Ko ha Moʻui Mohu ʻUhinga​—ʻOku Fakahaaʻi ʻe Sīsū ʻa e Halá

“ʻAʻeva ai pē ʻo hangē tofu pē ko e ʻaʻeva ʻa Sīsuú.”—1 Sione 2:6.

HANGĒ ko ia naʻa tau lāulea ki ai ʻi he kupu ki muʻá, naʻe moʻui ʻa Sīsū ʻi ha founga moʻui mohu ʻuhinga. Ko ia kapau ʻoku tau loto ke ʻai ke mohu ʻuhinga ʻetau moʻuí ʻoku totonu ke tau faʻifaʻitaki ki heʻene faʻifaʻitakiʻangá mo fanongo ki heʻene akonakí.

Ko hono moʻoní, ʻoku fakaʻaiʻai kitautolu ʻe Sihova ke fai tofu pē ia ʻo hangē ko ia ʻoku hā ʻi he konga tohi ʻi ʻolungá. Ko e ʻaʻeva ʻo hangē tofu pē ko ia ko Sīsuú ʻoku kau ki ai ʻa e sīpinga ʻo ʻetau founga moʻuí kotoa ke muimui ki heʻene faʻifaʻitakiʻangá mo e ngaahi akonakí. Ko hono fai iá te ne tokoniʻi kitautolu ke maʻu ʻa e hōifua ʻa e ʻOtuá mo ha moʻui mohu ʻuhinga.

Ko e faiako ʻa Sīsuú naʻe kau ai ha ngaahi tefitoʻi moʻoni ʻe lava ke ne tokoniʻi kitautolu ke tau ʻaʻeva hangē tofu pē ko iá. ʻOku tau maʻu ha niʻihi ʻo e ngaahi tefitoʻi moʻoni ko iá ʻi heʻene Malanga ʻiloa ʻi he Moʻungá. Tau lāulea angé ki ha niʻihi ʻo e ngaahi tefitoʻi moʻoní mo e founga ʻoku lava ai ke tau ngāueʻaki ia ʻi heʻetau moʻuí.

TEFITOʻI MOʻONI: “Fiefia ē ka ko kinautolu ʻoku nau lāuʻilo ʻoku ʻi ai ʻenau fiemaʻu fakalaumālié.”​—Mātiu 5:3.

FOUNGA ʻO E TOKONI ʻA E TEFITOʻI MOʻONÍ KI HA MOʻUI MOHU ʻUHINGA: ʻOku fakahaaʻi ʻe Sīsū ko e faʻahinga ʻo e tangatá ʻoku ʻi ai ʻenau fiemaʻu fakalaumālie. ʻOku tau loto ke ʻilo ki he tali ʻo e ngaahi fehuʻi hangē ko ení: Ko e hā ʻoku tau ʻi heni aí? Ko e hā ʻoku lahi pehē ai ʻa e faingataʻaʻia ʻi he māmaní? ʻOku tokanga moʻoni mai ʻa e ʻOtuá kiate kitautolu? ʻOku ʻi ai ha moʻui hili ʻa e maté? ʻOku fiemaʻu ke tau ʻilo ki he tali ʻo e ngaahi fehuʻi peheé koeʻuhi ka tau maʻu ai ha moʻui mohu ʻuhinga. Naʻe ʻilo ʻe Sīsū ʻoku taha pē ʻa e matavai alafalalaʻanga ʻoku lava ke ne tali ʻa e ngaahi fehuʻi ko iá—ko e Folofola ʻa e ʻOtuá. ʻI he lotu ki heʻene Tamaí naʻe pehē ʻe Sīsū: “Ko hoʻo folofolá ko e moʻoní ia.” (Sione 17:17) ʻE lava ʻe he Folofola ʻa e ʻOtuá ke tokoniʻi moʻoni kitautolu ke feau ʻetau fiemaʻu fakalaumālié?

FAKATĀTĀ MOʻONI ʻI HE MOʻUÍ: ʻI he tuʻunga ko ha tokotaha hiva ʻi ha tāmeʻa ʻiloa, ko Esa naʻá ne hanga atu ke hoko ko ha tokotaha ʻiloa. Neongo ia, naʻe ongoʻi ʻe Esa ʻoku ʻi ai ʻa e meʻa ʻoku puli. “Neongo naʻá ku fiefia ʻi he kau ʻi he kau tāmeʻá naʻá ku holi au ki ha ʻuhinga lahi ange ʻo e moʻuí,” ko ʻene laú ia. Kae kehe, ʻi he faai atu ʻa e taimí naʻe fetaulaki ʻa Esa mo e taha ʻo e Kau Fakamoʻoni ʻa Sihová. “Naʻá ku nafui ʻaki ia ha ngaahi fehuʻi,” ko e lea ia ʻa Esa. “Ko ʻene ngaahi tali ʻuhinga lelei mei he Tohi Tapú naʻá ku toʻoa ai, ko ia naʻá ku loto ke ako Tohi Tapu mo ia.” Ko e meʻa naʻe ako ʻe Esa mei he Tohi Tapú naʻe aʻu ia ki hono lotó pea ueʻi ai ia ke fakatapui ʻene moʻuí kia Sihova. “ʻI he kuo hilí, naʻá ku toutou fetaulaki mo e ngaahi palopalema mo e ngaahi faingataʻa,” ko ʻene laú ia. “ʻI he taimí ni ʻoku ou maʻu ha taumuʻa moʻoni ʻi he moʻuí.”

TEFITOʻI MOʻONI: “Fiefia ē ka ko e kau faimēsí.”​—Mātiu 5:7.

FOUNGA ʻO E TOKONI ʻA E TEFITOʻI MOʻONÍ KI HA MOʻUI MOHU ʻUHINGA: Ko e mēsí ʻoku kau ki ai ʻa e kaungāongoʻi ki he niʻihi kehé, hoko ʻo anga-lelei mo fakaʻatuʻi kinautolu. Naʻe fakahāhā ʻe Sīsū ʻa e mēsí ki he faʻahinga ko ia naʻa nau fiemaʻú. Naʻe ueʻi ia ʻe he manavaʻofá, naʻá ne tamuʻomuʻa ke fakafiemālieʻi ʻa e faingataʻaʻia ʻa e niʻihi kehé. (Mātiu 14:14; 20:30-34) ʻI heʻetau faʻifaʻitaki kia Sīsū ʻi he hoko ʻo faimēsí, ʻoku tau ʻai ke toe ʻuhinga ange ʻetau moʻuí, ko e niʻihi ʻoku nau fakahāhā ʻa e mēsí ki he niʻihi kehé ko e olá ʻoku nau fiefia ai. (Ngāue 20:35) ʻOku lava ke tau fakahāhā ʻa e mēsí ki he niʻihi kehé ʻi heʻetau ngaahi leá mo e ngāue anga-ʻofá, ʻo ʻoatu ai ʻa e fiemālie ki he niʻihi ʻoku nau fiemaʻu ʻetau tokoní. Ko hono fakahāhā ʻa e mēsí ʻokú ne fakaleleiʻi moʻoni ʻetau moʻuí?

FAKATĀTĀ MOʻONI ʻI HE MOʻUÍ: Ko Maria mo hono husepānití, ʻa Carlos ko e faʻifaʻitakiʻanga ia ʻo e faimēsí. Ko e tamai ʻa Maria ko ha uitou pea ʻi he ngaahi taʻu ki mui ní kuó ne hoko ʻo toka mohenga. Kuo ʻave ia ʻe Maria mo Carlos ki hona ʻapí pea tokangaʻi ʻene fiemaʻú kotoa. Kuó na maʻu ha ngaahi pō taʻemamohe, naʻa mo hono leleakiʻi ia ki falemahaki ʻi he taimi naʻe ʻi he tuʻunga fakatuʻutāmaki ai hono suká. Naʻá na pehē naʻá na fuʻu helaʻia ʻi ha taimi. Ka ʻokú na fiefia ʻo hangē pē ko ia naʻe leaʻaki ʻe Sīsuú, koeʻuhi ʻokú na maʻu ha fiemālie lahi ʻi he ʻiloʻi ʻokú na ʻoange ki he tamai ʻa Maria ʻa e tokangaʻi ʻokú ne fiemaʻú.

TEFITOʻI MOʻONI: “Fiefia ē ka ko kinautolu ʻoku manako ki he melinó.”—Mātiu 5:9.

FOUNGA ʻO E TOKONI ʻA E TEFITOʻI MOʻONÍ KI HA MOʻUI MOHU ʻUHINGA: Ke hoko ʻo “manako ki he melinó” ʻoku ʻuhinga iá ke hoko ko ha “tokotaha fakamelino.” ʻOku anga-fēfē ʻa e hoko ha tokotaha fakamelino ʻo ʻai ʻa e moʻuí ke mohu ʻuhinga ange? Ko e taha, ʻoku tau fiefia ʻi ha vahaʻangatae lelei ange mo e faʻahinga takatakai ʻiate kitautolú. ʻOku lelei kiate kitautolu ke muimui ki he akonaki ʻa e Tohi Tapú: “ʻO ka ala lava, ʻo fakatatau ki he lahi taha ʻo hoʻomou malavá, mou nofo melino mo e tangata kotoa pē.” (Loma 12:18) Ko e “tangata kotoa pē” ʻoku kau ai ʻa e ngaahi mēmipa ʻo e fāmilí mo e niʻihi ʻoku ʻikai kau nai ʻi heʻetau ngaahi tuí. ʻOku lava ʻa e hoko ʻo melino mo e “tangata kotoa pē” ʻo tānaki mai ʻa e ʻuhinga moʻoni ki heʻetau moʻuí?

FAKATĀTĀ MOʻONI ʻI HE MOʻUÍ: Fakakaukau angé ki he hokosia ʻa ha fefine ko Nair. ʻI he laui taʻu, naʻá ne fehangahangai mo e ngaahi tenge naʻe ʻahiʻahiʻi ai ʻene malava ke tauhi maʻu ʻa e melinó tautefito ʻi he haʻohaʻonga hono fāmilí tonu. Talu mei hono liʻaki ia ʻe hono husepānití ʻi he meimei taʻu nai ʻe 15 kuo hilí, kuó ne ʻohake tokotaha ʻene fānaú ʻiate ia pē. Ko ʻene tamasiʻi ʻe taha naʻá ne ngāueʻaki ʻa e faitoʻo kona tapú pea faʻa hoko ʻo taʻemapuleʻi mo fakamanamanaʻi ia mo ʻene taʻahiné. ʻOku tui ʻa Nair ko e meʻa naʻá ne ako mei he Tohi Tapú kuó ne ʻoange ha mālohi ke hoko ʻo fakamelino, naʻa mo e ʻi he ngaahi tuʻunga faingataʻá. ʻOkú ne feinga ke ʻoua ʻe fekīhiaki pe kē ʻi he fekauʻaki mo ha ngaahi meʻa. ʻOkú ne feinga mālohi ke hoko ʻo anga-lelei, kaungāongoʻi pea mahinoʻi ʻa e niʻihi kehé. (ʻEfesō 4:31, 32) ʻOkú ne tui pau ko e ako ke hoko ʻo fakamelinó kuó ne ʻai ia ke maʻu ʻa e vahaʻangatae lelei taha mo e ngaahi mēmipa ʻi hono fāmilí pea mo e niʻihi kehé.

FAKAKAUKAU KI HE KAHAʻÚ

Kapau te tau muimui ʻi he akonaki fakapotopoto ʻa Sīsuú, te tau maʻu ʻa e fiefia mo e fiemālie ʻi he moʻuí. Kae kehe, ki ha moʻui mohu ʻuhinga moʻoni ʻoku fiemaʻu foki ke tau ʻiloʻi ʻa e meʻa ʻoku tuku tauhi mai ʻi he kahaʻú. Ko hono moʻoní, ʻe lava ke mohu ʻuhinga fēfē ʻa e moʻuí kapau ko e meʻa pē ʻoku tau ʻiloʻí te tau faai atu pē ʻo motuʻa, puke pea mate leva? Neongo ia, ko e ngaahi moʻoniʻi meʻa ia ʻo e moʻui ʻi he māmani ko ení.

Kae kehe, ʻoku ʻi ai ʻa e ongoongo lelei! ʻOku ʻi ai ʻa e ngaahi tāpuaki lahi ʻa Sihova kuó ne tauhi ki he faʻahinga kotoa ʻoku nau feinga mālohi ke “ʻaʻeva ai pē ʻo hangē tofu pē ko e ʻaʻeva ʻa Sīsuú.” ʻOku talaʻofa ʻa Sihova ʻoku vavé ni ke ne ʻomai ha māmani foʻou māʻoniʻoni, ʻa ia ʻe moʻui ai ʻa e faʻahinga faitōnunga ʻo e tangatá hangē ko ia naʻe fakataumuʻa ʻa Sihova kiate kinautolú—ke moʻui taʻengata haohaoa. ʻOku pehē heʻene Folofolá: “Vakai! Ko e tēniti ʻo e ʻOtuá ʻoku ʻi he faʻahinga ʻo e tangatá, pea te ne nofo mo kinautolu, pea te nau hoko ko ʻene kakai. Pea ko e ʻOtuá tonu te ne ʻiate kinautolu. Pea te ne holoholo ʻa e loʻimata kotoa pē mei honau matá, pea ʻe ʻikai ke toe ʻi ai ha mate, pe ha mamahi pe ha tangi pe ha langa. Kuo mole atu ʻa e ngaahi meʻa muʻá.”—Fakahā 21:3, 4.

Ko Maria ʻa e fefine taʻu 84 naʻe lave ki ai ʻi he ʻuluaki kupu ʻo e makasini ko ení, naʻe fiefia ʻi he ʻamanaki atu ki he hoko ʻo moʻoni ʻa e ngaahi lea ko iá. Fēfē koe? ʻOkú ke loto ke ʻilo lahi ange fekauʻaki mo e “moʻui moʻoní”—ʻa ia ʻe hoko mai ʻi he malumalu ʻo e Puleʻanga ʻo e ʻOtuá? (1 Tīmote 6:19) Kapau ko ia, ʻoku lava ke ke kole ki he Kau Fakamoʻoni ʻa Sihova fakalotofonuá pe tohi ki he kau faipulusi ʻo e makasini ko ení.a

[Fakamatala ʻi lalo]

[Fakatātā ʻi he peesi 7]

Maria mo Carlos

[Fakatātā ʻi he peesi 7]

Nair