3. Go Tsamaisana ga Diteng Tsa Yone

BAEBELE ke buka e e ntseng jalo.a E kwadilwe mo maemong a a sa tlwaelegang go feta a a tlhalositsweng fa godimo, mme e tsamaisana ka tsela e e gakgamatsang thata.

Baebele e ile ya kwalwa ka sebaka sa nako ya dingwaga di le 1 600, go tloga ka 1513 B.C.E. go fitlha mo e ka nnang ka 98 C.E. Ka gone, bontsi jwa bakwadi ba ba ka nnang 40 ba ne ba tshela mo makgolong a dingwaga a a farologaneng. Ditiro tse ba neng ba di dira di ne di farologane. Bangwe e ne e le batshwaraditlhapi, ba bangwe e le badisa kgotsa dikgosi, mme a le mongwe wa bone e ne e le ngaka.

Bakwadi ba Baebele ba ne ba kwala ka setlhogo se le sengwe se segolo: go tlotlomadiwa ga tshwanelo ya Modimo ya go busa batho le go diragadiwa ga boikaelelo jwa gagwe ka go dirisa Bogosi jwa legodimo, puso ya lefatshe lotlhe. Go simololwa go buiwa ka setlhogo seo mo go Genesise, mme se bo se nna se tlhalosiwa mo dibukeng tse di latelang mme se bo se konelwa mo go Tshenolo.—Bona setlhogo se se reng “Baebele e Bua ka Eng?” mo tsebeng 19.

Bakwadi ba Baebele ba ile ba dumalana le ka ditlhalosonyana tse dinnye, mme gantsi go dumalana gono e ne e se ka go bo ba ne ba dira matsapa gore mekwalo ya bone e dumalane. Ela tlhoko sekai seno. Mokwadi wa Baebele e bong Johane o re bolelela gore fa boidiidi jo bogolo bo ne bo tlile go reetsa Jesu, Jesu o ne a botsa Filipi ka mo go kgethegileng gore ba tla reka kae dinkgwe go fepa batho. (Johane 6:1-5) Mo pegong e e tshwanang le eo, Luke a re seno se ile sa diragala gaufi le motse wa Bethesaida. Mo bukeng ya gagwe e a e kwadileng pelenyana, Johane o ile a bolela gore Filipi o ne a tswa kwa Bethesaida. (Luke 9:10; Johane 1:44) Ka jalo, go ne go tshwanela sentle gore Jesu a botse mongwe wa banna ba ba neng ba nna gaufi. Ditlhaloso tseno di a dumalana—mme e se ka go bo go ne go ikaeletswe gore di dumalane.b

Go na le go sa tshwane gongwe mo dipegong tse di rileng, mme a ga re a tshwanela go lebelela gore go nne jalo? A re re gongwe setlhopha sengwe sa batho se bona bokebekwa bongwe bo dirwa. Fa e le gore mongwe le mongwe wa bone o neela ditlhaloso tse di tshwanang a dirisa mafoko a a tshwanang a o ne o se kitla o belaela gore go na le tsietso nngwe? Ka mo go utlwalang, bosupi bongwe le bongwe jo mongwe le mongwe wa bone a bo neelang bo tla farologana go se kae go ya ka se motho a se boneng. Go ne go ntse jalo le ka bakwadi ba Baebele.

Akanya ka sekai sengwe. A Jesu o ne a apere seaparo se se bobududu jo bo mokgona ka letsatsi le a suleng ka lone, jaaka Mareko le Johane ba begile? (Mareko 15:17; Johane 19:2) Kgotsa a seaparo seo se ne se le bohibidu jo bo letlhololo jaaka Mathaio a bolela? (Mathaio 27:28) Gone tota, dipego tseno ka bobedi di boammaaruri. Bobududu jo bo letlhololo bo na le bohibidunyana. Go ikaegile ka gore motho yo o lebileng o bona eng, lesedi le dilo tse di kafa morago di ka fokotsa mebala e mengwe, mme go dire gore seaparo se nne le mmala o o farologaneng.c

Go tsamaisana ga dipego tsa bakwadi ba Baebele, le go tlhomama ga dipego tsa bone le fa ba ne ba sa ikaelela go dira jalo, go gatelela gape gore mekwalo ya bone e a ikanyega.