Kutsal Kitaptaki Sırası 10—2. Samuel
Yazarları: Gad ve Natan
Yazıldığı Yer: İsrail
Tamamlanma Tarihi: MÖ y. 1040
Kapsadığı Dönem: MÖ 1077–y. 1040
1. (a) İkinci Samuel kaydının başında ülke ne durumdadır? (b) Kitap boyunca neler okuruz?
İSRAİL ulusu, Gilboa yenilgisi ve bunun sonucu olarak başlayan Filistî akınları nedeniyle çaresizlik içindedir. İsrail’in önderleri ve en seçkin gençleri ölmüştür. Böyle bir ortamda Yesse’nin oğlu genç Davut, “Yehova’nın mesihi” ve ulusun tek önderi olarak sahnededir (2. Sam. 19:21). İkinci Samuel kitabı işte böyle başlar. Ona Yehova ile Davut’un kitabı da denebilir. Bu sürükleyici kayıt boyunca her türden heyecanlı olayla karşılaşırız. Ağır yenilgilere ve görkemli zaferlere, iç çekişmeler yüzünden ulusça yaşanan sıkıntılara ve birliğin sağlanmasıyla erişilen refaha, gençliğin enerjisine ve olgun yaşın hikmetine tanık oluruz. Bu kitapta, tüm yüreğiyle Yehova’nın yolunda yürümek isteyen Davut’un yaşamının ayrıntılı bir kaydını buluruz.a Bu kayıt, herkesi Yaratıcısıyla ilişkisini güçlendirmek ve O’nun önünde iyi bir durumda olabilmek için güdülerini yoklamaya yöneltmeli.
2. (a) Kitaba neden İkinci Samuel dendi? (b) Yazarları kimlerdi, onlar nasıl kişilerdi ve kayıtlarını kaleme alırken amaçları neydi?
2 Aslında İkinci Samuel kitabında Samuel ismi hiç geçmez; kitaba bu ismin verilmesi muhtemelen onun başlangıçta Birinci Samuel kitabıyla birlikte tek bir tomar olmasından kaynaklanır. Natan ve Gad peygamber, Birinci Samuel kitabını tamamladıktan sonra İkinci Samuel’i de yazdılar (1. Tar. 29:29). Onlar bu iş için en uygun kişilerdi. Gad, Davut’un İsrail’de kaçak olarak arandığı dönemde onun yanındaydı ve 40 yıllık saltanatının sonuna doğru hâlâ kralla yakın bir ilişkisi vardı. Davut akılsızca davranıp İsrailoğullarını saydığında Yehova’nın ona kızdığını bildiren de Gad peygamberdi (1. Sam. 22:5; 2. Sam. 24:1-25). Davut’un dostlarından biri olan Natan, hem Gad ile aynı dönemde hem de sonrasında peygamber olarak hizmet etti. O, Yehova’nın Davut’la çok önemli bir ahit yaptığını bildirme ayrıcalığına sahip oldu. Bu ahit sonsuza dek sürecek bir krallıkla ilgiliydi. Ayrıca Yehova’nın yönlendirmesiyle, Davut’a Bat-şeba’yla işlediği büyük günahı gösterip alacağı cezayı cesaretle bildiren de oydu (2. Sam. 7:1-17; 12:1-15). Dolayısıyla Yehova’nın İkinci Samuel kitabındaki yararlı bilgileri yazmaları için Natan’a (“[Tanrı] Verdi”) ve Gad’a (“Uğur”) ilham vermesi gayet yerindeydi. Kayıtlarında özel hayatları ya da hangi soydan geldikleriyle ilgili hiçbir bilgi vermemelerinden görüldüğü gibi, bu alçakgönüllü tarihçiler kendi isimlerini yaşatmaya çalışmadılar. Onların tek isteği, Yehova’ya tapınanların gelecekte de yararlanması için Tanrı ilhamı bir kayıt oluşturmaktı.
3. İkinci Samuel kitabı hangi dönemi kapsar? Kayıt ne zaman tamamlanmıştır?
3 İkinci Samuel, Kutsal Kitaptaki güvenilir tarih kaydının bir kısmıdır ve İsrail’in ilk kralı Saul’un ölümünden Davut’un 40 yıllık saltanatının hemen hemen sonuna dek olan dönemi anlatır. Dolayısıyla, kitabın kapsadığı dönem MÖ 1077 ile yaklaşık 1040 arasıdır. Kitapta Davut’un ölümünden söz edilmemesi, bu kaydın onun ölümünden hemen önce, yani MÖ 1040 civarında tamamlandığına dair güçlü bir kanıttır.
4. İkinci Samuel kitabı neden Kutsal Metinler dizisinin bir kısmı olarak kabul edilmelidir?
4 Birinci Samuel kitabının kanonik, yani Kutsal Metinler dizisi içinde yer alan bir kayıt olduğuna dair tüm kanıtlar İkinci Samuel kitabı için de geçerlidir. Bu kitabın Tanrı ilhamı doğru bir kayıt olduğu konusunda hiçbir şüphe yoktur. Kitabın Kral Davut’un hatalarını ve günahlarını bile örtbas etmeyecek kadar açıksözlülükle yazılmış olması da doğruluğunun dolaylı bir kanıtıdır.
5. İkinci Samuel kitabının Kutsal Yazıların bir kısmı olduğuna dair en güçlü kanıt nedir?
5 Bununla birlikte kitabın doğruluğuna dair en güçlü kanıt, içindeki peygamberlik sözlerinin, özellikle de Davut’la yapılan Krallık ahdiyle ilgili sözlerin gerçekleşmesidir. Tanrı Davut’a şu vaatte bulunmuştu: “Senin evin ve krallığın devirler boyu duracak, tahtın devirler boyu ayakta kalacak” (7:16). Yahuda krallığı son dönemindeyken bile Yeremya bu vaadin Davut evi için hâlâ geçerli olduğunu şöyle gösterdi: “Yehova şöyle diyor: ‘İsrail evinin tahtında Davut’un soyundan bir erkek eksik olmayacak’” (Yer. 33:17). Kutsal Kitabın açıkça doğruladığı gibi, Yehova daha sonra Yahuda kabilesinden “Davut oğlu, İsa Mesih’i” çıkararak bu peygamberlik sözünü gerçekleştirdi (Mat. 1:1).
İKİNCİ SAMUEL KİTABININ İÇERİĞİ
6. Saul’un ve Yonatan’ın ölüm haberini aldığında Davut’un tepkisi ne oldu?
6 Davut’un hükümdarlık döneminin başındaki olaylar (1:1–4:12). Saul Gilboa Dağı’nda öldükten sonra, savaş meydanından kaçan bir Amalekoğlu vakit kaybetmeden Tsiklag’a, Davut’un yanına gelir. Davut’un gözüne girmeyi umarak Saul’u öldürenin kendisi olduğu şeklinde bir hikâye uydurur. Ancak “Yehova’nın mesihini” öldürdüğüne kendi ağzıyla tanıklık ettiği için övgü yerine ölüm cezası alır (1:16). Yeni kral Davut, “Yay” adını verdiği bir ağıt besteleyerek Saul’un ve Yonatan’ın ölümünden duyduğu derin acıyı dile getirir (1:17, 18). Bu ağıt Davut’un Yonatan’a duyduğu büyük sevgiyi ifade ettiği şu güzel ve etkileyici sözlerle son bulur: “Senin için kederliyim kardeşim Yonatan, dostluğun benim için ne hoştu! Sevgin benim için kadınların sevgisinden öteydi. Yiğitler nasıl da yere serildi! Savaş silahları nasıl da yok oldu” (1:26, 27).
7. Davut’un hükümdarlığının başında neler oldu?
7 Davut ve adamları Yehova’nın yönlendirmesiyle ailelerini de alıp Yahuda topraklarındaki Hebron’a yerleşir. Yahuda kabilesinin ihtiyarları Davut’u kralları olarak meshetmek üzere oraya gelirler. MÖ 1077 yılıdır. Bu sırada General Yoab, Davut’un destekçileri arasında ön plana çıkar. Öte yandan ordu komutanı olan Abner, Saul’un oğlu İş-boşet’i rakip kral olarak ülkenin başına geçirir. İki muhalif kralın kuvvetleri sık sık çatışır. Böyle bir çatışmada Abner Yoab’ın kardeşlerinden birini öldürür. Fakat sonunda Davut’un tarafına geçer. Abner, uzun zaman önce Davut’un istenen bedeli ödeyerek evlendiği Saul’un kızı Mikal’i ona getirir. Ne var ki, öldürülen kardeşinin öcünü almak isteyen Yoab, bir fırsatını bulup Abner’i öldürür. Davut çok üzülür ve bu olayda bir sorumluluğu olmadığını açıkça belirtir. Ardından İş-boşet de “öğle uykusunda” öldürülür (4:5).
8. Yehova, İsrail kralı Davut’un yönetimini nasıl destekledi?
8 Davut kral olarak Yeruşalim’de (5:1–6:23). Aslında zaten yedi buçuk yıldır Yahuda kralı olan Davut, artık rakipsiz bir hükümdardır. Kabilelerin temsilcileri tarafından tüm İsrail’in kralı olarak meshedilir. Bu onun üçüncü meshedilişidir (MÖ 1070). Davut’un kral olarak yaptığı ilk işlerden biri Yeruşalim’deki Sion Kalesini Yebusilerin elinden almak olur. Su tünelinden yararlanıp Yebusileri gafil avlayarak kaleyi ele geçirir. Sonra Davut Yeruşalim’i başkent yapar. Gökteki orduların hâkimi Yehova Davut’u destekler, böylece o gitgide güçlenir. Öyle ki zengin Sur kralı Hiram, Davut’a bir ev yapması için değerli sedir ağaçları ve ustalar gönderir. Davut’un ailesi giderek büyür ve Yehova onun yönetimini başarılı kılar. Davut saldırgan Filistîlerle iki kez daha savaşır. İlkinde, Yehova Baal-peratsim’de düşman saflarını yarıp geçerek ona zafer kazandırır. İkincisinde bir mucize daha yaparak “baka çalılarının üst dallarından yürüyüş sesleri” duyulmasını sağlar; bu sesler Yehova’nın Filistîleri bozguna uğratmak üzere İsrailoğullarının önü sıra gittiğinin belirtisidir (5:24). Yehova’nın emrindeki kuvvetler görkemli bir zafer daha kazanmıştır!
9. Sandığın Yeruşalim’e götürülüşü sırasında neler olduğunu anlatın.
9 Davut yanına 30.000 kişi alarak Ahit Sandığını Baale-yahuda’dan (Kiryat-yearim) Yeruşalim’e getirmek üzere yola çıkar. Sandık bir arabaya konup coşkulu bir müzik eşliğinde sevinçle götürülürken, bir anda araba kontrolden çıkar. Arabanın yanında yürüyen Uzza, düşmesin diye kutsal sandığı tutar. ‘Bunun üzerine Yehova Uzza’ya çok öfkelenir. Yaptığı bu saygısızlıktan ötürü onu orada yere serer’ (6:7). Sandık Obed-edom’un evine taşınır ve orada kaldığı üç ay boyunca Yehova Obed-edom’un ev halkına bol bol bereket verir. Sonra Davut gelir ve sandığın usulüne uygun şekilde taşınarak Yeruşalim’e getirilmesini sağlar. Sandık, sevinç nidaları, müzik ve dans eşliğinde başkente girer. Davut büyük bir sevinçle Yehova’nın önünde dans eder, fakat karısı Mikal bundan rahatsız olur. Davut “Yehova’nın önünde bunu kutlayacağım” diyerek davranışını savunur (6:21). Mikal bu davranışının sonucu olarak ölümüne dek çocuksuz kalır.b
10. Kaydın bu kısmında Yehova’nın hangi ahdini ve vaadini okuruz?
10 Tanrı’nın Davut’la yaptığı ahit (7:1-29). Bu kısımda Davut’un yaşamındaki en önemli olaylardan birini okuruz. Bu, Kutsal Kitabın ana temasıyla, yani vaat edilen Soy’un yönetimindeki Krallık aracılığıyla Yehova’nın adının kutsanmasıyla doğrudan bağlantılı bir olaydır. Davut Tanrı’nın sandığının konulacağı bir ev inşa etmek ister. Natan’a, kendisinin sedir ağacından yapılmış güzel bir evde oturduğunu, Yehova’nın ahit sandığı için de bir ev yapmak istediğini söyler. Yehova Natan aracılığıyla, İsrail’e vefalı sevgisinin süreceğine dair Davut’a güvence verir ve onunla devirler boyu sürecek bir ahit yapar. Ancak, Yehova’nın adını taşıyan evi Davut değil onun soyundan biri yapacaktır. Yehova ayrıca şu sevgi dolu vaatte bulunur: “Senin evin ve krallığın devirler boyu duracak, tahtın devirler boyu ayakta kalacak” (7:16).
11. Davut duasında minnettarlığını nasıl dile getirdi?
11 Davut, Yehova’nın bu Krallık ahdini yaparak gösterdiği iyilikten çok etkilenmiştir. O’nun vefalı sevgisine duyduğu minnettarlığı duasında şöyle dile getirir: “Yeryüzünde halkın İsrail gibi bir millet var mı? Onları Kendi halkın yapmak, onlar uğruna korkunç ve büyük işler yaparak nam salmak için İsrail’i bedelle kurtardın. . . . . Onların Tanrısı oldun, ey Yehova” (7:23, 24). Davut Yehova’nın adının yüceltilmesi ve kendi hanedanının O’nun önünde ayakta kalması için içtenlikle yakarır.
12. (a) Davut kimlerle savaştı? (b) Saul’un ev halkına nasıl vefa gösterdi?
12 Davut İsrail topraklarını genişletiyor (8:1–10:19). Ne var ki Davut’un saltanatı barış dolu bir dönem olmayacaktır. Yapılması gereken savaşlar vardır. Davut Filistîleri, Moablıları, Tsobalıları, Aramileri ve Edomluları yenilgiye uğratarak İsrail topraklarını Tanrı’nın belirlemiş olduğu sınırlara kadar genişletir (Tekr. 11:24; 2. Sam. 8:1-5, 13-15). Sonra, Saul evinden geride kimler kaldığını araştırır; Yonatan’ın hatırı için onlara vefalı davranmak ister. Saul’un hizmetkârı Tsiba ona Yonatan’ın Mefiboşet adında ayakları sakat bir oğlu olduğunu söyler. Davut hemen Saul’un tüm malının Mefiboşet’e verilmesini emreder; toprağının Tsiba ve hizmetçileri tarafından ekilip biçilmesini, böylece Mefiboşet’in ev halkına yiyecek sağlanmasını ister. Mefiboşet ise Davut’un sofrasında yemek yiyecektir.
13. Yehova’nın Davut’un yanında olduğunu başka hangi zaferler gösterdi?
13 Ammon kralı öldüğünde Davut, onun oğlu Hanun’a vefasını gösterip başsağlığı dilemek için elçiler gönderir. Ancak Hanun’un danışmanları, Davut’u suçlayarak elçileri casusluk amacıyla gönderdiğini söylerler. Bunun üzerine elçiler aşağılanıp yarı çıplak bir halde geri gönderilir. Bu hakaret karşısında öfkelenen Davut, öç almak için Yoab’ı ve ordusunu gönderir. Yoab, askerlerini bölüklere ayırarak Ammonoğullarını ve onlara yardıma gelen Aramileri kolayca bozguna uğratır. Aramiler yeniden toplanır ancak Davut’un komutasındaki Yehova’nın orduları tarafından bir kez daha yenilgiye uğratılır. Aramiler 700 arabacı ve 40.000 atlı kaybeder. Bu olay Yehova’nın Davut’u onayladığına ve desteklediğine dair yeni bir kanıttır.
14. Davut Bat-şeba’yla ilgili olayda hangi günahları işledi?
14 Davut Yehova’ya karşı günah işliyor (11:1–12:31). Ertesi ilkbahar Davut Rabba şehrini kuşatması için Yoab’ı tekrar Ammon ülkesine gönderir, kendisi ise Yeruşalim’de kalır. Bir akşam evinin damındayken, yıkanmakta olan güzel bir kadın görür; bu Hititli Uriya’nın karısı Bat-şeba’dır. Kadını evine getirterek onunla birlikte olur. Bat-şeba hamile kalır. Davut durumu örtbas etmek için Rabba’da savaşmakta olan Uriya’yı geri çağırtır ve dinlenmesi için evine gönderir. Ancak, Uriya sandık ve ordu ‘çardaklarda kalırken’ evinde rahatına bakmayı ve karısıyla birlikte olmayı kabul edemeyeceğini söyler (11:11). Çaresiz kalan Davut Uriya’yı bir mektupla Yoab’a geri gönderir, mektupta şu talimatı verir: “Uriya’yı çarpışmanın en şiddetli olduğu ön saflara koyun ve yanından çekilin ki vurulup ölsün” (11:15). Böylece Uriya ölür. Bat-şeba’nın yas dönemi biter bitmez Davut onu evine alır. Bat-şeba onun karısı olur ve oğulları doğar.
15. Natan Davut’a Tanrı’nın hükmünü nasıl bildirdi?
15 Davut’un yaptığı Yehova’nın gözünde çok kötüdür. Bu yüzden Natan peygamberi bir hüküm mesajı bildirmesi için Davut’a gönderir. Natan Davut’a biri zengin biri yoksul iki adamdan söz eder. Zenginin birçok hayvanı vardır; yoksulun ise tek bir dişi kuzusu vardır, evinde çocuklarıyla birlikte kalan bu kuzu ‘onun kızı gibi olmuştur’ (12:3). Bir gün zengin adam ziyafet vermek ister ve kendi hayvanlarından biri yerine bu yoksul adamın kuzusunu alır. Davut bunu duyunca öfkeyle, “Yehova’nın hakkı için, bunu yapan adam ölümü hak etmiştir!” der. Bunun üzerine Natan, “O adam sensin!” diye cevap verir (12:5, 7). Sonra Tanrı’nın hükmünü bildirerek Davut’un karılarına herkesin gözü önünde tecavüz edileceğini, aile içi çatışmaların evinden eksik olmayacağını ve Bat-şeba’nın doğurduğu çocuğun öleceğini söyler.
16. (a) Davut ile Bat-şeba’nın ikinci oğlunun isimleri hangi anlamlara gelir? (b) Rabba saldırısı nasıl sonuçlandı?
16 Davut içten bir üzüntü ve tövbeyle, “Yehova’ya karşı günah işledim” diyerek suçunu kabul eder (12:13). Yehova’nın dediği gibi, zina sonucu doğan çocuk hastalanır ve yedi gün sonra ölür. (Davut ile Bat-şeba’nın sonra bir oğlu daha olur. Onun adını Süleyman koyarlar, bu isim “barış” anlamındaki bir sözcükten türemiştir. Yehova da Natan’ı göndererek çocuğa “Yedidya” adını verir; bu isim “Yah’ın Sevdiği” anlamına gelir.) Davut’un başına gelen sarsıcı olaydan sonra Yoab onu Rabba’ya çağırır; orada son bir saldırı için hazırlık yapılmaktadır. Yoab şehrin su kaynağını ele geçirdikten sonra, krala saygısından dolayı şehri fethetme onurunu ona bırakır.
17. Davut’un evindeki sorunlar nasıl başladı?
17 Davut’un ailesinde yaşanan sıkıntılar (13:1–18:33). Davut’un ailesindeki sorunlar, oğullarından biri olan Amnon’un, üvey kız kardeşi Tamar’a tutkulu bir şekilde âşık olmasıyla başlar. Tamar Abşalom’un öz kardeşidir. Amnon hastaymış gibi yaparak kraldan Tamar’ın gelip kendisine bakmasını ister. Sonra Tamar’a tecavüz eder fakat ardından kıza karşı öyle bir nefret duyar ki onu aşağılayarak kovar. Abşalom öç almayı planlar, ancak bunun için uygun zamanı bekler. İki yıl kadar sonra bir ziyafet düzenleyerek Amnon’u ve kralın diğer oğullarını davet eder. Amnon şarabın etkisiyle keyifliyken gafil avlanır ve Abşalom’un emriyle öldürülür.
18. Abşalom nasıl bir planla sürgün hayatından kurtuldu?
18 Abşalom kraldan korktuğu için Geşur’a kaçar ve üç yıl boyunca orada bir bakıma sürgün hayatı yaşar. Bu arada Davut’un ordusunun komutanı olan Yoab, baba oğulu barıştırmak için bir plan yapar. Tekoa’dan hikmetli bir kadın getirterek kralın huzuruna çıkmasını sağlar ve ona öç alma, sürgün, cezalandırma üzerine hayali bir olay anlattırır. Kral olayla ilgili hükmünü bildirdiğinde, kadın orada bulunmasının gerçek nedeninin kralın Geşur’da sürgün hayatı yaşayan oğlu Abşalom olduğunu açıklar. Davut bunun Yoab’ın planı olduğunu anlar, yine de oğlunun Yeruşalim’e dönmesine izin verir. Ancak kralın onunla görüşmeye razı olması için iki yıl daha geçecektir.
19. (a) Gizlice kurulan düzenin son hamlesi neydi? (b) Davut bundan nasıl etkilendi?
19 Abşalom, babasından merhamet gördüğü halde çok geçmeden onun tahtını ele geçirmek amacıyla bir düzen kurar. İsrail’in cesur yiğitleri arasında yakışıklılığıyla göze çarpan biri olması onu daha hırslı ve kibirli yapmıştır. Saçları öyle gürdür ki, her yıl sonunda kesilen saçı yaklaşık iki buçuk kilogram gelir (14:26, dipnot). Abşalom, çeşitli hilelere başvurarak İsrailoğullarının gönlünü çeler. Artık gizlilik sona ermiş sıra son hamleye gelmiştir. Babasından izin alarak Hebron’a gider, orada Davut’a açıkça başkaldırır ve kendisini desteklemeleri için tüm İsrail’e çağrıda bulunur. Davut, isyan eden oğlunun taraftarlarının gitgide arttığını görerek birkaç vefalı destekçisiyle birlikte Yeruşalim’den kaçar. Bu vefalı adamlarının tutumu, onlardan biri olan Gatlı İttay’ın şu sözlerinden görülebilir: “Yehova’nın hakkı için ve senin başın için derim ki, ölmeye olsun yaşamaya olsun efendim kral nereye giderse bu hizmetkârı da oraya gidecek” (15:21).
20, 21. (a) Davut kaçarken neler oldu? (b) Natan’ın bildirdiği hüküm nasıl gerçekleşti? (c) Hain Ahitofel’in sonu ne oldu?
20 Davut Yeruşalim’den kaçarken en güvendiği danışmanlarından biri olan Ahitofel’in ihanetini öğrenir. Bunun üzerine “Ey Yehova! Ne olur Ahitofel’in öğüdünü boşa çıkar” der (15:31). Sonra, Abşalom’un neler yaptığını izlemeleri ve kendisine bildirmeleri için ona bağlı kalan iki kâhini, Tsadok ve Abiatar’ı, Arklı Huşay ile birlikte Yeruşalim’e geri gönderir. Bu arada Davut çölde Mefiboşet’in hizmetkârı Tsiba’yla karşılaşır. Tsiba ona efendisinin, krallığın tekrar Saul evine geçmesini beklediğini söyler. Davut yolda giderken Saul evinden Şimei ona lanet okuyup taş atar; fakat Davut adamlarının onu cezalandırmasını engeller.
21 Yeruşalim’de tahtı ele geçiren Abşalom, Ahitofel’in önerisi üzerine “tüm İsrail halkının gözü önünde” babasının cariyeleriyle yatar. Natan’ın bildirdiği hüküm böylece gerçekleşir (12:11; 16:22). Ahitofel Abşalom’a 12.000 adam toplayıp çölde Davut’un peşine düşmesini de önerir. Ancak, Abşalom’un güvenini kazanan Huşay farklı bir öneride bulunur. Ve tam Davut’un duasında dilediği gibi, Ahitofel’in verdiği öğüt uygulanmaz. Hayal kırıklığına uğrayan Ahitofel evine gidip Yahuda İskariyot gibi kendini asar. Huşay Abşalom’un planını kâhin Tsadok ve Abiatar’a gizlice bildirir, onlar da çöle gidip bunu Davut’a aktarırlar.
22. Davut’un zaferi nasıl bir acıyla gölgelendi?
22 Davut bu sayede Ürdün Irmağı’nı geçme fırsatı bulur ve savaş alanını kendisi seçer; Abşalom’un kuvvetleriyle Mahanaim’deki ormanda karşılaşacaktır. Davut orada ordusunu savaş düzenine sokar ve askerlerine Abşalom’a iyi davranmalarını emreder. Asiler ağır bir yenilgiye uğrar. Sık ormanın içinde katır sırtında kaçan Abşalom çok büyük bir ağacın altından geçerken başından alt dallara takılır ve havada asılı kalır. Yoab onu böyle çaresiz bir durumda bulur ve kralın emrini açıkça çiğneyerek öldürür. Davut, oğlunun ölümünden duyduğu derin kederi bir ağıtla dile getirir: “Ah oğlum, oğlum Abşalom! . . . . Ah oğlum, keşke senin yerine ben ölseydim Abşalom, canım oğlum!” (18:33).
23. Davut kral olarak Yeruşalim’e dönerken hangi meseleleri sonuca bağladı?
23 Davut’un saltanatındaki son olaylar (19:1–24:25). Davut büyük bir yas içindedir, sonunda Yoab onu uyarır ve kral olarak tahtına geri dönmesini ister. Davut ordunun başına Yoab’ın yerine Amasa’yı getirir. Yeruşalim’e dönerken halk Davut’u karşılamaya gelir; aralarında Şimei de vardır ve Davut onun canını bağışlar. Mefiboşet de durumunu açıklamak için gelmiştir. Davut, Mefiboşet’in mirasını onunla Tsiba arasında eşit olarak paylaştırır. Tüm İsrail ve Yahuda bir kez daha Davut’un yönetiminde birleşir.
24. Benyamin kabilesiyle bağlantılı hangi gelişmeler oldu?
24 Ancak Davut’un sıkıntıları bununla bitmez. Benyaminoğullarından Şeba kendini kral ilan eder ve birçok kişiyi tarafına çeker. Amasa Davut’un emriyle isyanı bastırmak için adamlarını toplar, fakat yolda Yoab’la karşılaşır ve onun tarafından haince öldürülür. Yoab ordunun başına geçip Şeba’nın peşine düşer, Beyt-maaka’daki Abel şehrine kadar onu kovalar ve şehri kuşatır. Şehir halkı hikmetli bir kadının öğüdüne uyarak Şeba’yı öldürür, bunun üzerine Yoab kuşatmayı kaldırır. O dönemde İsrail’de üç yıl kıtlık olur; çünkü Saul Gibeonluları öldürmüş ve dökülen kanın öcü hâlâ alınmamıştır. Kan dökme suçuna kefaret olarak Saul’un soyundan yedi kişi idam edilir. Sonra Filistîlerle bir savaş daha olur, bu savaşta Davut yeğeni Abişay tarafından son anda ölümden kurtarılır. Adamları ona yemin edip “İsrail’in ocağını söndürmemek için” bir daha kendileriyle savaşa gelmemesini söyler (21:17). Davut’un yiğitlerinden üçü dev Filistîleri öldürerek dikkate değer başarılar gösterir.
25. Kitapta kayıtlı ilahilerinde Davut neler söyledi?
25 Yazar bu noktada anlatıya ara verip Davut’un Yehova için yazdığı bir ilahiyi aktarır. 18. Mezmurla paralellik gösteren bu ilahide Davut “kendisini tüm düşmanlarından ve Saul’un elinden” kurtardığı için Yehova’ya şükranlarını dile getirir (22:1). Sevinçle şunları söyler: “Yehova, sarp kayam, kalem, kurtuluş yolumu açandır. O kralını büyük işleriyle kurtarır, Mesihine, Davut’a ve onun soyuna devirler boyu vefalı sevgi gösterir” (22:2, 51). Bunun ardından Davut’un son ilahisi gelir. Davut bu ilahide “Benim aracılığımla konuşan Yehova’nın ruhuydu, O’nun sözü dilimdeydi” der (23:2).
26. (a) Davut’un yiğitleriyle ilgili daha sonra neler anlatılır? (b) Davut onların hayatına saygısını nasıl gösterdi?
26 Tarihsel kayıt Davut’un yiğitlerinin isimleriyle yeniden başlar; bunlardan üçü özellikle dikkate değer kişilerdir. Bu üç yiğidin adı, Filistîler Davut’un memleketi Beytlehem’de ileri karakol kurduğu sırada yaşanan olayla anılır. Davut hasretle “Ah keşke Beytlehem kapısındaki sarnıçtan biraz su içebilseydim” der (23:15). Bunun üzerine üç yiğit Filistî ordugâhına dalıp sarnıçtan su çeker ve Davut’a getirir. Ancak Davut bu suyu içmek istemez. Şöyle diyerek onu yere döker: “Ey Yehova, böyle bir şeyi asla yapamam! . . . . Canlarını tehlikeye atarak oraya giden bu adamların kanını mı içeyim?” (23:17). Hayatlarını tehlikeye atarak getirdikleri bu su Davut’un gözünde onların kanı gibidir. Kayıtta bundan sonra ordudaki en cesur 30 yiğit ve onların başarıları anlatılır.
27. (a) Davut’un işlediği son günah neydi? (b) Felaket nasıl sona erdi?
27 Son olarak Davut, halkı sayarak günah işler. Tanrı’ya yalvarıp merhamet dilediğinde ona şu üç cezadan birini seçmesi söylenir: yedi yıl kıtlık, üç ay sürecek askeri yenilgiler ya da tüm ülkede üç gün salgın hastalık. Davut şöyle der: “Ne olur Yehova’nın eline düşelim, çünkü O’nun merhameti büyüktür; insan eline düşmeyeyim” (24:14). Salgın hastalık tüm ülkede 70.000 can alır. Davut Yehova’nın Gad aracılığıyla verdiği talimata uyup Aravna’nın harman yerini satın alır, orada Yehova’ya yakılan kurbanlar ve paylaşma kurbanları sunar, felaket ancak o zaman sona erer.
KİTABIN YARARLARI
28. İkinci Samuel kitabında hangi ciddi uyarılar bulunur?
28 İkinci Samuel kitabında günümüz insanının yararlanabileceği çok şey var! Bu renkli kayıtta insana özgü her tür duygu gerçek hayatta yaşandığı şekilde, tüm yoğunluğuyla anlatılmıştır. Kaydı okurken bazı tutum ve davranışlar hakkında ciddi uyarılar buluruz. Hırs ve intikamın (3:27-30), başkasının eşini arzulamanın (11:2-4, 15-17; 12:9, 10), hainliğin (15:12, 31; 17:23), tutkuya dayanan aşkın (13:10-15, 28, 29), aceleyle yargıya varmanın (16:3, 4; 19:25-30) ve başkasının Tanrı’ya bağlılığını gösteren davranışlarını küçümsemenin (6:20-23) feci sonuçlarını okuruz.
29. İkinci Samuel kitabında hangi örnek tutum ve davranışlara tanık oluruz?
29 Ancak kitaptan en büyük yararı, içinde anlatılan olumlu şeylere bakarak, mükemmel tutum ve davranışları örnek alarak görebiliriz. Davut’un Tanrı’ya tam bağlılık göstermesi (7:22), O’nun önündeki alçakgönüllüğü (7:18), Yehova’nın adını yüceltmesi (7:23, 26), sıkıntılarla ilgili doğru bakış açısı (15:25), günah işlediğinde içtenlikle tövbe etmesi (12:13), sözüne sadık oluşu (9:1, 7), sınavlar sırasında dengesini koruması (16:11, 12), Yehova’ya sarsılmaz güveni (5:12, 20), Yehova’nın görevlendirdiği kişilere ve yaptığı düzenlemelere derin saygısı (1:11, 12) bizim için örnektir. Ondan ‘Yehova’nın yüreğine göre bir adam’ olarak söz edilmesi gerçekten yerindedir! (1. Sam. 13:14).
30. İkinci Samuel kitabında hangi ilkelere dair örnekler bulunur?
30 Ayrıca İkinci Samuel kaydında Kutsal Kitap ilkelerinin insanların hayatındaki etkisini gösteren örnekler buluruz. Bunlar arasında, kişilerin yanlış davranışlarından bütün bir topluluğun sorumlu tutulması (2. Sam. 3:29; 24:11-15), iyi niyetli olmanın Tanrı’nın taleplerini çiğnemeyi haklı çıkarmayacağı (6:6, 7), Yehova’nın teokratik düzenlemesinde reisliğe saygı göstermenin gereği (12:28), kanın kutsallığı (23:17), kan dökmenin kefaret gerektirdiği (21:1-6, 9, 14), hikmetli bir insanın birçok kişiyi kurtarabileceği (2. Sam. 20:21, 22; Vaiz 9:15), ölüm kalım meselesi olsa bile Yehova’nın teşkilatına ve onun temsilcilerine vefalı kalmanın gereği (2. Sam. 15:18-22) sayılabilir.
31. İkinci Samuel kitabı Tanrı’nın Krallığı hakkında Yunanca Kutsal Yazılarda da doğrulanan hangi bilgileri verir?
31 Hepsinden önemlisi, İkinci Samuel kitabı Tanrı’nın “Davut oğlu” İsa Mesih’in idaresindeki Krallığına işaret eder ve onun mükemmel yönetimi hakkında fikir verir (Mat. 1:1). 2. Samuel 7:16’da Yehova’nın Davut’a krallığının sonsuza dek kalacağına dair yemin ettiğini okuruz; Elçiler 2:29-36 bu sözlerle İsa’ya değinildiğini gösterir. 2. Samuel 7:14’te “Ben onun babası olacağım, o da Benim oğlum olacak” diye okuruz; bu peygamberlik sözleri İbraniler 1:5’te gösterildiği gibi aslında İsa’ya işaret eder. Yehova’nın gökten konuşarak İsa için “Sevgili oğlum budur, ondan memnunum” demesi de bu gerçeği doğrular (Mat. 3:17; 17:5). Son olarak da, Cebrail’in Meryem’e İsa hakkında söylediği şu sözler Davut’la yapılan Krallık ahdiyle ilgilidir: “O büyük olacak, ona Yüceler Yücesinin Oğlu denecek ve Yehova Tanrı, ona babası Davut’un tahtını verecek. Yakup evi üzerinde kral olarak sonsuza dek hüküm sürecek ve onun krallığı son bulmayacak” (Luka 1:32, 33). Krallığı yönetecek Soy’la ilgili vaadin yerine gelişini böyle adım adım izlemek gerçekten heyecan vericidir!
[Dipnotlar]
a Insight on the Scriptures, Cilt 1, sayfa 745-747.
b Insight on the Scriptures, Cilt 2, sayfa 373-374.