Nakapagtiis Siya sa Kabila ng mga Kabiguan

 1. Bakit punô ng paghihinagpis at pagdadalamhati ang Shilo?

DAMANG-DAMA ni Samuel ang paghihinagpis sa Shilo. Halos bumaha roon ng luha. Ilan kayang kababaihan at mga bata ang tumatangis at nagdadalamhati dahil sa balitang hindi na makauuwi ang kanilang mga ama, asawa, anak, at mga kapatid na lalaki? Ang alam lang natin, 4,000 sundalo ng Israel ang namatay sa isang digmaan laban sa mga Filisteo, at mga 30,000 pa ang namatay nang muli silang matalo ng mga ito.​—1 Sam. 4:1, 2, 10.

2, 3. Anong sunud-sunod na trahedya ang nagdulot ng kahihiyan at nag-alis ng kaluwalhatian sa Shilo?

² Isa lamang ito sa sunud-sunod na trahedya. Ang dalawang napakasamang anak ng mataas na saserdoteng si Eli, sina Hopni at Pinehas, ay nagmartsa palabas ng Shilo dala ang sagradong kaban ng tipan. Ang mahalagang kaban na ito ay sagisag ng presensiya ng Diyos at karaniwang nasa loob ng banal na silid ng tabernakulo​—isang tulad-toldang templo. Pero ngayon, ang Kaban ay dinala ng bayan sa digmaan sa pag-aakalang magsisilbi itong agimat at magbibigay sa kanila ng tagumpay. Ngunit nakuha ng mga Filisteo ang Kaban at pinatay sina Hopni at Pinehas.​—1 Sam. 4:3-11.

³ Sa loob ng daan-daang taon, ang presensiya ng Kaban ay nagdulot ng kaluwalhatian sa tabernakulo sa Shilo. Ngayon ay wala na ito. Nang mabalitaan iyan ng 98-anyos na si Eli, nabuwal siya nang patalikod mula sa kaniyang upuan at namatay. Ang manugang naman niya, na nabiyuda nang araw na iyon, ay namatay sa panganganak. Bago mamatay, sinabi nito: “Ang kaluwalhatian ay lumisan sa Israel tungo sa pagkatapon.” Tunay nga, ang Shilo ay hindi na magiging gaya ng dati.​—1 Sam. 4:12-22.

 4. Ano ang tatalakayin natin sa kabanatang ito?

⁴ Paano haharapin ni Samuel ang matitinding kabiguang ito? Mananatili kayang matatag ang pananampalataya niya para matulungan ang isang bayan na wala nang proteksiyon at pagsang-ayon ni Jehova? Yamang lahat tayo ay maaaring mapaharap sa mga problema at kabiguang susubok sa ating pananampalataya, tingnan natin kung ano pa ang matututuhan natin kay Samuel.

5, 6. Saan nakapokus ang ulat ng Bibliya sa loob ng 20 taon, at ano kaya ang pinagkaabalahan ni Samuel nang panahong iyon?

⁵ Ang ulat ng Bibliya ay hindi na ngayon nakapokus kay Samuel kundi sa sagradong Arka. Ipinakikita nito sa atin kung paanong ang mga Filisteo ay nagdusa nang kunin nila ang Arka at napilitang ibalik ito. Nang muling banggitin ng ulat si Samuel, mga 20 taon na ang lumipas. (1 Sam. 7:2) Ano kaya ang pinagkaabalahan niya nang panahong iyon? Tingnan natin ang sinasabi ng Bibliya.

⁶ Nalaman natin na bago ang panahong iyon, “ang salita ni Samuel ay patuloy na dumating sa buong Israel.” (1 Sam. 4:1) At ipinakikita ng ulat na pagkalipas ng panahong iyon, dumadalaw si Samuel sa tatlong lunsod sa Israel taun-taon, upang lutasin ang mga pagtatalo at problema. Pagkatapos, bumabalik siya sa Rama na kaniyang bayan. (1 Sam. 7:15-17) Maliwanag na laging abala si Samuel, maging sa loob ng 20 taóng iyon.

7, 8. (a) Ano ang sinabi ni Samuel sa bayan pagkatapos ng dalawang-dekadang pagtitiyaga? (b) Paano tumugon ang bayan sa katiyakang ibinigay ni Samuel?

⁷ Dahil sa imoralidad at katiwalian ng mga anak ni Eli, gumuho ang pananampalataya ng bayan. Lumalabas na marami ang bumaling sa pagsamba sa mga idolo. Gayunman, pagkatapos ng dalawang-dekadang pagtitiyaga, ganito ang sinabi ni Samuel sa bayan: “Kung buong puso kayong manunumbalik kay Jehova, alisin ninyo ang mga banyagang diyos sa gitna ninyo at gayundin ang mga imahen ni Astoret, at ituon ninyo nang walang maliw ang inyong puso kay Jehova at siya lamang ang inyong paglingkuran, at ililigtas niya kayo mula sa kamay ng mga Filisteo.”​—1 Sam. 7:3.

⁸ Ang “kamay ng mga Filisteo” ay naging mabigat sa bayan. Dahil halos talo na nila ang hukbo ng Israel, inakala ng mga Filisteo na kaya na nilang lupigin ang bayan ng Diyos. Subalit tiniyak ni Samuel sa bayan na magbabago ang mga bagay-bagay kung manunumbalik sila kay Jehova. Gusto kaya nilang gawin iyon? Laking tuwa ni Samuel nang alisin nila ang kanilang mga idolo at “kay Jehova na lamang naglingkod.” Nagpatawag si Samuel ng pagtitipon sa Mizpa, isang bayan sa bulubunduking lupain sa hilaga ng Jerusalem. Doon, nag-ayuno ang mga tao at pinagsisihan ang pagsamba nila sa mga idolo.​—Basahin ang 1 Samuel 7:4-6.

 9. Anong pagkakataon ang sinamantala ng mga Filisteo, at paano tumugon ang bayan ng Diyos sa nakaambang panganib?

⁹ Gayunman, nalaman ng mga Filisteo ang tungkol sa malaking pagtitipong ito at sinamantala ang pagkakataon. Nagpadala sila ng hukbo sa Mizpa upang lipulin ang mga mananamba ni Jehova. Nabalitaan ng mga Israelita ang nakaambang panganib. Sa takot, hinilingan nila si Samuel na ipanalangin sila. Ginawa iyon ni Samuel at naghandog din siya. Nang mismong pagkakataong iyon, dumating sa Mizpa ang hukbo ng mga Filisteo. Pero sinagot ni Jehova ang panalangin ni Samuel. “Nagpakulog [Siya] ng isang malakas na ingay nang araw na iyon laban sa mga Filisteo.”​—1 Sam. 7:7-10.

10, 11. (a) Bakit di-pangkaraniwan ang kulog na pinasapit ni Jehova sa hukbo ng mga Filisteo? (b) Ano ang resulta ng digmaang nagsimula sa Mizpa?

¹⁰ Ang mga Filisteo bang iyon ay parang maliliit na batang tatakbo at magtatago sa likod ng kanilang mga nanay kapag nakarinig ng kulog? Hindi, sila ay matatapang na sundalong sanay sa digmaan. Kaya malamang na di-pangkaraniwan ang kulog na iyon. Bakit kaya? Dahil ba sa nakabibingi ang “malakas na ingay” na iyon? Nagmula ba iyon sa maaliwalas na kalangitan, o dumagundong iyon mula sa mga dalisdis ng burol? Anuman ang dahilan, labis na nalito at natakot ang mga Filisteo. Para silang matatapang na aso na nabahag ang buntot. Nilusob sila ng mga kalalakihan ng Israel mula sa Mizpa, tinalo, at tinugis hanggang sa isang lugar sa timog-kanluran ng Jerusalem, na kilu-kilometro ang layo.​—1 Sam. 7:11.

¹¹ Malaking tagumpay ito para sa bayan ng Diyos. Mula noon hanggang sa katapusan ng pagiging hukom ni Samuel, patuloy na umurong ang mga Filisteo. Naibalik din sa bayan ng Diyos ang mga lunsod nito.​—1 Sam. 7:13, 14.

12. Ano ang ibig sabihin na si Samuel ay “nagpangyari ng katuwiran,” at anong mga katangian ang tumulong sa kaniya na magtagumpay?

¹² Makalipas ang daan-daang taon, isinama ni apostol Pablo si Samuel sa talaan ng tapat na mga hukom at propeta na “nagpangyari ng katuwiran.” (Heb. 11:32, 33) Talagang nakatulong si Samuel para maitaguyod ang mabuti at matuwid sa paningin ng Diyos. Nagtagumpay siya dahil matiyaga siyang naghintay kay Jehova at buong-katapatang ginampanan ang kaniyang atas sa kabila ng mga kabiguan. Naging mapagpahalaga rin siya. Pagkatapos ng tagumpay sa Mizpa, nagpatayo si Samuel ng isang monumento bilang alaala sa pagtulong ni Jehova sa kaniyang bayan.​—1 Sam. 7:12.

13. (a) Anong mga katangian ang kailangan natin para matularan si Samuel? (b) Para sa iyo, kailan dapat linangin ang mga katangiang tulad ng kay Samuel?

¹³ Gusto mo bang ‘magpangyari ng katuwiran’? Kung gayon, makabubuting tularan mo ang pagtitiyaga, pagpapakumbaba, at pagpapahalaga ni Samuel. (Basahin ang 1 Pedro 5:6.) Sino ba naman ang hindi nangangailangan ng mga katangiang ito? Nakatulong kay Samuel na nalinang niya at naipakita ang gayong mga katangian noong bata pa siya, dahil nang maglaon ay napaharap siya sa mas matitinding kabiguan.

14, 15. (a) Anong matinding kabiguan ang dinanas ni Samuel nang siya ay “matanda na”? (b) Iresponsableng ama ba si Samuel na gaya ni Eli? Ipaliwanag.

¹⁴ Nang banggiting muli si Samuel, siya ay “matanda na.” Malalaki na ang kaniyang dalawang anak na sina Joel at Abias, at pinagkatiwalaan niya sila ng pananagutang tulungan siya sa pagiging hukom. Pero nakalulungkot, nagkamali siya sa pagtitiwala sa kanila. Bagaman tapat at matuwid si Samuel, ginamit ng kaniyang mga anak ang kanilang posisyon para sa makasariling interes, anupat binabaluktot ang katarungan at tumatanggap ng suhol.​—1 Sam. 8:1-3.

¹⁵ Isang araw, nagreklamo sa may-edad nang propeta ang matatandang lalaki ng Israel. Sinabi nila: “Ang iyong sariling mga anak ay hindi lumalakad sa iyong mga daan.” (1 Sam. 8:4, 5) Alam kaya ni Samuel ang problema? Walang sinasabi ang ulat. Pero di-tulad ni Eli, tiyak na responsableng ama si Samuel. Si Eli ay sinaway at pinarusahan ni Jehova dahil hindi niya itinuwid ang kasamaan ng kaniyang mga anak at mas pinarangalan ang mga ito kaysa sa Diyos. (1 Sam. 2:27-29) Hindi nakita ni Jehova kay Samuel ang gayong pagkukulang.

16. Ano ang nadarama ng mga magulang na may mga anak na rebelde, at paano makasusumpong ng kaaliwan at patnubay ang mga magulang sa halimbawa ni Samuel?

¹⁶ Hindi binabanggit ng ulat ang matinding kahihiyan, pagkabalisa, o kabiguan na nadama ni Samuel nang malaman niya ang napakasamang paggawi ng kaniyang mga anak. Nakalulungkot, nararanasan din iyan ng maraming magulang. Laganap kasi ngayon ang pagrerebelde sa mga magulang. (Basahin ang 2 Timoteo 3:1-5.) Ang mga magulang na nakararanas ng gayong kirot ay makasusumpong ng kaaliwan at patnubay sa halimbawa ni Samuel. Nanatili siyang tapat sa kabila ng kawalang-katapatan ng kaniyang mga anak. Tandaan, hindi man maabot ng mga salita at disiplina ang puso ng mga anak, malaki ang magagawa ng halimbawa ng mga magulang. At gaya ni Samuel, laging may pagkakataon ang mga magulang na pasayahin ang kanilang Ama, ang Diyos na Jehova.

17. Ano ang hiniling kay Samuel ng matatandang lalaki ng Israel, at ano ang reaksiyon niya?

¹⁷ Napakalaki ng epekto ng pagiging sakim at makasarili na ipinakita ng mga anak ni Samuel. Sinabi ng matatandang lalaki ng Israel kay Samuel: “Ngayon ay mag-atas ka para sa amin ng isang hari upang humatol sa amin gaya ng lahat ng mga bansa.” Nadama ba ni Samuel na inaayawan na siya ng bayan? Kung tutuusin, napakatagal na niyang naglilingkod bilang hukom sa bayan ni Jehova. Ngayon, ang gusto nilang maging hukom ay hindi lang isang propeta na gaya ni Samuel kundi isang hari. May mga hari ang mga bansa sa palibot nila, at gusto rin ng mga Israelita ng isang hari! Ano ang reaksiyon ni Samuel? Mababasa natin na “ang bagay na iyon ay masama sa paningin ni Samuel.”​—1 Sam. 8:5, 6.

18. Paano inaliw ni Jehova si Samuel at kasabay nito’y ipinakita kung gaano kabigat ang kasalanan ng Israel?

¹⁸ Pansinin ang sagot ni Jehova nang idulog ito ni Samuel sa panalangin: “Makinig ka sa tinig ng bayan may kinalaman sa lahat ng sinasabi nila sa iyo; sapagkat hindi ikaw ang itinatakwil nila, kundi ako ang itinatakwil nila mula sa pagiging hari sa kanila.” Tiyak na nakaaliw ito kay Samuel, pero napakalaking insulto sa Diyos na Makapangyarihan-sa-lahat ang ginawa ng bayan! Sinabi ni Jehova sa kaniyang propeta na babalaan ang mga Israelita na malaki ang magiging kabayaran ng pagkakaroon ng isang haring tao. Nang babalaan sila ni Samuel, iginiit nila: “Hindi, kundi isang hari ang mamamahala sa amin.” Palibhasa’y masunurin sa kaniyang Diyos, pinahiran ni Samuel ang haring pinili ni Jehova.​—1 Sam. 8:7-19.

19, 20. (a) Paano sinunod ni Samuel ang utos ni Jehova na pahiran si Saul bilang hari ng Israel? (b) Paano patuloy na tinulungan ni Samuel ang bayan ni Jehova?

¹⁹ Paano sumunod si Samuel? Napilitan lang ba siya? Masama ba ang loob niya? Hinayaan ba niyang lasunin ng kabiguan ang kaniyang puso at mag-ugat dito ang hinanakit? Maaaring iyan ang maging reaksiyon ng marami, ngunit hindi ganiyan si Samuel. Pinahiran niya si Saul at kinilalang ito ang pinili ni Jehova. Hinalikan niya si Saul, isang tanda ng pagtanggap at pagpapasakop sa bagong hari. At sinabi niya sa bayan: “Nakikita ba ninyo ang isa na pinili ni Jehova, na walang sinuman ang tulad niya sa gitna ng buong bayan?”​—1 Sam. 10:1, 24.

²⁰ Hindi mga kapintasan ang tiningnan ni Samuel, kundi ang mabubuting katangian ng taong pinili ni Jehova. Kung tungkol sa kaniyang sarili, nagpokus si Samuel sa kaniyang rekord ng katapatan sa Diyos sa halip na sa pagsang-ayon ng mga taong pabagu-bago ang isip. (1 Sam. 12:1-4) Buong-katapatan din niyang ginampanan ang kaniyang atas na payuhan ang bayan ng Diyos tungkol sa mga bagay na magsasapanganib sa kanilang espirituwalidad at patibayin sila na manatiling tapat kay Jehova. Tumagos sa puso nila ang payo ni Samuel kaya nakiusap sila sa kaniya na ipanalangin sila. Ganito ang magandang sagot ni Samuel: “Malayong mangyari, sa ganang akin, na magkasala laban kay Jehova sa pamamagitan ng pagtigil sa pananalangin alang-alang sa inyo; at ituturo ko nga sa inyo ang mabuti at tamang daan.”​—1 Sam. 12:21-24.

21. Paano makatutulong ang halimbawa ni Samuel sakaling sumamâ ang loob mo dahil hindi ikaw ang binigyan ng posisyon o pribilehiyo?

²¹ Naranasan mo na bang sumamâ ang loob dahil hindi ikaw ang pinili para sa isang posisyon o pribilehiyo? Ang halimbawa ni Samuel ay mariing paalaala na hindi natin dapat hayaang mag-ugat sa ating puso ang inggit o hinanakit. (Basahin ang Kawikaan 14:30.) Ang Diyos ay maraming kapaki-pakinabang at kasiya-siyang gawain para sa bawat isa sa kaniyang tapat na mga lingkod.

22. Bakit tama na maganda ang naging impresyon ni Samuel kay Saul?

²² Tama naman na maganda ang naging impresyon ni Samuel kay Saul. Kahit matangkad si Saul at makisig, malakas ang loob at maabilidad, siya ay mapagpakumbaba. (1 Sam. 10:22, 23, 27) Bukod sa mga katangiang iyan, mayroon siyang mahalagang kaloob na kalayaang magpasiya​—ang kakayahang pumili ng kaniyang landasin sa buhay at gumawa ng sariling desisyon. (Deut. 30:19) Ginamit ba niya ito nang tama?

23. Anong mahalagang katangian ang unang naiwala ni Saul, at paano siya nagpakita ng pagiging mapagmataas?

²³ Nakalulungkot, kapag nakatikim ng kapangyarihan ang isang tao, kadalasan nang kapakumbabaan ang unang nawawala. Di-nagtagal, naging mapagmataas si Saul. Pinili niyang suwayin ang iniutos ni Jehova sa pamamagitan ni Samuel. Minsan, nainip si Saul kaya siya na ang naghandog ng hain na ihahandog sana ni Samuel. Matindi siyang itinuwid ni Samuel at inihula na ang paghahari ay hindi mananatili sa angkan niya. Sa halip na matuto ng leksiyon, lalo pang naging masuwayin si Saul.​—1 Sam. 13:8, 9, 13, 14.

24. (a) Paano sinuway ni Saul si Jehova noong nakikipagdigma siya laban sa mga Amalekita? (b) Paano tumugon si Saul nang ituwid siya, at ano ang pasiya ni Jehova?

²⁴ Sa pamamagitan ni Samuel, inutusan ni Jehova si Saul na makipagdigma sa mga Amalekita at patayin ang ubod-samang hari nito na si Agag. Pero hindi pinatay ni Saul si Agag at kinuha niya ang pinakamaiinam sa mga samsam na dapat sana’y sinunog o pinatay. Nang ituwid siya ni Samuel, ipinakita niyang hindi na siya ang dating Saul. Sa halip na mapagpakumbabang tanggapin ang pagtutuwid, nagmalinis pa siya, ipinagmatuwid ang kaniyang ginawa, iniwasan ang isyu, at sinisi ang bayan. Nang tanggihan ni Saul ang disiplina at ikatuwirang ihahandog naman kay Jehova ang ilang samsam, binigkas ni Samuel ang kilaláng pananalitang ito: “Narito! Ang pagsunod ay mas mabuti kaysa sa hain.” Lakas-loob na sinaway ni Samuel ang lalaking ito at sinabi sa kaniya ang pasiya ni Jehova: Ang paghahari ay aalisin kay Saul at ibibigay sa iba​—sa isang mas mabuting tao.a​—1 Sam. 15:1-33.

25, 26. (a) Bakit nagdalamhati si Samuel para kay Saul, at paano may-kabaitang itinuwid ni Jehova ang Kaniyang propeta? (b) Ano ang natutuhan ni Samuel nang pumunta siya sa bahay ni Jesse?

²⁵ Lungkot na lungkot si Samuel sa mga pagkakamali ni Saul. Magdamag siyang umiyak kay Jehova. Nagdalamhati pa nga siya para kay Saul. Gayon na lang ang panghihinayang ni Samuel kay Saul dahil nakita niyang napakalaki ng potensiyal nito. Kaya lang, hindi na ito ang Saul na nakilala niya​—wala na ang kaniyang mabubuting katangian at lumalaban na siya kay Jehova. Ayaw nang makipagkita ni Samuel kay Saul. Pero nang maglaon, may-kabaitang itinuwid ni Jehova ang pangmalas ni Samuel: “Hanggang kailan ka magdadalamhati para kay Saul, gayong itinakwil ko siya mula sa pamamahala bilang hari sa Israel? Punuin mo ng langis ang iyong sungay at yumaon ka. Isusugo kita kay Jesse na Betlehemita, sapagkat naglaan ako mula sa kaniyang mga anak ng isang hari para sa akin.”​—1 Sam. 15:34, 35; 16:1.

²⁶ Ang katuparan ng layunin ni Jehova ay hindi nakadepende sa di-sakdal na mga tao, na kung minsan ay di-tapat. Masira man ang katapatan ng isa, makahahanap si Jehova ng ibang magsasagawa ng Kaniyang kalooban. Kaya hindi na nagdalamhati ang matanda nang si Samuel. Sa utos ni Jehova, pumunta si Samuel sa bahay ni Jesse sa Betlehem, kung saan nakilala niya ang makikisig na anak na lalaki nito. Pero mula pa lang sa panganay, pinaalalahanan na ni Jehova si Samuel na huwag tumingin sa pisikal na mga katangian. (Basahin ang 1 Samuel 16:7.) Sa wakas, nakilala ni Samuel ang bunsong anak na lalaki, ang pinili ni Jehova​—si David!

27. (a) Ano ang lalong nagpatibay sa pananampalataya ni Samuel? (b) Ano ang masasabi mo sa halimbawang ipinakita ni Samuel?

²⁷ Sa huling mga taon ng buhay ni Samuel, napatunayan niyang tama ang pasiya ni Jehova na palitan ni David si Saul. Napunô ng inggit si Saul, anupat gusto niyang patayin si David, at naging apostata rin siya. Samantala, si David ay nagpakita ng magagandang katangian​—lakas ng loob, integridad, pananampalataya, at pagkamatapat. Noong malapit nang mamatay si Samuel, lalo pang tumibay ang kaniyang pananampalataya. Nakita niyang kayang lutasin ni Jehova ang lahat ng problema o gawin pa nga itong pagpapala. Nang maglaon, namatay si Samuel sa edad na halos sandaan, anupat nanatiling tapat sa buong buhay niya. Hindi nga kataka-takang nagdalamhati ang buong Israel! Sa ngayon, makabubuting itanong ng mga lingkod ni Jehova, ‘Tutularan ko ba ang pananampalataya ni Samuel?’