KONGA 7
Founga ke Akoʻi Ai Hoʻomo Tamá
“Ko e ngaahi foʻi folofola ko eni ʻoku ou kouna atu he ʻaho ni ʻe fuesia ʻe ho loto: pea te ke uhuʻi ki hoʻo fanau.”—Teutalōnome 6:6, 7
ʻI he taimi naʻe faʻu ai ʻe Sihova ʻa e fokotuʻutuʻu fakafāmilí, naʻá ne tuku ki he ongo mātuʻá ke na tokangaʻi ʻena fānaú. (Kolose 3:20) Ko homo fatongia ia ʻi he tuʻunga ko e ongo mātuʻa ke akoʻi hoʻomo tamá ke ʻofa kia Sihova pea ke ne hoko ko ha tokotaha lahi fua fatongia. (2 Tīmote 1:5; 3:15) Kuo pau foki ke mo toe ʻilo ki he meʻa ʻoku ʻi he loto hoʻomo fohá pe ʻofefiné. Ko e moʻoni, ko hoʻomo faʻifaʻitakiʻangá tonu ʻoku mātuʻaki mahuʻinga. Ko e founga lelei taha ke mo akoʻi ʻa e Folofola ʻa Sihová ki hoʻomo kiʻi tamá ko hono ʻuluaki ʻai ia ki homo lotó tonu.—Saame 40:8.
1 ʻAI KE FAINGOFUA KI HOʻOMO FĀNAÚ KE NAU TALANOA ATU
MEʻA ʻOKU LEAʻAKI ʻE HE TOHI TAPÚ: Ke “vave ki he fanongo, fakatuotuai ki he lea.” (Sēmisi 1:19) ʻOkú mo loto ke ongoʻi ʻe hoʻomo fānaú ʻoku lava ke nau talanoa tauʻatāina atu kia kimoua. ʻOku totonu ke nau ʻiloʻi ʻokú mo mateuteu ke fanongo ʻi he taimi ʻoku nau fiemaʻu ai ke talanoa atú. Fakatupu ha ʻātakai melino koeʻuhí ke fakafaingofuaʻi kinautolu ʻi he ʻomai ʻenau fakakaukaú. (Sēmisi 3:18) Kapau ʻoku nau fakakaukau ʻokú mo anga-fefeka pe tomuʻa fakamāuʻi, ʻe ʻikai nai te nau fakahaaʻi tauʻatāina atu ʻenau fakakaukaú. Hoko ʻo anga-kātaki ki hoʻomo fānaú, pea fakahaaʻi maʻu pē kiate kinautolu ʻa hoʻomo ʻofá.—Mātiu 3:17; 1 Kolinitō 8:1.
MEʻA ʻE LAVA KE KE FAÍ:
Fakafaingamālieʻi koe ʻi he taimi ʻoku fiemaʻu ke talanoa atu ai hoʻomo fānaú
Fetalanoaʻaki tuʻumaʻu mo hoʻomo fānaú, kae ʻikai ko e toki hoko pē ha ngaahi palopalema
2 FEINGA KE MAHINOʻI ʻENAU ʻUHINGA MOʻONÍ
MEʻA ʻOKU LEAʻAKI ʻE HE TOHI TAPÚ: “Ko ia ʻoku ne tokanga ki he folofola te ne ʻilo ha lelei.” (Palōveepi 16:20) ʻI he taimi ʻe niʻihi, ʻe fiemaʻu ke mo sio fakalaka atu ʻi he ngaahi meʻa ʻoku leaʻaki ʻe hoʻomo fānaú koeʻuhí ke mo mahinoʻi ai ʻenau ngaahi ongoʻi moʻoní. ʻOku anga-maheniʻaki ʻe he fānau tupú ke fakalahiʻi pe ko hono leaʻaki ha ngaahi meʻa ʻoku ʻikai te nau ʻuhingaʻi moʻoni. “Ko ia ʻoku fai ʻene tali ʻi he teʻeki ke ne fanongo, ʻoku hoko ko e fakaʻilonga o ʻene vale.” (Palōveepi 18:13) ʻOua ʻe vave ke ʻita.—Palōveepi 19:11.
MEʻA ʻE LAVA KE KE FAÍ:
Fakapapauʻi ke ʻoua ʻe taʻofi pe fuʻu fakafeangai tōtuʻa ki hoʻomo fānaú ʻi ha meʻa pē te nau leaʻaki
Feinga ke manatuʻi ʻa e anga hoʻo ongoʻí he taimi naʻá ke taʻu tatau ai mo kinautolú, pea mo e meʻa naʻe hā ngali mahuʻinga kiate koé
3 FAKAHĀHĀ ʻA E FĀʻŪTAHA
MEʻA ʻOKU LEAʻAKI ʻE HE TOHI TAPÚ: “Tama, fanongo ki he akonaki ʻa hoʻo tamai, pea ʻouae hiki mei he ngaahi tala ʻa hoʻo faʻe.” (Palōveepi 1:8) Kuo ʻoange ʻe Sihova ʻa e mafai ki hono tokangaʻi ʻo e fānaú ki he tamaí mo e faʻeé fakatouʻosi. Kuo pau ke mo akoʻi hoʻomo fānaú ke nau fakaʻapaʻapa mo talangofua kia kimoua. (ʻEfesō 6:1-3) ʻI he taimi ʻoku ʻikai ke “fāʻūtaha kakato ʻi he ʻatamai tatau” ai ʻa e ongo mātuʻá, ʻoku lava pē ke ʻiloʻi ia ʻe he fānaú. (1 Kolinitō 1:10) Kapau ʻoku ʻi ai ha taʻefelotoi, feinga ke ʻoua ʻe fai eni ʻi he ʻi ai hoʻomo fānaú koeʻuhí ʻe lava ke hoko eni ʻo fakavaivaiʻi ai ʻenau fakaʻapaʻapaʻi kimoua ʻi he tuʻunga ko e ongo mātuʻa.
MEʻA ʻE LAVA KE KE FAÍ:
Fetalanoaʻaki pea ʻai ke mo felotoi ʻi he founga ke akonekina ai hoʻomo fānaú
Kapau ʻoku kehe hoʻo fakakaukaú mei ho hoá fekauʻaki mo e founga ke akoʻi ai hoʻomo fānaú, feinga ke ʻiloʻi ʻa e anga ʻo e fakakaukau ho hoá
4 ʻAI HA PALANI
MEʻA ʻOKU LEAʻAKI ʻE HE TOHI TAPÚ: “ʻAtu ako ki ha tamasiʻi, ʻo tāu mo hono ʻalunga.” (Palōveepi 22:6) Ko e lavameʻa ʻi hono akoʻi hoʻomo fānaú ʻe ʻikai ke hokonoa pē. ʻOku fiemaʻu ke mo fokotuʻutuʻu ha palani ki hono akoʻi hoʻomo fānaú, ʻa ia ʻoku kau ki ai hono akonakiʻi kinautolu. (Saame 127:4; Palōveepi 29:17) Ko e akonakí ʻoku ʻikai ko e ʻuhinga pē ke tautea, ka ʻoku toe kau ki ai hono tokoniʻi hoʻomo fānaú ke nau mahinoʻi ʻa e ʻuhinga ʻoku fai ai hono akonakiʻí. (Palōveepi 28:7) Akoʻi foki ke nau ʻofa ki he Folofola ʻa Sihová mo ʻiloʻi hono ngaahi tefitoʻi moʻoní. (Saame 1:2) ʻE tokoniʻi heni kinautolu ke nau fakatupulekina ha konisēnisi moʻui lelei.—Hepelū 5:14.
MEʻA ʻE LAVA KE KE FAÍ:
Fakapapauʻi ʻoku vakai hoʻomo fānaú ki he ʻOtuá ko ha Tokotaha moʻoni ʻa ia ʻe lava ke nau falala kiate ia
Tokoniʻi kinautolu ke nau hoko ʻo ʻiloʻi mo fakaʻehiʻehi mei ha ngaahi fakatuʻutāmaki fakaeʻulungaanga, hangē ko ia ʻoku maʻu ʻi he ʻInitanetí mo e netiueka sōsialé. Akoʻi kinautolu ki he founga ke fakaʻehiʻehi ai mei hano pāʻusiʻi fakaefehokotaki fakasino kinautolu