Timoti—“Yu Pikinini Tru Bilong Mi”
TIMOTI i yangpela yet taim aposel Kristen Pol i makim em olsem poroman bilong raun wantaim em. Em nau, tupela i kirap long poroman long wok wantaim na ol i stap olsem i go inap 15 yia samting. Tupela i pas gut tru wantaim na dispela i mekim na Pol i tok long Timoti olsem: “Em i olsem pikinini bilong mi, na mi laikim em tru,” na “yu pikinini tru bilong mi.”—1 Korin 4:17; 1 Timoti 1:2.
Wanem pasin bilong Timoti i mekim na Pol i laikim em tru? Olsem wanem Timoti i kamap gutpela poroman bilong Pol? Na yumi inap lainim wanem gutpela samting long ol stori bilong wok Timoti i mekim na i stap long Baibel?
Pol i Makim Em
Pol i bin bungim dispela yangpela disaipel Timoti long taim em i go raun long Listra (long nau ol i kolim Turki) long namba tu raun bilong em long wok misineri long yia 50 C.E. samting. Ating long dispela taim Timoti i gat 19 o 20 krismas samting na ol Kristen long Listra na Aikoniam i tok olsem em i gat gutpela pasin. (Aposel 16:1-3) Em i mekim stret ol samting olsem nem bilong em i makim, olsem “Man i Save Givim Biknem Long God.” Taim Timoti i liklik yet, tumbuna bilong em Lois na mama bilong em Yunis i bin skulim em long buk bilong God. (2 Timoti 1:5; 3:14, 15) Ating tupela i bin kamap Kristen long taim Pol i bin kam raun namba wan taim long dispela taun, em long sampela yia paslain. Orait, nau long rot bilong spirit holi i gat wanpela tok olsem tok profet i kamap na i makim wok Timoti bai mekim bihain. (1 Timoti 1:18) Olsem na Pol na ol hetman bilong kongrigesen i tingim dispela tok, na ol i putim han antap long Timoti na makim em bilong mekim dispela wok. Pol i makim em olsem poroman bilong em long wok misineri.—1 Timoti 4:14; 2 Timoti 1:6.
Papa bilong Timoti i bilong Grik na em i no wanpela bilipman, olsem na ol i mas katim skin bilong Timoti. Tru, dispela em i no wanpela lo ol Kristen i mas bihainim. Tasol ol bai i go raun long hap bilong ol Juda, na ol i no laik bai dispela samting i pundaunim ol Juda, olsem na ol i mas katim skin bilong Timoti maski em i kisim bikpela pen.—Aposel 16:3.
Olsem wanem? Long bipo ol i bin ting Timoti em i wanpela man Juda? Sampela saveman i tok pait long dispela samting na ol i tok olsem long lo bilong ol rabai “taim man na meri bilong narapela narapela ples i marit na ol i kamapim pikinini, dispela pikinini em i bilong kantri bilong mama bilong em, na i no bilong papa, nogat.” Olsem, taim “wanpela meri Juda i karim pikinini, dispela pikinini em i pikinini Juda.” Tasol Shaye Cohen, em wanpela man bilong raitim ol stori, em i gat tupela tingting long dispela “lo bilong ol rabai, olsem dispela lo i stap pinis long taim bilong ol aposel o nogat,” na ol lain Juda bilong Esia Maina i bin bihainim dispela lo o nogat. Em i skelim pinis ol stori bilong bipo na em i tok olsem taim ol man bilong narapela lain i marit long ol meri Israel, “ol pikinini ol i kamapim ol i stap olsem ol Israel stret sapos famili i sindaun namel long ol Israel. Sapos ol pikinini i sindaun long kantri bilong mama yet, orait ol bai stap olsem ol lain Israel, tasol sapos meri i go sindaun long kantri bilong man bilong em, em man bilong narapela lain, orait ol pikinini bai stap olsem man bilong narapela lain.” Maski ol i mekim olsem o nogat, ating dispela pasin olsem papamama bilong Timoti i bilong narapela narapela lain, dispela i bin helpim em long mekim gut wok autim tok. Ating em i no hatwok long toktok wantaim ol Juda na ol man bilong narapela lain, na ating dispela i helpim em long winim ol hevi namel long tupela lain.
Taim Pol i go raun long Listra dispela i kamapim bikpela senis long i stap bilong Timoti. Dispela yangpela man i amamas long bihainim rot spirit holi i soim long em na em i daun long ol elda Kristen na wok wantaim ol, na dispela i mekim na em i kisim bikpela blesing na ol bikpela wok. Long dispela taim Timoti i save long dispela samting o nogat, em yumi no save, tasol bihain Pol bai makim em long mekim sampela bikpela wok bilong God, na em bai mekim i go inap long Rom, em biktaun bilong kantri.
Timoti i Strongim Wok Bilong Kingdom
Yumi save long liklik hap stori tasol bilong wok Timoti i bin mekim, tasol em i bin go long planti hap bilong strongim wok bilong Kingdom. Long namba wan raun bilong Timoti wantaim Pol na Sailas long yia 50 C.E. samting, em i bin go long Esia Maina na long Yurop. Taim em i stap long dispela hap, em i go autim tok long Filipai, Tesalonaika, na Beria. Ol man i birua long Pol, olsem na em i go long Atens na Timoti na Sailas tasol i stap long Beria bilong lukautim wanpela lain disaipel i bin kamap long dispela hap. (Aposel 16:6–17:14) Bihain Pol i salim Timoti i go long Tesalonaika bilong strongim nupela kongrigesen long dispela hap. Taim Timoti i bungim Pol long Korin em i stori long Pol olsem wok bilong kongrigesen i wok long kamap strong.—Aposel 18:5; 1 Tesalonaika 3:1-7.
Baibel i no kolim hamas de o mun samting Timoti i bin stap wantaim ol Korin. (2 Korin 1:19) Tasol long yia 55 C.E. samting, Pol i tok em i bin salim Timoti i go bek long Korin, long wanem, em i bin harim olsem ol Korin i stap nogut. (1 Korin 4:17; 16:10) Bihain taim Timoti wantaim Erastus i stap long Efesus, Pol i salim tupela i go long Masedonia. Na taim Pol i stap long Korin na i raitim pas i go long ol Rom, Timoti i bin kam bek pinis na stap wantaim em.—Aposel 19:22; Rom 16:21.
Timoti na sampela moa i lusim Korin wantaim Pol taim em i laik i go long Jerusalem, na ol i go wantaim em inap long Troas. Yumi no save Timoti i bin go long Jerusalem o nogat. Tasol Pol i kolim nem bilong em long kirap bilong 3-pela pas em i bin raitim long taim em i stap kalabus long Rom long yia 60 i go 61 C.E. samting.a (Aposel 20:4; Filipai 1:1; Kolosi 1:1; Filemon 1) Timoti i stap long Rom na Pol i tingting long salim em i go long Filipai. (Filipai 2:19) Na taim Pol i lusim kalabus, em i tokim Timoti long stap long Efesus.—1 Timoti 1:3.
Long bipo wok bilong raun long ol ples em i hatwok tru na i no gutpela, olsem na pasin bilong Timoti long amamas long i go long planti hap bilong helpim ol kongrigesen i kamapim klia pasin bilong em long givim bel long dispela wok. (Lukim stori i stap long Wastaua, Ogas 15, 1996, pes 29, long blok.) Yumi ken skelim wanpela tasol bilong ol raun bilong em na dispela i kamapim long yumi olsem Timoti em i wanem kain man.
Kisim Save Long Ol Pasin Bilong Timoti
Timoti i bin stap wantaim Pol long Rom taim Pol i stap kalabus na em i raitim pas long ol Kristen long Filipai em ol man i mekim nogut long ol. Em i tok: “Sapos Bikpela Jisas i laik, orait i no longtaim na bai mi salim Timoti i kam long yupela. Na taim em i kam bek, em bai i tokim mi long yupela, na bai mi belgut tru. I no gat narapela man i stap wantaim mi em i wankain olsem Timoti. Em i save wanbel wantaim mi na oltaim em i save tingting long painim rot bilong helpim yupela. Olgeta arapela man i save wari long ol samting bilong ol yet, na ol i no save laik tru long mekim wok bilong Jisas Krais i go het. Tasol yupela i save long gutpela pasin bilong Timoti. Yupela i save, em i bin helpim mi long wok bilong gutnius, olsem pikinini i save helpim papa.”—Filipai 1:1, 13, 28-30; 2:19-22.
Ol dispela tok i kamapim klia pasin bilong Timoti long tingim ol wanbilip. Sapos ol i bin wokabaut long lek long dispela rot na ol i no go long sip kirap long Rom i go long Filipai na bihainim sotpela rot i go long solwara Edriatik, ol i mas wokabaut inap 40 de bilong i go na 40 de bilong i kam bek long Rom. Timoti i bin orait long mekim olgeta dispela samting bilong helpim ol brata na sista bilong em.
Tru, Timoti i bin raun planti taim, tasol sampela taim em i bin kisim sik. Em i gat sik long bel na ‘dispela sik oltaim i save kamap long em.’ (1 Timoti 5:23) Tasol em i strong tru long autim gutnius. Olsem na Pol i bin poroman tru wantaim em!
Pol i skulim Timoti na tupela i bin mekim ol samting wantaim, olsem na Timoti i kisim tru pasin bilong Pol. Olsem na Pol i tokim em: “Yu bin i stap wantaim mi, na yu save pinis long pasin bilong mi long skulim ol manmeri long ol pasin God i laikim. Na yu save long ol pasin mi save wokabaut long en, na long as tru bilong dispela olgeta pasin bilong mi. Yu save olsem, mi save bilip strong long God, na oltaim mi save strongim bel bilong mi na mekim wok, na mi save laikim tru ol arapela na mi stap strong na karim hevi. Yu save long olgeta pasin nogut ol man i bin mekim long mi na long olgeta pen mi bin karim long Antiok na Aikoniam na Listra. Yu save long ol samting nogut tru ol i bin mekim long mi long ol dispela taun.” Timoti i bin krai wantaim Pol, em i bin beten long God long helpim Pol, na em i bin wok wantaim Pol long mekim wok bilong Kingdom.—2 Timoti 1:3, 4; 3:10, 11.
Pol i bin strongim Timoti na bai ol man i no ken ting ‘em i yangpela liklik, na ol i no ken ting em i man nating.’ Ating dispela i makim olsem Timoti i man bilong sem liklik, na em i save pret liklik long givim tok long ol man. (1 Timoti 4:12; 1 Korin 16:10, 11) Tasol Timoti em yet inap mekim wok, na Pol i save em inap mekim, olsem na em i salim Timoti i go raun mekim planti bikpela wok. (1 Tesalonaika 3:1, 2) Taim Pol i kisim save olsem i mas i gat wanpela man bilong bosim strong kongrigesen long Efesus long pasin God i laikim, em i tokim Timoti long i stap long dispela hap na “mekim strongpela tok long sampela man long ol i no ken mekim olkain giaman tok long taim ol i skulim ol manmeri long tok bilong God.” (1 Timoti 1:3) Maski Pol i givim planti wok long Timoti, tasol em i gat pasin daun. Na ating em i man bilong sem tasol em i gat strongpela bel na em i no pret. Olsem: Timoti i bin i go long Rom bilong helpim Pol long taim Pol i kot long bilip bilong em. Timoti tu i bin kalabus sampela taim, ating long wankain as tasol.—Hibru 13:23.
Pol i bin lainim Timoti long planti samting. Yumi save olsem Pol i tingim tru dispela wanwok bilong em, long wanem, Pol i bin raitim tupela pas long em, em spirit holi i bin kirapim Pol long raitim na ol i stap long Baibel long Ol Skripsa Grik. Long yia 65 C.E. samting, taim Pol i save olsem klostu ol bai kilim em i dai long bilip bilong em, em i tokim Timoti long kam hariap. (2 Timoti 4:6, 9.) Timoti i bin kam lukim Pol paslain long ol i kilim em i dai o nogat, em Baibel i no stori long dispela.
Redi Long Mekim Wok!
Gutpela pasin bilong Timoti inap lainim yumi long planti samting. Em i bin lainim planti samting taim em i poroman wantaim Pol, na pastaim em i manki bilong sem tasol bihain em i kamap wanpela wasman. Long nau ol yangpela man na meri Kristen inap lain long planti samting sapos ol i poroman wantaim ol kain man olsem. Na sapos ol i tingting long wok bilong Jehova olsem wanpela wok ol i laik mekim, ol bai i gat planti gutpela wok ol i ken mekim. (1 Korin 15:58) Ol inap kamap painia, olsem man bilong autim tok long olgeta de, long kongrigesen long ples bilong ol, o ol i ken mekim wok long hap em ol i sot long man bilong autim tok bilong Kingdom. I gat planti wok ol i ken mekim, olsem mekim wok misineri long ol narapela kantri o wok long nambawan ofis bilong Sosaiti Was Taua o long ol brens-ofis. Na tu, olgeta Kristen i ken bihainim kain pasin olsem Timoti i bin mekim—ol i ken givim bel olgeta long mekim wok bilong Jehova.
Olsem wanem? Yu gat laik long kamap strong yet long ol samting bilong spirit, na larim Jehova i mekim wok long yu long oganaisesen bilong em na makim yu long mekim wanem wanem wok em i ting i stret long yu? Sapos olsem, orait mekim ol samting olsem Timoti i bin mekim. Redi long mekim olgeta samting yu inap tru long mekim. Yumi no save, bihain bai rot i op long yumi ken mekim wanem wok bilong God.
[Futnot]
a Nem bilong Timoti i stap tu long 4-pela narapela pas bilong Pol.—Rom 16:21; 2 Korin 1:1; 1 Tesalonaika 1:1; 2 Tesalonaika 1:1.
[Piksa long pes 31]
“I no gat narapela man i stap wantaim mi em i wankain olsem em”