Bölüm 3
Mukaddes Kitap—Asıl Ders Kitabımız
1, 2. Mukaddes Kitabın yazılması ne zaman başladı ve ne zaman sona erdi? Mukaddes Kitabın kaç nüshası yayımlandı?
1 Mukaddes Kitap, Konuşma Yeteneğini Geliştirme Programında asıl ders kitabımızdır. İyi haberin hizmetçileri olarak, Mukaddes Kitabı iyice bilmeliyiz. Mukaddes Kitabın nasıl derlendiğini, neleri içerdiğini ve nasıl kullanılacağını bilmeliyiz.
2 Mukaddes Kitabın yazılması M.Ö. 1513 yılında başladı. O zaman yazmaya başlaması için Musa’ya emir verildi. On altı yüzyıl sonra, yani M.S. birinci yüzyılın sonunda, resul Yuhanna’nın yazılarıyla Mukaddes Kitabın kaydı sona erdi. Mukaddes Kitap bugün, kısmen veya tamamen, yaklaşık 2.000 dilde mevcuttur. Her ne kadar dünyada pek az kitabın tirajı milyonu aşmışsa da, Mukaddes Kitabın milyarlarca nüshası yayımlanmıştır. Başka hiçbir kitap bu rekora yaklaşamaz. Tabii, bir dinsel kitabın sadece uzun sürede yazılmış, yüzlerce yıl boyunca muhafaza edilmiş ve milyonlarca kişi tarafından saygınlık görmüş olması, bu kitabın Tanrısal kaynaktan gelmiş olduğunu göstermez. Ancak Tanrı tarafından ilham edildiğini gösteren, Tanrısal Müellifliğin delillerine sahip olması gerekir. Mukaddes Kitabın dikkatlice incelenmesi, samimi insanları bu kitabın gerçekten bu delillere sahip olduğu konusunda ikna edecektir.
3, 4. Mukaddes Kitap başlangıçta hangi şekilde yazıldı, ne zaman baplara ve ayetlere bölündü?
3 Aslında İbranice, Aramice ve Yunanca yazılmış olan Mukaddes Kitap, elimizde bulunduğu şekilde altmış altı küçük kitaptan oluşmaktadır. Ne bu kitapların tam sayısı (bazılarının birleştirilmesi veya ayrı olarak sayılması), ne de sıralanış biçimi önemlidir. Mukaddes Kitabın ilham edilmiş yazılarının listesinin veya kataloğunun tamamlanmasından çok zaman sonraya kadar, bu kitaplar, ayrı ayrı tomarlar halinde kaldılar; eski kataloglar, kitapların sıralanışını farklı gösterebilirler. Fakat en önemli nokta, hangi kitapların bu kataloğa dahil edildiğidir. Gerçekten, yalnız şimdi bu kataloğa dahil olan kitapların ilham altında yazılmış oldukları, haklı olarak iddia edilebilir. Eski çağlardan beri, buna başka yazıları dahil etme çabalarına karşı konuldu.
4 Mukaddes Kitap, aslında, birbirini aralıksız takip eden harflerin sıralanışı şeklinde yazılmıştır. Noktalama işaretleri vasıtasıyla cümleleri birbirinden ayırmaya ancak M.S. dokuzuncu yüzyılda başlandı. Modern noktalama sistemimizin temel özellikleri, matbaanın icat edilmesinin sonucu olarak M.S. on beşinci yüzyılda oluşmaya başladı. Mukaddes Kitabın baplar ve ayetlere bölünmesi de asıl yazarlar tarafından yapılmadı (King James Version’ın 1.189 bap ve 31.102 ayeti vardır). Bu da, yüzyıllar sonra oldu. Yahudi bilginler olan Masoretler, İbranice Yazıları ayetlere böldüler. Sonra, yani, M.S. on üçüncü yüzyılda ayrıca baplara da bölündü.
5-7. Mukaddes Kitap, hangi anlamda ilham edilmiştir? İhtiva ettiği yazıların bazılarını say. Yazarların hepsi, hakiki peygamberlere dair hangi talepleri karşıladılar?
5 İlham edilmiş kitaplar koleksiyonu. Yaklaşık kırk kişi, Yehova’nın ilham edilmiş Sözünü kayda geçirmek için büyük Müellifin kâtibi olarak görev yaptı. “Diğer yazılar”la birlikte Yunanca Mukaddes Yazıları da içeren “her [mukaddes] Yazı Tanrı tarafından ilham edilmiştir.” (II. Petrus 3:15, 16; II. Timoteos 3:16) “İlham etmek”, akıl ve duyguları daha yüksek bir başarı düzeyine ulaşmaları için uyarmak değil, (bu, sık sık dünyevi sanatçı veya şairler hakkında söylenir), fakat bizzat Tanrı tarafından yazılmış gibi aynı yetkiye sahip yanılmaz yazılar meydana getirmek demektir. Tanrı, kendi rehberliği altında yazılı kayıtlar meydana getirmeleri için kullandığı sadık erkeklerin üzerinde kendi ruhunu çalıştırdı. Bunun için resul Petrus şu açıklamada bulundu: “Peygamberlik hiçbir zaman insan iradesiyle meydana getirilmedi, fakat insanlar mukaddes ruhla sevk olunarak Tanrı tarafından konuşturuldular.” (II. Petrus 1:21) Fakat bir olayda, bilgi bizzat Tanrı tarafından yazılı şekilde sağlandı. Bu, On Emir ile ilgilidir. Tanrı Musa’ya “Allahın parmağı ile yazılmış taş levhaları” verdi.—Çıkış 31:18.
6 Bazı durumlarda bilgi sözlü olarak, sözcük sözcük aktarıldı. (Çıkış 34:27) Peygamberlere de, çok defa bildirecekleri belli başlı mesajlar verildi. (I. Kırallar 22:14; Yeremya 1:7) Fakat delillerin gösterdiği gibi, Mukaddes Yazıları kayda geçirmeleri için Tanrı tarafından kullanılan şahıslar, sadece dikte edilmiş malzemeyi kaleme almadılar. Örneğin, Yuhanna, Vahyi bir melek vasıtasıyla bazı “işaret”ler olarak aldı ve kendisine şöyle emredildi: “Gördüğünü kitaba yaz.” (Vahiy 1:1, 2, 10, 11) Böylece anlaşıldığı gibi Tanrı, Mukaddes Kitabın yazarlarının, gördükleri vahiyleri anlatmak için sözcükler ve ifadeler seçmelerine müsaade etmeyi uygun gördü. Bununla beraber Tanrı, meydana getirilen yazının tam ve amacına uygun olması için, daima yeteri kadar rehberlik etti. (Vaiz 12:10) Bu husus, Mukaddes Yazıların muhtelif kitaplarında bulunan farklı üslupları şüphesiz açıklar.
7 İçlerinde bulunan deliller nedeniyle, Musa’nın yazılarının Tanrı tarafından ilham edilmiş olduğundan şüphe edilemez. İsraillilerin lideri olmak Musa’nın fikri değildi. İlk olarak bu teklifle karşılaştığında geri çekildi. (Çıkış 3:10, 11; 4:10-14) Daha ziyade, Tanrı Musa’yı bu mevkie getirdi ve ona mucizevi kudretler verdi. Büyücü kâhinler bile, Musa’nın yaptığı işlerin Tanrı’dan olduğunu kabul etmek zorunda kaldılar. (Çıkış 4:1-9; 8:16-19) Tanrı’nın emrine itaat ederek ve mukaddes ruhun açık desteğine sahip olarak Musa, Mukaddes Kitabın bir kısmını önce söylemeye ve sonra yazmaya sevk edildi. (Çıkış 17:14) Musa’nın ölümünden sonra Yeşu, Samuel, Gad ve Natan’ın yazıları (Yeşu, Hâkimler, Rut, I. ve II. Samuel) eklendi. Kral Davud ve Süleyman da Mukaddes Yazıların büyüyen listesine katkıda bulundular. Sonra, Yunus’tan Malaki’ye kadar, Mukaddes Kitabın listesine katkıları olan diğer peygamberler geldiler. Onlardan her biri, hakiki peygamberlere dair Yehova tarafından konulan şu talepleri karşıladı: Onlar, Yehova’nın ismiyle konuştular, peygamberlikleri gerçekleşti ve insanları Tanrı’ya döndürdüler.—Tesniye 13:1-3; 18:20-22.
8. Listeye giren İbranice Mukaddes Yazılarla ilgili en kesin delil nedir?
8 Yehova, yazmaları için insanlara düşüncelerini ilhamla bildirdiğine göre, makul olarak bu mülhem yazıların toplanmasını yönetmesi de beklenir. Yahudi ananesine göre, Ezra, sürgündeki Yahudilerin Yahuda’da yeniden yerleşmelerinden sonra bu işe katıldı. Kendisi bu iş için ehliyetliydi, çünkü Mukaddes Kitabın ilham altındaki yazarlarından biri ve bir kâhin olmasının yanı sıra, “Musanın şeriatinde zeyrek bir yazıcı” idi. (Ezra 7:1-11) İbranice Mukaddes Yazıların listesi M.Ö. beşinci yüzyılda iyice belirlenmiş durumdaydı ve bugün sahip olduğumuz otuz dokuz kitapla sınırlandırılmıştı; bu yazılar değişmeden günümüze kadar geldi. Bu liste, insanların oluşturduğu herhangi bir kurul tarafından hazırlanmadı; onlar yazılmaya başlandıkları zamandan beri Tanrısal tasvibe sahiptiler. Listenin kapsamına giren İbranice Mukaddes Yazılarla ilgili en son şahadet, İsa Mesih’in ve Yunanca Mukaddes Yazıların yazarlarının kuşkuya yer bırakmayan sözleridir. Her ne kadar bunlar mülhem İbranice Mukaddes Yazıları serbestçe kullandılarsa da, hiçbir zaman apokrif kitaplardan alıntıda bulunmadılar.—Luka 24:44, 45.
9, 10. Yunanca Mukaddes Yazıların, gerçekten Mukaddes Yazıların listesinin içinde olduklarına dair hangi teminat vardır?
9 Yunanca Mukaddes Yazıların yirmi yedi kitabının yazılması ve toplanması, İbranice Mukaddes Yazılara benzer şekilde yapıldı. Mesih ‛insan olan hediyeler’ verdi; evet, “bazılarını resul, ve bazılarını peygamber, ve bazılarını incil vaizi, ve bazılarını çoban ve muallim” olarak verdi. (Efesoslular 4:8, 11-13) Bunlar, üzerlerinde işleyen Tanrı’nın mukaddes ruhu sayesinde Hıristiyan cemaati için sağlıklı öğretiler bildirdiler. İsa, Tanrı’nın ruhunun, öğreterek, sevk ederek, kendisinden duydukları şeyleri hatırlatarak ve geleceğe dair şeyleri onlara açıklayarak yardım edeceğine dair teminat verdi. (Yuhanna 14:26; 16:13) Bu husus, İncil kayıtlarının hakiki ve doğru olmasını sağladı.
10 Bir kitaptan, resul olmayan herhangi bir yazar tarafından bir ya da birkaç kez alıntıda bulunulması, bu kitabın, Mukaddes Yazıların listesinin kapsamında olduğunu göstermez. Kitabın içindekiler, onun, mukaddes ruhun bir ürünü olduğunu ispat etmelidir. Dolayısıyla, batıl itikatları, cinciliği ve yaratıklara tapınmayı teşvik etmemeli. Mukaddes Kitabın her kaydı, bütün diğer kısımlarıyla uyum içinde olmalı. Her kitap, “sağlam sözlerin örneği”ne uymalı ve İsa’nın öğretileriyle uyumlu olmalı. (II. Timoteos 1:13) Resuller, belirgin şekilde Tanrısal yetkiyle konuştular. Herhangi bir ifadenin Tanrı’dan olup olmadığını tespit etmek için, “ilham edilmiş ifadeleri ayırt etme yeteneği”ne sahip idiler. (I. Korintoslular 12:4, 10) Son resul olan Yuhanna’nın ölümüyle, Tanrı’nın ilhamı altında yazan erkeklerin güvenilir silsilesi sona erdi. Böylece Mukaddes Yazıların listesi Vahiy, Yuhanna’nın İncili ve mektuplar ile tamamlandı. Mukaddes Yazıların altmış altı kitabının birbiriyle tamamen uyum içinde olması, Mukaddes Kitabın bir tek eser olduğuna tanıklık eder ve bu kitabı, gerçekten Yehova’nın ilham edilmiş hakikat sözü olarak bize tavsiye eder.
11. İnsanlar tarafından elde edilemeyecek hangi bilgi, Mukaddes Kitapta bulunur?
11 İçindekiler. Mukaddes Kitap, insanın başka türlü elde edemeyeceği bilgiler içerir. Örneğin, Tekvin kitabı yerin yaratılışı hakkında bilgi verir; insanın henüz yeryüzünde olmadığı zamanda vaki olan olaylar konusunda da bilgi sağlar. (Tekvin 1:1-31) Mukaddes Kitap, göklerde geçen ve—bu bilgi Tanrı tarafından tedarik edilmeseydi—hiçbir insanın kulağının duyamayacağı konuşmaları bize bildirir.—Eyub 1:6-12; I. Kırallar 22:19-23.
12, 13. Mukaddes Yazılardan, Yehova ve İsa Mesih hakkında neler öğreniyoruz?
12 Fakat daha önemlisi, Mukaddes Kitap, bize Yehova’yı tanıtır. Yehova’nın hizmetçilerinin, Kendisiyle ilgili gördükleri mucizevi rüyetler hakkındaki ayrıntıları anlatır. (Daniel 7:9, 10) Mukaddes Kitap, Tanrı’nın ismini, “Yehova”yı da kullanır. Bu isim İbranice Mukaddes Yazıların Masoretik metninde 6.800’den fazla kere geçer. Mukaddes Kitaptan, sevgi, hikmet, adalet, merhamet, tahammül, cömertlik, bilgide kâmillik, değişmezlik gibi, Yehova’nın seçkin niteliklerini öğreniyoruz. (Çıkış 34:6, 7) Ek olarak, Mukaddes Kitap, Tanrı’nın Oğlu ve onun Tanrı’nın amacı içinde sahip olduğu önemli yer hakkında bize yeterli bilgi verir. (Koloseliler 1:17, 18; 2:3; II. Korintoslular 1:20) Başka herhangi bir kişiden çok daha fazla, yeryüzüne gelen Tanrı’nın Oğlu aracılığıyla, Yehova ile olan dostluğumuz gelişebildi; çünkü sadece o, şunları söyleyebilirdi: “Beni görmüş olan, Babayı görmüş olur.”—Yuhanna 14:9.
13 Tanrı’nın amacının gelişimine dair ayrıntılar, Mukaddes Kitapta açıklanmıştır. İtaatkâr insanların sahip olabileceği önceden bildirilen bütün nimetler, Yehova’nın sağlayacağı vaat edilen Kurtarıcı ile ilgilidir. O, Aden bahçesinde Tanrı tarafından, Tanrı’nın kadınının “zürriyet”i olarak tarif edildi. (Tekvin 3:15) Daha sonra Tanrı, bu Zürriyetin İbrahim’in soyundan geleceğini vaat etti. (Tekvin 22:18) Vaat edilen Kurtarıcının, “Melkisedek tertibi üzre” ebedi bir kral ve kâhin olacağını gösterdi. (Mezmur 110:4; İbraniler 7:1-28) Tanrı İsrail’e, kâhinliği ve her biri “gelecek iyi şeylerin . . . . gölgesi” olan kurban takdimelerini talep eden Kanun Ahdini verdi. (İbraniler 10:1; Koloseliler 2:17) Davud’a, krallığın ebediyen ailesinde kalacağı vaat edildi. (II. Samuel 7:11-16) Bu vaadin varisinin ve bütün diğer peygamberliklerin işaret ettiği Kurtarıcının, İsa Mesih olduğu belirtilmiştir. Evet, Mukaddes Kitap, bütün sayfalarında ilham edilmiş yazıların teması olan Yehova’nın Kendi amacını yerine getirmek için sağladığı İsa Mesih’in elindeki Tanrı’nın Krallığı üzerinde odaklanıyor.
14-17. Mukaddes Kitabın peygamberliği ve ahlaksal öğütleri hepimiz için neden çok değerlidir?
14 Bir peygamberlik kitabı olarak Mukaddes Kitap emsalsizdir. Tarihsel olayların anlamını ve onların neden belirli bir şekilde gerçekleştiğini açıklar. (Luka 19:41-44) Var olan tüm dünyevi hükümetlerin geleceğinin ne olacağını gösterir. (Daniel 2:44) Bu eski sistemin önceden bildirilen sonunda yaşadığımızı ve Tanrı’nın çok yakında bütün kötüleri yok edeceğini belirterek, bugünkü olayları izah eder.—II. Timoteos 3:1-5; Mezmur 37:9, 10.
15 Mukaddes Kitap olmadan, hayatın gerçek amacını bilemezdik. (Vaiz 12:13) İnsanın, kör tesadüfün bir eseri olmadığını, insanlık için sevgi dolu bir amaca sahip olan Tanrı tarafından yaratıldığını belirtmektedir. Ayrıca şimdi bizim için Tanrı’nın iradesinin ne olduğunu ve hayatta gerçek tatmini nasıl bulabileceğimizi açıklamaktadır.—Vahiy 4:11; I. Timoteos 2:3, 4; Mezmur 16:11.
16 İnsanlık tarihi, insanın Tanrı’dan bağımsız olarak adımlarını başarıyla atamayacağını gösterir. Gerekli rehberliği yalnız Mukaddes Kitap sağlayabilir. Tanrı’nın neleri mahkûm ettiğini ve neleri tasvip ettiğini göstererek ahlaksal konuda rehberlik eder. (Galatyalılar 5:19-23) Tanrı’nın görüşünü anlayabilmemize ve O’na makbul olabilmemize yardım eder. Ve bize Tanrı’nın yeni dünyasındaki ebedi hayata götüren yolu gösterir.—Yuhanna 17:3.
17 Tetkikimiz için asıl ders kitabımızın neden Kitapların Kitabı olması gerektiği bellidir, değil mi? Özellikle İsa’nın takipçileri, Tanrı’nın Oğlunun “Senin sözün hakikattir” dediği Kimsenin yazdırdığı bu Kitabı gayretle araştırmaktadırlar. (Yuhanna 17:17) Bu nedenle Mukaddes Kitap, Konuşma Yeteneğini Geliştirme Programında ilk yeri alır.