Ditlhabelo Tsa Pako Tse di Itumedisang Jehofa
“Lo ise mebele ya lona setlhabelo se se tshelang, se se boitshepo, se se amogelesegang mo Modimong.”—Baroma 12:1.
1. Baebele e bolela eng malebana le kafa ditlhabelo tsa Molao wa ga Moshe di neng di se na boleng jo bo nnetseng ruri ka teng?
“E RE ka Molao o na le moriti wa dilo tse di molemo tse di tla tlang, mme e seng tsone dilo totatota, batho ka ditlhabelo tse di tshwanang tse ba di isang tshupelo ba sa kgaotse ngwaga le ngwaga ga ba ka ke le ka motlha ba itekanedisa ba ba atamelang.” (Bahebera 10:1) Ka mafoko ano a a utlwalang sentle moaposetoloi Paulo o ne a tlhomamisa gore ditlhabelo tsotlhe tse di neng di dirwa mo Molaong wa ga Moshe di ne di ka se ka tsa kgona go thusa batho go bona poloko e e nnetseng ruri.—Bakolosa 2:16, 17.
2. Ke eng fa go leka go tlhaloganya tshedimosetso e e mo Baebeleng malebana le ditshupelo le ditlhabelo tsa Molao e se matsapa a lefela?
2 A seno se bolela gore tshedimosetso e e kwadilweng mo Dibukeng Tsa Ntlha Tse Tlhano e e malebana le ditshupelo le ditlhabelo ga e thuse Bakeresete ka sepe gompieno? Kana e bile, batho ba ba ikwadisitseng mo Sekolong sa Bodiredi sa Puso ya Modimo mo diphuthegong tsa Basupi ba ga Jehofa lefatshe ka bophara, ba sa tswa go bala dibuka tseno tsa ntlha tse tlhano tsa Baebele mo e batlang e le mo lobakeng lo lo fetang ngwaga. Bangwe ba bone ba ile ba dira maiteko a magolo go bala le go tlhaloganya dintlha tsa tsone. A matsapa ano a bone e nnile a lefela? Ruri go ka se ka ga nna jalo, ka gonne, “dilo tsotlhe tse di neng tsa kwalwa go sa le pele di ne tsa kwalelwa go re laya, gore ka boitshoko jwa rona le ka kgomotso ya Dikwalo re nne le tsholofelo.” (Baroma 15:4) Ka gone, potso ke gore, Re ka itseela ‘tao’ le “kgomotso” efe go tswa mo tshedimosetsong e e mo Molaong malebana le ditshupelo le ditlhabelo?
Go re Laya Le go Re Gomotsa
3. Ke selo sefe sa konokono se re se tlhokang?
3 Le fa re sa laelwe go dira ditlhabelo tsa mmatota tse di tlhalosiwang mo Molaong, re sa ntse re tlhoka thata se ditlhabelo di neng di se dira mo Baiseraeleng ka selekanyo se se rileng, e leng, go dira gore maleo a rona a itshwarelwe le gore re amogelwe ke Modimo. E re ka re sa tlhole re ntsha ditlhabelo tsa mmatota, re ka bona jang melemo eo? Paulo o ile a bolela jaana morago ga go tlhalosa kafa ditlhabelo tsa diphologolo di neng di tlhaela ka teng: “Fa [Jesu] a tsena mo lefatsheng a re: ‘O ne o sa batle setlhabelo le tshupelo, mme o ne wa mpaakanyetsa mmele. O ne wa se ka wa amogela ditshupelo tse di fisiwang di feletse le tshupelo ya boleo.’ Foo ke ne ka re, ‘Bona! Ke tlile (mo momenong wa buka go kwadilwe kaga me) go dira thato ya gago, Oo Modimo.’”—Bahebera 10:5-7.
4. Paulo o amanya jang Pesalema 40:6-8 le Jesu Keresete?
4 Fa Paulo a nopola Pesalema 40:6-8 o tlhalosa gore Jesu o ne a se ka a tla go tsweledisa pele ‘setlhabelo le tshupelo,’ ‘tshupelo e e fisiwang le tshupelo ya boleo,’ tse mo motlheng wa fa Paulo a kwala di neng di sa tlhole di amogelega mo Modimong. Go na le moo, Jesu o ne a tla ka mmele o o neng o baakantswe ke Rraagwe wa selegodimo, o o neng o tshwana tota le o Modimo a neng a o baakanyeditse Adame ka nako ya fa a ne a mo bopa. (Genesise 2:7; Luke 1:35; 1 Bakorintha 15:22, 45) E re ka Jesu e ne e le Morwa wa Modimo yo o itekanetseng, e ne e le ene “Losika” lwa Mosadi lo go neng go boleletswe pele ka lone mo go Genesise 3:15. Jesu o ne a tla tsaya kgato ya go ‘tapeta Satane mo tlhogong’ le mororo ene ka boene a ne a tlile go ‘longwa serethe.’ Ka tsela eno, Jesu e ne ya nna ene tsela e Jehofa a neng a boloka batho ka yone e banna ba tumelo ba sa bolong go e lebelela go tloga mo motlheng wa ga Abele.
5, 6. Bakeresete ba na le tsela efe ya maemo a a kwa godimo ya go atamela Modimo?
5 Fa Paulo a tlhalosa seabe se se kgethegileng se Jesu a nnileng le sone, o ile a re: “Yo o neng a sa itse boleo [Modimo] o ne wa mo dira gore a nne boleo mo boemong jwa rona, e le gore re tle re nne tshiamo ya Modimo ka ene.” (2 Bakorintha 5:21) Mafoko a a reng “gore a nne boleo” gape a ka ranolwa go nna ‘gore a nne tshupelo ya boleo.’ Moaposetoloi Johane a re: “Ke setlhabelo sa thuanyo sa maleo a rona, lefa go ntse jalo e seng sa a rona fela mme le sa a lefatshe lotlhe.” (1 Johane 2:2) Ka gone, le fa Baiseraele ba ne ba na le tsela ya nakwana ya go atamela Modimo ka go ntsha ditlhabelo, Bakeresete bone ba na le motheo wa maemo a a kwa godimo wa go tla kwa Modimong—setlhabelo sa thekololo sa ga Jesu Keresete. (Johane 14:6; 1 Petere 3:18) Fa re dumela mo setlhabelong sa thekololo se Modimo a re neetseng sone e bile re Mo ikobela, le rona re tla itshwarelwa maleo a rona e bile re tla amogelwa ke Modimo le go bona masego a gagwe. (Johane 3:17, 18) A seno ga se selo se se re gomotsang? Mme gone, re ka bontsha jang gore re dumela mo setlhabelong sa thekololo?
6 Morago ga gore moaposetoloi Paulo a tlhalose gore Bakeresete ba na le motheo wa maemo a a kwa godimo wa go atamela Modimo, o umaka dilo tse tharo tse re di balang mo go Bahebera 10:22-25 tse ka tsone re ka bontshang tumelo le gore re anaanela thulaganyo eno e e lorato e Modimo a re diretseng yone. Le fa kgakololo ya ga Paulo e ne e lebisitswe segolobogolo kwa bathong ba ba nang le “tsela ya go tsena mo lefelong le le boitshepo”—ke gore, Bakeresete ba ba tloditsweng ba ba nang le pitso ya kwa legodimong—ga go na pelaelo gore batho botlhe ba tshwanetse go sekegela tsebe mafoko a ga Paulo a a tlhotlheleditsweng fa e le gore ba batla go solegelwa molemo ke setlhabelo sa ga Jesu.—Bahebera 10:19.
Ntsha Setlhabelo se se Phepa Se se Sa Leswafalang
7. (a) Bahebera 10:22 e tlhalosa jang dilo tse di neng di dirwa fa go ntshiwa ditlhabelo? (b) Ke eng se se neng se tshwanetse go dirwa e le gore Modimo a amogele setlhabelo?
7 Paulo o simolola ka go rotloetsa Bakeresete jaana: “A re atameleng ka dipelo tse di boammaaruri ka tlhomamisego e e tletseng ya tumelo, dipelo tsa rona di kgatšhitswe di golotswe mo segakoloding se se boikepo le mebele ya rona e tlhapisitswe ka metsi a a phepa.” (Bahebera 10:22) Mafoko a a dirisitsweng fano a tlhalosa sentle se se neng se dirwa fa go ne go ntshiwa setlhabelo mo Molaong. Seno se a tshwanela ka gonne setlhabelo se ne se tshwanetse go ntshiwa ka maitlhomo a a siameng, se le phepa e bile se sa leswafala e le gore se amogelege. Phologolo e e ntshiwang setlhabelo e ne e tshwanetse ya tswa mo motlhapeng kana mo letsomaneng, ke gore, e le phologolo e e phepa mme e “itekanetse” e se na bogole bope. Fa go ne go ntshiwa setlhabelo sa dinonyane, se ne se tshwanetse go nna sa maebarope kana maphoi a mabotlana. Fa go ne go dirwa dilo ka tsela eo e e neng e batlega, “e [ne e tshwanetse go amogelwa] ka bopelontle gore a direlwe tetlanyo.” (Lefitiko 1:2-4, 10, 14; 22:19-25) Tshupelo ya bopi e ne e sa tsenngwe tlhabego, e e tshwantshetsang go bola; e bile e ne e sa tsenngwe mamepe, a go bonalang a ne a kaya moro wa maungo o gantsi o nang le go bedisa dilo. Fa ditlhabelo tseno—tsa diphologolo kana tsa bopi—di ne di ntshiwa mo sebesong, di ne di lokwa ka letswai le ditswaiso.—Lefitiko 2:11-13.
8. (a) Motho yo o neng a ntsha setlhabelo o ne a tshwanetse go dira eng? (b) Re ka dira jang gore Jehofa a amogele kobamelo ya rona?
8 Go tweng ka motho yo o neng a ntsha setlhabelo? Molao o ne o laela gore motho mongwe le mongwe yo o neng a tla fa pele ga Jehofa o ne a tshwanetse go nna phepa a se na selabe. Motho yo o neng a leswafetse ka ntlha ya lebaka lepe fela o ne a tshwanelwa ke go ntsha pele tshupelo ya boleo kana ya molato gore a boe a nne phepa gape fa pele ga Jehofa e le gore A amogele tshupelo ya gagwe ya phiso kana setlhabelo sa kabalano. (Lefitiko 5:1-6, 15, 17) Ka gone, a re lemoga gore ke eng fa ka metlha go le botlhokwa gore re ipoloke re le phepa fa pele ga Jehofa? Fa e le gore re batla gore Modimo a amogele kobamelo ya rona, re tshwanetse go nna bonako go baakanya diphoso dipe fela tse re di direlang Modimo. Re tshwanetse go nna bonako go dirisa tsela e Modimo a re diretseng yone ya go re thusa—“banna ba bagolwane ba phuthego” le “setlhabelo sa thuanyo sa maleo a rona,” e bong Jesu Keresete.—Jakobe 5:14; 1 Johane 2:1, 2.
9. Ke selo sefe se segolo se se neng se farologanya ditlhabelo tse di neng di ntshediwa Jehofa mo go tse di neng di ntshediwa medimo ya maaka?
9 Tsela e go neng go le botlhokwa ka yone gore go se nne le leswe la mofuta ope fela tota ke yone e e neng e dira gore go nne le pharologanyo e kgolo fa gare ga ditlhabelo tse di neng di ntshediwa Jehofa le tse di neng di ntshediwa medimo ya maaka ke batho ba ditšhaba tse di neng di dikologile Iseraele. Fa buka nngwe e bua ka selo seno se segolo se se neng se farologanya ditlhabelo tsa Molao wa ga Moshe le tse dingwe, e bolela jaana: “Re ka ela tlhoko gore go ne go se na ditiro dipe tsa boloi kana botlhodi; go ne go sa letlelelwe ditiro dipe tsa go tsenwa ke moya, go ikgaolaka dirwe, kana ditiro tsa boaka, mekete ya sedumedi ya tsalo; go sa dirwe ditlhabelo ka batho; go sa ntshediwe baswi ditlhabelo.” Dintlha tseno tsotlhe di re lemotsha selo se le sengwe: Jehofa o boitshepo, mme ga a rotloetse kana go letlelela boleo kana mofuta ope fela wa ditiro tse di sa siamang. (Habakuke 1:13) Kobamelo le ditlhabelo tse a di ntshediwang di tshwanetse tsa nna phepa e bile di se na selabe—ka tsela ya nama, ya boitsholo, le ya semoya.—Lefitiko 19:2; 1 Petere 1:14-16.
10. Go dumalana le kgakololo ya ga Paulo e e mo go Baroma 12:1, 2, re tshwanetse go itshekatsheka ka tsela efe?
10 Ka ntlha ya seno, re tshwanetse go sekaseka botshelo jwa rona ka ditsela tsotlhe go tlhomamisa gore re direla Jehofa ka tsela e a e amogelang. Le ka motlha ga re a tshwanela go akanya gore dilo tse re di dirang fa re le nosi ga di re sepe fa fela re nna le seabe mo dipokanong tsa Bokeresete le mo bodireding. E bile gape ga re a tshwanela go akanya gore go nna le seabe mo ditirong tsa Bokeresete ka tsela nngwe go re naya seipato sa go se ikobele melao ya Modimo mo dikarolong tse dingwe tsa botshelo jwa rona. (Baroma 2:21, 22) Re ka se ka ra lebelela gore Modimo a re segofatse le go re itumelela fa re letla dilo dingwe tse a di tsayang di le leswe di kgotlela tsela ya rona ya go akanya kana ditiro tsa rona. Se lebale mafoko ano a ga Paulo: “Ke a lo rapela ka mabelotlhomogi a Modimo, bakaulengwe, gore lo ise mebele ya lona setlhabelo se se tshelang, se se boitshepo, se se amogelesegang mo Modimong, e leng tirelo e e boitshepo ka maatla a lona a go akanya. Mme tlogelang go bopega jaaka tsamaiso eno ya dilo, mme lo fetolwe ke go fetola megopolo ya lona, gore lo iponele se thato ya Modimo e e molemo le e e amogelesegang le e e itekanetseng e leng sone.”—Baroma 12:1, 2.
Ntsha Ditlhabelo Tsa Pako ka Pelo Yotlhe
11. Mafoko a a reng “go bolela phatlalatsa,” a a umakwang mo go Bahebera 10:23, a akaretsa eng?
11 Fa Paulo a ne a kwalela Bahebera o ne a ba lemotsha karolo eno e e botlhokwa thata ya kobamelo ya boammaaruri: “A re ngangatleleng go bolela phatlalatsa tsholofelo ya rona kwantle ga go reketla, gonne yo o neng a solofetsa o boikanngo.” (Bahebera 10:23) Mafoko a a reng “go bolela phatlalatsa” totatota a kaya “go ipobola maleo,” mme gape Paulo o bua le ka “setlhabelo sa pako.” (Bahebera 13:15) Seno se re gopotsa mefuta ya ditlhabelo tse banna ba ba jaaka Abele, Noa le Aborahame ba ileng ba di ntsha.
12, 13. Moiseraele o ne a itsise eng fa a ne a ntsha setlhabelo sa phiso, mme re ka dira eng go bontsha gore re na le moya o o ntseng jalo?
12 Fa Moiseraele a ne a ntshetsa Jehofa setlhabelo sa phiso, o ne a dira jalo “ka go rata.” (Lefitiko 1:3, NW) Ka setlhabelo se se ntseng jalo, o ne a ithaopela go bolela phatlalatsa kana go itsise masego a mantsi le lorato lo logolo lwa bopelonomi lo Jehofa a neng a lo abela batho ba gagwe. Se lebale gore selo sa konokono fa go ne go dirwa setlhabelo sa phiso e ne e le gore tshupelo e ne e fisiwa yotlhe mo sebesong—e leng sesupo se se tshwanelang tota sa go ineela ka pelo yotlhe. Le rona re ka bontsha fa re dumela mo setlhabelong sa thekololo le gore re anaanela thulaganyo eno fa re ntshetsa Jehofa “setlhabelo sa pako, e bong loungo lwa melomo,” ka go rata le ka pelo yotlhe.
13 Le fa Bakeresete ba sa ntshe ditlhabelo tsa mmatota—tsa diphologolo kana tsa merogo—ba na le boikarabelo jwa go neela bosupi ka dikgang tse di molemo tsa Bogosi le go direla Jesu Keresete barutwa. (Mathaio 24:14; 28:19, 20) A o dirisa ditshono tsa go nna le seabe mo go boleleng dikgang tse di molemo tsa Bogosi jwa Modimo phatlalatsa e le gore batho ba le bantsi ba kgone go itse dilo tse di molemo tse Modimo a tlileng go di direla batho ba ba mo ikobelang? A o ithaopela go dirisa nako le maatla a gago go ruta batho ba ba kgatlhegang le go ba thusa go nna barutwa ba ga Jesu Keresete? Go nna le seabe mo bodireding ka tlhagafalo go itumedisa Modimo thata fela jaaka lonko lo lo nkgang monate.—1 Bakorintha 15:58.
Itumelele go Kopanela le Modimo le Batho
14. Mafoko a ga Paulo a a mo go Bahebera 10:24, 25 a tsamaelana jang le go ntshiwa ga ditlhabelo tsa kabalano?
14 Fa Paulo a konela, o bua ka kamano ya rona le Bakeresetekarona fa re ntse re obamela Modimo. “A re akanyetsaneng go tlhotlheletsa loratong le ditirong tse di molemomogolo, re sa lese go phuthega mmogo ga rona, jaaka bangwe ba na le mokgwa oo, mme re kgothatsana, mme segolobogolo ka lo bona letsatsi le atamela.” (Bahebera 10:24, 25) Mafoko a a reng “go tlhotlheletsa loratong le ditirong tse di molemomogolo,” “go phuthega mmogo ga rona,” le “re kgothatsana” otlhe fela a re gopotsa se tshupelo ya kabalano e neng e se direla batho ba Modimo kwa Iseraele.
15. Dipokano tsa Bokeresete di tshwana jang le setlhabelo sa kabalano?
15 Mafoko a a reng “ditshupelo tsa kabalano” ka dinako tse dingwe a ranolwa e le “ditshupelo tsa kagiso.” Lefoko la Sehebera le le ranotsweng “kagiso” fano le mo bontsing, e leng se gongwe se bontshang gore go nna le seabe mo go ntsheng ditlhabelo tseno go felela ka gore motho a nne le kagiso le Modimo le baobamedikaene. Mokanoki mongwe o ile a akgela jaana malebana le ditlhabelo tseno tsa kabalano: “Ruri nako eo e ne e nna ya go kopana mmogo ka boitumelo le Modimo wa Kgolagano, paka e mo go yone A neng a itlisa kwa tlase go tla go nna Moeng wa Iseraele go ja sejo sa setlhabelo, fela jaaka le bone ka metlha ba ne ba tlhola ba nna baeng ba Gagwe.” Seno se re gopotsa tsholofetso eno ya ga Jesu: “Koo go nang le ba le babedi kgotsa ba le bararo ba phuthegile ka leina la me, ke gone koo mo gare ga bone.” (Mathaio 18:20) Nako le nako fa re tla dipokanong tsa Bokeresete re solegelwa molemo ke go kopana mmogo go go re agang, tao e e re kgothatsang, le kgang ya gore Morena wa rona Jesu Keresete o gone gareng ga rona. Seo se dira gore pokano ya Bokeresete ruri e nne paka e e itumedisang le e e nonotshang tumelo.
16. Ke eng se se dirang gore dipokano tsa Bokeresete di itumedise thata ka tsela e e tshwanang le fa go ne go ntshiwa setlhabelo sa kabalano?
16 Mo setlhabelong sa kabalano, mafura otlhe—a a dikologileng mala, diphilo, a a apesitseng sebete le dinoka le mogatla o o mafura wa nku—di ne di abelwa Jehofa ka go fisiwa le go dira gore di kuelele mosi mo sebesong. (Lefitiko 3:3-16) Mafura a ne a tsewa e le karolo e e nonneng le e e di gaisang tsotlhe mo diphologolong. Go a ntsha tshupelo mo sebesong go ne go tshwantshetsa go neela Jehofa mpho e e gaisang tsotlhe. Selo se se dirang gore dipokano tsa Bokeresete di itumedise thata ke gore ga re neelwe tao fela mme gape re baka Jehofa. Seno re se dira ka go nna le seabe—ka go dira bojotlhe mme le gale e le ka boikokobetso—mo go opeleng go tswa pelong, go reetsa ka kelotlhoko le go akgela fa go kgonega. Mopesalema o ile a tlhaeletsa jaana: “Bakang Jehofa. Opelelang Jehofa sefela se seša, le pako ya gagwe mo phuthegong ya baitshepi.”—Pesalema 149:1.
Re Emetswe ke Masego a Magolo go Tswa go Jehofa
17, 18. (a) Ke setlhabelo sefe se segolo se Solomone a neng a se dira fa go ne go kgakolwa tempele kwa Jerusalema? (b) Batho ba ile ba bona masego afe ka ntlha ya mokete wa go kgakolwa ga tempele?
17 Fa go ne go kgakolwa tempele kwa Jerusalema, mo kgweding ya bosupa ya ngwaga wa 1026 B.C.E., Kgosi Solomone o ne a ntsha “setlhabelo se segolo fa pele ga ga Jehofa,” se se neng se akaretsa “setlhabelo se se fisiwang le tshupelo ya dijo tsa ditlhaka le dinama tse di mafura tsa ditlhabelo tsa kabalano.” Mo godimo ga dilo tse di neng tsa ntshediwa ditshupelo tsa bopi, go ne ga dirwa setlhabelo sa palogotlhe ya dikgomo di le 22 000 le dinku di le 120 000 ka nako eo.—1 Dikgosi 8:62-65, NW.
18 A o ka akanya fela ka ditshenyegelo le tiro e kgolo e e neng e batlega mo moketeng oo o o boitshegang? Le fa go ntse jalo, ga go pelaelo gore masego a Iseraele e neng ya a bona a ne a feta ditshenyegelo tseo thata. Fa mokete oo o sena go fela, Solomone o ne “a naya batho tsela, mme ba boka kgosi, mme ba ya megopeng ya bone ba itumela, ba le pelo e e ipelang ka ntlha ya molemo otlhe o Jehofa a o supeditseng Dafite motlhanka wa gagwe, le Baiseraele batho ba gagwe.” (1 Dikgosi 8:66) Eleruri go ntse fela jaaka Solomone a ile a re, “tshegofatso ya ga Jehofa e a humisa, ga a ke a e oketsa ka bohutsana.”—Diane 10:22.
19. Ke eng se re ka se dirang gore re bone masego a magolo a ga Jehofa gone jaanong le ka bosakhutleng?
19 Re tshela mo nakong ya fa “moriti wa dilo tse di molemo tse di tla tlang” o tseetsweng maemo ke “tsone dilo totatota.” (Bahebera 10:1) Jesu Keresete, jaaka Moperesiti yo Mogolo o setse a tsene mo legodimong ka bolone e bile o isitse boleng jwa madi a gagwe go ntsha tetlanyo ya batho botlhe ba ba dumelang mo setlhabelong sa gagwe. (Bahebera 9:10, 11, 24-26) Mo motheong wa setlhabelo seo se segolo le ka go ntshetsa Modimo ditlhabelo tsa pako tse di phepa le tse di sa leswafalang ka pelo yotlhe, le rona re ka tswelela pele re ‘itumela, re le pelo e e ipelang,’ re lebile pele go bona masego a magolo go tswa kwa go Jehofa.—Malaki 3:10.
O ka Araba Jang?
• Re ka itseela tao le kgomotso efe go tswa mo tshedimosetsong e e mo Molaong malebana le ditlhabelo le ditshupelo?
• Ke selo sefe sa ntlha se se batlegang gore setlhabelo se amogelege, mme seo se na le bokao bofe mo go rona?
• Ke eng se re ka se ntshang se se ka tshwantshiwang le tshupelo ya phiso?
• Dipokano tsa Bokeresete di ka tshwantshiwa jang le tshupelo ya kabalano?
[Setshwantsho mo go tsebe 18]
Jehofa o ne a ntsha setlhabelo sa thekololo sa ga Jesu gore batho ba bone poloko
[Setshwantsho mo go tsebe 20]
Re tshwanetse go tila go leswafala ga mofuta ope fela e le gore Jehofa a amogele tirelo ya rona
[Setshwantsho mo go tsebe 21]
Re itsise phatlalatsa gore re anaanela molemo wa ga Jehofa fa re nna le seabe mo bodireding