Kirap Bek
Stori: Hap tok Grik (a·naʹsta·sis) em yumi tanim olsem “kirap bek,” insait bilong en i olsem: “kirap sanap gen,” na i makim man i kirap bek long matmat. Planti taim Baibel i tok long ‘i dai na kirap bek’ na ‘kirap bek long matmat.’ (Mt 22:31; Ap 4:2; 1 Ko 15:12) Hap tok Hibru (techi·yathʹ ham·me·thimʹ) yumi tanim olsem “kirap bek,” insait bilong en i olsem ‘ol man i dai pinis i kisim laip gen.’ Taim God i kirapim bek man i dai pinis, em i givim bodi long man long laik bilong Em, em bodi bilong heven o bilong graun. Em i tingim olgeta tingting na pasin samting bilong dispela man na em i bekim bek long skin bilong em, na dispela man inap tingim bek olgeta samting em i bin lainim na mekim taim em i no i dai yet, na pasin na tingting bilong em i wankain stret olsem bipo. Olsem na dispela man i kirap bek em dispela man tru. God i wokim rot bilong kirapim bek ol man i dai pinis na dispela i kamapim marimari bilong em, na bikpela save na strong bilong em tu, na long dispela rot bai em i kamapim long graun laik bilong em bilong pastaim.
Yu ting kirap bek i olsem God i bungim gen tewel na bodi?
Bilong mekim olsem, yumi mas i gat tewel em inap lusim bodi long taim yumi dai. Tasol Baibel i no tok yumi gat tewel. Tingting bilong ol Grik i as bilong dispela bilip. Lukim ol tok bilong Baibel long pes 430-433 na yu ken save i no gat tewel. Bilong save long as bilong bilip bilong ol misin long tewel, lukim pes 434.
Yu ting Jisas i kirap bek long bodi bilong graun na em i gat dispela kain bodi long heven nau?
1 Pi 3:18: “Long graun [Krais] i stap man, na ol i kilim em i dai, tasol em i kirap bek na em i stap spirit long heven.” (Taim Jisas i kirap bek, em i spirit; em i kisim bodi bilong heven.)
Ap 10:40, 41: “Long de namba 3 God i kirapim em [Krais Jisas] bek na i mekim em i kamap long ai bilong ol manmeri. Tasol em i no kamap long olgeta Juda. Nogat. Em i kamap long mipela ol man bipo God i bin makim bilong autim tok bilong em.” (Bilong wanem ol narapela Juda i no bin lukim em? Long wanem, em i wanpela spirit, na taim em i tanim skin bilong man bambai ol man inap lukim em, olsem ol ensel i bin mekim bipo, em i mekim long ai bilong ol disaipel tasol.)
1 Ko 15:45: “Buk bilong God i tok olsem, ‘Namba wan man, Adam, i bin kisim laip.’ Tasol narapela Adam i kamap bihain tru [em Krais Jisas, em i gutpela olgeta olsem Adam long pastaim], em i bin kamap spirit bilong givim laip long man.”
Olsem wanem long tok bilong Luk 24:36-39 na bodi Jisas i kirap bek long en?
Lu 24:36-39: “Ol disaipel i toktok yet i stap, na Jisas yet i sanap namel long ol. Na em i tokim ol olsem, ‘Bel bilong yupela i ken i stap isi.’ Tasol ol i kirap nogut na ol i pret. Ol i ting ol i lukim wanpela [spirit]. Na em i tokim ol olsem, ‘Bilong wanem yupela i . . . tingting planti? Lukim han na lek bilong mi. Mi yet mi stap. Holim skin bilong mi, na lukim. Ol [spirit] i no gat mit na bun olsem yupela i lukim i stap long mi.’ ”
Ol man i no inap lukim ol spirit, olsem na ol disaipel i ting ol i lukim wanpela samting olsem masalai o i olsem ol i driman. (Skelim wantaim Mak 6:49, 50.) Jisas i tokim ol, em i no wanpela spirit, olsem masalai samting, long wanem, ol inap lukim na holim skin bilong em—em i gat mit na bun; na em i kisim kaikai na em i kaikai, na ol i lukim. Olsem tasol long bipo, sampela ensel i bin tanim i kamap man bambai ol man inap lukim ol; na ol i bin kisim kaikai, na sampela i bin marit na kamapim pikinini. (Stt 6:4; 19:1-3) Taim Jisas i kirap bek, em i kamap long ai bilong ol long narapela narapela bodi bilong graun (ating dispela inap helpim ol long save tru em i spirit), olsem na sampela taim ol man na meri i save tru long em ol i no luksave kwik long em. (Jo 20:14, 15; 21:4-7) Tasol taim em i tanim narapela narapela bodi, em i mekim ol tok na pasin samting bambai ol inap luksave long em, na long dispela rot em i strongim bilip bilong ol na ol inap bilip tru olsem em i kirap bek.
Sapos tru ol disaipel i bin lukim Jisas long bodi em i kisim nau long heven, bihain Pol i no ken tok, nau Krais “em i wankain tru olsem God yet.” Long wanem, God em i Spirit na i no gat wanpela taim em i bin kamap man long graun.—Hi 1:3; skelim wantaim 1 Timoti 6:16.
Taim yumi kaunim stori bilong taim Jisas i kamap long ai bilong ol man bihain long em i kirap bek, yumi inap kisim gut dispela stori sapos yumi tingim tok bilong 1 Pita 3:18 na 1 Korin 15:45, em mipela i kamapim long pes 196.
Lukim tu “Krais Jisas,” pes 218.
Husat ol bai kirap bek na kisim laip long heven wantaim Krais, na ol bai mekim wanem wok?
Lu 12:32: “Yupela liklik lain sipsip, yupela i no ken pret. Papa bilong yupela em i tok pinis long em bai . . . givim kingdom bilong en long yupela.” (Dispela liklik lain i no olgeta man i bilip; God i makim namba bilong ol, na lain bilong ol i no ken winim dispela namba. Ol i stap long heven bilong mekim wanpela wok.)
KTH 20:4, 6: “Mi lukim . . . ol man i sindaun i stap long ol [sia king]. God i givim wok long ol bilong skelim pasin bilong ol manmeri long kot. . . . Ol manmeri i kirap bek long dispela namba wan taim, God i makim ol bilong em yet na ol i ken amamas. Namba 2 dai em i no gat strong bilong daunim ol dispela lain. Nogat. Ol bai i stap pris bilong God na bilong Krais. Na ol bai i stap king wantaim Krais long dispela 1,000 yia.”
Lukim het-tok “Heven,” pes 160-166.
Ol man i kirap bek na i stap long heven, yu ting bihain bai ol i kisim gutpela bodi bilong graun na i stap long heven?
Fl 3:20, 21: “Bikpela Jisas Krais . . . bai i senisim ol dispela bodi i save givim ol kain kain hevi long yumi, na ol bodi bilong yumi bai i kamap gutpela moa moa yet olsem bodi bilong em yet.” (Yu ting dispela i makim olsem bodi bilong ol bilong graun bai kamap gutpela moa yet long heven? O yu ting em i makim olsem taim ol i kirap bek i go long heven ol i no ken holim bodi nating bilong graun—bai ol i kisim gutpela bodi bilong heven yet? Orait lukim ol tok bilong Baibel hia:)
1 Ko 15:40, 42-44, 47-50: “Ol samting bilong skai i gat kain bodi bilong ol, na ol samting bilong graun tu i gat kain bodi bilong ol. . . . [Ol] i narapela kain. Pasin bilong man i dai pinis na i kirap bek, em i olsem tasol. . . . Bodi yumi planim, em i bilong graun. Bodi i kirap bek, em i bilong heven. . . . Namba wan man Adam em i bilong graun. . . . Namba tu Adam [Krais Jisas] em i bilong heven. Olgeta man bilong graun, ol i wankain olsem dispela man bilong graun. Na olgeta man bilong heven bai i kamap wankain olsem dispela man bilong heven. Nau yumi stap wankain olsem dispela man bilong graun, na olsem tasol bihain bai yumi stap wankain olsem dispela man bilong heven. . . . Man bilong dispela graun em i no inap i go insait long kingdom bilong God.” (Olsem na bodi bilong graun na bodi bilong heven ol i narapela narapela kain. Man i no inap kisim bodi bilong graun i go long heven.)
Jisas i mekim wanem na em i makim ol samting kirap bek bai mekim long bikpela lain manmeri?
Jo 11:11, 14-44: “[Jisas i tokim ol disaipel:] ‘Pren bilong yumi Lasarus i slip. Tasol mi bai go na kirapim em.’ Olsem na nau Jisas i tok klia long ol olsem, ‘Lasarus i dai pinis.’ . . . Orait Jisas . . . i go kamap . . . na [em] i harim tok olsem em i namba 4 de bilong Lasarus i stap long matmat. . . . Na Jisas i tokim em [Marta, em susa bilong Lasarus], ‘Kirap bek, em mi yet. Na laip, em mi yet.’ . . . Em i singaut strong, ‘Lasarus, yu kam ausait.’ Orait Lasarus i kirap bek na i kam ausait. Lek na han na pes bilong en ol i bin karamapim long laplap. Na nau Jisas i tokim ol olsem, ‘Lusim laplap na larim em i wokabaut.’ ” (Sapos Lasarus i stap amamas long narapela hap, i no gutpela Jisas i kirapim em bek, a? Tasol Lasarus i no i stap laip long wanpela hap; em i dai tru, olsem na taim Jisas i kirapim em bek, Jisas i mekim gutpela pasin long Lasarus na long tupela susa bilong em. Lasarus i stap laip gen long graun.)
Mk 5:35-42: “Sampela man bilong haus bilong hetman bilong haus lotu ol i kam. Ol i tokim dispela man olsem, ‘Pikinini bilong yu i dai pinis. Maski givim hevi moa long tisa.’ Tasol Jisas . . . i tokim hetman bilong haus lotu olsem, ‘Yu no ken pret. Yu mas bilip tasol.’ . . . Na em i kisim papa na mama bilong pikinini, wantaim tripela disaipel bilong en, na ol i go insait long rum pikinini i stap long en. Na em i holim han bilong pikinini na i tokim em olsem, . . . ‘Liklik meri, mi tokim yu, yu kirap.’ Na kwiktaim dispela liklik meri i kirap na i wokabaut. Na ol i lukim dispela, na ol i [amamas] nogut tru.” (Long Taim Bilong Wan Tausen Yia, Jisas bai kirapim bek bikpela lain manmeri, na bai planti milion papamama na ol pikinini i amamas long i stap wantaim gen.)
Wanem samting bai painim ol manmeri i kirap bek long graun?
Lu 23:43, Nupela Testamen na Ol Sam, bilong 1978: “Bai yu stap wantaim mi long Paradais.” (Taim Krais i stap King, bai graun olgeta i kamap gutpela ples paradais.)
KTH 20:12, 13: “Mi lukim ol manmeri i dai pinis, em ol manmeri i gat nem na ol manmeri nating, ol i sanap i stap long pes bilong sia king. Na ol ensel i opim ol buk . . . Na ol i opim narapela buk tu, em buk bilong laip. Na man i sindaun long sia king i lukim tok i stap long ol dispela buk, na em i skelim pasin bilong ol manmeri i dai pinis.” (Taim ol i opim ol dispela buk, dispela i makim taim bilong skulim ol manmeri long laik bilong God, olsem Aisaia 26:9 i tok. Ol i opim “buk bilong laip” tu, na dispela i makim olsem ol man i bihainim ol tok ol i lainim, i gat rot bilong ol i ken kisim laip—bai God i raitim nem bilong ol long “buk bilong laip.” Bai ol inap kisim laip i stap gutpela oltaim oltaim.)
Lukim tu “Kingdom,” pes 188-193.
Yu ting sampela bai kirap bek bilong kot tasol na i go long namba tu dai?
Wanem insait bilong tok bilong Jon 5:28, 29? Em i tok: “Olgeta manmeri i stap long matmat ol bai i harim maus bilong Pikinini, na ol bai i lusim matmat na i kam ausait. Ol manmeri i bin mekim gutpela pasin, ol bai i kirap bek na i stap laip. Na ol manmeri i bin mekim pasin nogut, ol bai i kirap bek na i kamap long kot na kot bai i tok olsem, ol i mas bagarap.” Bilong save long insait bilong dispela tok, yumi mas tingim ol tok Jisas i kamapim long Jon long bihain. (Lukim KTH 20:12, 13, long pes 199.) Ol man bipo ol i bin mekim gutpela pasin o pasin nogut, jas bai “skelim pasin” bilong olgeta wantaim. Wanem “pasin”? Sapos yumi ting em bai skelim ol pasin ol i bin mekim taim ol i no i dai yet, dispela i no stret long Rom 6:7 i tok: “Man i dai pinis, em i no pas moa long sin.” Na i no stret sapos yumi ting God bai kirapim bek ol man bilong bagarapim ol tasol. Olsem na long Jon sapta 5, ves 28 na namba wan hap bilong Joh 5 ves 29, Jisas i stori long ol man i dai pinis bai ol i kirap bek; na long namba 2 hap bilong ves 29, em i stori long ol samting bai painim ol taim ol i kamap gutpela pinis na ol i kamap long kot.
Kamapim Tok Hait 20:4-6 i makim wanem samting bilong ol man i kirap bek long graun?
KTH 20:4-6: “Mi lukim . . . ol man i sindaun i stap long ol [sia king]. God i givim wok long ol bilong skelim pasin bilong ol manmeri long kot. . . . Ol i kisim laip, na ol i stap king wantaim Krais inap long 1,000 yia. Ol arapela manmeri i dai pinis, ol i no kisim laip long dispela taim. Ol i mas wetim dispela 1,000 yia i pinis pastaim. Dispela em i namba wan taim ol manmeri i kirap bek long matmat. Ol manmeri i kirap bek long dispela namba wan taim, God i makim ol bilong em yet na ol i ken amamas. Namba 2 dai em i no gat strong bilong daunim ol dispela lain. Nogat. Ol bai i stap pris bilong God na bilong Krais. Na ol bai i stap king wantaim Krais long dispela 1,000 yia.”
Dispela i tok klia olsem “ol arapela manmeri i dai pinis” ol i no kisim laip long dispela namba wan taim ol manmeri i kirap bek. Ol manmeri i kirap bek long dispela taim ol bai stap king wantaim Krais inap long 1,000 yia. Olsem wanem? Ol manmeri i stap king wantaim Krais long heven, ol tasol bai i stap laip long dispela taim, no gat narapela i stap laip? Nogat. Sapos olsem, bai graun i stap nating, na dispela lain long heven bai mekim wok pris bilong helpim husat? Na bai ol i bosim husat sapos i no gat man long graun?
Orait, dispela “ol arapela manmeri i dai pinis” ol i husat? Em olgeta manmeri sin bilong Adam i mekim na ol i dai, na ol manmeri i abrusim bagarap long taim bilong bikpela hevi tru o mama i karim ol long Taim Bilong Wan Tausen Yia, na samting nogut dispela sin i kamapim, olsem i dai, i mas tekewe long ol.—Skelim wantaim Efesus 2:1.
Olsem wanem ol i mas wetim 1,000 yia i pinis pastaim na bai ol i “kisim laip”? Dispela i no tok long ol i kirap bek. Em i no makim olsem ol i kisim laip gen. Insait bilong dispela tok i olsem ol i kamap gutpela olgeta; olgeta samting nogut sin bilong Adam i kamapim long skin bilong ol i pinis. Re 20 Ves 5 i stori long dispela bihain stret long tok bilong ves 4, i tok long ol manmeri bilong i go long heven ol i “kisim laip”—olgeta samting nogut bilong sin i pinis long skin bilong ol, na ol i no inap i dai moa. (1 Ko 15:54) Olsem na taim “ol arapela manmeri i dai pinis” ol i “kisim laip,” dispela i makim olsem ol i kamap gutpela olgeta hia long graun.
Husat ol bai kirap bek na i stap long graun?
Jo 5:28, 29: “Taim i laik kamap na olgeta manmeri i stap long matmat ol bai i harim maus bilong Pikinini [Jisas], na ol bai i lusim matmat na i kam ausait.” (Hap tok Grik [mne·meiʹon] ol i tanim olsem “matmat” i makim olsem “tingim” o “matmat bilong tingim man.” Ol man i mekim kain sin em God i no inap lusim, ol i go long Gehena na God i no tingim ol moa. Tasol ol man God i tingim ol, ol bai kirap bek na bai ol inap i stap oltaim.—Mt 10:28; Mk 3:29; Hi 10:26; Mal 3:16.)
Ap 24:15: “Mi bilip na mi wet long God bai i kirapim bek ol man i dai pinis, em ol stretpela man na ol man nogut wantaim.” (Ol man i bin bihainim stretpela pasin bilong God, na ol man i bin mekim pasin nogut, long wanem, ol i no save long stretpela pasin ol i mas bihainim, ol bai kirap bek. Baibel i no bekim olgeta askim bilong yumi long sampela man i dai pinis ol bai kirap bek o nogat. Tasol yumi ken bilip tru olsem God i save long olgeta samting ol man i bin mekim, na em i save mekim wankain pasin long olgeta, na em bai mekim stretpela kot na pasin marimari i no kalapim stretpela lo bilong em. Skelim wantaim Stat 18:25.)
KTH 20:13, 14: “Solwara [na] . . . Dai wantaim Ples bilong ol man i dai pinis . . . i larim olgeta man i dai pinis na i stap long [en], ol i go. Na man i sindaun long sia king em i lukim pasin olgeta wan wan man i bin mekim, na em i skelim ol long kot bilong en. Na bihain em i tromoi Dai wantaim Ples bilong ol man i dai pinis i go daun long dispela bikpela hul i gat paia . . . em i namba 2 dai.” (Olsem na ol man em sin bilong Adam i mekim na ol i dai, ol bai kirap bek, maski ol man i bin tromoi skin bilong ol long solwara o planim long matmat, em Ples bilong ol man i dai pinis.)
Lukim tu bikpela het-tok “Kisim Bek.”
Sapos planti milion milion i kirap bek bai ol i stap we?
Sampela man i tok, i gat 20 tausen milion manmeri ol i bin i stap long graun. Olsem yumi stori pinis, sampela ol i no ken kirap bek. Tasol sapos olgeta dispela manmeri i kirap bek na i stap long graun, bai i gat spes inap long ol. Graun em i bikpela ples tru inap 147,600,000 skwea kilomita. Na sapos ol i brukim long tupela hap na makim wanpela hap bilong mekim ol narapela wok long en, wanpela hap em inap long olgeta man wan wan i gat hap graun inap olsem 0.37 hekta, na dispela em inap long ol i kisim kaikai long en. Long nau i no olsem graun i no inap kamapim kaikai inap long olgeta manmeri na sampela i sot. Nogat. As bilong dispela hevi em pasin birua bilong ol lain politik na pasin mangal bilong ol kampani.
Lukim tu het-tok “Graun,” pes 151.