19. BÖLÜM
‘Tanrı’nın Kutsal Bir Sırdaki Hikmeti’
1, 2. Hangi ‘kutsal sır’ bizi ilgilendirmeli, neden?
SIRLAR, ilgi çekerler, merak uyandırırlar, şaşırtırlar; bu yüzden onları saklamak genelde zordur. Oysa Mukaddes Kitap “bir şeyi gizlemek Allahın izzetidir” der. (Süleymanın Meselleri 25:2) Evet, Egemen Yönetici ve Yaratıcı Yehova haklı olarak bazı konuları, açıklamak için belirlediği zamana dek insanlardan gizler.
2 Bununla birlikte, Yehova’nın, Sözünde açıkladığı, merak uyandıran, ilgi çeken bir sır vardır. Bu sır, Tanrı’nın ‘iradesinin kutsal sırrı’ olarak adlandırılır. (Efesoslular 1:9) Onun ne olduğunu öğrenmek bize merakımızı tatmin etmekten çok daha fazla yarar sağlayabilir. Bu sır hakkında alacağımız bilgi bizi kurtarabilir; ayrıca bu bilgi sayesinde Yehova’nın engin hikmeti konusunda bir derece anlayış kazanabiliriz.
Aşamalı Olarak Açıklandı
3, 4. Tekvin 3:15’teki peygamberlik nasıl ümit vericiydi, hangi ‘kutsal sırrı’ kapsıyordu?
3 Âdem ve Havva günah işlediklerinde, Yehova’nın yeryüzünü kusursuz insanların yaşadığı bir cennet yapma amacı engellenmiş gibi görünüyordu. Fakat Tanrı bu sorunu derhal ele aldı. Şunu dedi: “Seninle kadını, onun soyuyla senin soyunu birbirinize düşman edeceğim. Onun soyu senin başını ezecek, sen onun topuğuna saldıracaksın.”—Tekvin [Yaratılış] 3:15, YÇ.
4 Bunlar bilmece gibi sözlerdi. Bu kadın kimdi? Yılan kimdi? Yılanın başını ezecek Soy, yani Zürriyet kimdi? Âdem ve Havva bu konuda ancak tahminde bulunabilirlerdi. Ne var ki, Tanrı’nın söylediği sözler bu sadakatsiz çiftin soyundan gelecek tüm sadık kişiler için ümit vericiydi. Doğruluk zafer kazanacak, Yehova’nın amacı gerçekleşecekti. Acaba nasıl? İşte bu bir sırdı! Mukaddes Kitap onu ‘Tanrı’nın kutsal bir sırdaki hikmeti, saklı hikmeti’ olarak adlandırır.—I. Korintoslular 2:7.
5. Yehova’nın sırrını neden aşamalı olarak açıkladığını bir benzetmeyle anlatın.
5 “Sırları açan” Yehova bu sırrı açığa vurmak amacıyla konuyla ilgili ayrıntıları bir bir ortaya çıkaracaktı. (Daniel 2:28) Bunu aşamalı olarak, adım adım yapacaktı. O’nun izlediği yolu, sevgi dolu bir babanın, küçük oğlunun “Baba, ben nasıl dünyaya geldim?” sorusuna cevap verme tarzına benzetebiliriz. Hikmetli bir baba küçük oğluna ancak onun kavrayabileceği ölçüde bilgi verir. Çocuk büyüdükçe ona daha fazlasını anlatır. Benzer şekilde, Yehova da Kendisine hizmet eden toplumun hazır duruma geldiğine karar verdikten sonra ona iradesini ve amacını açıklar.—Süleymanın Meselleri 4:18; Daniel 12:4.
6. (a) Ahit, ya da antlaşma hangi amaca hizmet eder? (b) Yehova’nın insanlarla ahit yapması neden dikkate değer?
6 Yehova böyle açıklamaları acaba nasıl yaptı? Bir çoğunu bir dizi ahit, yani antlaşma veya sözleşme yoluyla yaptı. Belki sizin de bir ev satın almak ya da borç para alıp vermek için sözleşme yaptığınız zamanlar olmuştur. Böyle bir sözleşme, tarafların, kabul ettikleri koşullara uyacaklarına ilişkin yasal bir garantidir. Acaba Yehova insanlarla resmi bir ahit, ya da antlaşma yapmaya neden gerek görsün? Ağzından çıkan sözün vaatleri için yeterli bir garanti olduğuna kuşku yoktur. Bu doğru ise de, O bazı durumlarda büyük bir lütuf göstererek, sözünü yasal antlaşmalarla da desteklemiştir. Bu bağlayıcı antlaşmalar, kusurlu insanlar olan bizim Yehova’nın vaatlerine güvenmemiz için daha da sağlam bir temel oluşturur.—İbraniler 6:16-18.
İbrahim’le Yapılan Ahit
7, 8. (a) Yehova İbrahim’le hangi ahdi yaptı, bu ahit kutsal sırra nasıl ışık tuttu? (b) Yehova vaat edilen Soy’un hangi atalardan geleceğini giderek nasıl belirginleştirdi?
7 İnsanın Cennet’ten kovulmasından iki bini aşkın yıl sonra, Yehova sadık hizmetçisi İbrahim’e “senin zürriyetini, göklerin yıldızları gibi, . . . . ziyadesile çoğaltacağım; . . . . ve zürriyetinde yerin bütün milletleri mubarek kılınacaklar (nimetler elde edecekler); çünkü sözümü dinledin” dedi. (Tekvin 22:17, 18) Bu sadece bir vaat değildi; Yehova onu yasal bir ahit şekline sokarak bozulmaz yeminiyle destekledi. (Tekvin 17:1, 2; İbraniler 6:13-15) Egemen Rabbin insanlığa nimetler vermek üzere gerçek bir antlaşma yapmış olması son derece dikkate değer!
‘Soyunu göklerin yıldızları kadar çoğaltacağım’
8 İbrahim’le yapılan ahit, vaat edilen Soy’un, yani Zürriyet’in onun torunlarından biri olacağını, dolayısıyla da bir insan olarak geleceğini açıkça gösterdi. Ama acaba kim olacaktı? Zamanla, Yehova İbrahim’in oğullarından İshak’ın bu Soy’un atası olacağını açıkladı. İshak’ın iki oğlundan Yakub seçildi. (Tekvin 21:12; 28:13, 14) Daha sonra, Yakub, 12 oğlundan birine ilerisi hakkında şu sözleri söyledi: “Şilo [Sahibi, YÇ] gelinciye kadar, saltanat asası Yahudadan, hükümdarlık asası da ayaklarının arasından gitmiyecektir; ve milletlerin itaati ona olacaktır.” (Tekvin 49:10) Bu Soy’un Yahuda’dan gelen bir kral olacağı o zaman anlaşılmıştı!
İsrailoğullarıyla Yapılan Ahit
9, 10. (a) Yehova İsrailoğullarıyla hangi ahdi yaptı, bu ahit neyi korudu? (b) Kanun insanlığın bir fidyeye ihtiyacı olduğunu nasıl gösterdi?
9 Yehova MÖ 1513’te kutsal sır hakkında daha başka açıklamalara zemin hazırlayan bir düzenleme yaptı. İbrahim’in soyu olan İsrailoğullarıyla bir antlaşma yaptı. Bu Musa Kanun’u, artık yürürlükte değilse de, Yehova’nın vaat edilen Soy’u meydana getirme amacının önemli bir kısmıydı. Neden mi? Üç nokta ele alalım. Birincisi, Kanun koruyucu bir “duvar” gibiydi. (Efesoslular 2:14) Doğru yasaları Yahudilerle diğer uluslar arasında bir duvar oluşturuyordu. Böylece, Kanun, vaat edilen Soy’un atalarının korunmasına yardım etti. Mesih’in Yahuda sıptından doğması için Tanrı’nın belirlediği vakit geldiğinde o ulusun varlığını sürdürüyor olması büyük ölçüde bu korumanın sonucuydu.
10 İkincisi, Kanun insanlığın bir fidyeye ihtiyacı olduğunu kuşkuya yer bırakmayacak şekilde gösteriyordu. Kusursuz bir Kanun olduğundan, ona tam anlamıyla bağlı kalmanın günahkâr insanların yeteneğini aştığını ortaya koyuyordu. Bu sayede, ‘vaadi alan ve İbrahim’in soyundan olan Kişi gelene dek’ suçları ortaya çıkarıyordu. (Galatyalılar 3:19, YÇ) Kanun gereğince hayvan kurbanları günahlara geçici olarak kefaret ediyordu. Ama Pavlus’un yazdığı gibi, ‘boğaların ve ergeçlerin kanı günahları kaldıramadığından’, bu kurbanlar fidye olmak üzere kurban edilen Mesih’in sadece “gölge”siydiler. (İbraniler 10:1-4) Böylece, bu ahit sadık Yahudiler için ‘Mesih’in gelişine dek eğitmen oldu.’—Galatyalılar 3:24, YÇ.
11. Kanun ahdi İsrailoğullarına hangi görkemli ümidi verdi, ama onlar ulusça bu ümidi neden yitirdiler?
11 Üçüncüsü, bu ahit İsrailoğullarına görkemli bir ümit veriyordu. Yehova onlara antlaşmaya uyarlarsa, “kâhinler krallığı, kutsal ulus” olacaklarını söylemişti. (Çıkış [Mısır’dan Çıkış] 19:5, 6, YÇ) Sonunda İsrail ulusu, gökte bulunan ‘kâhinler krallığının’ ilk üyelerini sağladı. Fakat, onlar ulusça Kanun ahdine başkaldırıp Mesihi, Soy’u reddederek bu ümidi yitirdiler. Öyleyse acaba kâhinler krallığının kalan üyeleri kimlerin arasından seçilecekti? Ve bu ayrıcalıklı ulusun vaat edilen Soy’la ne ilgisi olacaktı? Kutsal sırrın bu yönleri Tanrı’nın uygun gördüğü zamanda açıklanacaktı.
Davud’la Yapılan Ahit
12. Yehova Davud’la hangi ahdi yaptı, bu ahit Tanrı’nın kutsal sırrına nasıl ışık tuttu?
12 Yehova, MÖ 11. yüzyılda bir ahit daha yaparak kutsal sırra yeniden ışık tuttu. Sadık Kral Davud’a “zürriyetini [Soy’unu] senden sonra durduracağım ve onun kırallığını pekiştireceğim. . . . . Kırallığının tahtını ebediyen sabit kılacağım” vaadinde bulundu. (II. Samuel 7:12, 13; Mezmur 89:3) Vaat edilen Soy’un ataları artık Davud eviyle sınırlanarak daha da belirginleşmişti. Fakat acaba herhangi bir insan “ebediyen” krallık yapabilir miydi? (Mezmur 89:20, 29, 34-36) Ve böyle bir kral insanlığı günah ve ölümden kurtarabilir miydi?
13, 14. (a) Mezmur 110’a göre, Yehova meshedilmiş Kralına hangi vaatte bulundu? (b) Gelecek Soy hakkında Yehova’nın peygamberleri aracılığıyla başka hangi açıklamalar da yapıldı?
13 Davud ilhamla şunu yazdı: “RAB Rabbime dedi: Ben düşmanlarını senin ayaklarına basamak koyuncıya kadar, sağımda otur. RAB and etti ve caymaz; Melkisedek tertibi üzre Sen ebediyen kâhinsin.” (Mezmur 110:1, 4) Davud’un bu sözleri vaat edilen Soy, yani Mesih için geçerlidir. (Resullerin İşleri 2:35, 36) Bu Kral Yeruşalim’den değil, Yehova’nın ‘sağından’, gökten krallık edecekti. Böylece sadece İsrail diyarında değil, tüm dünyada yetki sahibi olacaktı. (Mezmur 2:6-8) Yukarıdaki sözlerde daha da fazlası açıklanmaktaydı. Yehova’nın, Mesih’in ‘Melkisedek tertibi üzere kâhin’ olacağına resmen ant ettiğine dikkat edin. Gelecek Soy, İbrahim’in günlerinde kral-kâhin olarak hizmet eden Melkisedek gibi Kral ve Kâhin olarak doğrudan Tanrı tarafından atanacaktı.—Tekvin 14:17-20.
14 Yehova uzun yıllar kutsal sırrı hakkında daha başka açıklamalar yapmak üzere peygamberlerini kullandı. Örneğin İşaya, Soy’un kurban edileceğini açıkladı. (İşaya 53:3-12) Mika, Mesih’in doğacağı yeri bildirdi. (Mika 5:2) Daniel, Soy’un ortaya çıkacağı ve öldürüleceği zamanı bile tam olarak belirtti.—Daniel 9:24-27.
Kutsal Sır Açıklandı!
15, 16. (a) Yehova’nın Oğlu nasıl ‘kadından doğdu’? (b) İsa yerdeki ana babasından neyi miras aldı, vaat edilen Soy olarak ne zaman ortaya çıktı?
15 Bu peygamberliklerin nasıl gerçekleşeceği, Soy ortaya çıkıncaya dek gerçekten sır olarak kaldı. Galatyalılar 4:4, 5, “vaktin tamamiyeti gelince, . . . . Allah kendi Oğlunu, kadından doğmuş, . . . . olarak gönderdi” der. MÖ 2 yılında bir melek Meryem adında bir Yahudi bakireye şunları dedi: “İşte, gebe kalıp bir oğlan doğuracaksın, ve adını İsa koyacaksın. O büyük olacak, ona Yüce Allahın Oğlu denecek; Rab Allah ona babası Davudun tahtını verecek; . . . . : Ruhülkudüs senin üzerine gelecek, Yüce Olanın kudreti üstüne gölge salacak; bunun için de doğacak olan mukaddese Allahın Oğlu denecektir.”—Luka 1:31, 32, 35.
16 Daha sonra, Yehova Oğlu’nun yaşamını gökten Meryem’in rahmine nakletti; böylece o kadından doğdu. Meryem kusurlu bir kadındı. Ama İsa ondan kusurluluğu miras almadı, çünkü o ‘Tanrı’nın Oğlu’ydu. Aynı zamanda, ana babası Davud’un soyundan geldiğinden, Davud’un mirasçılarının hem doğal hem de yasal haklarına sahip olabildi. (Resullerin İşleri 13:22, 23) Yehova MS 29’da İsa’yı vaftizi sırasında mukaddes ruhuyla meshederek “sevgili Oğlum budur, ondan razıyım” dedi. (Matta 3:16, 17) Sonunda, Soy ortaya çıkmıştı! (Galatyalılar 3:16) Artık kutsal sır hakkında daha fazla açıklama yapma zamanıydı.—II. Timoteos 1:10.
17. Tekvin 3:15 nasıl açıklandı?
17 İsa hizmeti sırasında, Tekvin 3:15’teki yılanın Şeytan, yılanın soyunun ise Şeytan’ın takipçileri olduğunu belirtti. (Matta 23:33; Yuhanna 8:44) Daha sonra, hepsinin nasıl ezilip tamamen yok edileceği belirtildi. (Vahiy 20:1-3, 10, 15) Ve kadının “yukarıdaki Yeruşalim” olduğu açıklandı. Bir kadına benzetilen “yukarıdaki Yeruşalim,” Yehova’nın, ruhi yaratıklardan oluşan gökteki teşkilatıdır.a—Galatyalılar 4:26; Vahiy 12:1-6.
Yeni Ahit
18. “Yeni ahit” hangi amaca hizmet eder?
18 İsa’nın, öldürüldüğü gece sadık öğrencilerine “yeni ahit” hakkında yaptığı açıklama belki tüm açıklamalarından daha çarpıcıdır. (Luka 22:20) Bu yeni ahit, Musa Kanun ahdinden beklenen ‘kâhinler krallığını’ oluşturmalıydı. (Çıkış [Mısır’dan Çıkış] 19:6, YÇ; I. Petrus 2:9) Bununla birlikte, bu ahit sayesinde maddi anlamda değil, ruhi anlamda bir ulus, yani Mesih’in yalnızca meshedilmiş sadık takipçilerinden oluşan “Tanrı’nın İsraili” kurulacaktı. (Galatyalılar 6:16, YÇ) Yeni ahdin içinde yer alanlar, İsa’yla birlikte insanlığa nimetler sağlayacaklardı!
19. (a) Yeni ahit “kâhinler krallığı” oluşturmayı nasıl başarıyor? (b) İsa’nın meshedilmiş takipçileri neden ‘yeni yaratılış’ diye adlandırılıyor, göklerde Mesih’le birlikte kaç kişi hizmet edecek?
19 Yeni ahit insanlığa nimetler sağlayacak olan “kâhinler krallığı” oluşturmayı nasıl başarıyor? Mesih’in öğrencilerini günahkâr olarak mahkûm etmek yerine, onların İsa’nın kurbanı sayesinde bağışlanmalarını mümkün kılarak. (Yeremya 31:31-34) Yehova, gözünde temiz bir duruma geldiklerinde onları evlat edinip gökteki ailesine kabul ederek mukaddes ruhuyla meshediyor. (Romalılar 8:15-17; II. Korintoslular 1:21) Böylece onlar ‘yeniden doğarak, yaşayan bir umuda, göklerde saklı bir mirasa’ kavuşuyorlar. (I. Petrus 1:3, 4, YÇ) Böylesine yüksek bir konum insanlar için tamamen yepyeni bir durum olduğundan, İsa’nın ruhla meshedilmiş takipçileri ‘yeni yaratılış’ diye adlandırılıyor. (II. Korintoslular 5:17) Mukaddes Kitap 144.000 kişinin, sonunda, fidyeyle kurtarılan insanlığın gökten yönetilmesinde payının olacağını açıklar.—Vahiy 5:9, 10; 14:1-4.
20. (a) MS 36’da kutsal sırla ilgili hangi açıklama yapıldı? (b) İbrahim’e vaat edilen nimetleri kimler de elde edecekti?
20 İsa’nın yanı sıra bu meshedilmiş kimseler de ‘İbrahim’in zürriyeti’ oluyorlar.b (Galatyalılar 3:29) İlk seçilenler Yahudilerdi. Fakat MS 36’da kutsal sırrın başka bir yönü daha açıklandı: Gökte yaşama ümidini artık Yahudi olmayan uluslardan gelen kişiler de paylaşacaktı. (Romalılar 9:6-8; 11:25, 26; Efesoslular 3:5, 6) Acaba İbrahim’e vaat edilen nimetleri sadece İsa’nın meshedilmiş takipçileri mi elde edecekti? Hayır, çünkü İsa’nın kurban olması bütün dünyaya yarar sağlar. (I. Yuhanna 2:2) Yehova zamanı gelince, sayısı belirsiz bir ‘büyük kalabalığın’ Şeytan’ın sisteminin sonunda hayatta kalacağını açıkladı. (Vahiy 7:9, 14) Ayrıca, daha birçok kişi de Cennet’te sonsuza dek yaşama ümidine sahip olarak diriltilecekti!—Luka 23:43; Yuhanna 5:28, 29; Vahiy 20:11-15; 21:3, 4.
Tanrı’nın Hikmeti ve Kutsal Sır
21, 22. Yehova’nın hikmeti kutsal sırrında nasıl görülür?
21 Kutsal sır, “Tanrı’nın çok yönlü” hikmetinin şaşkınlık veren bir gösterisidir. (Efesoslular 3:8-10, YÇ) Yehova bu sırrı oluşturup sonra böyle yavaş yavaş açıklayarak ne büyük bir hikmet göstermiştir! İnsanların yapısal sınırlarını hikmetle dikkate alarak, yürek durumlarını ortaya koymalarını sağlamıştır.—Mezmur 103:14.
22 Yehova, İsa’yı Kral olarak seçerken de eşsiz bir hikmet göstermiştir. Yehova’nın Oğlu evrendeki her yaratıktan daha çok güvene layıktır. İsa et ve kandan oluşan bir insanken çok değişik sıkıntılarla karşılaşmıştı. Bu nedenle, insanların sorunlarını tam olarak anlar. (İbraniler 5:7-9) Ya İsa’yla ortak yöneticiler için ne denebilir? Yüzyıllardır, her ırktan, dilden ve geçmişten erkek ve kadınlar meshedilmektedir. Bu kişilerin karşılaşmadığı, üstesinden gelmediği hiçbir sorun yoktur. (Efesoslular 4:22-24) Bu merhametli kral-kâhinlerin yönetiminde yaşamak bir zevk olacak!
23. İsa’nın takipçileri, Yehova’nın kutsal sırrı açısından hangi ayrıcalığa sahiptir?
23 Resul Pavlus ‘Tanrı’nın geçmiş çağlardan ve kuşaklardan gizlenmiş olan sırrının şimdi O’nun kutsallarına açıklanmış olduğunu’ yazdı. (Koloseliler 1:26, YÇ) Evet, Yehova’nın meshedilmiş “kutsalları”, kutsal sırla ilgili pek çok noktayı anlayıp bu bilgileri milyonlarca insanla paylaştılar. Hepimiz ne büyük bir ayrıcalığa sahibiz! Yehova ‘iradesinin sırrını bize bildirdi.’ (Efesoslular 1:9, 10) Bu görkemli sırrı başkalarıyla paylaşarak onların da Yehova Tanrı’nın akıl almaz hikmetini görmesine yardımcı olalım.
a ‘Tanrısal bağlılığın kutsal sırrı’ da İsa’nın kişiliğinde açıklandı. (I. Timoteos 3:16) Bir kimsenin Yehova’ya olan bütünlüğünü kusursuz şekilde koruyup koruyamayacağı uzun zamandır bir sır olarak kalmıştı. İsa bunu açıklığa kavuşturdu. Şeytan’ın önüne koyduğu her sınavda bütünlüğünü korudu.—Matta 4:1-11; 27:26-50.
b İsa aynı grupla ‘krallık için bir ahit’ de yapmıştı. (Luka 22:29, 30) Aslında bu, İsa’nın, İbrahim’in soyunun ya da zürriyetinin ikincil kısmı olarak gökte kendisiyle birlikte saltanat sürmesi için “küçük sürü”yle yaptığı bir antlaşmaydı.—Luka 12:32.