“Mekim Gutpela Pasin na Bai Yu Daunim Pasin Nogut”
“Yu no ken larim pasin nogut i winim yu. Nogat. Yu mas mekim gutpela pasin na bai yu daunim pasin nogut.”—ROM 12:21.
1. Bilong wanem yumi ken bilip olsem yumi inap daunim pasin nogut?
OLSEM WANEM? Yumi inap sanap strong na sakim ol man i birua tru long lotu i tru? Yumi inap daunim ol samting i laik pulim yumi i go bek insait long ol pasin nogut bilong dispela graun? Bekim bilong dispela tupela askim em, yes! Wanem samting i kirapim yumi long tok olsem? Em tok aposel Pol i mekim long pas em i bin raitim long ol Rom. Em i tok: “Yu no ken larim pasin nogut i winim yu. Nogat. Yu mas mekim gutpela pasin na bai yu daunim pasin nogut.” (Rom 12:21) Sapos yumi bilip long Jehova na pasim tok long bel long yumi no ken larim dispela graun i winim yumi, orait pasin nogut bilong en bai i no inap daunim yumi. Na tu, dispela tok “daunim pasin nogut” i soim olsem yumi inap winim pasin nogut, sapos yumi wok strong long sakim dispela samting. Ol man husat i no was i stap na i no wok long sakim pasin nogut, orait man nogut i bosim dispela graun, em Satan, em bai daunim ol.—1 Jon 5:19.
2. Bilong wanem yumi laik skelim ol samting i bin kamap long laip bilong Nehemia?
2 Inap 500 yia paslain long taim bilong Pol, wanpela wokman bilong God i sindaun long Jerusalem, em i soim olsem tok Pol i mekim long pasin bilong sakim pasin nogut em i tru. Dispela man i bilip long God, em Nehemia, em i sanap strong taim ol man nogut i birua long em, na tu, em i mekim gutpela pasin bilong daunim pasin nogut. Wanem ol hevi i painim em? Wanem samting i helpim em long winim ol hevi? Olsem wanem yumi ken bihainim pasin bilong em? Bilong bekim ol dispela askim, yumi ken skelim ol samting i bin kamap long laip bilong Nehemia.a
3. Nehemia i bin stap long wanem kain ples? Em i mekim wanem bikpela wok?
3 Nehemia i wok long haus king bilong King Artaserksis bilong Persia. Maski Nehemia i stap namel long ol man i no bilip, em i no bin “wokabaut wankain olsem ol man bilong dispela graun” long taim bilong em. (Rom 12:2) Taim ol i nidim helpim long Juda, Nehemia i lusim gutpela sindaun bilong em, na i wokabaut long rot i gat hatwok long en i go long Jerusalem, na em i kirapim traipela wok bilong wokim gen banis bilong taun. (Rom 12:1) Maski Nehemia em i gavena bilong Jerusalem, em i wok wantaim ol wanlain Israel kirap “long moningtaim tru long olgeta de na i go inap long nait long taim ol sta i lait long skai.” Olsem na insait long tupela mun tasol, ol i pinisim dispela wok! (Nehemia 4:21; 6:15) Yumi kirap nogut long ol Israel inap mekim dispela wok, long wanem, taim ol i wokim banis, kain kain pasin birua i painim ol. Husat i birua long Nehemia, na ol i laik bai wanem samting i kamap?
4. Ol birua bilong Nehemia i gat wanem tingting?
4 Ol man i go pas long birua long em, em Senbalat, Tobia, na Gesem, em ol man i gat namba na ol i stap klostu long Juda. Ol i birua bilong lain bilong God, olsem na taim ‘ol i harim tok long mi [Nehemia] i bin kam bilong helpim ol manmeri bilong Israel, ol i bel nogut tru.’ (Nehemia 2:10, 19) Ol birua bilong Nehemia i tingting strong long stopim wok bilong Nehemia, na ol i tingting long mekim ol samting nogut. Olsem wanem? Nehemia bai ‘larim pasin nogut i winim em’?
“Em i Kros Nogut Tru”
5, 6. (a) Ol birua bilong Nehemia i mekim wanem taim ol i lukim wok bilong sanapim banis? (b) Bilong wanem Nehemia i no pret long ol birua?
5 Nehemia i strongim bel na i tokim lain bilong em: “Yumi mas wokim gen banis bilong taun.” Ol man i bekim tok: “Yumi kirap nau na mekim dispela wok.” Nehemia i tok: “Ol i go redim ol samting bilong mekim wok,” tasol ol birua “i kam na tok bilas na lap nogut long mipela. Ol i tok olsem, ‘Yupela i laik mekim wanem? . . . Yupela i ting bai yupela . . . i kamap strong na yupela inap pait long king, a?’ ” Ol tok bilas na tok giaman ol i sutim i no pretim Nehemia. Em i tokim ol birua olsem: “God bilong heven bai i helpim mipela. Mipela i wokman bilong en, olsem na mipela inap mekim dispela wok.” (Nehemia 2:17-20) Nehemia i tingting strong long “mekim wok” i go.
6 Wanpela birua, Senbalat, “em i kros nogut tru” na i kirap tok bilas moa yet. Em i tok: “Ol dispela lain rabisman bilong Juda i laik mekim wanem?” ‘Ol i ting ol inap kisim ol ston namel long ol hip pipia, a?’ Tobia tu i tok bilas olsem: “Sapos wanpela wel dok i kalap i go antap long en, banis bai i bruk olgeta.” (Nehemia 4:1-3) Nehemia i mekim wanem?
7. Nehemia i mekim wanem taim ol birua i tok bilas long em?
7 Nehemia i no tingim tok bilas ol i mekim. Em i bihainim tok bilong God na i no traim long bekim rong. (Wok Pris 19:18) Em i lusim dispela hevi long han bilong Jehova na i beten: “God, yu harim pinis tok bilas ol dispela man i mekim long mipela. Ol i bin rabisim mipela, olsem na mi laik bai yu rabisim ol yet.” (Nehemia 4:4) Nehemia i bilip long tok Jehova i bin mekim: “Bikpela bai i bekim rong bilong ol na mekim save long ol.” (Lo 32:35) Nehemia na lain bilong em “i wok strong tru” long wokim banis. Ol i no larim ol samting i pulim nabaut tingting bilong ol. Olsem na “i no longtaim na banis i go antap inap long mak namel tru.” (Nehemia 4:6) Ol birua bilong lotu i tru i no inap stopim dispela wok! Olsem wanem yumi ken bihainim pasin bilong Nehemia?
8. (a) Olsem wanem yumi ken bihainim pasin bilong Nehemia taim ol birua i sutim tok giaman long yumi? (b) Kamapim wanpela ekspiriens bilong yu o ekspiriens yu bin harim i soim olsem em i savetingting long yumi no bekim rong.
8 Long nau, ol man i birua long yumi long skul, ples wok, o insait long famili, ol inap tok bilas na sutim tok giaman long yumi. Tasol taim ol man i mekim olsem, i gutpela moa long yumi bihainim tok bilong Baibel, olsem i gat “taim bilong pasim maus.” (Saveman 3:1, 7) Olsem Nehemia, yumi no bekim rong na tromoi sampela hatpela tok. (Rom 12:17) Yumi beten long God, na bilip long dispela man husat i tok: “Mi yet bai mi bekim rong bilong ol.” (Rom 12:19; 1 Pita 2:19, 20) Long dispela rot yumi no larim ol birua bilong yumi i pulim yumi long lusim wok yumi mas mekim long nau—em wok bilong autim gutnius bilong Kingdom Bilong God na kamapim ol disaipel. (Matyu 24:14; 28:19, 20) Taim yumi insait long wok autim tok na yumi no larim ol birua i stopim yumi, yumi kamapim wankain pasin olsem Nehemia i bin mekim.
“Bai Yumi Kilim Olgeta i Dai”
9. Ol birua bilong Nehemia i kirap long mekim wanem? Nehemia i mekim wanem?
9 Taim ol birua bilong lotu i tru long taim bilong Nehemia i harim olsem ol Juda i “mekim gutpela wok tru long dispela banis bilong Jerusalem,” ol i kisim bainat bilong ol na i go ‘pait long ol.’ I luk olsem ol Juda bai kisim bagarap. Ol Samaria i stap long hap not, ol Amon long hap is, ol Arap long hap saut, na ol Asdot long hap wes. Ol i raunim Jerusalem; i luk olsem ol man bilong wokim banis ol i no inap ranawe! Ol inap mekim wanem? Nehemia i tok: “Mipela i wok long prea long God long helpim mipela.” Ol birua i tok: “Bai yumi kilim olgeta i dai, na bai ol i no inap pinisim wok bilong ol.” Taim Nehemia i harim dispela tok, em i tokim ol man i wokim banis long sambai long taun wantaim “spia na bainat na banara.” Tru, long tingting bilong ol man, dispela liklik lain Juda i no inap winim ol bikpela lain birua, tasol Nehemia i tokim ol: “Yupela i no ken pret long ol birua. Yupela i mas tingim gut dispela samting, Bikpela em i strongpela na olgeta man i save pret long em.”—Nehemia 4:7-9, 11, 13, 14.
10. (a) Wanem samting i mekim na ol birua bilong Nehemia i lusim pait? (b) Nehemia i mekim wanem bilong redi long sakim ol birua?
10 Wantu senis i kamap. Ol birua i laik lusim pait. Bilong wanem? Nehemia i tok: “God i pasim rot bilong ol na ol i no inap bagarapim mipela.” Tasol Nehemia i save olsem ol birua inap putim yet hevi long ol. Olsem na em i bihainim gutpela tingting na senisim pasin ol man i bihainim long taim ol i wok. Kirap long dispela taim, ‘ol man i karim ol samting bilong wokim banis long wanpela han na long narapela han ol i holim samting bilong pait.’ Nehemia i makim tu wanpela man long “winim biugel” taim ol birua i kam, bilong givim tok lukaut long ol man i wokim banis. Na nambawan samting, Nehemia i tokim ol Juda: “God, Bikpela bilong yumi bai i pait long ol birua bilong yumi.” (Nehemia 4:15-20) Ol i kisim strong na ol i redi long sakim ol birua, olsem na ol man bilong wokim banis i no lusim wok. Dispela stori inap lainim yumi long wanem samting?
11. Wanem samting i helpim ol Kristen tru long sakim pasin birua long ol kantri we gavman i tambuim wok bilong Kingdom? Olsem wanem ol i daunim pasin nogut?
11 Sampela taim ol man i mekim nogut tru long ol Kristen tru. Long sampela kantri, ol birua bilong lotu i tru ol i strongpela lain tru. Olsem na long tingting bilong ol man, ol wanbilip bilong yumi long ol dispela kantri bai kisim bagarap long han bilong ol birua. Tasol ol dispela Witnes i bilip olsem ‘God bai pait long ol birua bilong ol.’ Ol man i mekim nogut long sampela Witnes, long wanem, ol i no laikim bilip bilong ol, tasol planti taim ol dispela Witnes i lukim olsem Jehova i bin harim beten bilong ol na em “i pasim rot” bilong ol strongpela birua. Long ol kantri we gavman i tambuim wok bilong Kingdom, ol Kristen i painim rot bilong autim gutnius. Ol man bilong wokim banis long Jerusalem i bin senisim sampela pasin bilong ol long mekim wok, na olsem tasol ol Witnes Bilong Jehova long nau i bihainim gutpela tingting na i senisim sampela pasin bilong ol long autim tok taim ol man i birua long ol. Tasol ol i no holim gan o naip samting. (2 Korin 10:4) Na maski ol man i tok long paitim na bagarapim ol, dispela i no mekim na ol Witnes i lusim wok autim tok. Nogat. (1 Pita 4:16) Ol dispela brata na sista i gat strongpela bel, ol i wok long ‘mekim gutpela pasin bilong daunim pasin nogut.’
Kam Bung Wantaim Mipela
12, 13. (a) Ol birua bilong Nehemia i traim long mekim wanem? (b) Bilong wanem Nehemia i no laik go bungim ol birua?
12 Taim ol birua bilong Nehemia i luksave olsem tok ol i mekim long bagarapim lain Israel i no wok, ol i traim bagarapim wok bilong ol Juda long ol narapela rot. Ol i traim tripela rot. Wanem ol dispela rot?
13 Namba wan, ol birua bilong Nehemia i traim long trikim em. Ol i tokim em ‘long go bung wantaim ol long wanpela ples long ples daun Ono.’ Ono i stap namel long Jerusalem na Samaria. Olsem na ol birua i tokim Nehemia long bung wantaim ol namel long dispela tupela taun bilong stretim tok. Nehemia inap tingting olsem: ‘Em gutpela tingting. I gutpela moa long mipela i toktok na no ken pait.’ Tasol Nehemia i no laik bungim ol. Em i tok: “Mi save ol i laik trikim mi bilong ol i ken bagarapim mi.” Em i luksave long samting ol i laik mekim na ol i no inap trikim em. Inap fopela taim em i tokim ol birua olsem: ‘Mi no inap lusim dispela wok na i kam daun na lukim yupela. Sapos mi kam bai ol wokman i no inap mekim wok.’ Ol birua i no inap pulim Nehemia long lusim wok. Em i tingting tasol long wok bilong wokim banis.—Nehemia 6:1-4.
14. Nehemia i mekim wanem taim ol birua i sutim tok giaman long em?
14 Namba tu, ol birua bilong Nehemia i kamapim ol tok win i no tru, ol i tok Nehemia “i no laik i stap moa aninit” long King Artaserksis. Ol i tokim Nehemia gen olsem ol i laik “bung na stretim tok.” Nehemia i tok nogat, long wanem, em i save long ol samting ol birua i laik mekim. Em i tok: “Mi save olsem Senbalat wantaim ol lain bilong en i bin mekim dispela tok bilong pretim mipela. Ol i ting bai mipela i lusim wok na mipela i no inap pinisim banis.” Tasol long dispela taim Nehemia i tok olsem, tok ol birua i bin kamapim i no tru, olsem: “Olgeta dispela tok yu bin raitim, i no tru. Ating yu yet i kamapim dispela tok long tingting bilong yu.” Na tu, Nehemia i go long Jehova bilong kisim helpim na em i beten olsem: “Mi laik yu ken strongim mi long mekim dispela wok.” Em i bilip olsem long rot bilong helpim Jehova i givim, em inap winim dispela hevi na mekim yet wok bilong wokim banis.—Nehemia 6:5-9.
15. Wanpela profet giaman i tok wanem long Nehemia? Bilong wanem Nehemia i no bihainim tok bilong em?
15 Namba tri, ol birua bilong Nehemia i yusim wanpela man Israel husat i birua long lain bilong em yet bilong kirapim Nehemia long brukim Lo Bilong God. Nem bilong dispela man em Semaia. Em i tokim Nehemia olsem: “Mitupela i mas i go hait insait long Rum Tambu bilong haus bilong God. Na yumi mas pasim ol dua, long wanem, ol birua i laik i kam long wanpela nait na kilim yu.” Semaia i tokim Nehemia olsem ol birua i laik kilim em i dai, tasol em inap abrusim bagarap sapos em i hait insait long tempel. Tasol Nehemia i no wanpela pris. Sapos em i hait insait long haus bilong God em bai mekim sin. Yu ting em bai brukim Lo Bilong God bilong lukautim laip bilong em? Nehemia i tok: “Mi no inap ranawe i go hait insait long haus bilong God. Nogat tru.” Bilong wanem Nehemia i no pundaun long dispela trap ol birua i kamapim? Long wanem, em i save maski Semaia i wanpela wantok Israel, “God i no bin givim dispela tok long Semaia.” Wanpela trupela profet bai i no tokim em long brukim Lo Bilong God. Em nau, long dispela taim tu, Nehemia i no larim ol man nogut i winim em. Bihain liklik em inap tok: “Mipela i wokim banis bilong Jerusalem inap 52 de na long de namba 25 bilong mun Elul, wok bilong banis i pinis.”—Nehemia 6:10-15; Namba 1:51; 18:7.
16. (a) Yumi mas mekim wanem long ol pren giaman, ol man i sutim tok giaman, na ol brata giaman? (b) Olsem wanem yu soim olsem yu sakim pasin bilong insait long ol samting i no stret long bilip bilong yu taim yu stap wantaim famili, long skul, o long ples wok?
16 Olsem Nehemia, yumi tu inap bungim pasin birua long rot bilong ol pren giaman, ol man i sutim tok giaman, na ol brata giaman. Sampela man inap tokim yumi long lusim sampela wok Kristen bilong yumi. Ating ol bai traim long kirapim yumi long tingting olsem sapos yumi no givim bel olgeta long wok bilong Jehova, orait nau yumi inap kisim ol samting bilong dispela graun tu. Tasol Kingdom Bilong God i stap namba wan samting long laip bilong yumi, olsem na yumi no laik bihainim tok bilong ol. (Matyu 6:33; Luk 9:57-62) Ol birua i save sutim tok giaman long yumi. Long sampela kantri ol i tok yumi laik daunim gavman, wankain olsem ol i bin tok Nehemia i bikhet long king. Taim kot i skelim ol dispela tok, sampela taim kot i tok ol dispela tok i no tru. Tasol maski wanem samting i kamap, yumi bilip na beten askim Jehova long stiaim ol samting olsem i stret wantaim laik bilong em. (Filipai 1:7) Birua inap painim yumi long rot bilong ol man i giaman na tok ol i lotuim Jehova. Wanpela wantok Juda i bin traim kirapim Nehemia long brukim Lo Bilong God, na olsem tasol ol apostet em bipo ol i Witnes, ol inap traim long kirapim yumi long lusim bilip. Tasol yumi sakim ol apostet, long wanem, yumi save pasin bilong brukim ol lo bilong God i no lukautim laip bilong yumi, nogat, pasin bilong bihainim ol dispela lo em i rot bilong kisim laip! (1 Jon 4:1) Yes, long rot bilong helpim Jehova i save givim, yumi inap daunim olgeta kain pasin nogut.
Autim Gutnius Maski Ol Man i Birua
17, 18. (a) Satan na ol lain bilong em i laik mekim wanem samting? (b) Yu tingting strong long mekim wanem, na bilong wanem yu laik mekim olsem?
17 Baibel i mekim dispela tok long ol brata bilong Krais em God i bin makim: “Ol i strong long autim tok bilong em, maski ol birua i kilim ol i dai. Na long dispela pasin ol i winim pait na daunim [Satan].” (KTH 12:11) Em nau, wok bilong autim tok bilong Kingdom i bikpela samting bilong helpim yumi long winim Satan—em as bilong pasin nogut. Olsem na yumi no kirap nogut long oltaim Satan i save pait long lain remnan na “planti manmeri tru,” em i mekim olsem long rot bilong kirapim ol man long birua long ol!—KTH 7:9; 12:17.
18 Olsem yumi lukim pinis, pasin birua inap kamap long rot bilong ol tok ol man i sutim, o ol i tok long paitim na bagarapim yumi, o ol i traim long trikim yumi. Maski ol i bihainim wanem rot, Satan i gat dispela wanpela laik tasol—em i laik stopim wok autim tok. Tasol em bai i no inap stopim dispela wok, long wanem, lain bilong God i strong long ‘mekim gutpela pasin bilong daunim pasin nogut’ olsem Nehemia long bipo i bin mekim. Ol bai mekim olsem long rot bilong wok yet long autim gutnius i go inap long taim Jehova i tok dispela wok i pinis!—Mak 13:10; Rom 8:31; Filipai 1:27, 28.
[Futnot]
a Bilong kisim sampela save moa long ol samting i bin kamap, ritim Nehemia 1:1-4; 2:1-6, 9-20; 4:1-23; 6:1-15.
Yu Inap Tingim?
• Wanem kain pasin birua i painim ol wokman bilong God long bipo na ol Kristen long nau?
• Ol birua bilong Nehemia i laik mekim wanem samting? Ol birua bilong God long nau i laik mekim wanem samting?
• Olsem wanem yumi wok long mekim gutpela pasin bilong daunim pasin nogut long nau?
[Blok/Piksa long pes 29]
Skul Yumi Kisim Long Buk Nehemia
Samting ol man i mekim long ol wokman bilong God
• tok bilas
• tok bilong pretim ol
• trikim ol
Lain i laik trikim ol, em
• ol pren giaman
• ol man i sutim tok giaman
• ol brata giaman
Ol wokman bilong God i daunim pasin nogut long rot bilong
• givim bel long wok God i bin givim long ol
[Piksa long pes 27]
Nehemia na ol wanwok bilong em i wokim gen banis bilong Jerusalem maski ol man i birua tru
[Piksa long pes 31]
Ol Kristen tru i no pret long autim gutnius