Een Wou A̱ Luun Een Heregh
“Kwaghôron wen yô, Een wen a̱ lu een heregh, man ei wen kpaa, a̱ lu ei heregh.”—MAT. 5:37.
NENGE WEA FATYÔ U NAN MLUMUN YÔ:
Yesu yange ôr kwagh u bumun ér nyi?
Yesu ver se ikyav i dedoo sha gbaa u kuren ityendezwa nena?
Ka sha nyi igbenda nahan se fatyô u den ser Een wase a lu Een hereghe?
1. Yesu yange ôr kwagh u bumun ér nyi, man lu sha ci u nyi?
MBAKRISTU mba mimi mba bumun keng ve ve tesen ér ve mba ôron kwagh u mimi ga. Ityôkyaa yô, mba dondon kwaghwan u Yesu lu wa ne, ér: “Een wen a̱ lu een heregh.” Yange soo ér or a ôr kwagh yô, nan er di nahan vough. Kpa cii man Yesu ôr mkaanem man yô, a vande kaan ér: “De bumun nen mayange ga.” Yange ôr nahan sha u yangen ieren i mbagenev lu a mi sha ayange a na la. Yange ve bum, kpa ve gema ve lu a awashima u eren kwagh u ve bum ér vea er la ga. Er ior kaan ér een shin ei, kpa awashima ve geman luun kposo yô, ve lu tesen ér ve kuma u a na ve jighjigh ga, shi mba a mhen u “ifer.”—Ôr Mateu 5:33-37.
2. Pase er i hii ve ashighe agen ka i lu kwaghbo u bumun ga yô.
2 Kwagh u Yesu ôr la tese ér doo u bumun ga kuaa shinii? Ei he! Er se hen ken ngeren u karen la nahan, Yehova Aôndo man ortom na u jighjigh Aberaham yange ve bum sha akaa a hange hange. Shi Tindi u Aôndo yange tese ér Mbaiserael ve bumun sha u sôron uzayol mbagen. (Eks. 22:10, 11; Num. 5:21, 22) Sha nahan yô, alaghga a gba u Orkristu nana bum ken atejir shighe u nan lu eren shiada yô. Gayô, shighe ugen adooga a gba kpee u Orkristu nana bum sha u tesen mbagenev ér awashima u nan ka u sôron ma zayol. Kpa imba kwagh ne fe eren ga. Shighe u zegepristi kaa ér Yesu a bum ér kwagh u un lu ôron la ka u mimi la, Yesu venda u eren nahan ga, kpa a ôr Mkohol u Mbaajiriv u Mbayuda la kwagh u lu u mimi la jighilii. (Mat. 26:63, 64) Yange gba u Yesu una bum a ma or ga. Nahan kpa, ashighe kpishi yange una soo u tesen ér kwagh u un lu ôron la ka u mimi yô, a kaa ér: “Mimi mimi je, M kaan ne ne.” (Yoh. 1:51; 13:16, 20, 21, 38) De se nenge nen kwagh ugen u se fatyô u henen hen Yesu man Paulu kua mbagenev mba een ve yange luun een la.
YESU VER SE IKYAV I HEMBAN CII
3. Yesu yange tôndo zwa a Ter na ér nyi, man Aôndo di gema er nena?
3 Yesu yange er msen hen Ter na, tôndo zwa ér: ‘Nenge, M va . . . ka sha u eren ishima You, Aôndo.’ (Heb. 10:7) Yesu lu kaan ér una er hanma kwagh u i tsengeôron sha kwagh u vor u ityendezwa la cii, shi una de ér Satan a ‘cagh un ikishinguhar’ kpaa. (Gen. 3:15) I gbe je kpa orumace ugen nan ngu a lumun u tôôn imba uikya la ga. Yehova yange ôr kwagh sha, u a tese ér a na Wan na jighjigh yô. Yange kegh iyol ér wan na a bum ve una na un jighjigh ga.—Luka 3:21, 22.
4. Yesu yange de ér een na a lu een heregh nena?
4 Een u Yesu yange luun een hanma shighe cii. Yange ôron a ôr kwagh tseegh ga, kpa eren sha mi. Yange de ér ma kwagh a dan un ishima sha tom u Aôndo na un, ú pasen loho u dedoo u Tartor u Aôndo, shi geman ior mba Ter na urugh ve la sha u ve hingir mbahenen ga. (Yoh. 6:44) Bibilo pase er Yesu yange a tôndo zwa shi a kure uityendezwa nav yô, ken mkaanem man, ér: “Uityendezwa mba Aôndo cii, ken a Na yô, ka een.” (2 Kor. 1:20) Sha kpôô yô, Yesu ver se ikyav i hemban cii, gadia yange kure hanma ityendezwa i er a Ter na cii. Hegen se time sha kwagh u orgen, u yange kav Yesu sha afatyô na cii yô.
PAULU DE ÉR EEN NA A LU EEN HEREGH
5. Ka ikyav i nyi Paulu a ver se?
5 Shighe u i yilan Paulu ér Saulu la, Yesu, u i nder un shin ku ken iengem la, ande hen a na ken mpase u sha mnenge, sha u una yange un u tôvon mbahenen nav a ican yô. Nahan Saulu pine ér: ‘M̱ er nana, Tere?’ (Aer. 22:10) M-ande u Yesu hen Saulu ne na yô, Saulu gema ishima, i er un batisema shi lumun u eren tom u i na un ér a za er shiada sha kwagh u Yesu hen atôatyev la. Hii hen shighe la je, Paulu za hemen u yilan Yesu ér “Ter” na, shi a za hemen u ungwan imo i Yesu sha ayange a uma na shin tar cii. (Aer. 22:6-16; 2 Kor. 4:5; 2 Tim. 4:8) Yesu yange kaa a ior mbagenev ér: “Inja na nan man ne yerem ner, Tere! Tere! man ne eren akaa a M kaan ga?” Kpa Paulu yô, lu er ambaaior la nahan ga. (Luka 6:46) Kwagh ne tese ér Yesu soo ér mba ve lumun ér un ngu Ter ve cii, ve eren akaa a ve tende zwa u eren la, er Paulu eren nahan.
6, 7. (a) Paulu yange tamber u zan ken Korinte sha ci u nyi, man mbapuunakaa mba yange ve huna mimi u Paulu la lu a ishô ga sha ci u nyi? (b) Doo u se nengen mba ve hemen hen atô wase la nena?
6 Paulu yange pase loho u dedoo u Tartor ken veghertar u Ashia u Kiriki la zan zan za nyôr ken Yuropa, lu veren atôônanongo shi hiden sôron a. Kwagen la, gba u una bum sha u tesen ér kwagh ugen u yange nger yô lu u mimi. (Gal. 1:20) Zum u mbapuunakaa mbagenev ken gar u Korinte wa un kwagh iyol ér ngu a mimi iyol ga yô, a nger kwagh sha u paan iyol na ér: “Aôndo ka u jighjigh, kwaghôron wase a ven lu “een” vea “ei” imôngo ga.” (2 Kor. 1:18) Shighe u Paulu nger kwagh ne la, yange undu gar u Efese, lu karen ken Masedonia sha u una yem ken Korinte yô. Kera yô, vande wan ken ishima ér una hide a za ken Korinte, cii ve una mase yemen ken Masedonia ye. (2 Kor. 1:15, 16) Kpa er mbatamen mba ningir sha nyian kpa ka ve er nahan, ashighe agen ka ve bunde zende. Kpa mba bundu zende sha ityôkyaa i ikyoogh ga ze, ka i gba hange hange ve ve er nahan ye. Paulu yange tamber zende na la sha ci u mkpeyol u tiônnongo. Er nan se fe nahana?
7 Cii man Paulu mough zende na yô, ibaver va nyôr a na ér mpav ngu ken tiônnongo u ken Korinte la, shi ve de idya kpa ngi zan hemen ker. (1 Kor. 1:11; 5:1) Nahan Paulu nger washika na u hiihii hen Mbakorinte, wa ve kwagh taveraa sha u kôôm ieren ne. Kwagh ne na yô, Paulu kera mough ken Efese jighilii yem ken Korinte ga. Yange na anmgbianev nav shighe ér ve dondo kwaghwan na la, sha er una zaan u za sôron ve yô, vea hemba zuan a ishimataver yô. Paulu nger ken washika la pase ve er i lu sha ci ve un kera ve zende la er yange un wa ishima nahan ga yô. A kaa ér: “Kpa m ngu yilan Aôndo shiada sha uma wam mer, ka sha u yiman ne a yima je m kera ve ken Korinte ga ye.” (2 Kor. 1:23) Mayange se lu nen er ior mba yange ve puun Paulu la nahan ga, kpa se naan nen ior mba ve lu hemen hen atô wase la icivir tsung je. Se lu nen mba dondon ikyav i Paulu, er un kpa dondo Kristu nahan.—1 Kor. 11:1; Heb. 13:7.
MBAGENEV MBA “EEN” VE LU EEN HER LA
8. Rebeka ver se ikyav i nyi?
8 Zum u wanakiriki u Aberaham soo u vôson Rebeka za nan Isaka la, ngô u Rebeka man anmgbian na u nomso pine Rebeka kwagh u a soo yô, tsô a kaa ér: ‘Me yem.’ (Gen. 24:58) Yange kegh iyol u zan zende u kuman ukilomita 800 vea orvannya ve ne, sha u za hingir kwase u Isaka, wan u Aberaham. (Gen. 24:50-58) Een u Rebeka yange lu een her, shi za hingir kwase u Isaka, u cian Aôndo kpaa. Sha ayange a uma na cii, tsaan ken utenti ken tar u ityendezwa la. Nahan Yehova ver un doo doo, shi lu ken tsombor na i va mar Yesu Kristu, u a lu vor u ityendezwa la ye.—Heb. 11:9, 13.
9. Rutu yange er sha mkaanem nam vough nena?
9 Shighe u Naomi mough ken tar u Moabi lu hiden ken Betelehem la, ônkasev mba Moabi, Rutu man Orpa, mba ve lu kasev mba ônov mba Naomi la, zer kaan a na ér: ‘Ei, sé yem a we imôngo hen ior ou.’ (Rutu 1:10) Ken masejime yô, Orpa hide yem hen ior nav, sha ci u Naomi kaa a ve var var ér ve de undun tar ve ga. Kpa Ei u Rutu lu Ei heregh. (Ôr Rutu 1:16, 17.) Yange var a Naomi, gema undu tsombor na man kwaghaôndo u aiegh u ken tar u Moabi la gbem sha won. Yange civir Yehova sha ayange a uma na cii, nahan zua a injar. Ngu môm ken kasev mba utaan mba i ter ati ve ken takerada u Mateu, ape i er kwagh u tsombor u Yesu la.—Mat. 1:1, 3, 5, 6, 16.
10. Yesaia ver se ikyav i dedoo nena?
10 Yange i tese Yesaia mpase u sha mnenge, a nenge a Yehova tema sha ikyônough nagh ki torough. Er Yesaia lu nengen mpase ne her la, a ungwa Yehova pine ér: “Ka an Me tindi nan, man ka an nana za sha ci Wasa?” Tsô Yesaia kaa ér: ‘Mo ne, tindim.’ (Yes. 6:8) Yehova lu pinen or u nana za lam sha ci na, nana pase ior nav mba ve taver ityough yum la ilyoho na yô. Een u Yesaia lu Een heregh. Yange lu profeti u Aôndo hemba anyom 46, lu pasen ér Aôndo una tsaha ior nav mba ve vende u geman ishima la, shi lu pasen ér Aôndo una shi a hide a ve ken tar ve, sha er vea civir un sha mimi yô.
11. (a) Er nan ve i lu hange hange u se eren kwagh u se tende zwa u erene? (b) Ka unô nahan ieren ve i lu icintan hen a vese?
11 Yehova na i nger kwagh u ior mba se ter sha heen ne ken Mkaanem nam sha ci u nyi? Man u̱ den ser Een wase a lu Een heregh la ka kwagh u hange hange nena je? Bibilo ôr kwagh u “mbalun a jighjigh ga” ér “ve kuma ku.” (Rom. 1:31, 32) Farao, tor u Igipiti man Sedekia, tor u Yuda man Anania man Safira cii mba ken ior mba yange ve ver ikyav i bo, mba Bibilo i tese ér Een ve yange lu Een heregh ga yô. Ve cii yange kwagh za a ve doo ga, nahan ieren ve la hingir icintan hen a vese.—Eks. 9:27, 28, 34, 35; Esek. 17:13-15, 19, 20; Aer. 5:1-10.
12. Ka nyi ia wase se ve Een wase una luun Een hereghe?
12 Er se lu “ken ayange a masejime” yô, se mba hen atô u “mbalun wang ga,” mba ‘sha ashe yô, ve lu a mlu u civir Aôndo, kpa ve gem ve nyiman agee la’ yô. (2 Tim. 3:1-5) Gba u se palegh ujende mba bov er se fetyô la cii. Kpa se gema se kohol imôngo a mba Een ve a lun Een heregh la hanma shighe cii.—Heb. 10:24, 25.
SHIGHE U I HEMBE LUN HANGE HANGE U SE KAA SER EEN YÔ
13. Ka hanma shighe i hembe lun hange hange u ordondon u Yesu nana kaa ér Eene?
13 Iceghzwa i hemban cii i or nana fatyô u eren yô, ka u tseghan iyol i nan sha ci u Aôndo. Mba ve soo u nyiman iyol ve, hingir mbahenen mba Yesu cii, ka i pine ve acin atar, ér ve pase awashima ve ken igbar sha u kaan ér Een. (Mat. 16:24) Shighe u mbatamen uhar ka vea tema vea or sha u tôvon fan, aluer nan soo u hingir orpasenkwagh u nan lu a er batisema ga yô, ka ve pine or la ér, “Mimi je, ú soo u hingir Orshiada u Yehovaa?” Or la ka nana seer vesen ken jijingi, shi nana soon ér nana er batisema yô, mbatamen ve tema a nan ve pine nan ér, “Ú tsegha iyol sha ci u Yehova ken msen vee?” Shi sha iyange i batisema la, ka i pine or la ér, “Ú gema ishima sha asorabo ou shi ú tsegha iyol you sha ci u Yehova wer u er ishima na sha ci u nagh ku Yesu Kristu a ne la vee?” Nahan mba i lu u a er ve batisema la ve kaa ér Een sha ishigh ki mbashiada, sha u tesen ér ve er iceghzwa a Aôndo ér vea civir un gbem sha won.
14. Doo u se tôôn ian ashighe ashighe se pinen iyol yase ser nyi?
14 Wea civir Yehova anyom imôngo shin wea sember eren batisema kpa, doo u ú tôôn ian ashighe agen u pinen iyol you wer: ‘M ngu eren sha Een wam u hemban lun a inja cii la, er Yesu nahan kpa? M ngu ungwan imo i Yesu sha u veren tom u pasen kwagh shi geman ior hingir mbahenen la hiihii ken uma wam kpa?’—Ôr 2 Mbakorinte 13:5.
15. Ter akaa agen a se eren ken uma, a i lu hange hange u se de ser Een wase a lu Een heregh sha a yô.
15 Aluer se mba kuren iceghzwa i yange se er a Yehova cii man i er se batisema la yô, á tese ér akaa a hange hange agen kpa kape se lu jighjigh sha a je la. U tesen ikyav yô, u er kwase, shin u er nomo? Yô, za hemen u kuren iceghzwa i yange u er wer u wa kwase wou shin nomou ikyo gbem sha won la. Aluer u wa uwegh shin inya wer u er kpenga vea or, shin u wa uwegh shin foom wer u er ma tom ken nongo u Yehova yô, er kwagh u ú tende zwa wer u er la. Aluer icanor lôhô u iwer hen ya u nan, u lumun u zan, man ornyar va lôhô u iwer kpa, umbur wer u vande tôndon zwa a icanor la. Aluer u due kwaghpasen sha uya uya, man u tôndo zwa wer u hide u va sôr ma or yô, Een wou a lu Een heregh. U er nahan yô, Yehova una ver tom wou doo doo.—Ôr Luka 16:10.
ZUA A IWASEN HEN YESU, U A LU ZEGEPRISTI MAN TOR WASE LA
16. Aluer se tôndo zwa man se kera fatyô u eren sha mi ga yô, doo u se er nena?
16 Bibilo kaa ér, er se uumace se yen yô, “se mba nenge gbev sha akaa kpishi,” hemban cii je yô, sha kwaghôron wase. (Yak. 3:2) Aluer se tôndo zwa man se kera fatyô u eren sha mi ga yô, se er nena? Sha ayange a Mbaiserael la, tindi tese ér i zungwe or u nan gbe “bumun gagh sha zwa u nan” la mhôônom. (Lev. 5:4-7, 11) Nyian kpa, Orkristu u nan er imba isholibo la yô, a fatyô u den nan. Aluer se pase Yehova isholibo i se er la jighilii yô, una de se i, ken iti i Yesu Kristu, u a lu Zegepristi la. (1 Yoh. 2:1, 2) Nahan kpa, saa se er kwagh u a tese ér se gema ishima sha mimi la, shi se nôngo sha afatyô wase cii, se sôr zayol u iliam yase i sha ibume i ve a mi la ve, Aôndo una za hemen u lumun se ye. (Anz. 6:2, 3) Sha nahan yô, hemba doon u se vanden henen sha kwagh tsembelee man se ôron ye, sha er se ôr kwagh u se kanshio u eren ga yô.—Ôr Orpasenkwagh 5:2.
17, 18. Ka averen a nyi a lu keghen mba ve tôndon zwa shi ve eren sha mi laa?
17 Mbacivir Yehova mba ve lu nôngon ér vea eren sha mkaanem vem cii, averen nga keghen ve ken hemen mgbeghaa. Iorov 144,000, mba i shigh ve mkurem la, vea zua a uma u kpen ga sha, ape vea “tema tor a [Yesu] sha anyom dubu” ken Tartor na la. (Mpa. 20:6) Kpa ior umiliôn umiliôn mbagenev yô, vea zua a uma u tsôron ken Paradiso shin tar, sha hemen u Kristu. Hen shighe u Yesu una lu hemen ve la, una wase ve vea hingir vough, sha iyol man ken mhen kpaa.—Mpa. 21:3-5.
18 Sha mbee u hemen u Yesu u anyom dubu la, a kar ior ikyaren i masetyô. Mba vea tile sha mimi her la, vea lu ken Paradiso gbem sha won, vea kera huna kwaghôron u or ga. (Mpa. 20:7-10) Hanma Een yô, una lu Een heregh, shi hanma Ei kpa, una lu Ei heregh. Hanma or u nana lu uma hen shighe la cii, nana lu or u kaven Yehova, Ter wase u sha, u a lu “Aôndo u mimi” la.—Ps. 31:5.
[Foto u sha peeji 28 la]
Shighe u i er Yesu batisema la zan zan shighe u kar kpen la, yange kure hanma ityendezwa i er a Ter na cii
[Foto u sha peeji 30 la]
U ngu kuren iceghzwa i yange u er a Yehova la kpa?