Sapta 15

Wok Long Kamapim Famili i Givim Biknem Long God

 1-3. Bilong wanem sampela i no inap stretim hevi i kamap insait long marit na long wok bilong papamama?

SAPOS yu tingting long wokim haus bilong yu yet. Yu baim pinis graun, na nau long tingting bilong yu, yu lukim olsem haus i sanap pinis. Tasol olsem wanem sapos yu no gat ol tul bilong wokim haus na yu no gat save long wokim haus? Sori! Wok bilong yu i no inap kamap gutpela!

² Planti nupela marit i ting bai ol inap kamapim famili i stap amamas. Tasol ol i no gat ol tul o ol save bilong kamapim kain famili olsem. Bihain liklik long de bilong marit, sampela pasin i kamap na i no gutpela tumas. Long olgeta de tupela i kros pait. Tupela i no gat save bilong helpim ol long kamapim amamas insait long marit, na taim ol pikinini i kamap, dispela nupela papa na mama i no gat save tu long mekim wok papamama bilong ol.

³ Tasol gutpela tru, Baibel inap helpim ol. Ol stiatok bilong Baibel i olsem ol tul bilong helpim yu long kamapim famili i stap amamas. (Sindaun 24:3) Nau yumi ken stori long olsem wanem ol dispela tok inap helpim yu.

OL TUL BILONG KAMAPIM AMAMAS INSAIT LONG MARIT

 4. Olsem wanem yumi ken save hevi inap kamap namel long tupela marit? Baibel i kamapim wanem ol tok bilong helpim ol?

⁴ Taim man na meri i marit, maski i olsem pasin na laik bilong tupela i stret wantaim, tingting bilong ol i no wankain olgeta, na narapela narapela samting i bin painim ol taim ol i pikinini, na ol i go bikpela insait long narapela narapela famili. Dispela inap mekim na sampela hevi bai kamap namel long tupela. Bai ol i stretim olsem wanem? Taim ol man i wokim haus, ol i save lukim piksa bilong en bilong kisim tingting long pasin bilong wokim dispela haus. Na i olsem tu long ol marit—Baibel i kamapim ol tok bilong God bilong givim tingting long ol long olsem wanem ol i ken kamapim famili i stap amamas. Orait nau yumi ken skelim sampela tok olsem.

 5. Baibel i tok wanem na yumi save em i bikpela samting long man o meri marit i mas i stap gut long poroman?

⁵ Stap gut long poroman. Jisas i tok: “Samting God i pasim pinis, em man i no ken katim.”a (Matyu 19:6) Aposel Pol i tok: “Yupela ol marit i mas lukautim gut marit bilong yupela, bai em i stap klin tru long ai bilong God. Yupela i save, God bai i bekim pe nogut long ol manmeri i mekim ol kain kain pasin pamuk.” (Hibru 13:4) Olsem na ol marit i mas save, ol i gat wok long i stap gut long poroman bilong ol, long wanem, Jehova i tok long ol i mas mekim olsem.—Stat 39:7-9.

 6. Sapos narapela i stap gut long narapela, olsem wanem dispela inap strongim marit bilong tupela?

⁶ Sapos narapela i stap gut long narapela, dispela bai mekim gut long marit bilong tupela na bai marit i stap strong. Bai ol i save, maski wanem kain hevi i painim tupela, narapela bai sambai long narapela. (Saveman 4:9-12) Em narapela kain tru long man na meri i brukim kwik marit long namba wan taim hevi i kamap! Dispela kain man na meri i kirap kwik long ting olsem ol i popaia na maritim ‘poroman i no stret long ol’ o ‘narapela i no laikim moa narapela,’ na ol i ting rot bilong stretim dispela hevi, em ol i mas kisim nupela poroman. Tasol sapos tupela i brukim kwik marit, tupela i no gat rot bilong lain na kisim gutpela tingting. Kain man na meri olsem, taim ol i kisim nupela poroman ating bai ol i gat wankain hevi gen long marit bilong ol. Taim man i gat gutpela haus na em i lukim olsem i gat hul long kapa na ren i kam insait, em i wok long stretim, a? Em i no lusim dispela haus na kisim nupela haus. Na olsem tasol, sapos man o meri i lusim poroman na kisim nupela poroman, dispela i no rot bilong stretim ol hevi i save kirapim ol marit long kros pait. Taim hevi i kamap, yu no ken tingting long brukim marit; yu mas wok strong long stretim ol hevi bambai marit i no ken bruk. Sapos tupela i wok strong long mekim olsem, i olsem tupela i tingim marit i gutpela samting tru, na ol i laik lukautim gut, na ol i no laik larim wanpela samting i bagarapim.

 7. Olsem wanem na sampela marit i hatwok long toktok gut wantaim? Tasol sapos ol i “kamap ol nupela manmeri,” olsem wanem dispela inap helpim ol?

⁷ Toktok gut wantaim. Wanpela savetok long Baibel i tok: “Sapos yu laik mekim sampela wok, orait pastaim yu mas kisim tingting long planti arapela man, na bai wok bilong yu i ken kamap gutpela.” (Sindaun 15:22) Tasol sampela marit i hatwok long kamapim tingting bilong ol long poroman. Bilong wanem i olsem? Long wanem, ol manmeri i gat narapela narapela kain pasin bilong kamapim tingting bilong ol. Em dispela as na kros na hevi i save kamap. Pasin bilong famili em man o meri i go bikpela insait long en, ating dispela i mekim na em i no inap kamapim gut tingting bilong em. Ating taim em i stap pikinini yet, papamama i save tok pait oltaim. Olsem na taim em i marit pinis, em i no save long toktok gut wantaim poroman long pasin isi na pasin sori. Tasol yu inap mekim na bai yu wantaim poroman bilong yu i no ken “wok long kros na tok pait” oltaim. (Sindaun 17:1) Baibel i tok strong olsem yumi mas “kamap ol nupela manmeri”; Baibel i no orait long pasin bilong bel nogut na kros na bikmaus na tok nogut long poroman.—Efesus 4:22-24, 31.

 8. Sapos yu no wanbel wantaim poroman bilong yu long wanpela samting, wanem samting inap helpim yutupela?

⁸ Orait taim kros i kamap, yu ken mekim wanem? Sapos bel bilong yutupela i hat, gutpela sapos yutupela i bihainim tok bilong Sindaun 17:14: “Mobeta [yupela] i lusim dispela pasin na i no gat bikpela kros i ken kamap.” Gutpela sapos yutupela i lusim toktok na wetim bel i kol pastaim na bai yupela i toktok gen. (Saveman 3:1, 7) Maski wanem samting i kamap, wok strong long “putim yau kwik long harim tok, tasol yupela i no ken hariap long mekim toktok, na yupela i no ken kros kwik.” (Jems 1:19) Yu mas tingting long stretim hevi; yu no ken tingting long winim tok. (Stat 13:8, 9) Mekim ol toktok na pasin em inap daunim kros bilong yutupela. (Sindaun 12:18; 15:1, 4; 29:11) Na bikpela samting, yutupela i no ken belhat i stap; yupela mas beten wantaim long pasin daun na askim God long helpim yupela.—Efesus 4:26, 27; 6:18.

 9. Bilong wanem yumi ken tok, tingting i stap long bel i bikpela samting bilong helpim man na meri long toktok gut wantaim?

⁹ Wanpela savetok long Baibel i tok: “Man i gat gutpela tingting, em i save tingting gut pastaim na bihain em i mekim gutpela tok. Na dispela i save mekim ol man i laikim tumas long harim tok bilong en.” (Sindaun 16:23) Olsem na tingting i stap long bel, dispela yet i mekim na man inap toktok gut wantaim narapela; tasol maus nogat. Yu gat wanem tingting long poroman bilong yu? Baibel i kirapim ol Kristen long “sori long olgeta man.” (1 Pita 3:8) Taim poroman bilong yu i bel hevi o tingting planti, yu inap sori long em? Sapos olsem, bai yu save wanem gutpela tok yu mas mekim long em.—Aisaia 50:4.

10, 11. Man marit i mas mekim wanem bilong bihainim tok bilong 1 Pita 3:7?

¹⁰ Tingim gut na mekim gut long poroman. Baibel i tokim ol man marit long lain Kristen: “Yupela i mas bihainim gutpela tingting na sindaun gut wantaim ol meri bilong yupela. Bodi bilong ol meri i no strong tumas, olsem na yupela i mas mekim gutpela pasin long ol.” (1 Pita 3:7) Bilong tingim gut meri, man i mas tingim meri i olsem gutpela samting—em i no samting nating. Man i “bihainim gutpela tingting na sindaun gut wantaim” meri bilong em, em i save tingim gut ol tingting i stap long bel bilong meri, na strong na save bilong em, na em i tingim meri i olsem i gat nem. Na em i mas laik long kisim save long tingting bilong Jehova long ol meri na long pasin Jehova i laik bai man i mekim long ol.

¹¹ Yumi ken tok piksa olsem: Long haus bilong yu i gat wanpela gutpela plet glas yu save mekim planti wok long en, tasol i no strong tumas—em inap bruk hariap. Ating yu save holim gut bambai i no ken bruk, a? Orait Pita i tok, meri i olsem dispela plet glas—em i “no strong tumas.” Dispela i mas kirapim man Kristen long tingim gut na mekim gut long meri bilong em, em i laikim tumas em.

12. Meri marit i mas mekim wanem bilong kamapim klia olsem em i save litimapim nem bilong man na daun long em?

¹² Orait, Baibel i givim wanem tok long ol meri marit? Pol i tok: “Meri i mas i stap aninit long man bilong en na mekim gutpela pasin long em.” (Efesus 5:33) Meri i mas pilim olsem man bilong em i tingim gut em na laikim em tumas, na olsem tasol man i mas pilim olsem meri bilong em i save litimapim nem bilong em na daun long em. Kain meri olsem em i save tingting gut na em i no save stori nabaut long ol pasin kranki bilong man bilong em, maski man em i Kristen o nogat. Em i no save sutim tok long man bilong em o daunim em taim tupela tasol i stap o tupela i stap long ai bilong ol man.—1 Timoti 3:11; 5:13.

13. Olsem wanem ol marit i ken kamapim tingting bilong ol long pasin isi?

¹³ Tasol i no olsem meri i no ken kamapim tingting bilong em. Nogat. Sapos em i tingting planti o bel hevi long wanpela samting, em i ken tokaut long dispela long gutpela pasin daun. (Stat 21:9-12) Taim em i laik kamapim tingting bilong em long man bilong em, i olsem em i tromoi bal i go long em. Em inap tromoi bal isi bambai i no hatwok long man i kisim, o em inap tromoi strong na bai i paitim man na givim pen long em. Tupela i no ken bikmaus na sutim tok i go i kam; gutpela sapos tupela i mekim ol gutpela tok long pasin isi!—Matyu 7:12; Kolosi 4:6; 1 Pita 3:3, 4.

14. Sapos poroman bilong yu i no tingting tumas long bihainim ol stiatok bilong Baibel insait long marit, yu ken mekim wanem?

¹⁴ Olsem yumi stori pinis, ol stiatok bilong Baibel inap helpim yu long kamapim amamas insait long marit bilong yu. Tasol olsem wanem sapos poroman bilong yu i no save tingim tumas ol tok bilong Baibel? Sapos yu yet yu bihainim save yu kisim long God na mekim ol wok bilong yu insait long marit, gutpela samting inap kamap. Pita i tok: “Yupela maritmeri, yupela i mas aninit long ol man bilong yupela. Na sapos sampela bilong ol dispela man i no save bihainim tok bilong God, orait ol i ken lukim gutpela pasin bilong yupela meri bilong ol. Na maski yupela i no mekim wanpela tok long ol, bai ol i inap tanim bel, long wanem, ol i lukim yupela meri i save wokabaut stret na aninit tru long ol.” (1 Pita 3:1, 2) Na i wankain tu long ol man marit em meri bilong ol i no tingim tumas Baibel. Maski poroman bilong yu i laik mekim wanem, yu yet yu ken larim ol stiatok bilong Baibel i mekim yu i kamap gutpela poroman marit. Na save yu kisim long God inap helpim yu tu long kamap gutpela papa o gutpela mama.

BIHAINIM SAVE YU KISIM LONG GOD NA MEKIM BIKPELA LONG OL PIKININI

15. Long wanem rot ol papamama i lain long ol pasin kranki bilong mekim bikpela long ol pikinini? Olsem wanem ol inap pinisim dispela pasin?

¹⁵ Man i gat so na hama, dispela yet i no mekim na em i kamap gutpela kamda. Na olsem tasol man o meri i gat pikinini, dispela yet i no mekim na em i kamap gutpela papa o gutpela mama. Planti papamama, taim ol i mekim bikpela long ol pikinini ol i bihainim pasin papamama bilong ol yet i bin mekim, maski ol i save ol i mekim olsem o ol i no save. Long dispela rot, ol papamama i kisim pasin kranki bilong ol tumbuna long mekim bikpela long ol pikinini. Wanpela savetok bilong ol Hibru bilong bipo i olsem: “Ol papamama i kaikai pikinini bilong diwai wain i no mau. Tasol dispela i pait long maus bilong ol pikinini bilong ol.” Tasol olsem Baibel i makim, i no olsem man i mas bihainim pasin papamama i save mekim. Em i ken bihainim narapela rot—em i ken larim ol lo bilong Jehova i stiaim em.—⁠Esekiel 18:2, 14, 17.

16. Bilong wanem i bikpela samting yu mas lukautim gut famili? Yu mas lukautim ol long wanem ol samting?

¹⁶ Jehova i laik bai ol papamama Kristen i mas lukautim gut ol pikinini bilong ol na soim gutpela rot long ol. Pol i tok: “Sapos wanpela man i no lukautim ol wanblut tru bilong em yet na ol arapela wanlain tu, orait dispela man i lusim pinis bilip bilong em, na em i man nogut tru. Ol haiden yet i no save mekim dispela kain pasin nogut.” (1 Timoti 5:⁠8) Em strongpela tok, a? Bilong mekim gut wok bilong yu long lukautim ol pikinini, yu mas lukautim ol long ol samting bilong skin na spirit, na helpim ol long i stap bel isi. Dispela em wok bilong man i aninit long God na em i mas ting em wanpela gutpela wok. Baibel i kamapim sampela stiatok bilong helpim ol papamama long kamapim amamas insait long famili. Sampela tok i olsem:

17. Sapos yu laik bai lo bilong God i stap long bel bilong ol pikinini bilong yu, yu mas mekim wanem?

¹⁷ Makim gutpela pasin ol pikinini i ken bihainim. Moses i tokim ol papamama Israel: “Yupela i mas lainim ol pikinini bilong yupela long ol dispela lo [bilong God]. Na tokim ol long taim yupela i stap long haus na long taim yupela i wokabaut long rot, na long taim yupela i malolo na long taim yupela i wok.” Papamama i mas skulim ol pikinini long ol lo bilong God. Tasol pastaim Moses i tokim ol: “Oltaim yupela i mas tingim ol dispela lo nau mi givim long yupela.” (Lo 6:6, 7) Tru tumas, sapos ol dispela lo i no i stap long bel bilong papamama, ol i no inap lainim ol pikinini long en. Olsem na yu mas raitim ol dispela lo long bel bilong yu pastaim sapos yu laik raitim long bel bilong ol pikinini.—⁠Sindaun 20:7; skelim wantaim Luk 6:⁠40.

18. Long pasin bilong laikim tumas ol pikinini, Jehova i mekim wanem gutpela pasin tru na ol papamama i ken bihainim?

¹⁸ Kamapim klia olsem yu laikim ol tumas. Taim Jisas i baptais, Jehova i tok: “Yu Pikinini bilong mi. Mi laikim yu tumas. Bel bilong mi em i amamas long yu.” (Luk 3:22) Em nau, Jehova i tokaut olsem Jisas em i Pikinini bilong em, na Em i amamas long em na laikim em tumas. Bihain Jisas i tokim Papa bilong em: “Taim graun i no kamap yet, yu laikim mi.” (Jon 17:24) Olsem na yupela ol papamama i bihainim pasin bilong God, yupela i mas mekim ol tok na pasin i kamapim klia long ol pikinini olsem yu laikim ol tumas, na yu mas mekim planti taim. Yupela i no ken lusim tingting, “pasin bilong givim bel bilong yumi long ol arapela man,” em i save strongim man.—⁠1 Korin 8:⁠1.

19, 20. Wanem ol samting i insait long wok bilong stretim ol pikinini long pasin i stret? Olsem wanem pasin bilong Jehova inap helpim ol papamama?

¹⁹ Stretim ol. Baibel i makim olsem wok bilong stretim ol pikinini long pasin sori i bikpela samting. (Sindaun 1:⁠8) Sapos papamama i no mekim dispela wok bilong ol bilong soim rot long ol pikinini long nau, yumi save bihain bai ol i gat bikpela hevi long ol pikinini. Tasol papamama i no ken strong tumas na mekim hatpela pasin. Pol i tok: “Yupela papa, yupela i no ken mekim ol pikinini bilong yupela i kros, nogut ol i pilim olsem ol i no inap mekim wanpela gutpela wok.” (Kolosi 3:21) Papamama i no ken wok long stretim olgeta liklik liklik samting ol pikinini i mekim, o kros kros oltaim long ol liklik pasin kranki bilong ol na daunim olgeta wok ol i mekim.

²⁰ God Jehova, em Papa bilong yumi long heven, em i stap olsem gutpela piksa long stretim man. Em i no save mekim hatpela pasin. Em i tokim lain bilong em: “Tru, mi mekim save long yupela, tasol mi bihainim stretpela pasin tasol na mi stretim yupela.” (Jeremaia 46:28) Ol papamama i mas bihainim dispela pasin bilong Jehova. Taim ol i stretim ol pikinini, sapos ol i givim bikpela strafe tumas o winim mak bilong wok bilong stretim na skulim pikinini, bai ol i skrapim bel bilong pikinini na em bai i kros.

21. Olsem wanem papamama inap save ol i stretim gut ol pikinini?

²¹ Olsem wanem papamama inap save ol i stretim gut ol pikinini? Ol i ken askim ol yet: ‘Wanem samting i kamap long wok mi mekim bilong stretim ol pikinini?’ Ol samting yu mekim i mas skulim pikinini. Em i mas save bilong wanem yu stretim em. Na ol papamama i mas tingting tu olsem pasin bilong ol long stretim pikinini bai mekim wanem long pikinini long bihain. Tru, pastaim planti pikinini bai i no amamas long papamama i stretim ol. (Hibru 12:11) Tasol taim yu stretim pikinini, yu no ken tru mekim em i pret o ting yu no laikim em moa o em i ting em i nogut olgeta. Taim Jehova i laik stretim lain bilong em, em i tok: “Yupela i no ken pret, long wanem, . . . mi stap wantaim yupela.” (Jeremaia 46:28) Olsem na taim yu stretim pikinini, yupela mas mekim long pasin i helpim pikinini long save yupela i laikim em tumas na yupela i laik helpim em.

KISIM SAVE LONG ‘GUTPELA ROT YU KEN BIHAINIM’

22, 23. Olsem wanem yu inap kisim save long gutpela rot yu mas bihainim bilong kamapim famili i stap amamas?

²² Yumi mas tenkyu long Jehova, long wanem, em i givim ol tul long yumi bilong helpim yumi long kamapim famili i stap amamas. Tru, yumi gat ol tul, tasol dispela tasol i no inap. Yumi mas lain long mekim stretpela wok long ol tul. Olsem: Ating man bilong wokim haus i kisim pasin bilong mekim sampela wok i no gutpela tumas long ol tul bilong em, na em i mekim wok kranki tru long sampela tul. Olsem bai em i no wokim gut haus, a? Na olsem tasol ating nau yu save long sampela pasin kranki isi isi i bin kamap insait long famili bilong yu. Ating sampela pasin olsem i pas strong na i hatwok long senisim. Tasol yu mas bihainim tok bilong Baibel olsem: “Ol man i gat save . . . bai ol i kisim save moa yet, na em bai i skulim ol man long gutpela tingting long ol gutpela rot ol i ken bihainim.”—Sindaun 1:5.

²³ Sapos yu wok yet long kisim save long God, bai yu kisim save long gutpela rot yu ken bihainim. Wok long kisim save long ol stiatok bilong Baibel i helpim famili, na stretim ol samting yu mas stretim. Lukim gut pasin bilong ol strongpela Kristen ol i makim gutpela pasin ol marit na papamama i ken bihainim. Toktok wantaim ol. Na bikpela samting, yu mas kamapim ol hevi bilong yu long Jehova long rot bilong beten. (Song 55:22; Filipai 4:6, 7) Em inap helpim yu long i stap amamas insait long famili i givim biknem long em.

[Ol Futnot]

TRAIM SAVE BILONG YU

Pasin bilong stap gut long poroman, toktok gut wantaim, tingim na mekim gut long em, olsem wanem dispela i helpim ol marit long stap amamas?

Olsem wanem papamama i ken soim pikinini ol i laikim em tumas?

Bilong stretim pikinini long pasin i stret, papamama mas tingim wanem ol samting?

[Piksa i karamapim pes olgeta long pes 147]