Se re ka Ithutang Sone mo Thapelong e e Baakanyeditsweng Sentle
“A ba bake leina la gago le le galalelang.”—NEH. 9:5.
1. Ke kokoano efe ya batho ba Modimo e re tla tlotlang ka yone, mme go tsoga dipotso dife?
“NANOGANG, bakang Jehofa Modimo wa lona go tswa bosasimologeng go ya bosakhutleng.” Mafoko ano a a itumedisang a ne a buiwa fa go ne go kokoanngwa batho ba Modimo ba bogologolo gore ba rapele thapelo e telele go di gaisa tsotlhe mo Baebeleng. (Neh. 9:4, 5) Ba ne ba kokoane kwa Jerusalema ka 455 B.C.E. mo letsatsing la bo24 la kgwedi ya bosupa ya Sejuda, e leng Tishri. Fa re ntse re sekaseka ditiragalo tsa letsatsi leo le le kgethegileng, ipotse jaana: ‘Ke eng se Balefi ba neng ba tlwaetse go se dira se se dirileng gore tiragalo eo e atlege? Ke dithuto dife tse nka ithutang tsone mo thapelong eno e e baakanyeditsweng sentle?’—Pes. 141:2.
KGWEDI E E KGETHEGILENG
2. Baiseraele ba re tlhometse sekao sefe se se molemo fa ba ne ba kokoane morago ga go agiwa sesha ga dipota tsa Jerusalema?
2 Kgwedi pele ga kokoano e go builweng ka yone fa godimo, Bajuda ba ne ba sa tswa go fetsa go aga sesha dipota tsa Jerusalema. (Neh. 6:15) Batho ba Modimo ba ne ba weditse tiro eo mo malatsing a le 52 fela, mme morago ga foo, ba ne ba tlhoma mogopolo mo dilong tsa semoya. Ka jalo, mo letsatsing la ntlha la kgwedi ya Tishri, ba ne ba phuthega mmogo mo patlelong go tla go utlwa Esera le Balefi ba bangwe ba balela Molao wa Modimo kwa godimo le go o tlhalosa. Malapa otlhe, go akaretsa le “botlhe ba ba botlhale go ka reetsa” ba ne ba ema mme ba reetsa “go simolola fa letsatsi le tlhaba go fitlha ka sethoboloko.” Ruri seo ke sekao se se molemo mo go rona ba re tshwarelang dipokano tsa rona mo Diholong Tsa Bogosi tse dintle! Le fa go ntse jalo, a ka dinako dingwe fa o le mo dipokanong, o iphitlhela o eta ka mogopolo o bo o simolola go akanya ka dilo tse di seng botlhokwa? Fa go le jalo, akanya ka sekai sa Baiseraele bao ba bogologolo ba ba neng ba sa reetse fela mme gape ba ile ba dira gore se ba se reeditseng se ame dipelo tsa bone, mo e leng gore ba ne ba simolola go lela ka ntlha ya diphoso tsa bone tsa go sa ikobele Molao wa Modimo.—Neh. 8:1-9.
3. Ke taelo efe e Baiseraele ba neng ba e ikobela?
3 Le fa go ntse jalo, eo e ne e se nako ya go ipolela maleo phatlalatsa. E re ka e ne e le letsatsi la moletlo, e ne e tshwanetse go nna nako e e itumedisang ya go obamela Jehofa. (Dipa. 29:1) Ka jalo, Nehemia o ne a bolelela batho jaana: “Tsamayang, lo je dilo tse di mafura lo nwe dilo tse di botshe, mme lo romele dingwe tsa tsone kwa go yo a sa baakanyediwang sepe; gonne letsatsi leno le boitshepo mo Moreneng wa rona, mme lo se ka lwa utlwa botlhoko, gonne boipelo jwa ga Jehofa ke kago ya lona e e thata.” Se se itumedisang ke gore batho ba ne ba ikobela taelo eo, mme mo letsatsing leo, batho ba “ipela thata.”—Neh. 8:10-12.
4. Ditlhogo tsa malapa tsa Baiseraele di ne tsa dira eng, mme ke eng se ba ileng ba lemoga gore ke karolo ya botlhokwa ya Moletlo wa Diobo?
4 Mo letsatsing le le latelang, ditlhogo tsa malapa di ne tsa kokoana mmogo go tla go bona kafa setšhaba se ka ikobelang Molao wa Modimo ka gone. Fa ba ntse ba ithuta Dikwalo, ba ne ba lemoga gore mo kgweding ya bosupa ba ne ba tshwanetse go keteka le Moletlo wa Diobo o o neng o konela ka kopano e e masisi go simolola ka letsatsi la bo15 go ya go la bo22 la Tishri, ka jalo, ba ne ba simolola go dira dithulaganyo. Moletlo oo wa Diobo o ne wa atlega thata fa e sa le mo metlheng ya ga Joshua mme wa felela ka “boipelo jo bogolo thata.” Karolo e e botlhokwa thata ya moletlo ono e ne e le go balwa ga Molao wa Modimo phatlalatsa, “letsatsi le letsatsi go simolola ka letsatsi la ntlha go fitlha mo letsatsing la bofelo.”—Neh. 8:13-18.
LETSATSI LA GO IPOLELA MALEO
5. Batho ba Modimo ba ne ba dira eng pele fela ga gore Balefi ba ba rapelele kwa go Jehofa?
5 Malatsi a le mabedi morago ga foo, e ne e le nako e e tshwanetseng ya gore Baiseraele ba ipolele maleo phatlalatsa ka ntlha ya go palelwa ke go ikobela Molao wa Modimo. Leno e ne e se letsatsi la moletlo. Go na le moo, batho ba Modimo ba ne ba itima dijo ba bo ba apara letsela la kgetsi, e le go bontsha khutsafalo. Batho ba ne ba balelwa Molao wa Modimo gape mo e ka nnang diura di le tharo mo mosong. Mo nakong ya thapama, “ba ne ba ipolela le go ikobela Jehofa Modimo wa bone.” Go tswa foo, Balefi ba ne ba dira thapelo e e baakanyeditsweng sentle e e yang kwa Modimong mo boemong jwa batho. —Neh. 9:1-4.
6. Ke eng se se thusitseng Balefi gore ba rapele thapelo e e nang le bokao, mme seno se re ruta eng?
6 Ga go pelaelo gore go bala Molao wa Modimo gangwe le gape go ne ga thusa Balefi gore ba baakanyetse thapelo eo e e nang le bokao. Ditemana tsa ntlha tse di lesome di remeletse mo ditirong tsa ga Jehofa le dinonofo tsa gagwe. Mo karolong ya bofelo ya thapelo eo, gangwe le gape go ne ga gatelelwa ‘kutlwelobotlhoko e kgolo’ ya Modimo mmogo le go amogela gore Baiseraele ba ne ba sa tshwanelege gore ba bontshiwe bopelonomi jo bo ntseng jalo. (Neh. 9:19, 27, 28, 31) Dithapelo tsa rona tse di yang kwa go Jehofa le tsone di tla nna le bokao, fa re dira jaaka Balefi mme letsatsi le letsatsi re tlhatlhanya ka Lefoko la Modimo. Fa re dira jalo, re a bo re letla Jehofa gore a bue le rona pele ga re mo rapela re mmolelela sotlhe se re amegileng ka sone.—Pes. 1:1, 2.
7. Ke eng se Balefi ba neng ba se kopa Modimo, mme re ithuta eng mo go seo?
7 Thapelo eno e na le kopo e le nngwe fela e e neng e dirwa ka boingotlo. E fitlhelwa mo karolong ya bofelo ya temana ya 32, e e reng: “Jaanong, tlhe Modimo wa rona, Modimo yo mogolo, yo o thata le yo o boitshegang, yo o bolokang kgolagano le bopelonomi jwa lorato, o se ka wa letla bothata jotlhe jo bo tletseng rona, dikgosi tsa rona, dikgosana tsa rona le baperesiti ba rona le baporofeti ba rona le borraaronamogologolwane le batho botlhe ba gago go simolola mo malatsing a dikgosi tsa Asiria go fitlha mo letsatsing leno, bo lebege bo le bobotlana fa pele ga gago.” Ka jalo Balefi ba re tlhometse sekao se se molemo sa gore mo dithapelong tsa rona, re bake Jehofa le go mo leboga pele ga re mo kopa dilo tse re di tlhokang.
GO BAKA LEINA LE LE GALALELANG LA MODIMO
8, 9. (a) Balefi ba ne ba simolola thapelo ya bone jang ka tsela e e bontshang gore ba ikokobeditse? (b) Ke masomosomo afe a mabedi a kwa legodimong a Balefi ba neng ba a umaka?
8 Tota le fa Balefi ba ne ba baakanyeditse thapelo ya bone sentle, ba ne ba ikokobeditse e bile ba akanya gore mafoko a bone a ka se ka a tlhalosa ka botlalo pako e e tshwanetseng Jehofa. Ka jalo, ba ne ba rapelela batho ba Modimo ba simolola ka mafoko ano a a bontshang boikobo: “A ba bake leina la gago le le galalelang, le le godiseditsweng kwa godimo ga tshegofatso yotlhe le pako.”—Neh. 9:5.
9 Thapelo eo e tswelela jaana: “O Jehofa o le nosi; wena ka bowena o dirile magodimo, le e leng legodimo la magodimo, le masomosomo otlhe a one, lefatshe le sotlhe se se mo go lone, mawatle le sotlhe se se mo go one; mme o di boloka tsotlhe di tshela; e bile masomosomo a magodimo a a go ikobela.” (Neh. 9:6) Eleruri, Jehofa Modimo o bopile lobopo lotlhe lo lo nang le masagaripa a le mantsi. Gape se se itumedisang ke gore, o bopile sengwe le sengwe mo polaneteng ya rona e ntle a bo a dira gore ditshedi di kgone go ata. Baengele ba Modimo ba gape ba tlhalosiwang e le “masomosomo otlhe a magodimo” ba ne ba bona fa Modimo a bopa sengwe le sengwe. (1 Dikg. 22:19; Jobe 38:4, 7) Mo godimo ga moo, baengele ba ikobela Modimo ka go dira thato ya gagwe fa ba ntse ba direla batho ba ba nang le boleo, “ba ba tlileng go rua poloko.” (Baheb. 1:14) Ruri baengele ba re tlhomela sekao se se molemo fa re ntse re direla Jehofa re le seoposengwe jaaka mophato wa sesole o o thapisitsweng sentle!—1 Bakor. 14:33, 40.
10. Re ithuta eng mo tseleng e Modimo a neng a dirisana le Aborahame ka yone?
10 Go tswa foo, Balefi ba ne ba tlhoma mogopolo mo tseleng e Modimo a neng a dirisana ka yone le Aberame, yo o neng a le dingwaga di le 99 mme ene le mosadi wa gagwe wa moopa e bong Sarai ba ne ba ise ba tshole ngwana. Ke gone ka moo Jehofa a neng a fetola leina la gagwe mme a mmitsa Aborahame, se se kayang “rra boidiidi jwa ditšhaba.” (Gen. 17:1-6, 15, 16) Gape Modimo o ne a solofetsa Aborahame gore losika lwa gagwe lo tla rua lefatshe la Kanana. Gantsi batho ba lebala ditsholofetso tsa bone; mme Jehofa ene ga a lebale. Balefi ba ne ba bontsha seo fa ba ne ba rapela jaana: “O Jehofa Modimo wa boammaaruri, yo o neng a tlhopha Aberame a mo ntsha mo Ure wa Bakaladia mme wa dira leina la gagwe Aborahame. Mme o ne wa fitlhela pelo ya gagwe e ikanyega fa pele ga gago; ka jalo go ne ga dirwa kgolagano le ene gore a newe lefatshe la Bakanana, . . . gore le newe losika lwa gagwe; mme wa diragatsa mafoko a gago, ka gonne o tshiamo.” (Neh. 9:7, 8) A le rona re etseng Modimo wa rona yo o siameng, ka gore ka metlha re lekeng go diragatsa ditsholofetso tsa rona.—Math. 5:37.
GO BUA KA DITIRO TSA GA JEHOFA
11, 12. Tlhalosa bokao jwa leina la ga Jehofa le gore bokao jwa lone bo ne jwa bonala jang ka tsela e a neng a dirisana le ditlogolwana tsa ga Aborahame ka yone.
11 Leina Jehofa le kaya “O Dira Gore go Diragale,” se se kayang gore Modimo o diragatsa ditsholofetso tsa gagwe kgato ka kgato. Seno re se bona sentle ka tsela e Modimo a neng a dirisana ka yone le ditlogolwana tsa ga Aborahame fa e ne e le makgoba kwa Egepeto. Ka nako eo, go ne go bonala go ka se kgonege gore setšhaba sotlhe se gololwe mme se tsene mo Lefatsheng le le Solofeditsweng. Le fa go ntse jalo, Modimo o ne a dira gore ditsholofetso tsa gagwe di diragadiwe kgato ka kgato, ka go dira jalo, a bontsha gore leina la gagwe e bong Jehofa le a mo tshwanela le gore le tlhomologile.
12 Thapelo e e kwadilweng ke Nehemia e bua jaana ka Jehofa: “O ne wa bona pogisego ya borraaronamogologolwane kwa Egepeto, le selelo sa bone kwa Lewatleng le Lehibidu o ne wa se utlwa. Go tswa foo o ne wa ntsha ditshupo le dikgakgamatso kgatlhanong le Faro le batlhanka botlhe ba gagwe le batho botlhe ba lefatshe la gagwe, gonne o ne o itse gore ba ne ba dira ka boikgodiso kgatlhanong le bone; mme wa itirela leina jaaka mo letsatsing leno. Mme wa kgaoganya lewatle fa pele ga bone, mo e leng gore ba ne ba kgabaganya mo gare ga lewatle mo lefatsheng le le omileng; mme ba ba ba latelelang wa ba latlhela kwa botennyeng jaaka leje mo metsing a a nonofileng.” Go tswa foo thapelo eo e tswelela ka go umaka sengwe gape se Jehofa a se diretseng batho ba gagwe: “Mme wa fenya banni ba lefatshe fa pele ga bone, Bakanana . . . Mme ba thopa metse e e sireletsegileng le mmu o o nonneng le go rua matlo a a tletseng dilo tsotlhe tse di molemo, megobe e e epilweng, masimo a mofine le dikgwa tsa motlhware le ditlhare tsa dijo ka bontsi, mme ba simolola go ja le go kgotsofala le go nona le go tlhogonolofala mo molemong wa gago o mogolo.”—Neh. 9:9-11, 24, 25.
13. Jehofa o ne a tlamela jang Baiseraele ka dilo tse ba neng ba di tlhoka semoyeng, mme batho ba ne ba tsiboga jang?
13 Go ne go na le dilo tse dingwe tse dintsi tse Modimo a di dirileng kgato ka kgato go diragatsa maikaelelo a gagwe. Ka sekai, ka bonako fela fa Baiseraele ba sena go tswa kwa Egepeto, Jehofa o ne a ba tlamela ka dilo tse ba di tlhokang semoyeng. Balefi ba ne ba rapela Modimo jaana: “O ne wa fologa mo Thabeng ya Sinai wa bua le bone kwa ntle ga legodimo mme wa ba naya ditshwetso tse di thokgameng tsa boatlhodi le melao ya boammaaruri, melao e e molemo le ditaelo.” (Neh. 9:13) Jehofa o ne a leka go ruta batho ba gagwe gore ba tshwanelege go bidiwa ka leina la gagwe le le boitshepo e le baruaboswa ba Lefatshe le le Solofeditsweng, le fa go ntse jalo, ba ne ba tlogela dilo tse di molemo tse ba neng ba di ithutile.—Bala Nehemia 9:16-18.
BA TLHOKA GO OTLHAIWA
14, 15. (a) Jehofa o ne a bontsha batho ba gagwe ba ba leofileng bopelotlhomogi jang? (b) Re ithuta eng mo tseleng e Modimo a neng a dirisana ka yone le setšhaba sa gagwe se a se itlhophetseng?
14 Fa Balefi ba rapela, ba ne ba umaka maleo a mabedi a Baiseraele ba a dirileng morago fela ga go solofetsa gore ba tla ikobela Molao wa Modimo kwa Thabeng ya Sinai. Ka ntlha ya seo, go ne go tshwanela gore Modimo a ka bo a ba tlogetse gore ba swe. Le fa go ntse jalo, thapelo eo e ne e baka Jehofa jaana: “Mo kutlwelobotlhokong ya gago e kgolo ga o a ka wa ba tlogela mo nageng. . . . O ne wa ba otla ka dijo . . . dingwaga di le masome a manè. Ba ne ba sa tlhaele sepe. Diaparo tsa bone ga di a ka tsa onala, le dinao tsa bone ga di a ka tsa ruruga.” (Neh. 9:19, 21) Le gompieno Jehofa o re tlamela ka sengwe le sengwe se re se tlhokang gore re mo direle ka boikanyegi. A re se ka ra tshwana le diketekete tsa Baiseraele ba ba neng ba swa mo nageng ka ntlha ya go tlhoka kutlo le tumelo. Tota e bile, dilo tseo “di ne tsa kwalwa gore e nne tlhagiso mo go rona ba bokhutlo jwa ditsamaiso tseno tsa dilo bo gorogileng mo go rona.”—1 Bakor. 10:1-11.
15 Se se utlwisang botlhoko ke gore, fa Baiseraele ba sena go tsena mo Lefatsheng le le Solofeditsweng, ba ne ba simolola go nna le seabe mo kobamelong ya medimo ya Bakanana e e neng e akaretsa boitsholo jo bo sa siamang le go bolaya. Ka jalo, Jehofa o ne a letla gore setšhaba sa gagwe se a se itlhophetseng se gatelelwe ke ditšhaba tse di neng di bapile le sone. Fa ba ikwatlhaya, Jehofa o ne a ba bontsha bopelotlhomogi ka go ba itshwarela a bo a ba sireletsa mo babeng ba bone. Seno se ne sa direga “gangwe le gape.” (Bala Nehemia 9:26-28, 31.) Balefi ba ne ba bua jaana: “O ne wa ba itshokela ka dingwaga di le dintsi wa ba wa nna wa naya bosupi kgatlhanong le bone ka moya wa gago ka baporofeti ba gago, mme ga ba a ka ba reetsa. La bofelo wa ba tsenya mo seatleng sa ditšhaba tsa mafatshe.”—Neh. 9:30.
16, 17. (a) Morago ga go boa kwa botshwarwa, boemo jwa Baiseraele bo ne jwa farologana jang le jwa borraabonemogologolwane fa ba ne ba tsena mo Lefatsheng le le Solofeditsweng? (b) Baiseraele ba ne ba ipolela maleo afe, mme ba ne ba dira maikano afe?
16 Tota le fa Baiseraele ba sena go boa kwa botshwarwa, ba ne ba wela gape mo mokgweng wa go sa ikobele Jehofa. Seo se ne sa felela ka eng? Balefi ba ne ba tswelela ba rapela jaana: “Bona! Gompieno re batlhanka; mme fa e le lefatshe le o neng wa le naya borraaronamogologolwane go ja maungo a lone le dilo tsa lone tse di molemo, bona! re batlhanka mo go lone, mme kungo ya lone e totegela dikgosi tse o di tlhomileng gore di re okamele ka ntlha ya maleo a rona, . . . mme re mo matshwenyegong a magolo.”—Neh. 9:36, 37.
17 A Balefi ba ne ba akantsha gore Modimo o ne a le tshiamololo ka go dira gore batho ba welwe ke matshwenyego? Nnyaa, le eseng! Ba ne ba bua jaana: “O siame ka ga sotlhe se se re wetseng, gonne o dirile ka boikanyegi, mme ke rona ba re dirileng ka boikepo.” (Neh. 9:33) Go tswa foo, thapelo eno e ba neng ba e dira ka tlhoafalo e ne ya felela ka gore ba dire maikano a a masisi a gore setšhaba se tla ikobela Molao wa Modimo. (Bala Nehemia 9:38; 10:29) Gore ba kgone go fitlhelela seno, go ne ga kwalwa setlankana se se neng sa saeniwa ka letshwao ke baeteledipele ba Bajuda ba le 84.—Neh. 10:1-27.
18, 19. (a) Ke eng se re se tlhokang gore re falolele mo lefatsheng le lesha la Modimo? (b) Ke eng se re sa tshwanelang go emisa go se rapelela, mme ka ntlha yang?
18 Re tlhoka gore Jehofa a re otlhaye e le gore re tshwanelegele go falolela mo lefatsheng la gagwe le lesha la tshiamo. Moaposetoloi Paulo o ne a botsa jaana: “Ke morwa ofe yo rraagwe a sa mo otlhayeng?” (Baheb. 12:7) Re bontsha gore re amogela kaelo ya Modimo mo matshelong a rona ka go itshoka mo tirelong ya gagwe ka boikanyegi le go letla moya wa gagwe gore o re tokafatse. Mme fa re dira boleo jo bo masisi, re ka tlhomamisega gore Jehofa o tla re itshwarela fa re ikwatlhaya ka tsela ya mmatota re bo re amogela kotlhao ya gagwe ka boikobo.
19 Go ise go ye kae, Jehofa o tla itirela leina le legolo go feta le a neng a itirela lone fa a ne a golola Baiseraele kwa Egepeto. (Esek. 38:23) Mme fela jaaka batho ba gagwe ba bogologolo ba ne ba rua Lefatshe le le Solofeditsweng, Bakeresete botlhe ba ba itshokang ka boikanyegi mo kobamelong ya ga Jehofa ba tla bona botshelo mo lefatsheng le lesha la gagwe la tshiamo. (2 Pet. 3:13) E re ka re letetswe ke ditsholofelo tseno tse di itumedisang, a re se leseng go rapelela gore leina la Modimo le legolo le itshepisiwe. Mo setlhogong se se latelang, re tla tlotla ka thapelo e nngwe gape e re tshwanetseng go dira dilo tumalanong le yone gore re itumelele masego a Modimo, gone jaanong le go ya go ile.