Bihainim Bilip Bilong Ol
Em i Sanap Strong Maski Em i Karim Hevi
SAMUEL i pilim bikpela bel hevi bilong ol manmeri long Silo. I olsem aiwara i wasim dispela taun. Long planti haus ol meri na ol pikinini i krai, long wanem, ol i harim tok olsem ol papa, ol man marit, ol pikinini man, na ol brata bai i no inap kam bek long ples. Yumi save olsem pastaim 4,000 man bilong lain Israel i bin dai long han bilong ol Filistia, na nau 30,000 man i bin dai long narapela pait.—1 Samuel 4:1, 2, 10.
Dispela em sampela bilong ol planti hevi i bin painim ol Israel. Hetpris Eli i gat tupela pikinini man i save mekim pasin nogut tru, em Hopni na Finias. Ol i bin lusim Silo na karim Bokis Kontrak i go wantaim ol. Bokis Kontrak i save stap long rum tambu tru bilong haus lotu sel—dispela gutpela bokis i makim olsem God i stap wantaim ol. Orait nau ol man i kisim Bokis Kontrak i go wantaim ol long pait, ol i gat tingting kranki olsem dispela bai helpim ol long winim pait. Tasol ol Filistia i kisim Bokis Kontrak, na kilim i dai Hopni na Finias.—1 Samuel 4:3-11.
Bokis Kontrak i bin stap planti handet yia long haus lotu sel long Silo. Tasol nau em i no stap moa. Eli, husat i gat 98 krismas, em i harim dispela tok na em i pundaun baksait long sia bilong em na em i dai. Na tambu meri bilong em, husat i kamap wido long dispela de, em tu i dai taim em i karim pikinini. Paslain long em i dai, em i tok: “Strong bilong God i lusim yumi Israel.” Tru tumas, Silo bai i no stap wankain gen olsem bipo.—1 Samuel 4:12-22.
Olsem wanem Samuel inap karim ol dispela bikpela hevi? Yu ting bilip bilong em i strong inap long em i ken helpim ol manmeri em Jehova i no lukautim ol moa na i no orait moa long ol? Long nau, sampela taim yumi olgeta i karim ol hevi na yumi save bel hevi, na dispela i save traim tru bilip bilong yumi, olsem na yumi laik skelim ol samting em stori bilong Samuel inap skulim yumi long en.
Em i “Mekim Stretpela Pasin”
Orait nau Baibel i no stori moa long Samuel, em i kirap stori long Bokis Kontrak. Em i stori olsem ol Filistia i bin kisim bagarap, long wanem, ol i bin holim Bokis Kontrak i stap na ol i mas bringim i go bek. Inap olsem 20 yia i go pinis, na Baibel i stori gen long Samuel. (1 Samuel 7:2) Em i bin mekim wanem samting insait long ol dispela yia? Baibel i stori long samting em i bin mekim.
Yumi kisim save olsem paslain long dispela haptaim i kirap, ol Israel “i save putim yau gut long tok” bilong Samuel. (1 Samuel 4:1) Baibel i stori olsem bihain long dispela haptaim i pinis, Samuel i save go lukim 3-pela taun long Israel long olgeta yia, na em i save harim kot bilong ol Israel na stretim hevi bilong ol. Bihain em i save go bek long ples bilong em yet long Rama. (1 Samuel 7:15-17) Yumi save olsem Samuel i bin wok strong tru, na insait long dispela 20 yia em i mekim planti wok.
Ol pikinini man bilong Eli i save mekim pasin pamuk na paulim ol samting, na dispela i bagarapim tru bilip bilong ol manmeri. Olsem na planti manmeri i kirap lotuim ol god giaman. Inap 20 yia Samuel i wok strong tru, na bihain em i mekim dispela tok long ol: “Sapos yupela i laik tanim bel tru na kam bek long Bikpela, orait yupela i mas rausim ol giaman god na ol piksa bilong god meri Astarte yupela i save lotuim. Na yupela i mas i stap aninit tru long Bikpela na lotu long em wanpela tasol, na em bai i helpim yupela na rausim ol Filistia bai ol i no inap bosim yupela moa.”—1 Samuel 7:3.
Ol Filistia i bosim strong ol manmeri. Ol i daunim ami bilong Israel na ol i pilim olsem ol i stap fri long mekim nogut long lain bilong God na bai ol i no kisim strafe long dispela. Tasol Samuel i tokim ol Israel olsem ol samting bai senis sapos ol i kam bek long Jehova. Olsem wanem? Ol i orait long mekim olsem? Samuel i amamas olsem ol i lusim ol god giaman bilong ol na ol i kirap “lotu long Bikpela tasol.” Samuel i kamapim wanpela bung long Mispa, em wanpela taun i stap long ples maunten long hap not bilong Jerusalem. Ol manmeri i bung, ol i tambu long kaikai, na ol i tanim bel tru long ol pasin bilong ol long lotuim ol god giaman.—1 Samuel 7:4-6.
Tasol ol Filistia i kisim save long dispela bikpela bung na ol i ting olsem ol i gat rot bilong daunim ol Israel. Ol i salim ami bilong ol i go long Mispa bilong bagarapim ol dispela manmeri i lotuim Jehova. Ol Israel i harim tok long ol birua i laik kam pait long ol. Ol i pret nogut tru na ol i askim Samuel long beten askim God long helpim ol. Em i mekim olsem, na em i mekim ofa tu. Taim Samuel i mekim ofa yet, ami bilong ol Filistia i kam klostu pinis long Mispa. Orait nau Jehova i bekim beten bilong Samuel. Jehova i kamapim strong belhat bilong em na i “mekim klaut i pairap strong moa long skai antap long ol Filistia.”—1 Samuel 7:7-10.
Olsem wanem? Yumi ken ting olsem ol dispela Filistia i olsem liklik pikinini husat i pret na hariap tasol ol i go hait baksait long mama bilong ol taim klaut i pairap strong? Nogat. Ol i strongpela soldia na ol i lain pinis long pait. Olsem na taim “klaut i pairap strong moa,” ating dispela em samting ol i no bin harim bipo. Yumi no save wanem samting tru i mekim na ol Filistia i pret nogut tru, em bikpela pairap bilong klaut yet o skai em blu na klaut i pairap o klaut i pairap long ol maunten na i go strong moa. Tasol ol i paul nabaut na ol i no gat strong moa long pait na ol i ranawe. Ol man bilong Israel i lusim Mispa na ranim ol Filistia i go inap planti kilomita i go daun long hap saut wes bilong Jerusalem, na kilim planti i dai.—1 Samuel 7:11.
Dispela pait em i wanpela bikpela samting tru long lain bilong God na i kamapim bikpela senis. Ol Filistia i no kam moa na pait long lain Israel taim Samuel i stap yet olsem jas. Lain bilong God i kisim bek planti taun em bipo ol Filistia i bin bosim.—1 Samuel 7:13, 14.
Planti handet yia bihain, aposel Pol i kolim nem bilong Samuel wantaim sampela narapela gutpela jas na ol profet husat i save “mekim stretpela pasin.” (Hibru 11:32, 33) Tru tumas, Samuel i bin helpim wok bilong kamapim ol gutpela na stretpela pasin long ai bilong God. Ol wok bilong em i kamapim ol gutpela samting, long wanem, em i no les kwik na i wetim Jehova, na em i wok yet i go maski ol hevi i bagarapim bel bilong em. Na tu, em i kamapim olsem em i tenkyu long Jehova. Bihain long ol i winim pait long Mispa, Samuel i sanapim wanpela bikpela ston bilong makim olsem Jehova i bin helpim lain bilong Em.—1 Samuel 7:12.
Olsem wanem? Yu yet i laik “mekim stretpela pasin”? Sapos olsem, orait i gutpela yu kisim skul long pasin bilong Samuel long i no les kwik, pasin daun, na pasin bilong tenkyu. Yumi olgeta i mas i gat ol dispela pasin, a? I gutpela long Samuel i bin kisim na bihainim ol dispela pasin long taim em i yangpela yet, long wanem, bihain i gat planti samting i kamap na dispela i bagarapim tru bel bilong em.
“Tupela Pikinini Man Bilong Yu i No Save Bihainim Gutpela Pasin Bilong Yu”
Orait, taim yumi kirap ritim gen sampela stori bilong Samuel, em “i kamap lapun” pinis. Long dispela taim em i gat tupela pikinini man i bikpela pinis, em Joel na Abiya, na Samuel i givim wok long ol bilong helpim em long mekim wok jas. Tasol sori tru, ol i no mekim gut wok. Samuel i save bihainim stretpela pasin na em i no save giaman, tasol tupela pikinini man bilong em i yusim namba bilong ol bilong helpim ol yet tasol, olsem ol i paulim stretpela pasin na kisim grismani.—1 Samuel 8:1-3.
Wanpela taim ol hetman bilong Israel i go lukim lapun Samuel na ol i komplein. Ol i tok: “Tupela pikinini man bilong yu i no save bihainim gutpela pasin bilong yu.” (1 Samuel 8:4, 5) Olsem wanem? Samuel i save long pasin nogut bilong ol? Baibel i no stori long dispela. Tasol yumi ken save olsem Samuel i bin mekim gut wok olsem papa, em i no mekim pasin olsem Eli i bin mekim. Jehova i krosim Eli na givim strafe long em, long wanem, Eli i no stretim ol pikinini man bilong em long pasin nogut bilong ol, nogat, em i litimapim nem bilong tupela na i daunim nem bilong God. (1 Samuel 2:27-29) Jehova i no lukim kain rong olsem long pasin bilong Samuel.
Baibel i no kamapim bikpela sem, wari, na bel hevi bilong Samuel taim em i kisim save long pasin nogut bilong tupela pikinini man bilong em. Tasol ating planti papamama long nau i inap pilim tru bikpela bel hevi bilong em. Nau long dispela taim nogut, planti pikinini i no save daun long wok bos bilong papamama, na ol i no laik bai papamama i stretim ol. (2 Timoti 3:1-5) Pasin bilong Samuel inap strongim bel na stiaim gut ol papamama husat i gat dispela hevi. Samuel i no larim pasin nogut bilong tupela pikinini man bilong em i mekim na em i lusim gutpela pasin bilong em yet. Tingim, maski ol pikinini i no save harim tok bilong papamama, gutpela pasin bilong ol papamama inap skulim gut ol pikinini. Na ol papamama inap mekim gut bel bilong Papa bilong ol, em God Jehova—olsem Samuel i bin mekim.
“Makim Wanpela Man Bai i Kamap King Bilong Bosim Mipela”
Ol pikinini man bilong Samuel i no inap tingim ol samting nogut tru em pasin mangal bilong ol na pasin bilong ol long tingim ol yet tasol bai kamapim. Orait nau ol hetman bilong Israel i tok moa long Samuel olsem: “Mipela i laik bai yu makim wanpela man bai i kamap king bilong bosim mipela. Mipela i laik kamap wankain olsem ol arapela kantri.” Olsem wanem? Dispela samting ol i askim Samuel long en i mekim na em i pilim olsem ol i sakim em? Jehova i bin makim Samuel long mekim wok jas long dispela lain manmeri, na em i bin mekim dispela wok inap planti yia. Tasol nau ol i no laikim wanpela profet olsem Samuel, ol i laik bai wanpela king i stap jas bilong ol. Ol kantri i stap klostu long Israel i gat ol king, olsem na lain Israel tu i laikim wanpela king! Samuel i mekim wanem? Baibel i tok: “Samuel i no amamas long askim bilong ol.”—1 Samuel 8:5, 6.
Tingim tok Jehova i mekim taim Samuel i beten na tokim em long samting ol Israel i laikim. Jehova i tok: “Harim tok bilong ol manmeri long olgeta dispela samting. Yu no ken ting ol i les long yu na ol i laik rausim yu. Nogat. Ol i no laik mi stap king bilong ol, na ol i rausim mi.” Dispela tok i mekim gut bel bilong Samuel, tasol ol manmeri i bagarapim tru bel bilong God i Gat Olgeta Strong! Jehova i tokim profet bilong em long givim tok lukaut long lain Israel long ol samting nogut bai kamap sapos ol i gat wanpela king bilong graun. Taim Samuel i tokim ol long dispela samting, ol i strong na tok: “Maski, mipela i laik yu makim wanpela king.” Samuel i bihainim tok bilong God na em i makim wanpela king em God yet i bin makim.—1 Samuel 8:7-19.
Tasol Samuel i bihainim dispela tok olsem wanem? Em i bel nogut na i bihainim nating tasol? Em i larim bel hevi i daunim em olgeta? Planti man bai i bel hevi sapos kain samting olsem i painim ol, tasol Samuel, nogat. Em i makim Sol na i tokaut olsem em i dispela man Jehova i makim. Samuel i givim kis long Sol bilong makim olsem em i amamas long dispela nupela king na em bai daun long em. Na em i tokim ol manmeri: “Lukim dispela man Bikpela i bin makim. I no gat wanpela man i wankain olsem em namel long yumi.”—1 Samuel 10:1, 24.
Samuel i no tingim ol rong bilong dispela man Jehova i bin makim, nogat, em i tingim ol gutpela pasin bilong em. Na em i tingim pasin bilong em yet long stap gut long God na i no wari tumas long tingting bilong ol dispela man husat i save senisim nabaut tingting bilong ol. (1 Samuel 12:1-4) Na tu, em i givim bel long wok Jehova i bin givim long em, na tokim ol manmeri bilong God long ol samting bilong lotu ol i mas was gut long en, na em i strongim bel bilong ol long stap gut yet long Jehova. Ol manmeri i pilim tru ol tok bilong Samuel, na ol i askim Samuel long beten long Jehova bilong helpim ol. Em i mekim dispela gutpela tok long ol: “Mi yet mi gat wok bilong beten oltaim long God i helpim yupela. Sapos mi lusim beten bai mi mekim sin long Bikpela. Na mi bai skulim yupela long gutpela na stretpela pasin na yupela i mas bihainim.”—1 Samuel 12:21-24.
Olsem wanem? I gat wanpela taim we yu bel hevi, long wanem, ol i givim wanpela wok i gat namba long narapela? Pasin bilong Samuel i helpim yumi long tingim tru olsem yumi no ken holim strong long bel pasin bilong bel nogut o bel kros. God i gat planti gutpela wok bilong olgeta gutpela wokman bilong em.
‘Wanem Taim Bel Hevi Bilong Yu Long Sol i Pinis?’
I stret Samuel i tingim ol gutpela pasin bilong Sol; i no gat wanpela man i wankain olsem Sol. Sol i longpela na lukluk bilong em i naispela tru, em i gat strongpela bel na i save mekim gut ol wok, na pastaim em i gat pasin daun na pasin isi. (1 Samuel 10:22, 23, 27) Na tu, em i gat wanpela gutpela presen—em i stap fri long makim samting em i laik mekim long i stap bilong em na wokim ol disisen bilong em yet. (Lo 30:19) Olsem wanem? Em i bin mekim gutpela wok long dispela presen bilong em?
Sori tru, taim man i kisim wanpela nupela wok i gat namba, planti taim dispela i mekim na em i save lusim pasin daun. I no longtaim na Sol i kisim pasin antap. Em i sakim tok bilong Jehova em Samuel i givim long em. Wanpela taim Sol i no laik wet na em i wokim ofa, em samting Samuel tasol i gat rait long mekim. Samuel i givim strongpela tok bilong stretim em na i tokim em olsem famili bilong Sol bai i no inap holim moa wok king. Sol i no larim dispela tok i stretim pasin bilong em, nogat, em i mekim moa yet ol pasin bilong sakim tok bilong Jehova.—1 Samuel 13:8, 9, 13, 14.
Long rot bilong Samuel, Jehova i tokim Sol long pait long ol Amalek. Jehova i tok long ol i mas kilim i dai king nogut bilong ol, em Agak. Tasol Sol i no kilim i dai Agak na ol gutpela bulmakau na sipsip samting em God i tok long ol i mas kilim. Taim Samuel i kam bilong stretim em, Sol i kamapim klia olsem pasin bilong em i senis olgeta. Em i no daunim em yet na kisim tok bilong stretim em, nogat. Em i ting em i no mekim bikpela rong tumas, em i givim eskius, em i tok samting em i mekim i stret, na em i tok em asua bilong ol narapela. Taim Sol i traim long daunim dispela tok bilong stretim em, na em i tok sampela bilong ol dispela animal i bilong mekim ofa long Jehova, Samuel i tokim em: “Harim. Pasin bilong bihainim tok bilong en, em i namba wan pasin tru. Na pasin bilong ofaim ol gutpela abus long em, em i namba 2 tasol.” Samuel i strongim bel na i krosim Sol na em i kamapim samting Jehova i tingting pinis long mekim olsem: Jehova bai rausim wok king long Sol na givim long wanpela gutpela man.—1 Samuel 15:1-33.
Samuel i bel hevi tru olsem Sol i no mekim gut wok king bilong em. Long nait olgeta em i krai long Jehova long dispela samting. Na tu, em i krai sori long Sol. Samuel i lukim olsem Sol inap mekim planti gutpela wok, tasol nau dispela olgeta gutpela samting i lus nating. Dispela gutpela man em Samuel i bin save long en, em i senis, em i lusim olgeta gutpela pasin bilong em na em i givim baksait long Jehova. Samuel i no laik tru long lukim gen Sol. Tasol bihain Jehova i stretim tingting bilong Samuel, em i tok: “Oltaim yu save bel hevi long Sol. Wanem taim bai bel hevi bilong yu i pinis? Mi bin rausim em pinis, na long ai bilong mi em i no moa i stap king bilong Israel. Orait nau mi laik bai yu kisim wanpela kom bilong sipsip na pulimapim wel bilong oliv long en, na yu go lukim Jesi, wanpela man bilong taun Betlehem, long wanem, mi bin makim wanpela bilong ol pikinini man bilong en long kamap king.”—1 Samuel 15:34, 35; 16:1.
Samting Jehova i tingting pinis long mekim, em bai mekim tasol, maski ol man i no stap gut long em. Sapos wanpela man i no stap gut moa long Jehova, em bai painim narapela man bilong mekim laik bilong Em. Olsem na lapun Samuel i no bel sori moa long Sol. Samuel i bihainim tok bilong Jehova na em i go long haus bilong Jesi long Betlehem we em i bungim sampela pikinini man bilong Jesi em ol i luk nais tru. Taim em i lukim pinis namba wan pikinini man, Jehova i tokim Samuel olsem: “Yu no ken ting long em i longpela bun o long em i luk naispela na bai mi makim em. Nogat. . . . Long wanem, mi no save skelim ol man olsem ol man i save skelim. Nogat. Ol man i save lukluk long bodi. Tasol mi save lukim tingting na laik bilong man na mi skelim ol.” (1 Samuel 16:7) Orait Samuel i bungim laspela pikinini man bilong Jesi—em Devit—em man Jehova i bin makim!
Taim Samuel i lapun pinis, em i kliagut long as na Jehova i makim Devit olsem senis bilong Sol. Sol i kisim pasin bilong jeles na em i laik kilim i dai Devit, na em i kamap wanpela apostet. Tasol Devit i kamapim ol gutpela pasin—em i gat strongpela bel, stap gut long Jehova, na bilip. Klostu long taim Samuel i laik dai, bilip bilong em i kamap strong moa. Em i luksave olsem maski i gat ol bikpela hevi, Jehova inap stretim ol dispela hevi na kamapim ol gutpela samting. Insait long 100 yia bilong laip bilong Samuel, em i bin kisim gutnem na dispela gutnem i stap yet taim em i dai. Olsem na lain Israel olgeta i krai sori taim dispela gutpela man i dai! I kam inap long nau, i gutpela ol wokboi bilong Jehova i askim ol yet, ‘Olsem wanem? Bai mi bihainim bilip bilong Samuel?’
[Piksa long pes 25]
Olsem wanem Samuel inap helpim lain bilong em long karim hevi bilong planti i dai na ol bikpela bel hevi?
[Piksa long pes 26]
Tupela pikinini man bilong Samuel i mekim pasin nogut; olsem wanem Samuel i bin karim dispela hevi?