Yu Inap Painim Gutpela Amamas
BAIBEL i no tambuim amamas na mekim olsem em i wanpela samting yumi lusim nating taim bilong yumi long en, nogat. Saveman 3:4 i tok, i gat “taim bilong lap” na “taim bilong singsing.”a Lain bilong God long Israel bilong bipo, ol i bin amamas long kain kain samting—musik na danis na pilai em sampela bilong ol dispela amamas. Jisas yet i bin go long wanpela bikpela kaikai bilong marit, na narapela taim, em i go long “wanpela bikpela kaikai.” (Luk 5:29; Jon 2:1, 2) Olsem na Baibel i no tambuim yumi long kisim amamas.
Tasol planti amamas bilong nau i save litimapim ol pasin God i no laikim, olsem na i gat askim: Yu ken mekim wanem na ol amamas yu makim bai i gutpela?
Skelim Ol Amamas
Ol Kristen i laik painim amamas, ol i mas larim ol lo bilong Baibel i stiaim tingting bilong ol. Devit, em man bilong raitim Song, em i tok: “Bikpela i save skelim ol stretpela man na ol man nogut. Em i no laikim tru ol man i sakim lo bilong em.” (Song 11:5) Na Pol i tokim ol Kolosi olsem: “Yupela i mas kilim i dai olgeta pasin bilong dispela graun i stap long bel bilong yupela. Mi tok long olkain pasin olsem, pasin pamuk na pasin doti, na pasin bilong bel i kirap long mekim ol pasin nogut, na pasin bilong mangal . . . Yupela i mas rausim olgeta kain pasin nogut, em pasin bilong kros na belhat na bel nogut, na pasin bilong tok nogut long ol arapela na pasin bilong mekim toktok i doti.”—Kolosi 3:5, 8.
Planti kain amamas bilong nau i no stret liklik long dispela tok em spirit holi i bin kamapim. Ating sampela bai tok: ‘Tasol mi no inap tru long mekim ol samting mi save lukim long televisen.’ Ating tok bilong yu i stret. Tasol maski amamas bilong yu i no makim yu bai kamap wanem kain man o meri, ating em i kamapim long ples klia sampela kain pasin bilong yu. Olsem: Amamas bilong yu inap kamapim long ples klia olsem yu man o meri i “laikim pait,” o yu tingting long ‘pasin pamuk, na pasin bilong bel i kirap long mekim pasin nogut, na pasin bilong mangal long samting bilong narapela man, na toktok i doti,’ o yu man o meri i ‘no laik tru long pasin nogut.’—Song 97:10.
Pol i tokim ol Filipai olsem: “Oltaim yupela i mas tingting tasol long ol pasin i tru na ol pasin i gutpela long ol man i mekim na ol stretpela pasin na ol klinpela pasin na ol naispela samting na ol samting i gutpela tru na olgeta pasin i nambawan tru na olgeta pasin yumi save amamas tru long lukim ol man i mekim.”—Filipai 4:8.
Tasol olsem wanem? Dispela tok bilong Pol i makim olsem olgeta piksa wokabaut, buk, o program bilong televisen i kamapim sampela pasin i no stret olsem wanpela pasin raskol, em i nogut na yumi no ken lukim o kaunim? O olgeta piksa bilong lap i no gutpela bilong lukim o harim, long wanem, ol i no “tingting tasol long ol pasin i tru”? Nogat, long wanem, ol narapela tok i stap klostu long Filipai 4:8 i soim yumi olsem Pol i no toktok long ol samting bilong kisim amamas, em i toktok long tingting bilong bel, na bel i mas tingim ol samting i save amamasim Jehova. (Song 19:14) Tasol ol samting Pol i stori long en inap helpim yumi long skelim amamas. Yumi ken tingim tok bilong Filipai 4:8 na askim skin bilong yumi yet olsem: ‘Ol amamas mi kisim i mekim na mi tingim tingim ol samting i no klin?’ Sapos olsem, yumi mas stretim tingting bilong yumi.
Tasol taim ol Kristen i skelim amamas, ol i mas larim ol man i lukim gutpela tingting bilong ol. (Filipai 4:5) Yumi save pinis, i gat sampela kain amamas i no stret tru long ol trupela Kristen. Olgeta wan wan man na meri i mas skelim gut long bel dispela samting na tingim samting em bai mekim na bel bilong em i no gat tok long ai bilong God na ol man. (1 Korin 10:31-33; 1 Pita 3:21) I no stret sapos yumi kotim ol narapela long ol liklik samting o yumi putim ol liklik lo nating i bosim olgeta samting ol i mas mekim.b—Rom 14:4; 1 Korin 4:6.
Wok Bilong Ol Papamama
Long ol samting bilong amamas papamama i gat bikpela wok. Pol i tok: “Sapos wanpela man i no lukautim ol wanblut tru bilong em yet na ol arapela wanlain tu, orait dispela man i lusim pinis bilip bilong em, na em i man nogut tru. Ol haiden yet i no save mekim dispela kain pasin nogut.” (1 Timoti 5:8) Olsem na papamama i gat wok long lukautim famili bilong ol long ol samting bilong skin na bilong spirit, na helpim ol long i stap bel isi tu. Olsem na wanpela wok bilong papamama em long helpim famili long pilai na kisim gutpela amamas.—Sindaun 24:27.
Sampela taim ol famili i no save tingim dispela samting. Wanpela misineri long Naijiria i tok: “Sori tru, sampela papamama i ting sapos famili i pilai na kisim amamas ol i lusim nating taim bilong ol. Olsem na sampela pikinini i mas painim amamas bilong ol yet, na ol i painim ol poroman nogut na ol amamas nogut.” Papamama, yupela i no ken larim dispela samting i kamap! Yupela i mas wokim rot na ol pikinini bilong yupela inap kisim gutpela amamas bilong mekim gut bel bilong ol.
Tasol yumi mas was gut. Ol Kristen i no ken mekim olsem planti man bilong nau i save mekim na ol i ‘laikim tumas ol kain kain pasin bilong amamas bilong dispela graun, na ol i no laikim God.’ (2 Timoti 3:1-4) Yes, amamas i mas i stap nambatu long bel bilong yumi. Em i samting bilong kisim nupela strong long en—yumi no ken larim amamas i stap olsem nambawan samting bilong mekim. Olsem na ol pikinini na ol man i mas kisim stretpela kain amamas na ol i mas mekim long skel stret.—Efesus 5:15, 16.
Kisim Amamas Long Ol Narapela Samting
Sampela kain amamas planti manmeri i save laikim i skulim ol long sindaun nating tasol, i no skulim ol long mekim sampela samting. Yumi ken tingim televisen. Buk What to Do After You Turn Off the TV i tok: ‘Televisen i save skulim yumi long sindaun nating: Amamas, na pasin bilong lain long ol samting tu, ol i no gat hatwok; yumi no wok long mekim wanpela samting.’ Tru, sampela taim yumi mas sindaun nating na maloloim tingting bilong yumi. Tasol sapos dispela samting yumi mekim i kisim bikpela hap taim bilong yumi, yumi lus long planti gutpela samting.
Man bilong raitim buk, em Jerry Mander, em i tok, em i “wanpela bilong dispela lain man i bin go bikpela long taim wan wan man tasol i gat televisen.” Taim em i pikinini, sampela taim em i les na em i stori long dispela taim olsem: “Taim mi les, mi bel hevi tu. Mi no amamas liklik long dispela, olsem na mi bin tingting long kirap na mekim sampela samting. Mi bin telefon long wanpela pren, o raun ausait long haus, o pilai bal, o ritim buk. Mi bin mekim sampela samting. Nau mi tingting bek, na mi save taim mi les olsem ‘stap nating tasol,’ em i samting i bin helpim mi long kirap na mekim wanpela samting.” Mander i tok, long nau taim pikinini i les, em i save opim televisen bai em i no ken les moa. Em i tok: “Televisen inap kilim bel hevi na pasin bilong kirap na wokim ol samting les inap kamapim.”
Olsem na planti i kisim save olsem, sapos ol i insait long ol samting i gat wok na ol i no sindaun nating tasol, dispela inap givim amamas long ol maski ol i bin ting em i no inap mekim olsem. Sampela i ritim buk wantaim ol narapela bilong kisim amamas. Sampela i save pilaim musik o wokim piksa. Na sampela taim yu ken wokim ol gutpela bung.c (Luk 14:12-14) Pasin bilong pilai bal samting, em tu i gutpela. Wanpela niusman bilong Kirap! long Swiden, em i tok: “Sampela famili i save wokim kem o ol i go painim pis, o ol i raun insait long bus, o raun long kanu, o wokabaut long ol maunten, na kain samting olsem. Ol yangpela i amamas tru long dispela kain samting.”
Yumi no ken kirap nogut long ol samting nogut i save kamap long ol amamas. Aposel Pol i tok, tingting bilong ol manmeri bilong dispela graun i “paul olgeta.” (Efesus 4:17) Olsem na yumi save, planti samting ol manmeri i save amamas long en, em ol samting bilong “olpela bel.” (Galesia 5:19-21) Tasol ol Kristen inap lain long skelim gut hap taim ol i save tromoi long amamas na ol i tromoi long wanem kain amamas. Na amamas i ken kamap olsem wanpela samting famili olgeta i ken tingim na mekim wantaim, na ol i ken traim long painim ol nupela kain amamas famili inap kisim strong long en, na long ol yia bihain ol inap amamas long tingim yet ol dispela samting ol i bin mekim. Yes, yu inap painim gutpela amamas!
[Ol Futnot]
a Dispela tok Hibru ol i tanim olsem “lap” i gat ol narapela narapela insait bilong en olsem “pilai,” “kamapim amamas,” “mekim amamas,” o “kisim amamas.”
b Bilong kisim sampela save moa, lukim Kirap! (tok Inglis) bilong Mas 22, 1978, pes 16-21, na bilong Disemba 8, 1995, pes 6-8.
c Bilong save long sampela tok bilong Baibel long ol bung bilong amamas, lukim Wastaua bilong Ogas 15, 1992, pes 15-20, na bilong Oktoba 1, 1996, pes 18, 19.
[Ol Piksa long pes 9]
Gutpela amamas inap kamapim gutpela samting