MATEO
Mga Study Note—Kabanata 9
sarili niyang lunsod: Tumutukoy sa Capernaum, ang pinakatirahan ni Jesus sa rehiyong iyon. (Mat 4:13; Mar 2:1) Ang lunsod na ito ay malapit sa Nazaret, kung saan siya lumaki; sa Cana, kung saan ginawa niyang alak ang tubig; sa Nain, kung saan binuhay niyang muli ang anak ng isang biyuda; at sa may Betsaida, kung saan makahimala siyang nagpakain ng mga 5,000 lalaki at nagpagaling ng isang bulag.
Nang makita ni Jesus ang pananampalataya nila: Ang paggamit ng panghalip na pangmaramihan na “nila” ay nagpapakitang nakita ni Jesus kung gaano kalaki ang pananampalataya ng buong grupo, hindi lang ng paralitiko.
Anak: Ginamit ni Jesus ang terminong ito para maipadama ang pagmamahal niya.—2Ti 1:2; Tit 1:4; Flm 10.
Alin ba ang mas madali: Mas madali para sa isa na sabihing kaya niyang magpatawad ng kasalanan, dahil hindi nito kailangan ng nakikitang ebidensiya. Pero kailangan ng isang himala para mangyari ang sinabi ni Jesus na Bumangon ka at lumakad, at ito ang magpapatunay na siya ay may awtoridad ding magpatawad ng mga kasalanan. Sa ulat na ito at sa Isa 33:24, iniuugnay ang pagkakasakit sa pagiging makasalanan natin.
Anak ng tao: Tingnan ang study note sa Mat 8:20.
magpatawad ng mga kasalanan dito sa lupa—: Ipinapakita ng gatlang na huminto si Jesus sa kalagitnaan ng sinasabi niya. Pagkatapos, pinatunayan niyang totoo ang sinasabi niya sa pamamagitan ng pagpapagaling sa lalaki sa harap ng maraming tao.
Mateo: Tingnan ang study note sa Mat Pamagat at 10:3.
tanggapan ng buwis: Puwede itong tumukoy sa isang maliit na gusali o puwesto kung saan umuupo ang isang maniningil ng buwis para sa mga kalakal na iniluluwas o inaangkat at sa mga panindang idinaraan ng mga mangangalakal sa isang bayan. Ang tanggapan ng buwis ni Mateo ay nasa Capernaum o malapit dito.
Maging tagasunod kita: Tingnan ang study note sa Mar 2:14.
kumakain: Tingnan ang study note sa Mar 2:15.
sa bahay: Tumutukoy sa bahay ni Mateo.—Mar 2:14, 15; Luc 5:29.
maniningil ng buwis: Tingnan ang study note sa Mat 5:46.
mga makasalanan: Ipinapakita ng Bibliya na lahat ng tao ay makasalanan. (Ro 3:23; 5:12) Kaya mas espesipiko ang pagkakagamit ng terminong ito dito at maliwanag na tumutukoy sa mga taong kilalang makasalanan, halimbawa, mga taong imoral o kriminal. (Luc 7:37-39; 19:7, 8) Ginagamit din noon ang terminong ito para sa mga di-Judio, at itinatawag ito ng mga Pariseo sa mga Judio na hindi sumusunod sa tradisyon ng mga rabbi.—Ju 9:16, 24, 25.
awa at hindi hain: Dalawang beses ginamit ni Jesus ang pananalitang ito mula sa Os 6:6 (dito at sa Mat 12:7). Si Mateo, isang kinamumuhiang maniningil ng buwis na naging malapít na kasamahan ni Jesus, ang tanging manunulat ng Ebanghelyo na nag-ulat ng pagsiping ito at ng ilustrasyon tungkol sa aliping walang awa. (Mat 18:21-35) Itinatampok sa Ebanghelyo niya ang pagdiriin ni Jesus na hindi lang hain ang kailangan, kundi pati ang awa.
nag-aayuno: Tingnan ang study note sa Mat 6:16.
mga kaibigan ng lalaking ikakasal: Lit., “mga anak na lalaki ng silid-kasalan,” isang idyomang tumutukoy sa mga bisita sa kasal, lalong-lalo na sa mga kaibigan ng lalaking ikakasal.
alak sa . . . sisidlang balat: Karaniwan lang noong panahon ng Bibliya na maglagay ng alak sa sisidlang gawa sa balat ng hayop. (1Sa 16:20) Gawa ito sa buong balat ng hayop, gaya ng tupa o kambing. Ang mga lumang sisidlang balat ay lumulutong at hindi na nababanat. Pero ang mga bagong sisidlang balat ay nababanat at lumalaki kaya nakakayanan nito ang pressure na dulot ng gas na inilalabas ng bagong alak habang tumatagal ito.—Tingnan sa Glosari, “Sisidlang balat.”
isang tagapamahala: Ang pangalan ng “tagapamahala” (sa Griego, arʹkhon), na Jairo, ay mababasa sa kaparehong ulat sa Marcos at Lucas, kung saan siya tinawag na isang punong opisyal ng sinagoga.—Mar 5:22; Luc 8:41.
sumubsob sa paanan niya: O “yumukod sa kaniya; nagbigay-galang sa kaniya.”—Tingnan ang study note sa Mat 8:2.
dinudugo: Malamang na isang malala at nagtatagal na sakit sa pagreregla. Ayon sa Kautusang Mosaiko, marumi ang babaeng nasa ganitong kalagayan. Dahil diyan, hindi siya dapat humawak sa iba.—Lev 15:19-27.
Anak: Ang terminong Griego na ginamit dito ay tumutukoy sa isang anak na babae, at sa kaniya lang ginamit ni Jesus ang terminong ito, posibleng dahil maselan ang kalagayan niya at “nanginginig” siya. (Luc 8:47) Wala itong ipinapahiwatig tungkol sa edad ng babae, pero sa paggamit ng ganitong termino, naipakita ni Jesus ang malasakit niya sa babae.
hindi namatay . . . natutulog lang: Tingnan ang study note sa Mar 5:39.
Anak ni David: Nang tawagin nila si Jesus na “Anak ni David,” ipinakita ng mga lalaking iyon na naniniwala silang si Jesus ang tagapagmana ng trono ni David at na siya ang Mesiyas.—Tingnan ang study note sa Mat 1:1, 6.
nagtuturo . . . nangangaral: Tingnan ang study note sa Mat 4:23.
mabuting balita: Tingnan ang study note sa Mat 4:23.
naawa: Ang pandiwang Griego na ginamit dito (splag·khniʹzo·mai) ay may kaugnayan sa salita para sa “bituka” (splagʹkhna), na nagpapahiwatig ng isang damdaming nadarama sa kaloob-looban ng isang tao, isang matinding emosyon. Isa ito sa pinakamapuwersang salita sa Griego para sa pagkadama ng awa.
sugatán: Ang salitang Griego para dito ay literal na nangangahulugang “nabalatan,” na lumalarawan sa mga tupang nagkasugat-sugat dahil sa pag-atake ng mababangis na hayop at dahil sa pagpapagala-gala sa lugar na may matitinik na halaman at matutulis na bato. Nang maglaon, ang terminong ito ay nangangahulugan na ring “minaltrato, sinaktan, sinugatan.”
napabayaan: Inilalarawan nito ang mga tupang ibinagsak, walang kalaban-laban, at pagod na pagod. Ang mga tupang ito ay makasagisag na tumutukoy sa mga taong ipinagtabuyan, pinabayaan, at walang kalaban-laban.