Yaratılış Yehova’nın Hikmetini Yansıtır
“O’nun görünmez nitelikleri . . . . yaratılan şeyler yoluyla algılanabiliyor” (ROM. 1:20).
1. Dünyanın bilgeliği bugün birçok kimseyi nasıl etkiliyor?
“HİKMET” kelimesi artık gerçek anlamını yitirmiş durumda, hatta pek bilinmiyor. Bazıları çok bilgili kimselerin bilge ya da hikmetli olduğunu söyler. Ancak dünyanın entelektüel sayılan insanları hayatın gerçek anlamını bulmak için güvenilir rehberler değildir. Tersine onları takip edenler, ‘her öğreti rüzgârıyla oraya buraya sürüklenip dalgalarla savrulur’ (Efes. 4:14).
2, 3. (a) Yehova neden “hikmetin tek sahibi”dir? (b) Tanrı’nın hikmetiyle dünyanınki arasındaki fark nedir?
2 Yehova Tanrı’dan gelen gerçek hikmeti edinenler için durum ne kadar farklı! Kutsal Kitap Yehova’nın “hikmetin tek sahibi” olduğunu söyler (Rom. 16:27). Yehova evren hakkında, oluşumu ve bugünkü biçimini nasıl aldığı da içinde olmak üzere her şeyi bilir. İnsanların araştırma yaparken temel aldığı fizik kanunlarının tümü O’nun tasarımıdır. Bu nedenle Yehova insanların yaptığı icatlardan etkilenmez ve birçoklarının ileri düzeyde bir düşünce sistemi olarak gördüğü insan felsefesi O’nun ilgisini çekmez. “Bu dünyanın aklı Tanrı’nın gözünde akılsızlıktır” (1. Kor. 3:19).
3 Kutsal Kitap Yehova’nın, hizmetçilerine hikmet verdiğini söyler (Özd. 2:6). İnsan felsefelerinin tersine, Tanrı’dan gelen hikmet anlaşılmaz değildir. Tanrı’nın hikmetli sözleri, doğru bilgi ve anlayışa dayanan sağlıklı kararlar vermemize yardım eder (Yakup 3:17’yi okuyun). Yehova’nın hikmetine hayranlık duyan elçi Pavlus şöyle yazdı: “Tanrı’nın nimetlerinde, hikmetinde ve bilgisinde ne büyük bir derinlik var! Ne akıl ermez hükümleri, ne keşfedilemez yolları var!” (Rom. 11:33). Yehova evrendeki en hikmetli Kişi olduğu için, O’nun kanunlarının bize en iyi yaşam yolunu göstereceğine güveniyoruz. Her şey bir yana, Yehova mutlu olmak için neye ihtiyacımız olduğunu herkesten iyi bilir (Özd. 3:5, 6).
İsa ‘Usta Olarak Çalıştı’
4. Yehova’nın hikmetini görmenin bir yolu nedir?
4 Yehova’nın başka benzersiz niteliklerinin yanı sıra hikmeti de eserlerinde görülebilir (Romalılar 1:20’yi okuyun). En büyüğünden en küçüğüne kadar Yehova’nın eserleri O’nun kişiliğinin çeşitli yönlerini ortaya koyar. İster gökyüzü, isterse ayağımızın altındaki toprağın derinlikleri olsun, baktığımız her yerde üstün hikmete sahip sevgi dolu bir Yaratıcının varlığına işaret eden bol miktarda kanıt görürüz. Eserleri üzerinde düşünerek Tanrı hakkında çok şey öğrenebiliriz (Mezm. 19:1; İşa. 40:26).
5, 6. (a) Yehova’nın yanında kim de yaratma işinde rol oynadı? (b) Hangi konuyu ele alacağız, neden?
5 Yehova ‘gökleri ve yeri yaratırken’ yalnız değildi (Başl. 1:1). Kutsal Kitap Tanrı’nın fiziksel şeyleri yaratmadan çok önce ruhi bir varlık yarattığını ve diğer ‘her şeyi’ onun aracılığıyla var ettiğini belirtir. Bu ruhi varlık “tüm yaratılanların ilki” olan Tanrı’nın biricik Oğludur; bu Oğul daha sonra insan olarak yeryüzünde yaşamış olan İsa’dır (Kol. 1:15-17). Yehova gibi İsa da hikmetlidir. Özdeyişler kitabının 8. bölümünde İsa kişileştirilmiş hikmet olarak tanıtılır. Ayrıca bu bölüm İsa’nın Tanrı’nın yanında ‘usta olarak çalıştığını’ da söyler (Özd. 8:12, 22-31).
6 Dolayısıyla fiziksel yaratılış, hem Yehova’nın hem de yanında Usta olarak çalışan İsa’nın hikmetini ortaya koyar. Bize değerli dersler verir. Şimdi Özdeyişler 30:24-28’de “içlerinde hikmetle doğarlar” diye anlatılan dört canlının örneğini ele alalım.a
Çalışkanlık Dersi
7, 8. Karıncaların hangi özellikleri ilginizi çekiyor?
7 “Yeryüzünde dört küçük şey” diye sözü edilen canlıların tasarımını ve davranışlarını incelediğimizde onlardan bile ders alırız. Örneğin karıncadaki hikmeti ele alalım (Özdeyişler 30:24, 25’i okuyun).
8 Bazı araştırmacılara göre dünyada her bir insana karşılık en az 200.000 karınca var ve hepsi toprağın altında üstünde harıl harıl çalışıyor. Karıncalar koloniler halinde yaşar ve çoğu kolonide üç tür karınca görülebilir: kraliçe, erkek ve işçi karıncalar. Her grup, koloninin ihtiyaçlarının karşılanmasına kendi yöntemleriyle katkıda bulunur. Güney Amerika’nın yaprakkesen karıncası usta bir bahçıvan olarak adlandırılabilir. Bu küçük böcek, kendi bahçesindeki mantarları en yüksek verimi elde edecek şekilde gübreler, budar ve yetişmiş bitkileri yeni ürünler elde etmek amacıyla yeni bahçelere nakleder. Araştırmacılar bu usta “bahçıvanın” ne kadar çalışacağını koloninin gıda ihtiyacına göre belirlediğini keşfetti.b
9, 10. Çalışkan karıncaları nasıl örnek alabiliriz?
9 Karıncalardan ders alabiliriz. Onlar bize, iyi sonuçlar elde etmek istiyorsak gayretle çalışmamız gerektiğini öğretir. Kutsal Kitap şöyle der: “Ey tembel, git karıncaya bak; neler yaptığını gör de hikmet kazan. Başında bir komutan, görevli ya da yönetici yokken, yiyeceğini yazdan hazır eder, hasat vaktinde erzağını toplar” (Özd. 6:6-8). Hem Yehova hem de O’nun yanında Usta olarak çalışan İsa çalışkandır. İsa şöyle demişti: “Babam bugüne dek hep çalıştı; ben de çalışıyorum” (Yuhn. 5:17).
10 Tanrı’yı ve Mesih’i örnek almak istiyorsak biz de çalışkan olmalıyız. Tanrı’nın teşkilatındaki görevimiz ne olursa olsun hepimizin “Rabbin işiyle meşgul” olması gerekir (1. Kor. 15:58). Bu nedenle, Pavlus’un Roma’daki Hıristiyanlara söylediği şu sözleri dinlemeliyiz: “İşinizde gevşek davranmayın. Ruhla coşun. Yehova’ya kulluk edin” (Rom. 12:11). Yehova’nın isteğini yerine getirmek için harcadığımız çaba boş değildir, çünkü Kutsal Kitap bize şu güvenceyi verir: “Tanrı adaletsiz değil ki, . . . . Kendi ismine gösterdiğiniz sevgiyi ve yaptığınız işleri unutsun” (İbr. 6:10).
Ruhi Zarara Karşı Korunma
11. Kaya damanının bazı özelliklerini anlatın.
11 Kaya damanı da nispeten küçük olan ve bize önemli dersler verebilecek bir canlıdır (Özdeyişler 30:26’yı okuyun). Büyük bir tavşana benzer ama kulakları kısa ve yuvarlaktır, bacakları da kısadır. Bu küçük hayvan kayalık yerlerde yaşar. Kaya damanı keskin gözleri sayesinde tehlikelerden korunur. Kayalıklı yaşam alanındaki delikler ve yarıklar da düşmanlarından kaçıp sığınmasına olanak tanır. Kaya damanları birbirlerine sıkıca kenetlenmiş olarak toplu halde yaşayacak şekilde tasarlanmıştır ve bu hem korunma sağlar hem de kışın onları sıcak tutar.c
12, 13. Kaya damanından hangi dersleri alabiliriz?
12 Kaya damanından neler öğrenebiliriz? İlk olarak bu hayvan kendini saldırıya karşı korunmasız bırakmaz. Keskin görme becerisi sayesinde düşmanlarını uzaktan görür ve sığınak olarak kullanabileceği delik ve yarıklardan uzaklaşmaz. Benzer şekilde, Şeytan’ın dünyasının gizli tehlikelerini fark edebilmek için bizim de ruhi anlamda keskin bir görme becerimiz olmalı. Elçi Petrus Hıristiyanlara şu tembihte bulundu: “Aklı başında ve uyanık olun. Düşmanınız İblis, kükreyen bir aslan gibi, yutacak birini bulmak için dolanıyor” (1. Pet. 5:8). İsa yeryüzündeyken uyanık kaldı, Şeytan’ın onun sadakatini bozmaya yönelik tüm girişimlerine karşı tetikteydi (Mat. 4:1-11). İsa, takipçileri için çok güzel bir örnek bıraktı.
13 Uyanık kalmamızın bir yolu, Yehova’nın sağladığı ruhi düzenlemelerden yararlanmaktır. Tanrı’nın Sözünü incelemeyi ve ibadetlere katılmayı ihmal etmemeliyiz (Luka 4:4; İbr. 10:24, 25). Ayrıca birbirlerine sımsıkı kenetlenen kaya damanları gibi biz de iman kardeşlerimize yakın kalmalıyız, böylece onlarla “bir teşvik alışverişinde” bulunabiliriz (Rom. 1:12). Yehova’nın sağladığı korumadan yararlanmak için gerekeni yaparak, mezmur yazarı Davut’un şu sözlerine katıldığımızı göstermiş olacağız: “Yehova, sarp kayam, kalem, kurtuluş yolumu açandır. Tanrım kayamdır, O’na sığınırım” (Mezm. 18:2).
Muhalefete Rağmen Dayanmak
14. Tek bir çekirge pek etkileyici olmadığı halde bir çekirge sürüsünün etkileyici olduğu neden söylenebilir?
14 Çekirgelerden de öğrenebileceğimiz şeyler var. Aşağı yukarı 5 santimetre boyundaki tek bir çekirge hiç etkileyici görünmeyebilir, fakat bir çekirge sürüsü kesinlikle etkileyicidir (Özdeyişler 30:27’yi okuyun). Doymak bilmez bir iştaha sahip olmalarıyla tanınan ve yorulmak nedir bilmeyen çekirgelerden oluşan bir sürü, hasada hazır bir tarlayı göz açıp kapayıncaya kadar talan edebilir. Kutsal Kitap, içinde çekirgelerin de olduğu yaklaşan bir böcek sürüsünün sesini, savaş arabalarının uğultusuna ve hasattan kalan ekinlerin saplarını yalayıp yutan alevlerin çatırtısına benzetti (Yoel 2:3, 5). İnsanlar çekirge sürüsünü durdurmak için ateş yakar, fakat bu genellikle bir işe yaramaz. Neden? Ölen çekirgelerin bedenleri ateşi söndürür ve sürünün geri kalanı hiçbir engelle karşılaşmadan yoluna devam eder. Çekirge sürüsü, başında bir kral ya da önder olmadığı halde düzenli ordu gibi hareket eder ve hemen hemen her engeli aşard (Yoel 2:25).
15, 16. Günümüzde Krallığı ilan edenler ne açıdan çekirge sürüsüne benzer?
15 Yoel peygamber Yehova’nın hizmetçilerinin faaliyetini çekirgelerinkine benzetir. Şöyle yazar: “Yiğitler gibi koşuyorlar. Savaşçılar gibi duvarları aşıyorlar. Her biri kendi yolunda ilerliyor, hiç sapmadan gidiyorlar. Hiçbiri diğerini itmiyor. Yolundan giden bir yiğit gibi, durmadan ilerliyorlar. Bazıları atılan oklar arasında yığılıp kalsa da, diğerleri yolundan dönmüyor” (Yoel 2:7, 8).
16 Bu peygamberlik sözleri Tanrı’nın Krallığını ilan eden kişileri ne güzel anlatır! Hiçbir muhalefet ‘duvarı’ onları iyi haberi duyurmaktan alıkoyamaz. Tersine onlar birçokları tarafından hor görülmesine rağmen Tanrı’nın isteğini yapan İsa’yı örnek alırlar (İşa. 53:3). İsa’nın bazı takipçilerinin imanlarından dolayı şehit edilerek ‘oklar arasında yığılıp kaldığı’ doğru. Ama yine de duyuru işi sürüyor ve iyi haberi duyuranların sayısı artmaya devam ediyor. Aslında birçok durumda iyi haber, onu başka türlü duyamayacak insanlara zulüm sayesinde ulaşabilmiştir (Elçi. 8:1, 4). Siz de kayıtsızlık ve zulüm karşısında bile hizmetinize çekirgeler gibi kararlılıkla devam ediyor musunuz? (İbr. 10:39).
“İyi Olana Sarılın”
17. Gekonun ayağı düz zeminlere nasıl yapışabiliyor?
17 Küçük bir kertenkele türü olan sakangur ya da geko âdeta yerçekimine meydan okur (Özdeyişler 30:28’i ve dipnotu okuyun). Bu küçük canlının duvarlara hızla tırmanabilmesi ve dümdüz tavanlarda yere düşmeden yürüyebilmesi bilim insanlarını hayran bırakıyor. Geko bunu nasıl yapabiliyor? Bunun sırrı vantuzları olması ya da bir tür yapıştırıcı salgılaması değil. Gekonun ayak parmakları tırtıklı birer pati gibidir ve üzerinde binlerce tüycük bulunur. Bu tüycüklerden her birinde, uçları çay tabağı şeklinde olan yüzlerce iplikçik vardır. Tüm bu tüyler sayesinde oluşan moleküllerarası çekim kuvveti, gekonun ağırlığını, hatta daha fazlasını taşımaya yeter; üstelik geko cam bir yüzeyde başaşağı dururken bile aynı şey geçerlidir. Gekonun bu becerisine hayran kalan araştırmacılar, onun ayaklarındaki yapıyı taklit ederek üretilen sentetik maddelerin çok güçlü yapışkanlar olarak kullanılabileceğini söylüyor.e
18. Daima ‘iyi olana sarılmayı’ nasıl başarabiliriz?
18 Gekodan ne öğrenebiliriz? Kutsal Yazılar şu tembihte bulunur: “Kötülükten tiksinin, iyi olana sarılın [yapışın, Kitabı Mukaddes]” (Rom. 12:9). Şeytan’ın dünyasını saran yozlaştırıcı etkiler Tanrısal ilkelere bağlılığımızı zayıflatabilir. Örneğin okulda, işyerinde ya da Tanrı’yı hiçe sayan bazı eğlence türleri yoluyla O’nun kanunlarına bağlı olmayan kişilerle arkadaşlık etmek, doğru olanı yapma kararlılığımızı etkileyebilir. Başınıza böyle bir şey gelmesine izin vermeyin! Tanrı bizi şöyle uyarıyor: “Kendini hikmetli görme” (Özd. 3:7). Bunun yerine geçmişte Tanrı’nın Musa aracılığıyla toplumuna verdiği şu hikmetli öğüdü uygulayın: “Tanrın Yehova’dan korkacaksın. O’na kulluk edecek, sıkıca bağlanacaksın [yapışacaksın, KM]” (Tekr. 10:20). Yehova’ya sıkıca bağlanarak İsa’yı örnek almış oluruz. Kutsal Kitap onun hakkında şöyle der: “Doğruluğu sevdin, kötülükten nefret ettin” (İbr. 1:9).
Yaratılışın Öğrettikleri
19. (a) Kişisel olarak siz yaratılışta Yehova’nın hangi niteliklerini görüyorsunuz? (b) Tanrı’dan gelen hikmet bize nasıl yarar sağlar?
19 Gördüğümüz gibi Yehova’nın nitelikleri eserlerinden açıkça görülür, ayrıca yarattığı şeyler bize değerli dersler verir. Yehova’nın işlerini keşfettikçe O’nun hikmetine daha da hayran kalıyoruz. Dikkatimizi Tanrı’dan gelen hikmete vermeye devam etmemiz şimdi mutluluğumuzu artıracak ve gelecekte bizi koruyacak (Vaiz 7:12). Evet, Özdeyişler 3:13, 18’deki sözlerin doğruluğunu kişisel olarak göreceğiz: “Hikmeti bulan adama, ayırt etmeyi öğrenen insana ne mutlu! Ona sarılanlar için hayat ağacıdır; ona sımsıkı tutunanlar mutlu sayılır.”
[Dipnotlar]
a Özellikle çocuklar ve gençler dipnotlarda belirtilen kaynaklara bakabilir ve bu makale Gözcü Kulesi Tetkikinde ele alınırken araştırmalarından yararlanarak cevap verebilirler.
b Yaprakkesen karıncalar hakkında daha fazla bilgi edinmek için Temmuz 1997 tarihli Uyan!, sayfa 31 ve Ağustos 2002 tarihli Uyan!, sayfa 31’e bakın.
c Kaya damanları hakkında daha fazla bilgi edinmek için 8 Eylül 1990 tarihli Awake!, sayfa 15-16’ya bakın.
d Çekirgeler hakkında daha fazla bilgi edinmek için 22 Ekim 1976 tarihli Awake!, sayfa 11’e ve 15 Temmuz 1996 tarihli Gözcü Kulesi, sayfa 23’e bakın.
e Gekolar hakkında daha fazla bilgi edinmek için Nisan 2008 tarihli Uyanış!, sayfa 26’ya bakın.
Hatırlıyor musunuz?
• Şu hayvanlardan hangi yararlı dersleri alıyoruz?
• Karınca
• Kaya damanı
• Çekirge
• Geko
[Sayfa 16’daki resim]
Yaprakkesen karınca gibi çalışkan mısınız?
[Sayfa 17’deki resimler]
Birbirlerine kenetlenmeleri kaya damanlarına korunma sağlar. Siz de öyle yapıyor musunuz?
[Sayfa 18’deki resimler]
Çekirgeler gibi İsa’nın takipçisi vaizler de kararlıdır
[Sayfa 18’deki resim]
Geko zemine yapıştığı gibi, İsa’nın takipçileri de iyi olana sarılır
[Tanıtım notu]
Stockbyte/Getty Images