Hikmetli Olmakla Birlikte Alçakgönüllü

1-3. Yehova’nın alçakgönüllü olduğundan neden emin olabiliriz?

BİR baba, küçük çocuğuna çok önemli bir ders vermek istiyor. Onu yürekten etkilemeyi arzu ediyor. Acaba yaklaşımı nasıl olmalı? Çocuğunun gözünü korkutmak amacıyla başına dikilerek bağırıp çağırmalı mı? Yoksa eğilip onunla aynı seviyeye inerek yumuşak ve tatlı bir tarzda mı konuşmalı? Hikmetli, alçakgönüllü bir baba kuşkusuz yumuşak yaklaşımı yeğleyecektir.

² Yehova nasıl bir Babadır? Kibirli mi alçakgönüllü mü, sert mi yumuşak huylu mu? Yehova her şeyi bilir, mutlak hikmete sahiptir. Bilgi ve zekânın insanı her zaman alçakgönüllü kılmadığına dikkat ettiniz mi? Mukaddes Kitabın dediği gibi, “bilgi kibirlendirir.” (I. Korintoslular 3:19; 8:1) Oysa “bilgisi derin”, hikmeti engin olan Yehova aynı zamanda alçakgönüllüdür de. (Eyub 9:4, YÇ) Bu, O’nun düşük bir konumda bulunmasından ya da yeterince haşmetli olmamasından değil, kibirsiz olmasından kaynaklanmaktadır. Acaba O neden böyledir?

³ Yehova kutsaldır. Bu nedenle, kirletici bir nitelik olan kibir O’nda bulunmaz. (Markos 7:20-22) Ayrıca, Yeremya peygamberin Yehova’ya söylediği şu sözlere de dikkat edin: ‘Canın [Yehova’nın Kendisi] mutlaka beni hatırlayıp üzerime eğilecektir.’a (Yeremyanın Mersiyeleri 3:20) Düşünün! Evrenin Egemen Rabbi Yehova, Yeremya’yla gereğince ilgilenebilmek için ‘eğilip’ bu kusurlu insanın seviyesine inmeye razıydı. (Mezmur 113:7) Evet, Yehova alçakgönüllüdür. Acaba alçakgönüllülüğü neler içerir? Bunun hikmetle nasıl bir bağlantısı var? Ve bizim için neden önemlidir?

4, 5. (a) Alçakgönüllülük nedir, nasıl gösterilir, neden zayıflık veya korkaklıkla asla karıştırılmamalıdır? (b) Yehova Davud’a nasıl alçakgönüllülük gösterdi, Yehova’nın alçakgönüllülüğü bizim için ne derece önemlidir?

⁴ Alçakgönüllülük kendini beğenmişlikten, kibirden uzak bir tutumdur. Yüreğin derinliklerinden kaynaklanan bir nitelik olan alçakgönüllülük yumuşak huyluluk, sabır ve makullük gibi özelliklerle kendini gösterir. (Galatyalılar 5:22, 23) Tanrı’yı memnun eden bu nitelikler zayıflık ya da korkaklıkla asla karıştırılmamalı! Yehova’nın haklı öfkesiyle ya da yok etme gücünü kullanmasıyla bu nitelikler arasında bir çelişki yoktur. Tersine, Yehova muazzam kuvvetini, kusursuz özdenetimini alçakgönüllülük ve yumuşaklıkla gösterir. (İşaya 42:14) Alçakgönüllülüğün hikmetle ne bağlantısı var? Mukaddes Kitap üzerine yazılmış bir başvuru kitabı şunları diyor: “Sonuç olarak, alçakgönüllülük kendi çıkarını değil başkalarının iyiliğini düşünmektir ve mutlak hikmetin dayandığı esaslardan biridir.” Şu halde, gerçek hikmet alçakgönüllülükten ayrı düşünülemez. Acaba Yehova’nın alçakgönüllülüğü bize ne yarar sağlar?

⁵ Kral Davud Yehova’ya söylediği ilahide, “bana zafer kalkanını bağışlarsın, sağ elin destekler, alçakgönüllülüğün yüceltir beni” demişti. (Mezmur 18:35, YÇ) Gerçekten de, Yehova eğilip bu kusurlu insanla her gün ilgilenmiş, onu koruyup desteklemişti. Davud eğer kurtulabilir ve günün birinde kral olarak bir ölçüde yücelirse, bunun ancak Yehova’nın Kendisini bu şekilde alçaltmaya istekli olmasından kaynaklanacağının farkındaydı. Aslında, Yehova yumuşak ve sevgi dolu bir Baba olarak Kendisini alçaltıp alçakgönüllülük göstermeye istekli olmasaydı, acaba hangimiz kurtulmayı bekleyebilirdik?

6, 7. (a) Mukaddes Kitap Yehova’nın haddini bildiğini neden hiçbir zaman söylemez? (b) Yumuşak huyla hikmet arasında ne bağlantı vardır, bu konuda en büyük örnek kimdir?

⁶ Alçakgönüllülükle haddini bilirlik arasında bir fark olması dikkate değer. Haddini bilirlik sadık insanların geliştirmesi gereken çok güzel bir niteliktir. Alçakgönüllülük gibi onun da hikmetle bağlantısı vardır. Örneğin, çağdaş bir çeviriye göre Süleymanın Meselleri 11:2 ‘hikmet haddini bilenlerdedir’ der. Ne var ki, Mukaddes Kitap hiçbir zaman Yehova’dan haddini bilen biri olarak söz etmez. Neden? Çünkü Kutsal Yazılarda kullanıldığı şekliyle haddini bilirlik, kişinin kendi sınırının çok iyi farkında olması fikrini taşır. Mutlak Güce Sahip Olan’ı, doğruluk standartları nedeniyle Kendisine koyduğu sınırlamalar dışında sınırlayan hiçbir etken yoktur. (Markos 10:27; Titus 1:2) Üstelik, En Yüce Tanrı kimseye bağımlı da değildir. Bu nedenle, haddini bilirlik niteliği Yehova için söz konusu olamaz.

⁷ Bununla birlikte, Yehova alçakgönüllü ve yumuşak huyludur. Hizmetçilerine yumuşak huyun gerçek hikmet için çok önemli olduğunu öğretir. Sözünde ‘hikmetten kaynaklanan huy yumuşaklığından’ söz eder.b (Yakub 3:13) Yehova’nın bu konuda nasıl bir örnek olduğunu ele alalım.

8-10. (a) Yehova’nın sorumluluk vermeye ve dinlemeye istekli olması neden olağanüstü bir davranıştır? (b) Mutlak Güce Sahip Olan, meleklerine nasıl alçakgönüllülükle davranır?

⁸ Yehova’nın başkalarına sorumluluk vermeye ve onları dinlemeye istekli olması alçakgönüllülüğünün bir kanıtıdır. Bu insanı hem sevindirir hem de şaşırtır, çünkü O’nun yardıma veya öğüde ihtiyacı yoktur. (İşaya 40:13, 14; Romalılar 11:34, 35) Bununla birlikte, Mukaddes Kitap O’nun bunları yapmaya tenezzül ettiğini defalarca gösterir.

⁹ Örneğin, İbrahim’in yaşamında geçen göze çarpar bir olayı ele alalım. İbrahim’in, birine “Yehova” diye hitap ettiği üç konuğu vardı. Bu konuklar aslında meleklerdi, ama içlerinden biri Yehova’nın adıyla gelmiş ve O’nun adına hareket etmişti. Bu meleğin söylediği her sözü veya yaptığı her hareketi sanki Yehova söylüyor ya da yapıyordu. Yehova onun aracılığıyla İbrahim’e, ‘Sodom ve Gomorra’nın büyük feryadını’ işittiğini söyleyerek şunu belirtti: “Şimdi ineceğim, ve bana gelen feryadına göre tamamen yaptılar mı göreceğim; ve yapmadılarsa, bileceğim.” (Tekvin 18:3, 20, 21) Kuşkusuz, Yehova’nın bu mesajı Mutlak Güce Sahip Olan’ın insan şeklinde yere ‘ineceği’ anlamına gelmiyordu. O yine, Kendisini temsil eden melekler gönderecekti. (Tekvin 19:1) Neden? Acaba her şeyi gören Yehova o bölgenin gerçek durumunu ‘bilemez’ miydi? Kuşkusuz bilebilirdi. Ama alçakgönüllülükle davranarak bu meleklere durumu inceleme ve Sodom’daki Lût ve ailesini ziyaret etme görevi verdi.

¹⁰ Üstelik, Yehova dinlemeye de hazırdır. Bir keresinde, meleklerinden, kötü Kral Ahab’ı tahttan indirmek için çeşitli önerilerde bulunmalarını istemişti. Yehova’nın böyle bir yardıma ihtiyacı yoktu. Buna rağmen, bir meleğin önerisini kabul etti ve bunu yerine getirmesi için onu görevlendirdi. (I. Kırallar 22:19-22) Bu alçakgönüllü bir davranış değil mi?

11, 12. İbrahim, Yehova’nın alçakgönüllülüğüne nasıl tanık oldu?

¹¹ Yehova kaygılarını dile getirmek isteyen kusurlu insanları bile dinlemeye hazırdır. Örneğin, Yehova İbrahim’e Sodom ve Gomorra’yı yok etme niyetini ilk kez açtığında, o sadık adamın kafası karıştı. “Böyle yapmak senden ırak olsun” diyen İbrahim sözlerine şunu ekledi: “bütün dünyanın Hâkimi adalet yapmaz mı?” Yehova’ya içlerinde 50 doğru adam bulunabilirse bu iki şehri esirgeyip esirgemeyeceğini sordu. Yehova esirgeyeceğini garanti etti. Fakat İbrahim sayıyı 45’e, sonra 40’a ve daha da aşağıya indirip soruyu tekrarladı. Yehova her seferinde garanti verdi, buna rağmen İbrahim sayıyı 10’a indirinceye kadar ısrarını sürdürdü. O herhalde Yehova’nın ne kadar merhametli olduğunu tam kavramamıştı. Her ne olursa olsun, Yehova sabır ve alçakgönüllülük göstererek dostu ve hizmetçisi olan İbrahim’in, kaygısını bu şekilde dile getirmesine izin verdi.—Tekvin 18:23-33.

¹² Acaba çok zeki, çok bilgili kaç insan, zekâ düzeyi çok daha düşük birini böyle sabırla dinler?c İşte Tanrımız böylesine alçakgönüllüdür! İbrahim bu karşılıklı konuşma sırasında, Yehova’nın ‘tez öfkelenmediğine’ de tanık oldu. (Çıkış 34:6, YÇ) Belki Yüce Olan’ın yaptıklarını sorgulamaya hakkı olmadığını fark ettiğinden, O’na iki kez “Ya Rab, öfkelenme” diye yalvardı. (Tekvin [Yaratılış] 18:30, 32, YÇ) Yehova tabii ki öfkelenmedi. O gerçekten ‘hikmetten kaynaklanan bir yumuşaklığa’ sahiptir.

13. Mukaddes Kitapta kullanıldığı şekliyle ‘makul’ ne demektir, bu sözcük Yehova’yı tanımlamak için neden çok uygundur?

¹³ Yehova’nın alçakgönüllülüğü başka güzel bir niteliğinde, makullüğünde de görülür. Ne yazık ki, kusurlu insanda bu nitelik pek görülmez. Yehova zekâ sahibi yaratıklarını sadece dinlemeye değil, aynı zamanda doğru ilkeleriyle çelişmediği takdirde onların söylediklerine uymaya da isteklidir. Mukaddes Kitapta “uysal” sözcüğü makul anlamında kullanılır. Bu nitelik de Tanrısal hikmetin karakteristik bir özelliğidir. Çağdaş bir çeviriye göre Yakub 3:17 ‘yukarıdan olan hikmet makuldür’ der. Mutlak hikmete sahip Yehova acaba ne bakımdan makuldür? Bir kere, durumlara uyum sağlayabilir. Yehova’nın isminden O’nun hakkında öğrendiğimiz gerçeği anımsayın; Kendisi, amacını yerine getirmek üzere ne olması gerekiyorsa o olur. (Çıkış 3:14) Bu, O’nun uyumlu, makul bir tutuma sahip olduğunu göstermez mi?

14, 15. Hezekiel’in,Yehova’nın gökteki arabasıyla ilgili rüyetinden, O’nun göksel teşkilatı hakkında ne öğreniriz, o bu dünyanın teşkilatlarından nasıl farklıdır?

¹⁴ Mukaddes Kitapta, Yehova’nın uyum sağlama yeteneğini bir nebze de olsa kavramamıza yardım eden güzel bir pasaj vardır. Hezekiel peygambere, Yehova’nın gökteki ruhi varlıklardan oluşan teşkilatı hakkında bir rüyet verilmişti. O, Yehova’ya ait olan ve her zaman O’nun kontrolünde bulunan muazzam büyüklükte bir araba gördü. Araba çok ilginç bir şekilde hareket ediyordu. Dev tekerlekleri gözlerle kaplıydı ve dört yöne gidebiliyordu. Böylece her yeri görebiliyor ve durmalarına veya dönmelerine gerek kalmadan aniden yön değiştirebiliyorlardı. Ve bu dev araba, insan yapısı bir ağır vasıta gibi sarsıla sarsıla gitmiyordu. Şimşek hızıyla hareket edebiliyor, hatta dik açılar çizerek dönebiliyordu. (Hezekiel 1:1, 14-28) Evet, Yehova’nın teşkilatı, tıpkı onu kontrolünde tutan Mutlak Güce Sahip Egemen’in yaptığı gibi, sürekli değişen koşullara ve bu koşulların yol açtığı gereksinimlere kendini en mükemmel şekilde uyarlayarak cevap verebilir.

¹⁵ İnsanlar böyle kusursuz bir uyum yeteneğini olsa olsa taklide çalışabilirler. Oysa hem onlar hem de teşkilatları, esnek değil, katı; uysal değil, mantıksız davranırlar. Şöyle örnekleyelim: Dev bir tanker ya da yük treni, büyüklüğü ve gücü bakımından muazzam boyutlara sahip olabilir. Fakat ani değişikliklere karşılık verebilir mi? Yük treninin önündeki raylara bir engel düşse, trenin dönüş yapması söz konusu olamaz. Aniden durması ise hiç kolay değildir. Ağır bir yük treni freni çekildikten ancak 2 kilometre kadar sonra durabilir! Benzer şekilde, bir dev tanker de ancak motorları kapatıldıktan 5 mil sonra durabilir. Tornistan yapılsa bile, tanker 2 mil daha gidebilir. Bu dünyanın makul olmayan, katı davranmaya eğilimli teşkilatları için de durum aynıdır. İnsan, değişen gereksinimlere ve koşullara uymayı çoğu kez gururundan ötürü reddeder. Böyle katı bir tutum yüzünden bazen şirketler batar, hatta hükümetler devrilir. (Süleymanın Meselleri 16:18) Yehova’nın ve teşkilatının bu tutumda olmamasına ne kadar sevinebiliriz!

16. Yehova, Sodom ve Gomorra’yı yıkmadan önce Lût’a nasıl makullük gösterdi?

¹⁶ Sodom ve Gomorra’nın yıkımını bir kez daha ele alalım. Lût ve ailesi, Yehova’nın meleğinden ‘dağa kaçmaları’ yönünde kesin bir talimat almışlardı. Fakat, bu Lût’a pek de iyi bir fikir gibi gelmedi. Çağdaş bir çeviriye göre, ‘Ne olur, bunu isteme Yehova’ diye yalvardı. Dağa kaçtığı takdirde öleceğine inandığından, Tanrı’dan yakındaki Tsoar şehrine kaçmalarına izin vermesini rica etti. Oysa, Yehova o kenti harap etmek niyetindeydi. Üstelik, Lût’un korkması için bir neden de yoktu. Yehova onu hiç kuşkusuz dağlarda da koruyabilirdi! Bütün bunlara rağmen, Yehova Lût’un isteğine uyup Tsoar’ı yıkmadı. Melek Lût’a “bu şey için de ricanı kabul ettim” dedi. (Tekvin 19:17-22) Bu Yehova açısından makul bir davranış değil miydi?

17, 18. Yehova, Ninevelilere davranış tarzıyla makul olduğunu nasıl gösterdi?

¹⁷ Yehova yürekten tövbe edenlere de karşılık vererek her zaman merhametin ve doğruluğun gereğini yapar. Yunus peygamber kötülük ve şiddet dolu Nineve kentine gönderildiğinde olanları ele alalım. Yunus’un o kentin sokaklarında dolaşarak duyurduğu Tanrısal mesaj gayet basitti: Güçlü kent 40 gün sonra yıkılacaktı. Gelgelelim, durumda çarpıcı bir değişiklik oldu. Nineveliler tövbe etti!—Yunus, 3. bap.

¹⁸ Durumun böyle değişmesi karşısında Yehova’nın gösterdiği tepkiyle, Yunus’unkini karşılaştırmak çok eğiticidir. Bu olayda, Yehova “cenk eri” olmak yerine, duruma uyum gösterip Bağışlayıcı oldu.d (Çıkış 15:3) Öte yandan, Yunus esnek ve çok merhametli biri değildi. Yehova gibi makullük göstereceği yerde, daha önce sözü edilen yük treni ya da dev tanker gibi davrandı. Başlarına felaket geleceğini ilan etmişti, öyleyse bu mutlaka olmalıydı! Yehova ise, sabırsız peygambere makullük ve merhamet konusunda sabırla unutulmaz bir ders verdi.—Yunus 4. bap.

19. (a) Yehova’nın bizden makul olanı istediğinden neden emin olabiliriz? (b) Süleymanın Meselleri 19:17 Yehova’nın “iyi ve yumuşak huylu”, makul ve de alçakgönüllü bir Efendi olduğunu nasıl gösterir?

¹⁹ Sonuç olarak, Yehova bizden makul olmamızı bekler. Kral Davud, O’nun hakkında, “yaratılışımızı bilir; hatırlar ki, biz toprağız” demişti. (Mezmur 103:14) Yehova sınırlı ve kusurlu yapımızı bizden daha iyi bilir. Yapabileceğimizden fazlasını hiçbir zaman beklemez. Mukaddes Kitap “iyi ve yumuşak huylu”, makul efendilerle “ters huylu” olanları karşılaştırır. (I. Petrus 2:18, YÇ) Yehova ne tür bir Efendi’dir? Süleymanın Meselleri 19:17’de “fakire acıyan RABBE ödünç verir” dendiğine dikkat edin. Ancak iyi ve makul bir efendinin yoksullar için yapılan iyiliklere dikkat edeceği açıktır. Dahası, bu ayet, evrenin Yaratıcısının aslında böyle merhametle davranan insanlara Kendisini borçlu hissettiği fikrini de verir. Ne fevkalade bir alçakgönüllülük örneği!

20. Yehova’nın dualarımızı işitip karşılıksız bırakmayacağını gösteren nedir?

²⁰ Yehova bugün de hizmetçilerine karşı davranışlarında yine yumuşak huylu ve makuldür. İmanla dua ettiğimizde bizi dinler. Gerçi bizimle konuşmak için artık melekleri temsilcisi olarak göndermiyorsa da, dualarımızı cevapsız bırakacağı sonucuna varmamalıyız. Resul Pavlus’un, iman kardeşlerinden, hapisten çıkması için ‘dua etmelerini’ isterken, “ta ki daha çabuk size iade olunayım” dediğini hatırlayın. (İbraniler 13:18, 19) Şu halde, dualarımız Yehova’ya belki yapmayacağı işleri yaptırabilir.—Yakub 5:16.

21. Yehova’nın alçakgönüllü olmasından hangi sonucu asla çıkarmamalı, tersine O’nunla ilgili neyin bilincinde olmalıyız?

²¹ Yehova’nın alçakgönüllülüğünün göstergelerinden hiçbiri –yumuşaklığı, dinlemeye hazır oluşu, sabrı, makullüğü- O’nun doğru ilkelerinden ödün verdiğini göstermez. Hıristiyan Âleminin din adamları, Yehova’nın ahlak standartlarını gevşeterek topluluklarının kulağına hoş gelen sözler söylediklerinde makul davrandıklarını düşünebilirler. (II. Timoteos 4:3) Oysa çıkar uğruna uzlaşma eğiliminin Tanrısal makullükle hiçbir ilgisi yoktur. Yehova kutsaldır; doğru standartlarını asla kirletmez. (Levililer 11:44) Öyleyse, Yehova’nın makullüğünü, alçakgönüllülüğünün bir kanıtı olduğu için sevelim. Evrendeki en hikmetli Varlığın, Yehova Tanrı’nın son derece alçakgönüllü olduğunu düşündüğümüzde çok büyük bir hoşnutluk duymuyor muyuz? İçimizde derin bir korku uyandırmasına rağmen, bu yumuşak huylu, sabırlı, makul Tanrı’ya yaklaşmak ne büyük bir zevk!