52. İNCELEME MAKALESİ
Anne Babalar, Çocuklarınıza Yehova’yı Sevmeyi Öğretin
“Çocuklar Yehova’dan mirastır” (MEZM. 127:3).
İLAHİ 134 Çocuklar Tanrı’dan Bir Emanettir
GİRİŞa
1. Yehova anne babalara hangi sorumluluğu vermiştir?
YEHOVA ilk çifti çocuk sahibi olma arzusuyla yarattı. Kutsal Kitap yerinde olarak “Çocuklar Yehova’dan mirastır” der (Mezm. 127:3). Bu ne anlama gelir? Diyelim, yakın bir dostunuz size büyük miktarda para emanet ediyor. Ne hissederdiniz? Herhalde size güvendiği için mutlu olurdunuz. Fakat bu servete zarar gelmesin diye muhtemelen kaygı da çekerdiniz. En yakın dostumuz Yehova, anne babalara paradan çok daha değerli bir şey emanet etmiştir. Onlara çocuklarına iyi bakma ve mutlu olmalarını sağlama sorumluluğu vermiştir.
2. Hangi soruları ele alacağız?
2 Bir çiftin çocuk sahibi olup olmayacağına veya ne zaman çocuk sahibi olacağına kim karar vermeli? Ayrıca anne babalar çocuklarının mutlu bir hayatının olması için ne yapabilir? Şimdi İsa’nın takipçisi çiftlerin hikmetli kararlar vermesine yardım edecek bazı Kutsal Kitap ilkelerini gözden geçirelim.
ÇİFTİN KARARINA SAYGI DUYUN
3. (a) Bir çiftin çocuk sahibi olup olmayacağına kim karar vermeli? (b) Çiftin arkadaşları ve ailesi hangi Kutsal Kitap ilkelerini akılda tutmalı?
3 Bazı kültürlerde, yeni evli çiftlerin bir an önce çocuk sahibi olması beklenir. Hatta aileleri ve başkaları onlara bu konuda baskı yapabilir. Asya’da yaşayan Jethro şöyle diyor: “Cemaatimizdeki bazı çocuklu aileler, çocuğu olmayan çiftlere çocuk sahibi olmaları için baskı yapıyor.” Asya’da yaşayan Jeffrey isimli başka bir birader de şunları söylüyor: “Bazıları çocuksuz çiftlere ‘Yaşlandığınızda size bakacak kimseniz olmayacak’ diyor.” Ancak her çift, çocuk sahibi olup olmayacağına kendisi karar vermeli. Bu onların kararıdır ve sorumluluğu onlar taşıyacak (Gal. 6:5). Elbette yeni evli bir çiftin arkadaşları ve ailesi onların mutlu olmasını ister. Fakat çocuk sahibi olup olmama kararının çifte ait olduğunu unutmamalılar (1. Sel. 4:11).
4-5. (a) Çiftler hangi iki konuyu konuşmalı? (b) Bu konuları konuşmak için en uygun zaman ne zamandır? Açıklayın.
4 Çocuk sahibi olmaya karar veren bir çift şu iki önemli konuyu konuşmalıdır: Ne zaman çocuk sahibi olacaklar ve kaç çocuk istiyorlar? Peki bunları konuşmak için en uygun zaman ne zamandır? Ayrıca bu iki konu neden çok önemlidir?
5 Çoğu durumda, bir çiftin çocuk sahibi olup olmayacağını evlenmeden önce konuşması iyi olur. Neden? Çünkü bu konuda aynı fikirde olmaları çok önemlidir. Ayrıca bu sorumluluğu taşımaya hazır olup olmadıklarını da dikkatle düşünmeliler. Bazı çiftler anne baba olmadan önce en az bir ya da iki yıl beklemeye karar veriyor, çünkü çocuk sahibi olduktan sonra zamanlarının ve enerjilerinin büyük kısmını çocukları için kullanmaları gerekecek. Onlar bir süre bekleyerek, evlilik hayatına alışmak ve ilişkilerini güçlendirmek için kendilerine zaman tanıyorlar (Efes. 5:33).
6. Çetin bir dönemde yaşadığımız için bazı çiftler neye karar verdi?
6 Bazı Hıristiyanlar ise Nuh’un üç oğlunu ve onların eşlerini örnek almayı tercih ediyor. Bu üç çift hemen çocuk sahibi olmadı (Başl. 6:18; 9:18, 19; 10:1; 2. Pet. 2:5). İsa yaşadığımız dönemi ‘Nuh’un zamanına’ benzetmişti ve gerçekten ‘çetin ve bunalımlı bir dönemde’ yaşıyoruz (Mat. 24:37; 2. Tim. 3:1). Bu gerçeği göz önünde bulunduran bazı çiftler çocuk sahibi olmayı ertelemeye karar verdi, böylece Yehova’ya hizmet etmeye daha çok zaman ayırabiliyorlar.
7. Luka 14:28, 29 ve Özdeyişler 21:5’te bulunan ilkeler bir çifte nasıl yardım edebilir?
7 Hikmetli çiftler çocuk sahibi olup olmayacaklarına ve kaç çocuk istediklerine karar verirken ‘masrafı hesap ederler’ (Luka 14:28, 29’u okuyun). Çocuk büyütmüş anne babalar, çocuk yetiştirmenin hem masraflı olduğunu hem de zaman ve enerji istediğini bilirler. Dolayısıyla bir çiftin şu gibi sorular üzerinde düşünmesi önemlidir: “Ailemizin temel ihtiyaçlarını karşılamak için ikimizin de çalışması gerekecek mi? Temel ihtiyaçlarımızın neler olduğu konusunda hemfikir miyiz? İkimizin de çalışması gerekecekse çocuklarımıza kim bakacak? Bu durumda onların düşünce ve davranış tarzını kim etkileyecek?” Bu konular üzerinde sakince konuşan çiftler Özdeyişler 21:5’teki sözleri uygulamış olur (Okuyun).
8. (a) İsa’nın takipçisi çiftler hangi zorluklarla karşılaşmaya hazır olmalı? (b) Sevgi dolu bir koca neler yapar?
8 Her iki ebeveyn de çocukları için çok zaman ve enerji harcamalıdır. Çocuk sahibi olmak bunu gerektirir ve çocuklar böyle bir ilgiyi hak eder. Dolayısıyla bir çiftin kısa sürede birkaç çocuğu olursa, her çocuğa ihtiyaç duyduğu ilgiyi göstermekte zorlanabilirler. Bu durumdaki bazı çiftler bunaldıklarını kabul ediyorlar. Bir anne kendisini sürekli fiziksel ve duygusal olarak tükenmiş hissedebilir. Öyle yorgun olabilir ki düzenli olarak inceleme yapmaya, dua etmeye ve hizmete çıkmaya enerjisi kalmayabilir. Ayrıca ibadetleri dinlemekte zorlanabilir ve programdan yararlanamayabilir. Tabii ki sevgi dolu bir koca, çocukların ilgiye ihtiyacı olduğunda hem ibadetlerde hem de evde karısına destek olmak için elinden geleni yapacaktır. Örneğin ev işlerinde karısına yardım edebilir. Ayrıca ailedeki herkesin düzenli bir Aile İbadeti programından yararlanabilmesi için çaba harcayacaktır. İsa’nın takipçisi bir baba bunun yanı sıra ailesiyle birlikte düzenli olarak tarla hizmetine çıkar.
ÇOCUKLARINIZA YEHOVA’YI SEVMEYİ NASIL ÖĞRETEBİLİRSİNİZ?
9-10. Çocuklarına yardım etmek isteyen anne babaların ne yapması çok önemlidir?
9 Anne babalar çocuklarının Yehova’yı sevmesine yardım etmek için neler yapabilir? Onları bu kötü dünyadaki tehlikelerden nasıl koruyabilirler? Şimdi yapabilecekleri bazı şeyleri görelim.
10 Dua ederek Yehova’dan yardım isteyin. Şimşon’un annesinin ve babası Manoah’ın ne yaptığına bakalım. Manoah bir oğullarının olacağını öğrenince, Yehova’ya yalvararak onu nasıl yetiştirecekleri konusunda rehberlik istedi.
11. Anne babalar, Hâkimler 13:8’de anlatıldığı gibi Manoah’ı nasıl örnek alabilir?
11 Bosna Hersek’te yaşayan Nihad ve Alma, Manoah’ın yaptığını yaptılar. Şöyle diyorlar: “Manoah gibi biz de Yehova’ya yalvardık ve iyi bir anne baba olabilmek için bize yol göstermesini istedik. Yehova dualarımızı Kutsal Yazılar, yayınlarımız, cemaat ibadetleri ve büyük ibadetler gibi çeşitli yollarla cevapladı” (Hâkimler 13:8’i okuyun).
12. Yusuf ve Meryem çocuklarına nasıl örnek oldu?
12 Örnek olun. Sözleriniz önemlidir, ancak davranışlarınızın çocuğunuz üzerindeki etkisi muhtemelen daha büyük olacaktır. Yusuf ve Meryem’i düşünelim. Onların İsa da dahil bütün çocuklarına harika bir örnek bıraktığından emin olabiliriz. Yusuf ailesini geçindirmek için çok çalıştı. Ayrıca onları ruhi şeylere değer vermeye teşvik etti (Tekr. 4:9, 10). Kanuna göre Yusuf’un “her yıl” ailesini Fısıh Bayramı için Yeruşalim’e götürmesi gerekmiyordu, ama o yine de bunu yaptı (Luka 2:41, 42). Onun zamanındaki başka babalar ailece böyle bir yolculuk yapmanın çok zor ve masraflı olacağını, ayrıca çok zaman alacağını düşünmüş olabilir. Ancak belli ki Yusuf ruhi şeylere çok değer veriyordu ve çocuklarına da aynısını öğretti. Ayrıca Meryem Kutsal Yazıları iyi bilen biriydi. Şüphesiz sözleriyle ve davranışlarıyla çocuklarına Tanrı’nın Sözünü sevmeyi öğretti.
13. Bir çift, Yusuf ve Meryem’i nasıl örnek aldı?
13 Daha önce bahsettiğimiz Nihad ve Alma, Yusuf ve Meryem’i örnek aldılar. Peki bunu yapmak, oğullarına Yehova’yı sevmeyi ve O’na hizmet etmeyi öğretmelerine nasıl yardım etti? Şöyle söylüyorlar: “Oğlumuza Yehova’nın ilkelerine göre yaşamanın ne kadar iyi olduğunu yaşam şeklimizle göstermeye çalıştık.” Nihad şöyle diyor “Çocuğunuzun nasıl biri olmasını istiyorsanız, öyle biri olun.”
14. Anne babalar çocuklarının kimlerle arkadaşlık ettiğini neden bilmelidir?
14 İyi arkadaşlar seçmelerine yardım edin. Hem anne hem de baba çocuklarının kimlerle arkadaşlık ettiğini ve neler yaptığını bilmelidir. Bunun kapsamına, çocuklarının sosyal medya ve cep telefonu aracılığıyla kimlerle iletişim kurduğunu bilmek de girer. Bu arkadaşlar çocukların düşünce ve davranış tarzını etkileyebilir (1. Kor. 15:33).
15. Anne babalar Jessie biraderden neler öğrenebilir?
15 Peki bilgisayar veya cep telefonu gibi elektronik cihazlarla arası iyi olmayan anne babalar ne yapabilir? Filipinler’de yaşayan Jessie isimli bir baba şöyle diyor: “Teknolojiden pek anlamıyorduk. Fakat bu durum bizi elektronik cihazların tehlikelerine karşı çocuklarımızı uyarmaktan alıkoymadı.” Jessie sırf kendisi bu tür cihazlara yabancı diye çocuklarının bunları kullanmasını yasaklamadı. Şöyle diyor: “Çocuklarımı elektronik cihazlarını yeni bir dil öğrenmek, ibadetlere hazırlık yapmak ve Kutsal Kitabı her gün okumak için kullanmaya teşvik ettim.” Sizin de çocuklarınız varsa, jw.org®’daki “Gençler” kısmından yararlanabilirsiniz. Orada mesajlaşmak ve internette fotoğraf paylaşmakla ilgili dengeli tavsiyeler bulunuyor. Çocuklarınızla birlikte bunları okuyup üzerinde konuştunuz mu? Onlarla beraber, Kontrol Kimde? Sende mi Teknolojide mi? ve Sosyal Paylaşım Sitelerini Akıllıca Kullan videolarını izleyip sohbet ettiniz mi?b Çocuklarınıza elektronik cihazları akıllıca kullanmayı öğretirken bu araçlardan çok yararlanabilirsiniz (Özd. 13:20).
16. Birçok anne baba ne yapıyor ve bunun nasıl bir sonucu oluyor?
16 Birçok anne baba çocuklarının Tanrı’ya hizmet eden örnek kişilerle arkadaşlık etmesi için çaba harcıyor. Örneğin Fildişi Sahili’nde yaşayan N’Déni ve Bomine isimli bir çift, sık sık çevre gözetmenini yatılı olarak evlerinde ağırlıyordu. N’Déni birader şöyle diyor: “Bunun oğlumuz üzerinde çok güzel bir etkisi oldu. Oğlumuz öncülüğe başladı ve şu anda çevre gözetmeni vekili olarak hizmet ediyor.” Siz de çocuklarınızın ruhen güçlü kişilerle arkadaşlık etmesi için fırsat yaratabilir misiniz?
17-18. Anne babalar çocuklarını eğitmeye ne zaman başlamalı?
17 Çocuklarınızı mümkün olduğunca erken eğitmeye başlayın. Anne babalar çocuklarını ne kadar erken eğitmeye başlarsa o kadar iyi olur (Özd. 22:6). Yetişkin biri olduktan sonra Elçi Pavlus’a seyahatlerinde eşlik eden Timoteos’u düşünün. Annesi Evniki ve büyükannesi Lois onu “bebekliğinden” itibaren eğitti (2. Tim. 1:5; 3:15).
18 Fildişi Sahili’nde yaşayan Jean-Claude ve Peace isimli başka bir çift altı çocuk yetiştirdi. Onlar çocuklarının hepsinin Yehova’yı sevmesine ve O’na hizmet etmesine yardım edebildiler. Bunu nasıl başardılar? Evniki ve Lois’i örnek aldılar. Şöyle diyorlar: “Tanrı’nın Sözünü çocuklarımıza bebekliklerinde, yani onlar doğduktan çok kısa süre sonra aşılamaya başladık” (Tekr. 6:6, 7).
19. Tanrı’nın Sözünü çocuklarınıza aşılamak ne anlama gelir?
19 Yehova’nın Sözünü çocuklarınıza “aşılamak” ne anlama gelir? Tekrar 6:6, 7’de geçen “aşılamak” ifadesi, bir şeyi öğretirken sık sık tekrarlamak fikrini içerir. Anne babanın bunu yapabilmesi için çocuklarıyla düzenli olarak vakit geçirmesi gerekir. Bazen aynı şeyleri tekrar tekrar söylemek sinir bozucu olabilir. Ancak anne babalar bunu bir fırsat olarak görmeye çalışabilir, çünkü bu sayede çocuklarının Tanrı’nın Sözünü anlamasına ve uygulamasına yardım edebilirler.
20. Mezmur 127:4 ile çocuk yetiştirmek arasında nasıl bir bağlantı kurabiliriz?
20 Çocuklarınızı iyi tanıyın. 127. Mezmur’da çocuklar oklara benzetilir (Mezmur 127:4’ü okuyun). Oklar farklı malzemelerden yapılabilir ve farklı boylarda olabilir. Benzer şekilde, birbirinin tıpatıp aynısı iki çocuk yoktur. Dolayısıyla anne babalar çocuklarının her birini nasıl eğiteceklerine karar vermeli. Hakikatte iki çocuk yetiştirmiş İsrail’de yaşayan bir çift, “Çocuklarımızın her biriyle ayrı ayrı tetkik yaptık” diyor. Onlar bunun faydasını gördüler. Elbette her aile reisi bu şekilde inceleme yapmanın gerekli ya da mümkün olup olmadığına kendisi karar verecektir.
YEHOVA SİZE YARDIM EDECEK
21. Anne babalar Yehova’dan nasıl bir yardım bekleyebilir?
21 Karşılaştıkları zorluklar bazen anne babaların cesaretini kırabilir, fakat çocuklar Yehova’dan bir hediyedir. Yehova her zaman yardıma hazırdır. Anne babaların dualarını seve seve dinler ve cevaplar. Bunu Kutsal Kitap, yayınlarımız, ayrıca cemaatteki deneyimli anne babaların örnek davranışları ve tavsiyeleri aracılığıyla yapar.
22. Anne babaların çocuklarına verebileceği en güzel şeyler nelerdir?
22 Çocuk yetiştirmenin 20 yıllık bir proje olduğu söylenir, fakat aslında anne babalar bu görevi hiç bırakmaz. Onların çocuklarına verebileceği en güzel şeyler sevgileri, zamanları ve Kutsal Kitap eğitimidir. Her çocuk bu eğitime farklı karşılık verir. Fakat Yehova’yı seven anne babaların yetiştirdiği çocukların birçoğu, Asya’da yaşayan Joanna Mae hemşire gibi hissediyor. O şöyle diyor: “Anne babamdan aldığım eğitimi düşününce, beni terbiye ettikleri ve bana Yehova’yı sevmeyi öğrettikleri için onlara minnettarım. Beni sadece dünyaya getirmekle kalmadılar, anlamlı bir hayat da verdiler” (Özd. 23:24, 25). Milyonlarca kardeşimiz aynı duyguları taşıyor.
İLAHİ 59 Yah’ı Yücelt!
a Evli bir çift çocuk sahibi olmalı mı? Bunu tercih ediyorlarsa, kaç çocukları olmalı? Çocuklarına Yehova’yı sevmeyi ve O’na hizmet etmeyi nasıl öğretebilirler? Makalede, bu sorulara cevap bulmamıza yardım eden Kutsal Kitap ilkelerini ele alacağız ve günümüzden örneklere bakacağız.
c RESİM: İsa’nın takipçisi bir çift çocuk sahibi olup olmayacağını konuşurken, bunun getireceği mutluluğu ve sorumlulukları değerlendiriyor.
d RESİM: Bir çift, çocuklarının yaşları ve kapasiteleri farklı olduğu için onlarla ayrı ayrı tetkik yapıyor.