Yu Save Long Dispela?
Barabas i mekim wanem ol pasin nogut?
▪ Olgeta fopela Gutnius i stori long Barabas, em dispela man bipo bikman bilong Rom, Pontius Pailat, i larim em i kisim ples bilong Jisas na i go fri. Baibel i kolim Barabas olsem “man nogut i stap kalabus” na “wanpela raskol.” (Matyu 27:16; Jon 18:40) Ol Rom i kalabusim em long Jerusalem wantaim sampela narapela em “ol i bin bikhet long gavman na kilim man i dai.”—Mak 15:7.
I no gat wanpela rait i stori long ol pasin nogut Barabas i bin mekim. Baibel i stori long em olsem em i stap wantaim ol man i save pait long gavman, olsem na sampela saveman i ting em i insait long ol lain husat i save bikhet long gavman bilong Israel long dispela taim bipo. Saveman Flavius Josifas i tok, long dispela taim i gat planti lain raskol i pait long gavman; ol i laik olsem gavman i mas mekim pasin i stret long ol man nating bilong lain Juda. Pasin bikhet long wok bos bilong gavman Rom na long ol maniman Juda i go bikpela tru long yia 50 C.E. samting. Ol dispela bikhetlain i insait long lain ami bilong ol Juda em ol i bin ranim ol Rom long lusim Judia long yia 66 C.E.
Buk The Anchor Bible Dictionary i tok: “Ating Barabas i insait long wanpela lain raskol bilong ples. Ol man nating i laikim ol dispela lain raskol, long wanem, ol i save mekim nogut long ol maniman bilong Israel na ol i givim planti hevi long gavman Rom.”
Long taim bilong ol Rom, ol man i mekim wanem ol rong na ol i kilim ol i dai olsem Jisas?
▪ Pasin ol Rom i save mekim bilong givim strafe long ol man i bikhet long gavman na ol raskol samting, em long nilim ol long pos na larim ol i dai. Ol man i tingim dispela pasin olsem wanpela rot nogut tru bilong kilim man i dai.
Buk Palestine in the Time of Jesus, i tok: “Ol i mekim long ai bilong planti man, dispela i semim tru man nogut, na em i kisim bikpela pen. Ol i save mekim olsem bilong pretim tru ol man i laik bikhet long gavman.” Wanpela man Rom bilong raitim buk long bipo i tok long pasin bilong kilim i dai ol man nogut, olsem: “Ol i save mekim olsem long ol rot we planti man i save raun long en bambai planti man i ken lukim na dispela i pretim ol.”
Josifas i tok, taim ami bilong Taitus i banisim Jerusalem long yia 70 C.E., ol i bin bihainim kain pasin olsem bilong kilim i dai wanpela kalabusman bilong woa long ai bilong banis bilong taun bambai dispela i ken pretim ol Juda na ol bai givap. Taim ami i daunim taun, ol i kilim i dai planti manmeri long dispela rot.
Nambawan bikpela lain ol i bin kilim i dai olsem, em long taim Spatakus (73-71 B.C.E.) i bin bikhet na pait long gavman. Long dispela taim ol i kilim i dai 6,000 wokboi nating na ol gladieta na nilim ol long ol diwai em ol i lainim long rot kirap long Kapua i go long Rom.
[Piksa long pes 10]
“Givim Barabas long mipela” tok bilong Charles Muller, 1878