ETSA TUMELO YA BONE
O ne A “Tsamaya le Modimo wa Boammaaruri”
NOA o ne a tlhamalala a bo a otlolola mesifa ya gagwe e e botlhoko. Akanya ka ene a dutse mo mosipuring, a ikhutsa mo tirong ya gagwe, a lebile moago o mogolo wa araka. Go ne go utlwala monko wa sekontere se se mogote; go utlwala modumo wa dithulusu tse di betlang logong. Go tswa fa a neng a le teng, Noa o ne a kgona go bona bomorwawe ba dira ka natla mo dikarolong tse di farologaneng tsa moago o mogolo wa logong. Bomorwawe, basadi ba bone le mosadi wa gagwe yo o rategang, botlhe ba ntse ba dira ka natla mo tirong eno ka masome a dingwaga. Ba ne ba setse ba dirile tiro e ntsi ya go aga mme ba ne ba sa ntse ba lebane le tiro e e seng kana ka sepe!
Batho ba kgaolo ya bone ba ne ba akanya gore ke dieleele. Fa ba ntse ba tsweletse ka go aga araka, batho ba ne ba tswelela ba ba tshega fa ba akanya ka morwalela o o tla khurumetsang lefatshe lotlhe. Masetlapelo a Noa a neng a ba tlhagisa ka one a ne a lebega a le kgakala, go lebega e le selo se se ka se diregeng! Ba ne ba sa tlhaloganye gore ke eng fa monna yono a ka fetsa nako e ntsi ya botshelo jwa gagwe—le ya matshelo a ba lelapa la gagwe—a dira selo se se se nang tlhaloganyo jaana. Le fa go ntse jalo, Modimo wa ga Noa, Jehofa, o ne a sa mo lebe jalo.
Lefoko la Modimo la re: “Noa o ne a tsamaya le Modimo wa boammaaruri.” (Genesise 6:9) Seo se ne se kaya eng? Ga go reye gore Modimo o ne a tsamaya mo lefatsheng e bile ga go reye gore ka tsela nngwe Noa o ne a ya legodimong. Go na le moo, Noa o ne a ikobela Modimo wa gagwe e bile o ne a mo rata thata mo e leng gore go ne go ntse jaaka e kete ene le Jehofa ba tsamaya mmogo jaaka ditsala. Dingwaga di le dikete moragonyana, Baebele e ne ya re ka Noa: “Ka tumelo [ya gagwe] o ne a bontsha fa lefatshe le le molato.” (Bahebera 11:7) O ne a dira seo jang? Re ka ithuta eng mo tumelong ya gagwe gompieno?
MONNA YO O SE NANG MOLATO MO LEFATSHENG LE LE BOIKEPO
Noa o ne a golela mo lefatsheng le le neng le sulafalela go ya pele. Le ne le le bosula mo motlheng wa mogologolwane wa gagwe e bong Enoke, monna yo mongwe yo o siameng yo o neng a tsamaya le Modimo. Enoke o ne a boleletse pele gore letsatsi la katlholo le tla wela batho ba ba boikepo. Mme jaanong, mo motlheng wa ga Noa, boikepo bo ne bo etegetse. Tota e bile, go ya ka Jehofa, lefatshe le ne le senyegile, ka gonne le ne le tletse thubakanyo. (Genesise 5:22; 6:11; Jude 14, 15) Ke eng se se dirileng gore dilo di nne maswe jaana?
Go ne ga nna le bomadimabe jo bogolo mo go bomorwa Modimo ba semoya, baengele. Mongwe wa bone o ne a setse a tsuologetse Jehofa, a nna Satane Diabolo ka go senya Modimo leina le go raela Adame le Efa gore ba dire boleo. Mo motlheng wa ga Noa, baengele ba bangwe ba ne ba simolola go tsuologela molao wa ga Jehofa. Baengele ba ne ba tlogela kabelo ya bone e ba e neilweng ke Modimo kwa legodimong, mme ba tla mo lefatsheng, ba ikapesa mebele ya batho ba bo itseela basadi ba bantle gore e nne ba bone. Baengele bao ba ba tsuologileng ba ba pelotshetlha ba ne ba na le tlhotlheletso e e bosula thata mo bathong.—Genesise 3:1-5; 6:1, 2; Jude 6, 7.
Mo godimo ga moo, fa baengele ba ba ikapesitseng mebele ya batho ba kopana ka tsela e e seng ya tlholego le basadi ba batho, ba ne ba dira gore go nne le bana ba diganka ba ba neng ba goletse kwa godimo e bile ba le maatla ka tsela e e feteletseng. Baebele ya re ke Banefilime, lefoko le fa le tsewa fela jaaka le ntse le kayang ba ba digang ba bangwe. Banefilime bano, ba e leng batho ba ba kgerisang ba bangwe setlhogo, ba ne ba oketsa bosetlhogo mo lefatsheng. Ga go gakgamatse go bo Mmopi a ne a bona gore “bosula jwa motho bo ne bo le bogolo mo lefatsheng le tshekamelo nngwe le nngwe ya dikakanyo tsa pelo ya gagwe e ne e le bosula fela ka dinako tsotlhe.” Jehofa o ne a ikemisetsa go tlosa batho bao ba ba boikepo mo dingwageng di le 120.—Genesise 6:3-5.
Akanya fela o tshwanelwa ke go godisa lelapa mo lefatsheng le le ntseng jalo! Le fa go ntse jalo, Noa o ne a dira jalo. O ne a bona mosadi yo o siameng. Fa Noa a sena go nna dingwaga di le 500, mosadi wa gagwe o ne a mo tsholela barwa ba le bararo—Sheme, Hame le Jafetha.a Batsadi bano ba ne ba tshwanelwa ke go sireletsa basimane ba bone mo tlhotlheletsong e e bosula e ba neng ba tshela mo go yone. Basimanyana ba rata go gakgamalela banna “ba ba thata” le “ba ba tumileng”—mme ke se Banefilime ba neng ba le sone. Noa le mosadi wa gagwe ba ne ba ka se kgone go sireletsa basimane ba bone go utlwa dipego tsotlhe tse di bosula ka diganka tseno mme ba ne ba kgona go ba ruta boammaaruri jo bo amang pelo ka ga Jehofa Modimo, yo o tlhoileng boikepo jotlhe. Ba ne ba tshwanelwa ke go thusa basimane ba bone gore ba itse gore Jehofa o utlwisiwa botlhoko ke thubakanyo le botsuolodi jwa lefatshe.—Genesise 6:6.
Batsadi gompieno ba ka tswa ba tlhaloganya se Noa le mosadi wa gagwe ba neng ba lebane le sone. Lefatshe la rona le lone le tletse ka thubakanyo le botsuolodi. Tota le boitlosobodutu jo bo direlwang bana bo tletse ka dilo tseno. Batsadi ba ba botlhale ba dira sotlhe se ba ka se kgonang go lwantsha ditlhotlheletso tse di ntseng jalo ka go ruta bana ba bone ka Modimo wa kagiso, Jehofa, yo ka letsatsi lengwe a tla fedisang thubakanyo yotlhe. (Pesalema 11:5; 37:10, 11) Batsadi ba ka kgona go atlega! Noa le mosadi wa gagwe ba ne ba atlega. Basimane ba bone ba ne ba gola go nna banna ba ba siameng mme ba ne ba nyala basadi ba le bone ba neng ba ikemiseditse go baya Modimo wa boammaaruri, Jehofa, kwa pele mo matshelong a bone.
“ITIRELE ARAKA”
Ka letsatsi le lengwe, botshelo jwa ga Noa bo ne jwa fetogela ruri. Jehofa o ne a bua le motlhanka wa gagwe yo o rategang mme a mmolelela gore o ikaeletse go fedisa lefatshe la motlha oo. Modimo o ne a laela Noa jaana: “Itirele araka ka dikgong tsa setlhare sa boroku.”—Genesise 6:14.
Araka eno e ne e se sekepe, jaaka bangwe ba akanya. E ne e se na karolo e e kwa pele ya sekepe e bile e ne e se na mogatla wa sekepe, letlhomesetso la sekepe kgotsa setsamaisasekepe—e bile e ne e sa obega. Tota e ne e le letlole kgotsa lebokoso le legolo. Jehofa o ne a naya Noa dilekanyo tse di tlhomameng tsa araka le dintlha dingwe tse di malebana le tsela e e tla lebegang ka yone le dikaelo tsa go e tshasa ka sekontere ka fa teng le ka fa ntle. Mme o ne a naya Noa lebaka leno la go bo a tshwanetse go dira jalo: “Ke tlisa morwalela wa metsi mo lefatsheng . . . Sengwe le sengwe se se mo lefatsheng se tla swa.” Le fa go ntse jalo, Jehofa o ne a laela Noa jaana: “O tsene mo teng ga araka, wena le bomorwao le mosadi wa gago le basadi ba bomorwao ba na le wena.” Gape Noa o ne a tshwanetse go tlisa mofuta mongwe le mongwe wa diphologolo. E ne e tla nna fela ba ba mo teng ga araka ba ba tla falolang Morwalela!—Genesise 6:17-20.
Noa o ne a lebane le tiro e kgolo thata. Araka eno e ne e tshwanetse go nna kgolo thata—boleele jwa dimetara di le 133, bophara jwa dimetara di le 22 le bogodimo jwa dimetara di le 13. E ne e le kgolo go gaisa le e leng dikepe dipe tse di dirilweng ka dikgong tse dikgolo thata le e leng tsa segompieno. A Noa o ne a leka go tila kabelo eno, a ngongorega ka dikgwetlho tsa yone kgotsa a leka go fetola dilo go itlhofofaletsa dilo? Baebele e araba jaana: “Noa a dira kafa go sotlhe se Modimo a neng a se mo laetse. A dira fela jalo.”—Genesise 6:22.
Go aga araka go ne ga tsaya masome a dingwaga, gongwe dingwaga di le 40 go ya go di le 50. Ba ne ba tshwanetse go diga ditlhare, ba goga dikota, ba rema mesipuri ba e betla le go e kopanya. Araka e ne e tshwanetse go nna le dikarolo tse tharo tsa boalo, diphaposi di le mmalwa le kgoro ka fa letlhakoreng. Ga go pelaelo gore go ne go na le difensetere kwa godimo le borulelo jo bo neng bo dira setlhoa se se kwa godimonyana fa gare gore metsi a elele mo go jone.—Genesise 6:14-16.
Fa dingwaga di ntse di tsamaya mme araka e ntse e fela, Noa o tshwanetse a bo a ile a itumela thata go bo lelapa la gagwe le ne la mo ema nokeng! Go ne go na le tiro e nngwe e e ka tswang e ne e le thata go gaisa go aga araka. Baebele e re bolelela gore Noa e ne e le “moreri wa tshiamo.” (2 Petere 2:5) Ka jalo, o ne a etelela pele go leka go tlhagisa batho ba ba boikepo ba lefatshe le le bosula leo ka tshenyego e e tlang. Ba ne ba tsibogela seo jang? Moragonyana Jesu Keresete o ne a gakologelwa nako eo a bo a re batho bao “ga ba ka ba tsaya tsia.” O ne a re ba ne ba tshwaregile thata ka dilo tsa botshelo jwa letsatsi le letsatsi—ba ja, ba nwa, ba nyala ba neelwa nyalong—mo e leng gore ga ba a ka ba reetsa Noa. (Mathaio 24:37-39) Ga go pelaelo gore ba le bantsi ba ne ba mo sotla ene le lelapa la gagwe; bangwe ba ka tswa ba ile ba mo tshosetsa le go mo ganetsa ka dikgoka.
Le fa go ntse jalo, Noa le ba lelapa la gagwe ga ba a ka ba ineela. Le fa ba ne ba tshela mo lefatsheng le mo go lone batho ba neng ba ikemiseditse go dira gore go aga araka go lebege go se botlhokwa, e le selo se se se nang tlhaloganyo kgotsa e le boeleele, ba ne ba tswelela ba dira tiro ya bone ka boikanyegi. Malapa a Bakeresete gompieno a ka ithuta go le gontsi ka tumelo ya ga Noa le ba lelapa la gagwe. Aitsane, re tshela mo nakong e Baebele e reng ke ‘metlha ya bofelo’ ya tsamaiso ya lefatshe leno. (2 Timotheo 3:1) Jesu o ne a re motlha wa rona o tla tshwana le nako ya fa Noa a ne a aga araka. Fa batho ba sa kgatlhegele molaetsa o o kaga Bogosi jwa Modimo, ba sotla Bakeresete kgotsa le e leng go ba bogisa, ba tla bo ba dira sentle go gopola Noa. Ga se bone ba ntlha go lebana le dikgwetlho tse di ntseng jalo.
“TSENA . . . MO TENG GA ARAKA”
Go ile ga feta dingwaga di le dintsi mme ka bonya tiro ya go aga araka e ne e fela. Fa Noa a ntse a atamela dingwaga tsa gagwe tsa bo600, o ne a tlhokafalelwa ke batho ba a ba ratang. Rraagwe e bong Lameke, o ne a swa.b Dingwaga di le tlhano moragonyana, rraagwe Lameke, rremogoloagwe Noa e bong Methusela, o ne a swa a le dingwaga di le 969—a nna motho yo o tshetseng lobaka lo loleele go gaisa batho ba go buiwang ka bone mo Baebeleng. (Genesise 5:27) Methusela mmogo le Lameke e ne e le batho ba ba neng ba tshela mo motlheng wa motho wa ntlha e bong Adame.
Mo go one ngwaga oo, tlhogo ya lotso, Noa, o ne a amogela molaetsa o mosha go tswa kwa go Jehofa Modimo: “Tsena, wena le botlhe ba ntlo ya gago, mo teng ga akara.” Ka nako e e tshwanang, Modimo o ne a bolelela Noa gore a tsenye diphologolo tsa mefuta yotlhe mo teng ga araka—ka bosupa le bosupa mo go tse di phepa, tse di ka dirisediwang go ntsha setlhabelo mme tse dingwe tsotlhe a di tsenye ka bobedi.—Genesise 7:1-3.
E tshwanetse ya bo e ne e le sengwe se se sa lebalesegeng. Diphologolo tse di tswang kwa mafelong a a kgakala, di ne tsa ologela mo teng ga araka ka makgolokgolo—di tsamaya, di fofa, di gagaba, di kgobakgoba—tsotlhe ka bogolo, dipopego tse dintsi tse di farologaneng, tse dingwe di le bogale tse dingwe di le bokgwabo. Ga re tlhoke go akanya Noa a leka go di phutha, a mekamekana kgotsa a pateletsa diphologolo tseo tsotlhe tsa naga go tsena mo arakeng e e sa phuthologang. Pego ya re “tsa tsena . . . kwa go Noa mo teng ga araka.”—Genesise 7:9.
Batshwayadiphoso bangwe ba ka nna ba botsa jaana: ‘Selo se se ntseng jalo se ka direga jang? Mme diphologolo tseo tsotlhe di ne tsa kgona jang go nna mmogo ka kagiso mo lefelong le lennye?’ Akanya ka seno: A tota Mmopi wa lobopo a ka palelwa ke go laola diphologolo, a bo a dira gore di nne bokgwabo fa go tlhokega? Gakologelwa, Jehofa ke Modimo yo o ileng a kgaoganya Lewatle le Lehibidu a bo a dira gore letsatsi le eme. A o ne a ka se diragatse tiragalo nngwe le nngwe e e tlhalosiwang mo pegong ya ga Noa? Ga go pelaelo gore o ne a ka kgona, e bile o ne a dira jalo!
Gone ke boammaaruri gore Modimo o ne a ka tlhopha go boloka diphologolo ka tsela e nngwe. Le fa go ntse jalo, ka botlhale o ne a tlhopha tsela e e neng e tla re gakolola kafa a ileng a tshepa ka teng go tswa kwa tshimologong gore batho ba tla kgona go tlhokomela dilo tsotlhe tse di mo lefatsheng. (Genesise 1:28) Batsadi ba le bantsi gompieno ba dirisa pego ya ga Noa go ruta bana ba bone gore Jehofa o tsaya diphologolo le batho ba a ba bopileng ba le botlhokwa.
Jehofa o ne a bolelela Noa gore Morwalela o tla tla mo lobakeng lwa beke. E tshwanetse ya bo e ne e le nako e thata mo lelapeng. Akanya ka tiro ya go tsenya diphologolo le dijo tsa tsone ka thulaganyo mo arakeng mmogo le dithoto tsa lelapa. Mosadi wa ga Noa le basadi ba ga Sheme, Hame le Jafetha ba tshwanetse ba bo ba tshwenyegile thata ka go dira gore ba kgone go tshela mo arakeng.
Go tweng ka batho ba ba neng ba ba dikologile? Ba ne ba sa ntse ba ‘sa tseye tsia’—tota le fa go ne go na le bosupi jwa gore Jehofa o ne a segofatsa Noa le maiteko a a neng a a dira. Ba ne ba bona diphologolo di ologela mo arakeng. Mme ga re a tshwanela go gakgamadiwa ke go bo ba ne ba sa kgatlhege. Gompieno batho ga ba tseye tsia bosupi jo bogolo jo bo leng teng jwa gore gone jaanong re tshela mo malatsing a bofelo jwa tsamaiso ya lefatshe leno. Mme jaaka moaposetoloi Petere a ne a bolelela pele, basotli ka go sotla ga bone ba sotla batho ba ba tsayang tsia tlhagiso ya Modimo. (2 Petere 3:3-6) Ka tsela e e tshwanang, ga go pelaelo gore batho ba ne ba sotla Noa le ba lelapa la gagwe.
Tshotlo eo e ne ya fela leng? Pego e re bolelela gore fa Noa a sena go tsenya ba lelapa la gagwe le diphologolo mo teng ga araka, “Jehofa a tswala kgoro fa a sena go tsena.” Fa e le gore go ne go na le basotli gaufi, ga go pelaelo gore kgato eo e Modimo a e tsereng e ile ya ba didimatsa. Fa e le gore go ne go sa nna jalo, ga go pelaelo gore pula e ne ya ba didimatsa—ka gonne e ne ya na! Mme e ne ya nna e oketsega—e tlatsa lefatshe ka metsi, fela jaaka Jehofa a ile a bolela.—Genesise 7:16-21.
A Jehofa o ne a itumedisiwa ke go swa ga batho ba ba boikepo bao? Nnyaa! (Esekiele 33:11) Go na le moo, o ne a ba naya tshono ya go fetola ditsela tsa bone mme ba dire se se siameng. A gone ba ka bo ba ile ba dira jalo? Tsela e Noa a neng a tshela ka yone e araba potso eo. Ka go tsamaya le Jehofa le go ikobela Modimo mo dilong tsotlhe, Noa o ne a bontsha gore motho a ka kgona go falola. Ka tsela eo, tumelo ya gagwe e ne ya bontsha fa lefatshe la motlha wa gagwe le le molato; e ne ya senola boikepo jwa kokomana ya motlha wa gagwe. Tumelo ya gagwe e ne ya boloka ene le ba lelapa la gagwe. Fa o etsa tumelo ya ga Noa, le wena o ka kgona go ipoloka le go boloka ba o ba ratang. Jaaka Noa, o ka kgona go tsamaya le Jehofa Modimo jaaka tsala ya gago. Mme botsala joo bo ka nnela ruri!
a Batho ba mo motlheng oo wa bogologolo ba ne ba tshela nako e telele thata go feta e rona re e tshelang. Go bonala go tshela nako e telele ga bone go ne go amana thata le go bo ba ne ba le gaufi le maatla le boitekanelo jo Adame le Efa ba kileng ba bo ba na le tsone mme tsa ba latlhegela.
b Lameke o ne a teile morwawe leina a re ke Noa—le le ka tswang le kaya “Go ikhutsa; Kgomotso”—mme o ne a bolelela pele gore Noa o tla diragatsa bokao jwa leina la gagwe ka go etelela batho pele go ikhutsa mo go berekeng ka thata mo mmung o o hutsitsweng. (Genesise 5:28, 29) Lameke ga a ka a tshela go fitlha boporofeti jono bo diragadiwa.