Sapta 25
Pilai Long Sem—Em Samting Nogut?
“Mi laik save, pasin bilong pilai long sem em i samting nogut long ai bilong God o nogat? Dispela pasin bai nogutim skin na tingting bilong mi long bihain o long taim mi marit?”—Yangpela meri i gat 15 krismas, nem bilong em Melisa, em i tok olsem.
PLANTI yangpela ol i save tingting planti long dispela samting. Long wanem, dispela pasin i stap long olgeta hap. Ol i tok, klostu olgeta man (inap 97 pesen) na klostu olgeta meri (inap 90 pesen) ol i bin mekim dispela pasin taim ol i no winim yet 21 krismas. Bipo ol man i save tok, dispela pasin i save kamapim kain kain sik bilong skin na tingting.
Tasol ol dokta bilong nau i no save tok olsem. Ol i ting, dispela pasin bilong pilai long sem i no save givim sik long man. Tasol maski ol i tok wanem, i gat sampela samting nogut dispela pasin i save mekim long man! Olsem na i gat as na planti yangpela Kristen i save tingting planti long dispela pasin. Wanpela yangpela i raitim pas na i tok, “Taim mi bin pundaun na mekim dispela pasin, mi pilim olsem mi mekim rong long Jehova, na sampela taim bel na tingting bilong mi i bagarap stret long dispela samting.”
Orait yumi laik save, dispela pasin bilong pilai long skin, em i samting nogut o olsem wanem? Bilong wanem planti yangpela i hatwok long lusim dispela pasin?
Bilong Wanem Planti Yangpela i Mekim?
Ol i save mekim dispela kain pasin bilong kirapim bel bilong ol. Taim man o meri i yangpela yet, laik bilong skin long mekim maritpasin i kamap strong. Skin i save kamapim wanpela kain strongpela marasin i save kirapim sem bilong yangpela. Nau yangpela i save, sem bilong em inap kirapim bel bilong em na em inap kisim amamas long dispela. Na sampela taim, maski em i no tingting long maritpasin, bel bilong em i save kirap.
Olsem: Taim yangpela man i tingting planti long sampela samting, o em i pret o bel hevi long sampela samting, dispela inap mekim long skin bilong em na nau bel bilong em i kirap. Na taim em i slip, sampela taim wara o melek i pulap long sem bilong em na dispela i mekim na bel i kirap na em i lusim slip; o taim em i slip, sampela taim dispela wara i kamap na em i driman long em i bin mekim maritpasin. Na sampela yangpela meri, taim mun i laik painim ol, o bihain long taim mun i painim ol, dispela i save mekim na bel bilong ol i kirap.
Olsem na sapos dispela samting i bin painim yu, yu no ken tingting planti na ting yu narapela kain; nogat. Taim yu wok long i go bikpela na yu kamap yangpela man o meri, skin i save wok olsem. Yu yet yu no mekim wanpela samting na bel i kirap. Nogat. Olsem na em i narapela kain long pasin bilong pilai long sem. Ol dispela samting i kamap long skin i olsem nupela samting long yu na i strong, tasol taim yu go bikpela, ol dispela samting bai slek.
Tasol taim skin i kirap nupela long mekim dispela samting na sem i kirap, sampela yangpela ol i save pilai long sem bilong ol.
‘Samting Ol i Putim long Tingting’
Baibel i stori long wanpela yangpela man i bungim wanpela meri pamuk. Meri i holimpas em na kis long em na i tok: “Yu kam wantaim mi, na bai mitupela i wok long pilai na amamas i go inap long tulait.” Orait yangpela man i mekim wanem? “Wantu em i bihainim meri i go long haus, olsem bulmakau ol i bringim i go long ples bilong kilim i dai.” (Sindaun 7:7-22) Em nau, samting dispela yangpela man i bin lukim na harim, dispela i mekim na bel bilong em i kirap, i no sampela marasin tasol long skin i mekim.
Wanpela yangpela man i tokaut long dispela samting na em i tok: ‘Samting mi putim long tingting bilong mi, em dispela samting yet i kirapim mi long pilai long sem bilong mi. Sampela piksa mi save lukim long televisen em piksa bilong ol manmeri i mekim pasin pamuk na i stap pui nating. Ol dispela kain piksa mi lukim i nogut tru na i pas strong long tingting bilong mi, na sampela taim em i save kamap gen long tingting na mi save tingim i stap. Em nau, dispela tingting i kirapim mi long pilai long skin bilong mi.’
Tru tumas, ol stori em man o meri i save kaunim o lukim o harim, na ol samting em yet i save toktok long en o tingim, planti taim dispela samting yet i mekim na nau em i kirap mekim dispela pasin nogut. Wanpela yangpela meri i gat 25 krismas em i tok: ‘Mi hatwok tru long lusim dispela pasin, long wanem, mi save kaunim ol buk i stori long ol man na meri i pren na kis samting o mekim pasin pamuk.’
Em Olsem Wanpela “Marasin” i Mekim Man i Stap Bel Isi
Stori bilong dispela yangpela meri i kamapim long ples klia wanpela bikpela samting i save kirapim man o meri long mekim dispela kain pasin. Dispela meri i stori moa olsem: “Taim mi tingting planti o bel hevi long wanpela samting, mi save kirap na pilai long skin bilong mi. Dispela liklik amamas mi kisim long en i mekim bel bilong mi i stap isi, olsem dring i save mekim man i stap bel isi.”
Tupela marit (em Suzanne na Irving Sarnoff) ol i gat wok long skelim dispela samting na ol i tok: “Sampela manmeri, taim ol i bel hevi long wanpela samting narapela man i mekim long ol, o ol i tingting planti long wanpela samting, oltaim ol i save kirap na pilai long skin bilong ol bilong mekim bel bilong ol i stap isi. Tasol sampela manmeri, taim ol i gat bikpela bel hevi tru long wanpela samting, long dispela taim tasol ol i mekim dispela kain pasin.” Dispela pasin bilong pilai long skin em i kamap olsem wanpela “marasin” bilong ol bilong daunim dispela bel hevi bilong ol na ol i no ken tingim.
Baibel i Tok Wanem long En?
Wanpela yangpela i askim olsem: “Pasin bilong pilai long skin em i wanpela bikpela rong tru em God i no inap lusim tingting long en, o olsem wanem?” Baibel i no toktok liklik long dispela kain pasin.a Long taim bilong Baibel planti lain bilong tok ples Grik ol i save mekim dispela pasin, na ol i gat sampela tok Grik bilong kolim dispela kain pasin. Tasol Baibel i no kolim ol dispela tok.
Baibel i no mekim sampela tok long dispela pasin bilong pilai long skin, orait olsem wanem? Ating dispela i makim olsem i no gat rong long en? Nogat tru! Tru Baibel i no bungim dispela pasin wantaim ol bikpela rong olsem pasin pamuk na ol kain pasin olsem, tasol yumi save, dispela pasin bilong pilai long skin em i no klinpela pasin—em i wanpela pasin doti. (Efesus 4:19) Olsem na ol lo bilong Baibel i kamapim klia olsem sapos yu sakim dispela pasin doti, “bai yupela i stap gut.”—Aisaia 48:17.
Pasin Bilong Mekim “Bel i Kirap”
Baibel i tok: “Yupela i mas kilim i dai olgeta pasin bilong dispela graun i stap long bel bilong yupela,” olsem “pasin bilong bel i kirap.” (Kolosi 3:5) Taim Baibel i tok long “pasin bilong bel i kirap,” em i no tok long dispela laik bilong mekim maritpasin em i stap long skin bilong olgeta man na meri. Nogat. Baibel i tok long laik nogut i kamap strong long bel bilong man o meri na em i no bosim. Olsem na dispela kain laik nogut o “pasin bilong bel i kirap” em inap kirapim man long mekim ol kain kain pasin nogut tru, olsem Pol i stori long en long Rom 1:26, 27.
Tasol olsem wanem? Sapos man i pilai long sem bilong em, dispela bai “kilim i dai” ol dispela laik nogut bilong bel? Nogat tru. Olsem wanpela yangpela i tok: “Taim yu pilai long skin, yu wok long tingim ol laik nogut bilong skin, na dispela tingting i mekim na nau ol dispela laik nogut i wok long kamap strong moa long bel.” Sampela man taim ol i pilai long skin bilong ol, ol i save kirapim tingting na ol i tingting nating olsem ol i pilai na amamas wantaim wanpela meri. Ol i mekim olsem bambai ol i ken kisim bikpela amamas moa. (Matyu 5:27, 28) Sapos man i mekim olsem, orait taim wanpela traim i painim em, ating bai em i pundaun na mekim pasin pamuk. Dispela samting i bin painim wanpela yangpela man; em i tok: “Pastaim mi ting pasin bilong pilai long skin bai daunim bel hevi bilong mi na bai mi no tingting long prenim wanpela meri. Tasol nogat. Dispela pasin i mekim na bel bilong mi i gat strongpela laik tru long prenim meri na mekim maritpasin.” Em nau, dispela yangpela man i kirap na mekim pasin pamuk. Wanpela lain i skelim dispela pasin bilong ol yangpela long Amerika long pilai long skin na dispela lain i tok, klostu olgeta yangpela i mekim olsem, em ol i save mekim pasin pamuk tu.
Em i Save Bagarapim Tingting na Bel Bilong Man
Dispela kain pasin i save bagarapim tingting bilong man na givim sampela tingting nogut long em. (Lukim 2 Korin 11:3.) Taim man o meri i mekim dispela pasin, em i tingting tasol long ol amamas em i kisim long skin bilong em—olsem em i tingim em yet tasol. Olsem na em i mekim wok long dispela laik bilong skin bambai em i ken daunim sampela hevi bilong em. Tasol taim God i wokim man, em i no laik bai man i mekim kain wok olsem long dispela laik bilong skin God i bin putim long man. Nogat. God i laik bai man i ken inapim dispela laik bilong skin long rot bilong mekim maritpasin taim em i marit pinis—taim man na meri bilong em i mekim olsem, dispela i kamapim bel bilong tupela, olsem narapela i laikim tumas narapela.—Sindaun 5:15-19.
Na dispela pasin bilong pilai long skin em inap givim tingting kranki long man—em bai ting ol meri ol i samting bilong inapim laik bilong man tasol. Olsem na ol dispela kain tingting kranki man i kisim taim em i pilai long skin, dispela i save bagarapim tingting bilong em, olsem mekim tingting bilong em i “doti.” Sampela taim, ol samting nogut dispela pasin i save kamapim long man o meri em i stap yet taim ol i marit pinis! Olsem na Baibel i givim gutpela toksave long yumi olsem: “Yumi mas rausim olgeta pasin doti bilong bodi na bilong spirit, na yumi mas kamap klin.”—2 Korin 7:1.
Taim Bel i Gat Tok
Planti yangpela ol i bin daunim dispela pasin nogut, tasol wan wan taim ol i save pundaun na mekim. Tasol gutpela tru, God i save marimari long yumi. Olsem wanpela man bilong raitim Baibel em i tok: “Bikpela [Jehova], yu gutpela tru na yu save rausim sin bilong mipela.” (Buk Song 86:5) Taim wanpela Kristen i pundaun na mekim dispela pasin bilong pilai long skin, bel bilong em i gat tok na i kotim em. Tasol Baibel i tok: “God em i save long olgeta samting, na save bilong en i winim tru save i stap long bel bilong yumi.” (1 Jon 3:20) God i no save lukim ol rong bilong yumi tasol. Save bilong em i bikpela moa, olsem na taim yumi bel hevi tru long wanpela rong yumi bin mekim na yumi singaut long em i lusim tingting long dispela rong, em i save sori long yumi na putim yau long beten bilong yumi. Wanpela yangpela meri i tok: “Bel bilong mi i kotim mi long dispela pasin mi mekim, tasol mi save God Jehova em i Man bilong sori, na em i save long olgeta tingting i stap long bel bilong mi, na em i save mi wok strong long daunim dispela pasin, olsem na taim mi pundaun long wan wan taim na mekim dispela pasin, bel bilong mi i no bagarap olgeta.” Sapos oltaim yu wok strong long daunim dispela laik nogut bilong pilai long skin, ating bai yu no kirap na mekim bikpela rong tru, olsem pasin pamuk.
Wanpela Wastaua bilong tok Inglis (Septemba 1, 1959) em i tok: “Ating planti taim yumi save pundaun na mekim sampela pasin nogut. Bipo yumi bin wokabaut long pasin bilong dispela graun na yumi save mekim sampela pasin nogut, na skin bilong yumi i lain pinis long mekim dispela pasin, olsem na ating planti taim yumi save pundaun na mekim gen dispela pasin nogut. . . . Tasol yu no ken bel hevi olgeta long dispela. Yu no ken ting yu bin mekim dispela kain rong em God i no inap lusim tingting long en. Nogat. Satan i laik bai yu ting olsem. Sapos yu hevi tru long dispela samting yu bin mekim na yu kros tru long skin bilong yu, orait dispela i kamapim long ples klia olsem yu no bin mekim dispela kain rong em God i no inap lusim tingting long en. Olsem na yu no ken les long beten na singaut long God na askim em long lusim tingting long dispela rong bilong yu na helpim yu na mekim bel bilong yu i kamap klin. Yu mas mekim pasin daun na go long em olsem wanpela pikinini i save go long papa taim em i mekim wanpela rong. Maski planti taim yu pundaun na mekim dispela samting, Jehova bai helpim yu, long wanem em i Man bilong mekim pasin sori; na sapos yu hevi tru long dispela pasin yu bin mekim, em bai mekim bel bilong yu i kamap klin na nau bel bilong yu i no kotim yu long dispela samting.”
Yu ken mekim wanem na bai “bel bilong yu i kamap klin”? Orait, lukim Sapta 26.
[Ol Futnot]
a God i kilim i dai Onan, long wanem em i kapsaitim nating wara o melek bilong em long graun. Tasol Onan i no pilai long sem bilong em na i mekim olsem. Nogat. As bilong dispela samting i olsem: Brata bilong em i dai pinis, olsem na em i mas maritim meri bilong dispela brata na kamapim sampela pikinini na bai lain bilong brata bilong em i no ken pinis. Tasol taim Onan i slip wantaim dispela meri em i “larim wara bilong en i kapsait nating long graun” na bai meri i no inap kisim bel, long wanem Onan i save, sapos em i kamapim pikinini, bai dispela pikinini i no bilong em—bai pikinini i olsem bilong brata bilong em. (Stat 38:1-10) Tasol olsem wanem long tok bilong Baibel long Wok Pris 15:16-18 i stori long taim “wara i kamap nating” long sem bilong man? Ating dispela i stori long taim man i slip long nait na i driman na wara o melek i kamap nating na i kapsait, o taim em i mekim maritpasin wantaim meri bilong em.
Toktok Wantaim long Ol Dispela Askim
◻ Sampela man i ting olsem wanem long pasin bilong pilai long sem?
◻ Bilong wanem skin bilong ol yangpela i gat strongpela laik tru long mekim maritpasin? Yu ting dispela samting i nogut?
◻ Wanem ol samting inap kirapim ol yangpela long pilai long sem bilong ol?
◻ Sapos yangpela i mekim olsem, dispela i save nogutim em, o olsem wanem?
◻ Yu ting pasin bilong pilai long sem em i wanpela bikpela rong o olsem wanem? Jehova i ting olsem wanem long yangpela man o meri i wok strong long daunim dispela pasin, tasol wan wan taim em i pundaun na mekim?
[Rait long pes 200]
Sampela yangpela, taim ol i tingting planti o ol i stap wanpis o ol i bel hevi, dispela i save kirapim ol long pilai long skin bilong ol
[Rait long pes 202]
‘Samting mi putim long tingting bilong mi, em dispela samting yet i kirapim mi long pilai long skin bilong mi’
[Rait long pes 204]
“Taim mi bin pundaun na mekim dispela pasin, mi pilim olsem mi mekim rong long Jehova”
[Piksa long pes 198]
Taim yangpela i pilai long sem na bel bilong em i kotim em, em i mas beten askim God long lusim rong bilong em na wok strong long sakim dispela pasin, na bai em i no pilim moa olsem em i gat asua long ai bilong God
[Piksa long pes 203]
Planti yangpela, taim ol i lukim buk nogut o piksa nogut i stori long pasin pamuk samting, dispela i save kirapim ol long pilai long skin bilong ol