi. Shighe u mbaapostoli mba ve lu mba “yangen” mvende u vendan atindi mbara hii u yaven shin ku la, Mbakristu kpishi gba mnyam ken jijingi. (Ôr 2 Mbatesalonika 2:3, 6-8.) Lu shighe u mvende u vendan atindi hii taveraa je la.
7. Ivor i dedoo igen yange i hingir i boo? Pase ase yôô.
7 Yesu yange kaa ér uwua ua hingir ivor i bo ga, kpa kaa ér i lôô ivor i bo ken uwua. Nahan injakwagh ne ngi ôron kwagh u Mbakristu mba mimi mba ka ve undu mimi la ga. Kpa, ngi ôron kwagh u iniôngon i Satan a nôngon kpoghuloo ér una nyôr a aferaior ken tiônnongo u Kristu, una vihi un a saa ishe la. Sha shighe u Yohane, apostoli u mase shin uma la hingir orbeenyol la, mvende u vendan atindi due hingir kwagh u ken igbar.—2 Pet. 2:1-3; 1 Yoh. 2:18.
“De Nen Í cii, I̱ Vese Imôngo Zan Zan Shighe u Sundan”
8, 9. (a) Kwaghwan u Orsule wa mbashiren un la lu mbaungwan Yesu mbara a inja sha ci u nyi? (b) Uwua man ivor i bo la cii yange vese imôngo u kuren sha injakwagh la nena?
8 Mbashiren mba Orsule la mba pasen un mzeyol la yô, ve pine un ér: ‘Ka u ka se̱ za wuhe i se̱ kura keraa?’ (Mat. 13:27, 28) Alaghga a lu u inja er mlumun u na ve la kpiligh iyol nahan. A kaa a ve ér ve de uwua man ivor i bo la cii ve vese imôngo zan zan shighe u sundan. Tindi la yange una lu mbahenen mba Yesu a inja. Sha ci u yange vea nenge er i lu ican u fan mkposo u uwua man ayanger a ka a mende sha mhii la yô. Shi mba ve fe kwagh u tom sule tsembelee kpa vea fa er ayanger ka a kange amishe shin itine uwua yô.c Nahan kera kpiligh iyol er yange i hii ve Orsule la kaa a ve ér ve tamber la ga!
9 Ken ato u anyom a á kar uderi imôngo la kpa, kape ucôôci mba Mbakristu mba aiegh ve lee ivor i bo i mende kpuun je la. Ivor i bo ne hii menden ken Kwaghaôndo u Mbafada man ucôôci mba i yer ér Orthodox la, shi i va mende ken ikpela i iniongo i Mbaprotestanti i yange i due la kpaa. Nahan kpa, shi i za hemen u lôôn asande a uwua kpaa ken sule, ú u lu tar ne la. Orya u i er kwagh na ken injakwagh la wa ishima kegh gôgôshighe u ka i tôô iyiav u vesen la zan zan va kuma shighe u sunda, u a lihen kpishi ga la.
Shighe u Sunda u Yange i Kegh Gbem la va Kuma
10, 11. (a) Ka hanma shighe i lu shighe u sunda laa? (b) Í kura uwua u sha injakwagh la i za ombo sha wuna u Yehova nena?
10 Yesu kaa a vese ér: “Sunda la yô, ka mkurtar; mbasundan mbara yô, ka mbatyomov mba Shaav.” (Mat. 13:39) Lu u ken ayange a masejime a bo tar ne yô, a sange ior, a kohol ônov mba Tartor a ver kposo a mba ve lu er ka ivor i bo la cii. Apostoli Peteru kaa a vese ér: “Shighe kuma u ijir ia ngurum sha ya u Aôndo je ve. Man á lu ken ian yase ia hii yô, mkur u mbahemban Loho u Dedoo u Aôndo ato la yô, una lu nana?”—1 Pet. 4:17.
11 Ayange a masetyô, shin a “mkurtar” yange hii ica gba ga je maa, i hii u ôron mba ve senge ér ve mba Mbakristu mba mimi la ijir, yange vea lu “ônov mba tartor” jim jim shin vea lu “ônov mba iferor” la kpa, i ôr ve cii ijir. Yange Zegebabilon “hii” gban, “maa” i kohol ônov mba Tartor sha shighe u sunda hii la. (Mat. 13:30) Kpa i ombo uwua u sha injakwagh la sha wuna u Yehova nena? Yange i va a mba i sunda ve mbara ken tiônnongo u Kristu u i hide i ver, hen ape a Aôndo a lumun ve shi a kor ve la, shi i na mbagenev injar i yemen sha.
12. Sunda la ua za hemen a kuma shighe nena?
12 Á ôr ijir la a bee hanma shighee? Yesu ôr kwagh u sunda la ér ka “shighe u sunda,” nahan ua za hemen shighe a kar. (Mpa. 14:15, 16) Mba i shigh ve mkuren la cii, á za hemen u ôron ve ijir asange asange sha shighe u mkurtar ne cii. Á ôr ve ijir zan zan a kar veren hanmô ve ikyav sha icul.—Mpa. 7:1-4.
13. Ivor i bo la ngi ne gbev mbu nôngon nena, man ngi vendan atindi nena?
13 Ka unô a kura ve ken Tartor kera, man mba ne gbev mbu nôngon shi mba vendan atindi nena? (Mat. 13:41) Mbahemenev mba Mbakristu mbaaiev mba ve lu er ka ivor i bo la tsume a ior umiliôn imôngo anyom uderi imôngo hegen. Ve er kwagh ne sha atesen a lahan Aôndo, ka ‘akaa a nan gbev mbu nôngon’ je la, inja er ityesen i mtsaha u tsôron ken igyamusu man ityesen i Ter man Wan man Icighan Jijingi ka Aôndo Môm, i í cimin shi i tsumen a ior la nahan. Mbahemenev mba kwaghaôndo kpishi ver ikpelaior i ve hemen la ikyav i bo kpishi sha ikyar i ve ye a tar ne sha idya la, man sha ijimba i ka ve eren ken igbar ashighe agen la. (Yak. 4:4) Heela tseegh ga, Mbakristu mbaaiev mba kera fe yangen ior vev ijimba i eren ga. (Ôr Yuda 4.) Er ve eren akaa ne nahan cii kpa, sha iyol yô, ve za hemen u tesen ér ve mba uicighanmbaiorov man mbacian Aôndo. Saan ônov mba tartor iyol kpishi er i pav ve kposo a ivor ibo la kua atesen ve a bo, a nan or gbev mbu nôngon yô!
14. Mba ve lu er ka ivor i bo la mba vaan shi yan anyi nena?
14 Mba ve lu er ka ivor i bo la mba vaan shi yan anyi nena? (Mat. 13:42) “Ônov mba iferor” mba ve lu er ka ivor i bo la mba yan ican kpishi sha ci u “ônov mba tartor” pon atesen ve a aiegh la. Shi mba vaan iyol kpishi sha ci u mba kera zuan a iwasen hen ikpelaior i ve lu hemen la kpishi ga, shi mba kanen shio u kôôm ior vev kpaa.—Ôr Yesaia 65:13, 14.
15. Á nande mba ve lu er ka ivor i bo la sha usu nena?
15 “Á kohol ivor i bo la, á nande sha usu” nena? (Mat. 13:40) Kwagh ne ngu tesen kwagh u a va mase eren a ivor i bo la yô. Inja i u nanden ve sha usu la ér ve mba yemen ken mtim u tsôron. (Mpa. 20:14; 21:8) Mbakristu mba aiegh mba ve lu er ka ivor i bo, ve lu tsughun ior mbara cii a a va tim ve sha shighe u “zegecan” la.—Mat. 24:21.
“Vea Engem er ka Iyange Nahan”
16, 17. Malaki yange ôr kwaghôron u profeti sha kwagh u tempel u Aôndo u ken jijingi ér nyi, man kwaghôron ne yange hii u kuren nena?
16 Ka hanma shighe mba ve lu er ka uwua la vea ‘engem er ka iyange nahana?’ (Mat. 13:43) Malaki ôr kwaghôron u profeti sha gbaa u wanger tempel u Aôndo la er: “Nenge, M ngu tindin ortyom Wam, una sôrom gbenda ken hemen; man Ter u ne keren Un la Una va ken tempel Na fese je, ka Ortyom u ikuryan, u i doo ne a Na yô; nenge, ngu van, kape TER u akum a Sha A kaa ne. Kpa ka anti nana hendan ishigh a iyange i mve Na laa? Man ka anti kpaa nana tile sha zum u Una ande laa? Gadia ngu er ka usu u or-soughon iyôgh nahan, man er icahul i or u ôôn akondo yô; Una tema er orsoughon man orsôron azurfa sha u a̱ hingir wang yô, Una wanger ônov mba Levi, Una wanger ve wang er zanaria man azurfa nahan; nahan vea na TER nagh sha perap̣era.”—Malaki 3:1-3.
17 Sha ayange a ase ne, ikyav tese ér kwaghôron u profeti ne hii u kuren ken inyom i 1918, shighe u Yehova vea “Ortyom u ikuryan,” Yesu Kristu va sôr tempel u ken jijingi la. Malaki ôr se kwagh u una er shighe u a wanger tempel la a bee kera la ér: “Né gema né kav mkposo u orperapera a iferor, man u or u civir Aôndo a or u civir Un ga la.” (Mal. 3:18) Tom u Mbakristu mba mimi yange ve mough u eren kpoghuloo shighe u i seer ve agee la tese ér shighe la lu mhii u sunda.
18. Kanyi Daniel yange tsengaôron u profeti ér ia er sha ayange ase nee?
18 Profeti Daniel yange or kwagh u ayange a ase ne ér: “Mba ve lu a kwaghfan yô, vea engem er iengem i sha kwavaôndo nahan, mba ve gem ior kpishi ve hingir mbaperapera la, vea engem er asan nahan zan zan gbem sha won.” (Dan. 12:3 NW.) Mba ve engem yum mban ka unô? Ka Mbakristu mba i shigh ve mkurem, ve lu uwua u Yesu ôr kwagh u ú ken injakwagh i ivor i bo la! Msange u i lu “sangen” Mbakristu mbaaiev mba ve lu er ka ivor i bo “kera” la due wang sha mngee u zegeikpelaior i lun er ka iyôngo la i lu ngeen seer a seer la. Er ve mba vea va lu sha ikyev i Tartor mban ve lu dondon mba ve lu Iserael u ken jijingi mba ve shi her la yô, ve kpa mba tan iwanger shin tar u ú we ime yum ne.—Sek. 8:23; Mat. 5:14-16; Fil. 2:15.
19, 20. Kanyi “ônov mba tartor” ve lu veren ashe keghene, man kanyi se time sha mi ken ngeren u dondon laa?
19 Nyian, “ônov mba tartor” mba veren ashe keghen injar ve i sha, i engem la. (Rom. 8:18, 19; 1 Kor. 15:53; Fil. 1:21-24) Nahan kpa, saa vea tile sha jighjigh zan zan a ar sha shighe la, vea za hemen u engem, tesen mkposo ve a “ônov mba iferor.” (Mat. 13:38; Mpa. 2:10) Se fatyô u lun ken msaanyol kpishi er se zough a ian i icivirigh i nengen a kwagh u a dugh ken msange u i lu “sangen” ivor i bo la “kera” sha injakwagh hen shighe wase ne nahan!
20 Kpa kanyi i̱ zua ônov mba Tartor mban vea mba ve lu zegeikpelaior, mba ve lu ngeen seer a seer, ve lu a ishimaverenkeghen u va lun uma shin tar gbem sha won sha ikyev i Tartor laa? Ngeren u a dondo ne una na mlumun sha mpin ne.
[Ngeren mba shin kpe]
a Wea soo u fan kwagh u anzaakaa la vighe vighe yô, ôr Iyoukura i Julai 15, 2008 la, peeji 12-21.
b Ken injakwagh ne, mlee u ivor la tile sha ityough ki tom u pasen kwagh shi geman ior hingir mbahenen, ú van a mbananjighjigh mbahev, mba vea va hingir Mbakristu mba i shigh ve mkurem ga. Sha kwagh u ivor i dedoo i i lee ken sule la yô, Yesu kaa ér: “Ivor i dedoo la yô, ka ônov mba tartor,” [“ka mba vea va hingir a hingir ônov”] la ga. Mlee u ivor la ngu ôron kwagh u mtsegh u tseghan ônov mba Tartor mban sha icighan jijingi, ken sule u ú lu tar ne la.
c Ayanger ka a wa amishe a kange amishe a uwua shin inya kpene kpene, nahan u wuhen a kera cii man shighe u sunda la una na a wuhe a á kua uwua sha mi.—Nenge takerada u Insight on the Scriptures la, Tihi u sha 1, peeji 1178.
Ú Umbur Kpa?
Ken injakwagh i ivor i dedoo man i bo i Yesu ôr la, inja i avegher a injakwagh shon, a i nger shin heen ne ér nyi?
• Ivor i dedoo la
• Or u nan lee ivor la
• Mlee u ivor la
• Orihyom la
• Ivor i bo la
• Shighe u sunda la
• Wuna u Yehova la
• Mliam kua anyi a yan la
• Usu u á nande la
[Ufoto u sha peeji 20 la]
Lu sha iyange i Pentekosti u inyom i 33 la i hii u lôôn ivor i dedoo la ye
[Foto u sha peeji 23 la]
Í kura uwua u sha injakwagh la i za ombo sha wuna u Yehova hegen
[Ngeren u pasen orngeren]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.