Tok Bilong Jehova i Gat Laip
Sampela Bikpela Tok Bilong Buk Nehemia
INAP 12-pela yia i lus pinis bihain long taim ol laspela samting Buk Esra bilong Baibel i stori long en i bin kamap. Klostu nau “dispela tok i kamap bilong wokim gen Jerusalem”—em samting i makim kirap bilong 70 wik o yia, em haptaim i stap paslain long Mesaia i kamap. (Daniel 9:24-27) Buk Nehemia i kamapim stori bilong lain bilong God long taim ol i wokim gen banis bilong Jerusalem. Em i stori long wanpela bikpela haptaim inap olsem 12-pela yia samting, kirap long 456 B.C.E. i go bihain liklik long 443 B.C.E.
Namba wan gavman Nehemia i bin raitim dispela buk, na buk i kamapim stori long olsem wanem lotu i tru i kamap bikpela taim ol man i wok strong na bilip tru long God Jehova. Buk i kamapim klia olsem wanem Jehova i stiaim ol samting bilong kamapim laik bilong em. Na tu, em i stori bilong wanpela lida i sanap strong na i no pret. Ol stori bilong Buk Nehemia i kamapim ol gutpela tok bilong skulim olgeta man i lotu tru long Jehova long nau, long wanem, “tok bilong God em i gat laip, na em i wok strong i stap.”—Hibru 4:12.
“WOK BILONG BANIS I PINIS”
Nehemia i stap long taun Susa long haus bilong king, na em i gat bikpela namba bilong mekim wok bilong King Artaserksis Longimanus. Bel bilong Nehemia i bagarap stret taim em i harim stori olsem lain bilong em “i gat bikpela hevi. Na ol lain haiden i stap klostu long Jerusalem, ol i wok long rabisim ol. Na banis bilong Jerusalem i bagarap i stap olsem yet. Na ol dua bilong banis bipo paia i kukim, ol tu i stap olsem tasol.” Em i beten strong tru long God i stiaim em. (Nehemia 1:3, 4) Orait, king i lukim olsem Nehemia i bel hevi, na rot i op bilong Nehemia i ken i go long Jerusalem.
Taim Nehemia i kamap pinis long Jerusalem, long nait em i skelim banis, na em i tokim ol Juda long tingting bilong em long wokim gen banis. Ol i kirap mekim wok. Na tu, ol man i kirap birua long wok bilong ol. Tasol Nehemia i no pret na i stiaim gut ol, na “wok bilong banis i pinis.”—Nehemia 6:15.
Bekim Bilong Ol Askim Bilong Baibel:
4:17, 18—Olsem wanem ol man inap mekim wok bilong sanapim banis long wanpela han tasol? Long ol man i karim ol samting dispela i no hatwok. Taim ol i putim pinis ol samting long het o long sol, ol inap holim dispela long wanpela han na “long narapela han ol i holim samting bilong pait.” Ol man i mekim wok bilong sanapim banis, ol i mas mekim wok long tupela han na ol “i hangamapim bainat long let bilong ol.” Ol i redi long pait sapos ol birua i kam pait long ol.
5:7—Olsem wanem Nehemia i “stretim” ol hetman na ol ofisa? Ol dispela man i bin kisim winmani long dinau ol wanlain Juda i mas bekim na dispela i no stret wantaim Lo Bilong Moses. (Wok Pris 25:36; Lo 23:19) Na tu, winmani ol dispela man i bin askim i bikpela tru. Sapos ol i bin kisim long olgeta mun, ol man i mas bekim 12 pesen long wanpela yia. (Nehemia 5:11) Em pasin nogut tru long askim bikpela winmani olsem long ol man i baim pinis bikpela takis na ol i sot long kaikai. Long rot bilong Lo Bilong God, Nehemia i stretim na krosim ol dispela maniman, na dispela i kamapim klia rong bilong ol.
6:5—Em pasin bilong ol man long putim ol pas i gat sampela tok hait long en long wanpela karamap, olsem na bilong wanem Senbalat i no bin “karamapim pas” taim em i salim pas i go long Nehemia? Ating Senbalat i laik kamapim ples klia tok giaman em i bin sutim long Nehemia, olsem na em i no karamapim pas. Em i laik dispela pas bai mekim Nehemia i kros tru na Nehemia bai lusim wok bilong sanapim banis na kam long em bilong stretim dispela tok. O ating Senbalat i ting tok bilong dispela pas bai kirapim ol Juda long lusim wok bilong ol. Nehemia i no larim dispela i pretim em na long pasin isi em i mekim yet wok God i bin givim long em.
Skul Yumi Kisim:
1:4; 2:4; 4:4, 5. Taim yumi karim hevi o yumi mas makim ol bikpela samting bilong mekim, yumi mas “beten long olgeta taim” na mekim ol samting i stret wantaim ol tok yumi kisim long Baibel.—Rom 12:12.
1:11–2:8; 4:4, 5, 15, 16; 6:16. Jehova i save harim beten bilong ol wokman bilong em.—Song 86:6, 7.
1:4; 4:19, 20; 6:3, 15. Nehemia em i man bilong mekim pasin sori long ol narapela, na tu, em i stap gutpela piksa olsem man bilong mekim wok na em i strong long bihainim stretpela pasin.
1:11–2:3. Nambawan samting i givim amamas long Nehemia i no wok bilong em long bringim wain i kam long king, em wanpela wok i gat namba, nogat. Wok bilong helpim lotu i tru i givim amamas long em. Wok bilong lotuim Jehova na olgeta samting i helpim dispela wok i mas i stap olsem nambawan samting yumi tingim na i stap olsem nambawan as na yumi amamas, a?
2:4-8. Jehova i kirapim Artaserksis long givim tok orait long Nehemia long go long Jerusalem na wokim gen banis bilong Jerusalem. Sindaun 21:1 i tok: “Bikpela i save stiaim tingting bilong king na king i save bihainim laik bilong Bikpela, olsem wara i bihainim baret.”
3:5, 27. Yumi no ken ting ol wok yumi mekim long han bilong helpim trupela lotu i samting nating na i daunim yumi, olsem ol “hetman” bilong Tekoa i bin ting. Mobeta yumi bihainim pasin bilong ol man nating bilong Tekoa, em ol i bin amamas long wok strong.
3:10, 23, 28-30. Tru, sampela inap go long wanpela hap we ol i sot long ol manmeri bilong autim tok, tasol planti bilong yumi i helpim lotu i tru klostu long hap yumi sindaun long en. Yumi inap mekim olsem taim yumi helpim wok bilong sanapim ol Haus Kingdom na mekim wok bilong helpim ol man em bikpela hevi i bin painim ol, na moa yet long rot bilong autim tok bilong Kingdom.
4:14. Taim ol man i birua long yumi, yumi tu inap lusim pasin bilong pret taim yumi tingim gut olsem “Bikpela em i strongpela na olgeta man i save pret long em.”
5:14-19. Namba wan gavman Nehemia i stap gutpela piksa ol wasman Kristen i ken bihainim, em i man bilong mekim pasin daun, i no tingting tasol long helpim em yet, na bihainim gutpela tingting. Em i strong long bihainim Lo Bilong God, tasol em i no bosim ol narapela bilong kisim ol samting bilong helpim em yet. Em i helpim ol manmeri ol narapela i daunim ol na i stap rabis. Em i gat pasin bilong givim ol samting long ol narapela, na long dispela samting em i stap gutpela piksa long olgeta wokman bilong God.
‘GOD, YU KEN TINGIM MI NA MEKIM GUT LONG MI’
Taim ol i pinisim banis bilong Jerusalem, Nehemia i putim ol dua bilong banis na em i stretim ol samting bambai ol birua i no ken bagarapim dispela taun. Em i mekim lista i kolim nem bilong ol lain tumbuna. Olgeta manmeri i bung “long ples bilong bung klostu long Dua Bilong Kisim Wara,” na Esra, em pris, i ritim buk bilong Lo Bilong Moses, na Nehemia na ol Livai i kamapim insait bilong Lo long ol manmeri. (Nehemia 8:1) Taim ol i kisim save long bung bilong Ol Bikpela De Bilong i Stap Long Haus Win, ol i mekim dispela bung na ol i amamas tru.
Bihain long dispela, narapela bung i kamap na long dispela taim “ol Israel” i kamapim ol sin bilong lain bilong ol, na ol Livai i stori gen long ol samting God i bin mekim long ol Israel, na ol manmeri i mekim strongpela promis “long bihainim lo bilong God oltaim.” (Nehemia 9:1, 2; 10:29) I no gat yet planti manmeri i sindaun long Jerusalem, olsem na ol i pilai satu na long olgeta 10-pela 10-pela man i save sindaun ausait long Jerusalem wanpela i go sindaun insait long Jerusalem. Bihain ol i dediketim banis na “ol manmeri i stap longwe, ol i ken harim bikpela singaut na amamas bilong ol.” (Nehemia 12:43) Inap 12-pela yia bihain long Nehemia i kam, em i lusim Jerusalem na i go bek long mekim gen wok bilong Artaserksis. I no longtaim na ol pasin doti i kamap long Jerusalem. Taim Nehemia i kam bek long Jerusalem, em i mekim ol samting bilong stretim dispela hevi. Na em i askim Jehova olsem: “God, yu ken tingim olgeta dispela pasin mi bin mekim na yu ken mekim gut long mi.”—Nehemia 13:31.
Bekim Bilong Ol Askim Bilong Baibel:
7:6-67—Bilong wanem lista bilong Nehemia long ol lain i kam bek long Jerusalem wantaim Serubabel i no wankain long lista bilong Esra? (Esra 2:1-65) Ating as bilong dispela samting em olsem: Esra na Nehemia i kisim tok bilong ol long ol narapela narapela stori. Olsem: Namba bilong ol man i bin kam bek i no wankain long namba bilong ol man i bin rejista long kam bek. Na tu, ating stori bilong tupela i narapela narapela, long wanem, pastaim sampela Juda i no inap kamapim ples klia ol i bilong wanem lain, tasol bihain ol inap kamapim. Tasol tupela stori i wanbel long wanpela samting: Namba bilong ol Juda i kam bek em 42,360, na ol wokboi nating na ol man bilong mekim singsing ol tu i kam.
10:34—Bilong wanem ol man i mas bringim paiawut? Lo Bilong Moses i no tokaut olsem ol man i mas bringim paiawut olsem ofa. Ol i kamapim dispela lo, long wanem, ol i sot long paiawut. Ol i mas kisim planti paiawut bilong kukim ol ofa long alta. I luk olsem i no gat inap Netinim, em ol man i no bilong lain Israel na i mekim wok olsem wokboi nating long tempel. Olsem na ol i pilai satu bilong makim ol man long bringim paiawut na ol i no ken sot long en.
13:6—Hamas yia Nehemia i no stap long Jerusalem? Baibel i tok tasol, “bihain” Nehemia i askim king long lusim wok na go bek long Jerusalem. Olsem na yumi no inap save hamas yia em i no bin i stap long Jerusalem. Tasol taim em i kam bek long Jerusalem, Nehemia i kisim save olsem ol man i no bin helpim ol pris, na ol i no bin tingim de Sabat. Planti i bin kisim ol meri bilong ol narapela lain, na ol pikinini bilong ol i no bin mekim tok ples bilong ol Juda. Ating Nehemia i bin i stap longwe inap longpela taim, olsem na ol samting i bin kamap nogut.
13:25, 28—Nehemia i bin “krosim” ol Juda em ol i bin lusim Jehova, na em i mekim wanem samting moa? Nehemia i bin tokaut long strafe bai painim ol, olsem Lo Bilong God i bin kolim. Em i bin “paitim sampela” bilong ol, ating dispela i makim olsem em i tokim ol jas long givim strafe bilong kot long ol. Bilong kamapim olsem em i nolaik tru long pasin nogut bilong ol, em i “rausim gras bilong sampela.” Na tu, em i rausim tumbuna pikinini bilong Hetpris Eliasip, husat i bin maritim pikinini meri bilong Senbalat bilong taun Bethoron.
Skul Yumi Kisim:
8:8. Olsem tisa bilong Tok Bilong God, yumi save “autim as” bilong ol tok long rot bilong kolim klia ol tok na strongim tok, na yumi kamapim gut mining bilong ol tok, na soim olsem wanem ol man i ken bihainim.
8:10. Yumi kisim pasin bilong “amamas long Bikpela,” taim yumi save olsem yumi sot long ol samting bilong spirit na yumi inapim dispela, na yumi bihainim ol tok bilong God. Em i bikpela samting long yumi stadi gut long Baibel, na go oltaim long ol miting Kristen, na yumi wok strong long autim tok bilong Kingdom na kamapim disaipel.
11:2. Taim ol man i lusim graun ol i bin kisim long papamama na i go sindaun long Jerusalem, ol i mas lusim sampela gutpela samting bilong ol yet na mekim sampela hatwok. Ol man i bin redi long mekim dispela ol i soim olsem ol i gat pasin bilong tingim ol narapela. Yumi tu inap kamapim dispela pasin taim rot i op long helpim ol narapela long taim bilong ol kibung na long ol narapela taim.
12:31, 38, 40-42. Pasin bilong singsing em i gutpela rot bilong litimapim nem bilong Jehova na kamapim olsem yumi tenkyu long em. Yumi mas singsing strong long taim bilong ol bung Kristen.
13:4-31. Yumi no ken larim pasin bilong laikim tumas mani kago, pasin nogut, na pasin bilong tromoi lotu i tru i bagarapim pasin bilong yumi.
13:22. Nehemia i save olsem God bai skelim pasin bilong em. Yumi tu i mas save Jehova bai skelim pasin bilong yumi.
Em i Bikpela Samting Long Kisim Blesing Bilong Jehova!
Man bilong raitim song i tok: “Sapos Bikpela i no wokim haus, ol kamda i wok nating.” (Song 127:1) Buk Nehemia i kamapim gut dispela tok i tru, a?
Ol samting dispela tok i skulim yumi long en i klia tru. Sapos yumi laik ol wok bilong yumi i kamap gutpela, Jehova i mas blesim ol wok bilong yumi. Tasol olsem wanem? Yumi inap ting Jehova bai blesim wok bilong yumi sapos pasin bilong lotu tru long em i no stap olsem nambawan samting long laip bilong yumi? Em nau, wankain olsem Nehemia, yumi mas mekim pasin bilong lotuim Jehova na helpim wok bilong em i stap olsem nambawan bikpela samting long laip bilong yumi.
[Piksa long pes 8]
“Bikpela i save stiaim tingting bilong king na king i save bihainim laik bilong Bikpela, olsem wara i bihainim baret”
[Piksa long pes 9]
Nehemia—man bilong mekim ol strongpela wok na i gat pasin sori—em i kam long Jerusalem
[Ol Piksa long pes 10, 11]
Yu save long wanem rot yu inap “autim as” bilong Tok Bilong God?