Biliyor muydunuz?
Süleyman’ın mabedindeki dökme denizin kapasitesi ne kadardı?
1. Krallar 7:26’daki kayıt, kâhinlerin kullandığı denizin “iki bin bat” su aldığından söz ederken paralel bir kayıt olan 2. Tarihler 4:5 içinin “üç bin bat su” aldığını söyler.a Bu iki kayıt arasındaki fark, Tarihler kaydında bir yazı hatası yapıldığı iddiasının ortaya çıkmasına neden oldu.
Bununla birlikte Mukaddes Kitabın New World Translation tercümesi bu iki kaydın birbiriyle nasıl uyumlu olduğunu anlamamıza yardımcı olur. 1. Krallar 7:26’da şunu okuyoruz: “İki bin bat su alırdı.” 2. Tarihler 4:5’in ne dediğine dikkat edin: “Haznesi üç bin bat su alıyordu.” Dolayısıyla 2. Tarihler 4:5’teki kayıt mabet havuzunun alabileceği su miktarından söz ederken 1. Krallar 7:26 mabet havuzuna genellikle doldurulan su miktarından söz eder. Yani tam kapasiteyle su doldurulmazdı. Anlaşılan kapasitesinin üçte ikisi kullanılıyordu.
İsa ile Petrus mabet vergisi için neden sadece bir gümüş para verdiler?
İsa’nın zamanında 20 yaşın üzerindeki her Yahudi erkekten yıllık mabet vergisi olarak 2 drahmi ya da 1 didrahmi ödemesi beklenirdi. Bu bir işçinin yaklaşık iki günlük ücretine eşitti. Ödenmesi gereken bu vergi hakkında soru sorulduğunda İsa Petrus’a şunu dedi: “Sen gidip suya olta at. Yakaladığın ilk balığın ağzını açtığında bir gümüş para (dipnot: “gümüş stater”) bulacaksın. Onu al, benim ve kendin için onlara ver” (Matta 17:24-27).
Birçok uzman burada sözü edilen parayla aslında 1 tetradrahminin kastedildiğine inanıyor. Bu para dört drahmiye, diğer bir deyişle iki kişinin ödemesi gereken mabet vergisine eşdeğerdi. Tetradrahmi daha sık kullanılırdı ve didrahmiden daha kolay elde edilirdi. The New Bible Dictionary’de şu yorum bulunuyor: “Öyle görünüyor ki, Yahudiler genellikle iki kişinin Mabet vergisini birlikte ödüyorlardı.”
Ayrıca sadece bir kişi adına vergi ödemek için parasını bozdurmak isteyen kişi bu işlem için acyo denilen bir ücret ödemeliydi. Bu işlemin harcı paranın yüzde 8’i olabilirdi. Oysa aynı anda iki kişi adına ödeme yapan kişiler bu masrafı yapmak zorunda değillerdi. Bu yüzden Matta tarafından kaydedilen bu küçük ayrıntı İsa’nın zamanında yaygın olan uygulamalar hakkında bilinenlerle bağdaşır.
[Dipnot]
a “İki bin bat” 44.000 litreye ve “üç bin bat” 66.000 litreye eşittir.
[Sayfa 15’teki resim]
Büyütülmüş bir tetradrahmi