Yeruşalim—“Sevinçle Coşmak İçin Bir Neden”
“İşte, ben yeni gökler ile yeni yer yaratmaktayım; ve önceki şeyler anılmıyacak, ve fikre gelmiyecek. Ancak yaratmakta olduğumla mesrur olacaksınız, ve ebediyen sevinçle coşacaksınız; çünkü, işte, ben sevinç olarak Yeruşalimi, ve meserret olarak onun kavmını yaratıyorum. Ve Yeruşalimle sevinip coşacağım, ve kavmımla mesrur olacağım.”—İşaya 65:17-19.
1. (a) Tanrı’nın kavmi, İşaya 65:17-19’daki sözleri neden heyecanlandırıcı bulmalıdır? (b) Burada Yeruşalim hakkında hangi sorular doğuyor?
EGEMEN RAB YEHOVA’nın, peygamberi İşaya vasıtasıyla söylediği bu sözler ne kadar heyecan vericidir! Bir sevinç bolluğundan söz ediliyor. Acaba sen bu sevinci paylaşmak istemez misin? Muhakkak isteyeceksin! Fakat şunu sorabilirisin: Acaba burada sözü edilen Yeruşalim nedir? Büyük çapta şiddetli dinsel ve siyasal çekişmelere konu olan çağdaş Kudüs şehri veya Yeruşalim ile acaba bir bağlantısı var mı? Bir zamanlar “İki Kat Barışın Sahibi [veya Temeli]” anlamına gelen “Yeruşalim” adıyla uyumlu olarak bir rol oynayacak mı? “Yeni gökler ile yeni bir yer”in bu peygamberlikteki Yeruşalim ile ne yönden bir ilişkisi vardır? Bunlara bir göz atalım.
Eski Yeruşalim
2. Yeruşalim ve bulunduğu yerle ilgili eski tarih neyi gösteriyor?
2 Yeruşalim’in bulunduğu yerin Yehova’dan lütuf gördüğü uzun bir tarihi vardır. Şüphesiz bu şehirde, 3.900 yıl önce, kral-kâhin olan Melkisedek, İbrahim’i mübareklemişti. O, aynı zamanda Yehova’yı “göklerin ve yerin sahibi Yüce Allah” olarak mübareklemişti. (Tekv. 14:18, 19) Bununla beraber Salem diye bilinen tepeler üzerindeki bu şehir, cinlere tapan Yebusilerin bir kalesiydi.
3. Yeşu’nun zamanında ve daha sonra Yeruşalim’den nasıl söz ediliyor?
3 400 yılı aşkın bir süreden sonra, Yeruşalim’in adı Mukaddes Kitapta ilk defa Yeşu 10. bapta geçiyor. Bu bapta, Yeruşalim Kralı Adoni-tsedek’in, İsrail’e karşı savaşmak için komşu dört kralı çağırdığını okuyoruz. Ancak bu olayda Yehova, İsrail için savaştı. Hatta güneş ve ay bir süre hareket etmedi; böylece Kenanlılar tamamıyla yenilgiye uğratıldı. Söz konusu beş kral vuruldu. Bununla beraber Mukaddes Kitapta, Yeşu’nun Yeruşalim’i aldığına dair bir kayıt geçmiyor. Şöyle okuyoruz: “Ve [o bölgeyi miras alan] Yahuda oğulları Yeruşalimde oturan Yebusileri kovamadılar.”—Yeşu 10:1-27; 15:63; Hak. 1:21.
Kral Davud’un ve Süleyman’ın Yeruşalimi
4. Davud’un ve Süleyman’ın günlerinde Yeruşalim nasıl bereketlendi?
4 Davud, o olaydan takriben 400 yıl sonra, bütün İsrail üzerinde kral oldu. M. Ö. 1070 yılında Yeruşalim’de “Davud Sion hisarını aldı; Davud şehri budur.” Kendisi orada Sion Dağında Yehova’nın meshedilmiş kralı olarak hüküm sürmeye başladı. Oğlu Süleyman da “kral olarak Yehova’nın (YD) tahtı üzerinde oturdu.” Süleyman, barış dolu hükümdarlığı süresince, Yeruşalim’de Moriya Dağında izzetli bir mabet inşa etti. Bu mabet, Yehova’ya arz edilen tapınmanın ve O’nun Sözünün ve kanununun öğretim merkezi oldu.—I. Tar. 11:5; 29:23; II. Tar. 7:12-16.
5. Mezmurlar kitabı Yeruşalim’i ve “büyük Kıral”ı nasıl tarif eder?
5 Mezmurlardan birçoğu, Sion’un ve Yeruşalim’in güzelliğini över. Korah oğulları da ondan, ‘mukaddes dağdaki Tanrımızın şehri’ diye söz ettiler. Evet “şimal tarafında büyük Kralın [Yehova Tanrı’nın] şehri, yüksekliği güzel olan Sion dağı bütün yerin messerretidir.” Davud onu şöyle tarif eder: “Ayaklarımız senin kapılarında duruyor, ey Yeruşalim. Yeruşalim ki, hep bitişik bir şehir gibi yapılmıştır; sıptlar, Yah’ın (YD) sıptları, Yehova’nın (YD) ismine şükretmek için, İsraile verilen kanun üzre oraya çıkarlar.”—Mezm. 48:1, 2; 122:2-4; 135:21; 125:1, 2.
Yıkılışı ve Onarımı
6. (a) Yeruşalim neyin sembolü olmaya başladı? (b) Yeruşalim üzerine hangi hüküm geldi? Neden?
6 Yeruşalim şehri ve Sion Dağı, uygun şekilde İsrail milletinin ve kavminin sembolü olmuştur. Fakat Yeruşalim’in kavmi 500 yıldan az bir zaman içinde irtidat etti ve kötü krallar, “Yeruşalimi suçsuz kanla doldurdu”lar. (II. Kır. 24:4) Onlar, Tanrı’nın peygamberlerinin uyarılarına kulak asmadılar; böylece sonunda Egemen Rab Yehova, Yeruşalim’de hüküm süren son kral Tsedekiya için hükmünü şu sözlerle beyan etti: “Tacı çıkar. . . .Alt üst edeceğim, alt üst, alt üst edeceğim, ve hak kiminse o gelinceye kadar artık bu da kalmıyacak; ve ben ona vereceğim.” (Hez. 21:26, 27) Babil’in kralı Nebukadnetsar, M. Ö. 607’de Yeruşalim’i ve mabedini harap etti ve sağ kalanları esir olarak Babil’e götürdü.
7. (a) Hangi onarım işi yerine getirildi? Bu neden hayret verici bir şeydi? (b) Onarılan Yeruşalim ne bakımdan farklı idi? Fakat onarılması neyi mümkün kıldı?
7 Bununla beraber Yehova’nın peygamberleri, önceden Yeruşalim’in izzetli onarımını bildirdiler; hatta Yeremya, bu onarımın 70 yıl sonra yerine geleceğini bile söyledi. (Yer. 25:11, 12; 29:10; İş. 44:24–45:7) Yehova’nın, İşaya vasıtasıyla verdiği peygamberliğin bir gerçekleşmesi olarak, Babil, hayret verici bir şekilde devrildi. Babil fatihi Pers Kralı Koreş, bir ferman çıkarıp, Tanrı’dan korkan Yahudi kavminin tam zamanında, yani M. Ö. 537’de, dönüp Yeruşalim’de Yehova’ya yeniden tapınmaya başlamasını mümkün kıldı. İşaya’nın önceden söylediği gibi, ‘Yehova’nın izzeti, Tanrı’nın haşmeti’ tekrar Yahuda ve Yeruşalim’de parlamaya başladı. Ancak bundan sonra Yeruşalim’de hiçbir kral hüküm sürmedi. Bununla beraber Yehova, bu şehre tekrar lütuf gösterdi; çünkü Kendi ismiyle çağrıldı ve kavminin sadık bir mütebakisi oradaydı. Üstelik, bu şekilde, gelecek daha büyük bir diyarın örneği oluşturuldu. Şehir tekrar inşa edilerek, peygamberlik edildiği gibi Mesih’in orada ortaya çıkmasına da imkân verildi.—İş. 35:2; 62:1-7.
Yeruşalim’in Evi Terk Edildi
8. (a) Yeruşalim neden Mesih’i selamlamadı ve kabul etmedi? (b) İsa’nın verdiği hangi peygamberlik Yeruşalim üzerinde gerçekleşti? Nasıl?
8 Şehrin onarılmasından 500 yılı aşkın bir süre sonra, Mesih gerçekten Yeruşalim’de ortaya çıktı ve kendini Yahudilere sundu. Bu, Daniel’in 9:24-27’deki peygamberliğinin bir gerçekleşmesi olarak tam Yehova’nın tayin ettiği zamanda oldu. Fakat Yeruşalim, acaba Mesih’i selamlayıp kabul etti mi? Hayır, bunu yapmadı, çünkü ancak siyasal yönden ümitler besliyordu. Yeruşalim, Yehova’nın Sözündeki öğretilerden irtidat etti ve Yahudilerin yöneticileri ise, Tanrı’nın Oğlunu öldürmekle bağışlanmaz bir suç işlediler! Acımasızca bir işkence direğine çivilenmesinden ancak üç gün önce, Mesih olan İsa, İsrail kavmine şöyle seslendi: “Ey Yeruşalim! peygamberleri öldüren ve kendisine gönderilenleri taşlıyan Yeruşalim! Tavuk, yavrularını kanatları altına nasıl toplarsa, ben de senin çocuklarını kaç kere öyle toplamak istedim, ve siz istemediniz. İşte, eviniz size ıssız bırakılacak.” (Mat. 23:37, 38) Böylece yerdeki Yeruşalim M. S. 33 yılında, Yehova tarafından hükmedilerek terk edildi. Roma orduları, M. S. 70 yılında Yeruşalim’i ve kavmin çoğunluğunu yok ettiler; mabedi ve Yahudi şeyler sistemine ait olan soy kayıtlarını ve başka evrakları da tamamen harap ettiler.
9. Yeryüzündeki Yeruşalim, isminin anlamına uygun bir durumu yansıttı mı?
9 Yerde yeniden inşa edilen Yeruşalim acaba o zamandan beri Tanrı tarafından bereketlendi mi? 1900 yıl boyunca süregelen şehrin fırtınalı tarihi buna cevap verir. Bugün Yeruşalim, siyasal ve dinsel yönden bölünmüş olarak kalmağa devam ediyor. Artık hiç de “iki kat barışın sahibi”, değildir. Ve orada Yehova’nın izzeti yoktur. Yerdeki Yeruşalim’in, Tanrısal maksatta artık hiçbir yeri yoktur.
İrtidat Edeceğine Dair Önceden Örnek Verildi
10. (a) İrtidat etmiş olan Yeruşalim neyi temsil ediyor? (b) Matta 7:20 çağdaş “Yeruşalim”e nasıl uygulanabilir?
10 İki defa irtidat etmiş olan ve Yehova’nın ilk olarak Babillilere ve sonra da Roma lejyonlarını kullanarak cezalandırdığı Yeruşalim gayet yerinde olarak başka irtidat edecek olan bir sistemi, yani Hıristiyan âleminin teşkilandırılmış dinini tasvir etti. Tıpkı Yeruşalim’in iki yüzlü yöneticilerinin, Yehova’nın kanununa sözde bağlı kaldıkları gibi, Hıristiyan âleminin ruhanileri de, Mukaddes Kitabın Tanrısı namına koştuklarını iddia ettiler. Fakat İsa onlar için “meyvalarından tanıyacaksınız”, demişti. (Mat. 7:20) Çağdaş Hıristiyan âlemi ne tür “meyvalar” meydana getirdi? Bu meyveler, herhangi bir şekilde “iki Kat Barışın Temeli”ni oluşturabildi mi? Hayır! Bunun yerine Hıristiyan âleminde, meyve olarak dehşet saçan ve iki tarafın ruhanilerinin bereketlemesiyle körüklenen iki korkunç dünya savaşına tanık oluyoruz. Gerçekte, Yehova’nın irtidat etmiş Yeruşalim için söylediği şu peygamberane sözler kesin bir şekilde Hıristiyan âleminin liderleri için de geçerlidir: “Suçsuz fakir kimselerin kanı da senin eteklerinde bulunuyor.”—Yer. 2:34
11. Hıristiyan âlemi İsa’nın Matta 24:11, 12 ve Markos 7:6-8’deki sözlerini nasıl yerine getirdi?
11 Bugün Hıristiyan âleminde ahlaksızlığın, boşanmaların, çökmüş ailelerin, uyuşturucu maddelerin kötüye kullanımının ve her türlü kanunsuzluğun çoğalmasının durdurulamadığı görülüyor. (Mat. 24:11, 12) İsa Mesih’in şu sözleri, din adamlarına ne kadar iyi uygulanmaktadır: “İşaya siz ikiyüzlülerden ötürü iyi peygamberlik etmiştir, nasıl ki yazılmıştır: ‘Bu kavm dudakları ile beni sayarlar, fakat onların yüreği benden uzaktır. Ve talimat olarak insan emirlerini öğretip boş yere bana taparlar.’ Siz Allahın emrini bırakıp insanların ananesini tutuyorsunuz.” Böylece irtidat etmiş olan çağdaş Yeruşalim, yani Hıristiyan âlemi de tüm diğer “Mesih muhalifleri” ile birlikte, itaatsiz olanlardan öç almak üzere Rab İsa Mesih’in gelişinde, Tanrı’dan “sıkıntı” görecek bir durumla karşı karşıya kalacaktır.—Mar. 7:6-8; I. Yuh. 2:18, 19; II. Sel. 1:6-9.
Krallığın İadesi
12. Luka 21:24’te hangi ‘çiğnenme’ işi önceden bildirildi?
12 Fakat İsa: “Milletlerin tayin edilmiş zamanları tamamlanıncaya kadar, Yeruşalim milletler tarafından çiğnenecektir” dediği zaman, yerdeki Yeruşalim’in onarılacağına değinmedi mi? (Luka 21:24, YD) Gerçi, Yeruşalim Babilliler tarafından M. Ö. 607’de çiğnenmeye başlandı, ancak onarılma izzetine de kavuşmasına rağmen o şehirde Davud’un soyundan gelen bir kral artık bir daha asla hüküm sürmedi. M. S. birinci yüzyılda ise, Yeruşalim siyasal görüşlü Yahudilerin gözünde iğrenç olan Romalılar tarafından çiğnenmişti. Günümüze kadar yerdeki Yeruşalim’de hiçbir zaman teokratik bir krallık kurulmadı ve kurulmayacaktır da.
13. (a) Luka 21:7-11, 24-26’da “milletlerin zamanları”nın sonu için neler peygamberlik ediliyor? (b) 1914’ten beri cereyan eden olaylar neyi doğruladı.
13 Fakat “milletlerin tayin edilmiş zamanları” dolmuştur! İsa’nın, Luka 21. baptaki peygamberlikle ilgili verdiği ayrıntılar bu zamanların nasıl dolacağını gösteriyor. Bugün İsa’nın önceden bildirdiği tüm olayları çevremizde görmüyor muyuz? Sıcak ve soğuk savaşlarda ‘milletin millete karşı kalkması, depremler, salgın hastalıklar, kıtlıklar, çıkış yolunu bilmeyen ıstıraplı milletler ve dünyaya gelmekte olan şeyleri beklemekten bayılan insanlar.’ Evet, 1914 yılından bu yana, yerde patlak verip tüm dünyayı sarsan olaylar “milletlerin zamanları”nın sona erişiyle bağlantılıdır. (Luka 21:7-11, 24-26) Yehova’nın kavminin, bu tarihe 35 yıl önceden dikkati çekmiş olması, bir rastlantı değildir. Onlar, Daniel’in peygamberliğinin 4. baptaki “yedi vakit”in, M. S. 1914’te sona ereceğini önceden anlamışlardı; 1914 yılı Tanrı’nın müdahalesi olmaksızın Milletlerin hüküm sürdükleri sürenin sona erişini işaretleyecekti.
14. Luka 21:24 neden yeryüzündeki Yeruşalim’e değinmez?
14 Böylece 1914 yılında milletlerin Yeruşalim’i çiğnemesi bitmeliydi. Fakat bu, hangi Yeruşalim idi? Bu Yeruşalim, 1917’de İngiliz generali Ellenby’nin aldığı ve 1948’de İsrail krallığı değil, İsrail cumhuriyeti doğana kadar İngilizlerin idaresi altında kalan Yeruşalim değildi. O halde İsa hangi “Yeruşalim’i” konu etmişti?
15. Neden ‘Davud’un zürriyetinin’ M. S. 1914’te “Yeruşalim”de tahta oturtulmuş olmasını beklemeliyiz
15 Yehova’nın, kral Davud ile Yeruşalim’de teokratik bir krallık kurduğunu hatırlayacağız. Yehova, Davud’a şu vaatte bulunmuştu: “Bir kere kudsiyetim üzerine and ettim: Davuda yalan söylemiyeceğim; onun zürriyeti ebediyen, ve tahtı karşımda güneş gibi duracaktır. Ebediyen duran ay gibi, ve asümanda sadık şahit gibi olacaktır.” (Mezm. 89:35-37) “Milletlerin tayin edilmiş zamanları” M. S. 1914’de bittikten sonra, meşru hakka sahip olan ‘Davud’un zürriyetinin’ “Yeruşalim”de veya Sion’da yeniden hüküm sürmeğe başlaması gerekiyordu. Tabiidir ki, artık yeryüzündeki Yeruşalim’de hüküm sürmeye başlamayacaktı.
16. (a) Öyle ise, Mesih 1914’ten beri nerede hüküm sürmektedir? (b) Mesih’in hüküm sürmeye başladığını hangi deliller göstermektedir?
16 Hayır, bu krallık şimdi Mezmur 2:6’da Yehova’nın değindiği gibi: “Ben kıralımı mukaddes dağım Sion üzerine koydum” dediği yerde, yani Yeruşalim veya Sion’da hüküm sürmektedir. Bu Yeruşalim, Davud’un, Rab İsa Mesih hakkında peygamberlik ettiği Mezmur 110:1, 2’de sözü geçen şehirdir: “Yehova (YD) Rabbime dedi: Ben düşmanlarını senin ayaklarına basamak koyuncaya kadar, sağımda otur. Yehova (YD) Siondan senin kudretin asasını gönderecektir; düşmanlarının ortasında saltanat sür.” Evet, Mesihi kral İsa, şimdi gökteki Sion Dağında veya Yeruşalim’de düşmanları ortasında hüküm sürmek için tahta oturtulmuştur. O, zaten baş düşmanı olan İblis Şeytan’ı gökten yerin dolaylarına atmıştır. Şeytan vaktinin az olduğunu bildiğinden, Mezmur yazarının dile getirdiği gibi, milletleri huzursuz bir ‘kaynaşmaya’ sevk etmişti.—Mezm. 2:1; Vah. 12:7-12.
17. Milletlerin huzursuz ‘kaynaşmalarının’ yakında sona ermesini neden beklemeliyiz?
17 Bununla beraber Egemen Rab Yehova, bu milletlerin, Oğlunun yönetimindeki Krallığına şiddetle karşı koyarak sonsuza kadar ‘kaynaşmalarına’ izin verecek mi? Şunu unutmayalım: İlk yüzyıldaki Hıristiyanlar, ‘Yeruşalim’i öğretişleriyle doldurmakla’ suçlandılar. Büyük gayretle, alenen ve evden eve va’zedilerek duyurulan bir uyarıdan sonra, Yehova’nın hükmü, yerdeki Yeruşalim’e karşı yerine getirildi. (Res. İşl. 5:28, 41, 42; 4:16) Benzer şekilde bugün de Yehova’nın Şahitleri, bütün Hıristiyan aleminde Yehova’nın öç alma gününü ilan etmişlerdir.
18. Yehova’nın “ebedi maksat”ının zafere ulaşmasını neden güvenle bekleyebiliriz?
18 Acaba Yehova, tarih boyunca yapılan bu en büyük küresel ilan işini, Armagedon’da son darbeyi indirerek doruğuna ulaştırmayacak mı? Yehova, “yeri harap edenleri harap” etmeyecek mi? Bu durum asla böyle devam edemez! Ümitleri Tanrı’nın vaatlerine lenger gibi bağlı olanlar, O’nun “ebedi maksat”ının zafere ulaşmasını güvenle bekliyorlar. (Vah. 11:18; Efes. 3:10-12, YD) Şimdi, semavi “Yeruşalim”de bulunan ve hüküm süren Mesih’in yönetimindeki Krallık vasıtasıyla “büyük Kıral”ımız Yehova İsminin hakkını teyit edecektir. Sonra da Yehova, insanlığa bir cennet yeryüzünde kâmillik içinde ebedi hayat vererek, “daima ve ebediyen bizim Allahımız” olduğunu ve yeri, “boşuna yarat”madığını gösterecektir.—Mezm. 48:14; İş. 45:18, 22-24; 46:9-11; 55:11; Yer. 25:31.
Şu Soruları Nasıl Cevaplandıracaksın?
● “Yeruşalim” ismi ne anlam taşır?
● Bu şehir ismine uygun bir durumu yansıttı mı?
● Bugün, sadakatsiz Yeruşalim’in hangi paralelini görüyoruz?
● Luka 21:24-26’da “milletlerin zamanları”nın sonuyla ilgili ne gösteriliyor?
● Bu sürenin sonunda hangi “Yeruşalim”in ‘çiğnenmesi’ sona eriyor?