Kutsal Kitaptaki Sırası 27​—Daniel

Yazarı: Daniel

Yazıldığı Yer: Babil

Tamamlanma Tarihi: MÖ y. 536

Kapsadığı Dönem: MÖ 618–y. 536

 1. (a) Daniel kitabında nasıl bir tarih kaydı yer alır? (b) Kitap neye dikkat çeker?

DÜNYADAKİ tüm ulusların bir felaketin eşiğinde olduğu günümüzde, Daniel kitabı son derece önemli peygamberlik sözlerine dikkat çeker. Samuel, Krallar ve Tarihler kitapları görgü tanıklarının kayıtlarına dayanarak Tanrı’nın Krallığını temsil eden Davut hanedanının tarihini anlatırken, Daniel kitabı dünyadaki diğer uluslara odaklanır ve kendi zamanından “son vakte kadar” büyük hanedanlar arasında yaşanacak güç mücadelesini anlatır (Dan. 12:4). Kitap önceden yazılmış dünya tarihidir. Ayrıca nefes kesen kapanış kısmında “son günlerde” neler olacağı gösterilir (10:14). O zaman tüm milletler, tıpkı Nabukadnezar gibi, “insanların krallıkları üzerinde Yüceler Yücesinin saltanat sürdüğünü” ve saltanatı ‘insanoğluna benzer birine’, Önder İsa Mesih’e verdiğini acı bir deneyimle anlamak zorunda kalacaklar (Dan. 4:25; 7:13, 14; 9:25; Yuhn. 3:13-16). Tanrı ilhamı Daniel kitabında önceden bildirilen olayların nasıl gerçekleştiğine dikkat edersek, Yehova’nın geleceği bildirme gücünü ve halkını koruyup destekleyeceğine dair vaatlerini daha çok takdir ederiz (2. Pet. 1:19).

 2. (a) Daniel’in gerçek biri olduğunu ne gösterir? (b) O hangi dönemde peygamberlik sözleri bildirdi?

² Kitap yazarının adını taşır. Daniel ismi “Tanrı Hâkimim” anlamına gelir. Aynı dönemde yaşayan Hezekiel, Daniel’den Nuh ve Eyüp’le birlikte söz ederek onun gerçek biri olduğunu doğrular (Hez. 14:14, 20; 28:3). Daniel yazmaya başladığı tarihi, kitabın girişindeki “Yahuda kralı Yehoyakim’in krallığının üçüncü yılında” sözleriyle belirtir (Dan. 1:1). Bu, Yehoyakim’in Nabukadnezar’a haraç ödemeye başlamasının üçüncü yılı olan MÖ 618’dir.a Daniel Koreş’in üçüncü yılına, yani MÖ yaklaşık 536’ya dek, geleceği bildiren görüntüler almaya devam eder (2:1; 10:1, 4). Peygamber gerçekten de olaylarla dolu bir dönemde yaşadı. Çocukluğu, Tanrı’nın Krallığını temsil eden Yahuda krallığında geçti. Ergenlik çağında bir gençken, diğer Yahuda soylularıyla birlikte Babil’e götürüldü ve Kutsal Kitap tarihindeki bu üçüncü dünya gücünün hem yükselişine hem de çöküşüne bizzat tanık oldu. Daniel bundan sonra dördüncü dünya gücü olan Med-Pers İmparatorluğu’nda da devlet görevlisi olarak hizmet etti. Peygamber yüz yaşına kadar yaşamış olmalı.

 3. Daniel kitabının kanonik ve doğru bir kayıt olduğunu gösteren hangi kanıtlar var?

³ Daniel kitabı Yahudilerin elindeki Kutsal Metinler listesinde her zaman yer almıştır. Lût Gölü Ruloları arasında, bazı kanonik kitapların yanı sıra Daniel kitabına ait fragmanlar da bulundu; ve bunların bir kısmının MÖ birinci yüzyılın ilk yarısından kalma olduğu tespit edildi. Ancak kitabın Tanrı ilhamı doğru bir kayıt olduğunu gösteren çok daha önemli bir kanıt, Yunanca Kutsal Yazılarda bu kitaba yapılan göndermelerdir. İsa ‘bu ortamın sonuyla’ ilgili peygamberlik sözlerinde Daniel’den özel olarak söz eder ve onun kitabından alıntılar yapar (Mat. 24:3; ayrıca Dan. 9:27; 11:31; 12:11—Mat. 24:15 ve Mar. 13:14; Dan. 12:1—Mat. 24:21; Dan. 7:13, 14—Mat. 24:30’a bakın).

4, 5. Arkeoloji Daniel kitabıyla ilgili eleştirileri nasıl haksız çıkardı?

⁴ Kutsal Kitap eleştirmenleri Daniel kitabındaki tarihsel bilgilerin doğruluğundan şüphe etmiş olsa da, yıllar içinde ortaya çıkarılan arkeolojik bulgular onların iddialarını tamamen çürütmüştür. Örneğin bu eleştirmenler, Babil’de Nabonidus’un (Nabunaid) hükümdar olduğuna inanılan bir dönemde Belşazar’dan kral olarak söz ettiği için Daniel’in kaydını küçümsemiştir (Dan. 5:1). Fakat bugün arkeoloji, Belşazar’ın gerçekten yaşamış biri olduğunu ve Babil İmparatorluğu’nun son yıllarında Nabonidus’un naibi olarak görev yaptığını şüpheye yer bırakmayacak şekilde tespit etmiştir. Örneğin Nabonidus’a ait eski bir çiviyazısı metin, Belşazar’ın Babil’de kral yetkisine sahip olduğunu açıkça doğrular ve Nabonidus’la nasıl ortak hükümdar olduğunu anlatır.b Belşazar’ın krala ait görevleri yerine getirdiği görüşünü destekleyen başka çiviyazısı metinler de vardır. Nabonidus’un 12. yılına tarihlendirilen bir tablette, Kral Nabonidus ile kralın oğlu Belşazar adına bir yemin bulunur; bu, Belşazar’ın babasıyla eşit konumda görüldüğünü gösterir.c Bu bilgi, Belşazar’ın Daniel’e duvardaki yazıyı yorumlayabilirse onu krallık yönetiminde neden “üçüncü adam” yapmayı vaat ettiğini de açıklar. Nabonidus birinci, Belşazar ikinci hükümdar sayılıyordu, Daniel de üçüncü adam ilan edilecekti (5:16, 29). Bir araştırmacı şöyle diyor: “Çiviyazısı metinlerde Belşazar’a yapılan göndermeler onun rolünü öyle aydınlatmıştır ki, Belşazar’ın tarihteki yeri apaçık gözler önüne serilmiştir. Belşazar’ın konum ve prestij bakımından Nabonidus’la hemen hemen eşit olduğunu gösteren pek çok metin var. Yeni Babil hanedanının son döneminin büyük kısmında ikili bir hükümdarlığın söz konusu olduğu bilinen bir gerçektir. Nabonidus en yetkili hükümdar olarak Arabistan’ın Tema kentindeki sarayından imparatorluğu yönetiyordu, Belşazar ise ülkenin yönetim merkezi olan Babil’de naipti. Belşazar’ın güçsüz bir vekil olmadığı açıktır, çünkü ‘krallık’ ona emanet edilmişti.”d

⁵ Bazıları Daniel 3. bölümde geçen ‘alev alev yanan fırının’ bir efsane olduğunu söyleyerek kayıt hakkında şüphe uyandırmaya çalışmıştır. Ne var ki Eski Babil dönemine ait bir mektupta şunlar geçer: “Efendin Rim-Sin şöyle diyor: O, köle çocuğu fırına attı diye, sen de o köleyi fırına atar mısın?” G. R. Driver bu sözlere değinerek aynı cezanın “Üç Kutsal Adam öyküsünde geçtiğini” belirtiyor (Dan. III 6, 15, 19-27).”e

 6. Daniel kitabı hangi kısımlardan oluşur?

⁶ Yahudiler Daniel kitabını Neviim (“Peygamberler”) bölümüne değil, Ketuvim (“Yazılar”) bölümüne dahil etmiştir. Öte yandan pek çok Kutsal Kitap tercümesi Yunanca Septuagint ve Latince Vulgata tercümelerindeki kitap sırasını izleyerek Daniel’i 12 kısa peygamberlik kitabından önceye koyar. Aslında kitap birbiriyle uyum içinde iki kısımdan oluşur. 1 ila 6. bölümlerden oluşan ilk kısım, Daniel ile arkadaşlarının MÖ 617’den 538’e dek, devlet hizmetindeyken yaşadığı olayları tarih sırasına göre anlatır (1:1, 21). 7 ila 12. bölümlerden oluşan ve bizzat Daniel’in ağzından anlatılan ikinci kısımda ise peygamberin MÖ yaklaşık 553f ile 536 yılları arasında gördüğü görüntüler ve meleklerle konuşmaları aktarılır (7:2, 28; 8:2; 9:2; 12:5, 7, 8).

DANİEL KİTABININ İÇERİĞİ

 7. Hangi olaylar sonucunda Daniel ve arkadaşları Babil’de devlet hizmetine alındılar?

⁷ Devlet hizmetine hazırlık (1:1-21). MÖ 617’de Daniel diğer tutsak Yahudilerle birlikte Babil’e gelir. Babil kralı Yeruşalim’deki mabetten kutsal takımlar da getirir ve onları tanrısının hazine dairesine koyar. Kralın sarayında üç yıllık bir eğitim görmek üzere seçilen, kral soyundan Yahudalı gençler arasında Daniel ve üç İbrani arkadaşı da vardır. Putperest kralın yiyecekleriyle ve şarabıyla kendini kirletmemeye kararlı olan Daniel, sadece sebzeyle beslenecekleri on günlük bir deneme yapılmasını önerir. Deneme Daniel ile arkadaşlarının lehine sonuçlanır; Tanrı onlara bilgi ve hikmet bağışlar. Nabukadnezar dördünü de hizmetine alıp danışmanları yapar. 1. bölümün belki de bu kısım yazıldıktan uzun zaman sonra eklenen son ayeti, Daniel’in, sürgün edilişinden yaklaşık 80 yıl sonra, yani aşağı yukarı MÖ 538’de hâlâ kraliyet hizmetinde olduğunu gösterir.

 8. (a) Tanrı Daniel’e hangi rüyayı ve yorumunu açıkladı? (b) Nabukadnezar takdirini nasıl gösterdi?

⁸ Dev heykel rüyası (2:1-49). Nabukadnezar krallığının (muhtemelen MÖ 607’de Yeruşalim’in yıkılmasından sonraki) ikinci yılında kendisini çok rahatsız eden bir rüya görür. Kralın büyücü rahipleri rüyayı da yorumunu da bildiremez. Kral onlara hediyeler vaat eder, fakat adamlar krala istediği bilgiyi tanrılardan başka kimsenin veremeyeceğini söylerler. Kral bunu duyunca çok öfkelenir ve tüm bilge adamların öldürülmesini emreder. Bu buyruk dört İbraniyi de kapsadığından Daniel rüyayı açıklamak için zaman ister. Daniel ile arkadaşları dua edip Yehova’dan kendilerine yol göstermesini dilerler. Yehova da rüyayı ve anlamını Daniel’e açıklar. Bunun üzerine Daniel kralın huzuruna çıkıp ona şunları der: “Göklerde sırları açıklayan bir Tanrı vardır ve son günlerde ne olacağını Kral Nabukadnezar’a O bildirmiştir” (2:28). Daniel önce rüyayı anlatır: Nabukadnezar dev bir heykel görmüştür. Heykelin başı altın, göğsü ve kolları gümüş, karnı ve kalçası bakır, bacakları demir, ayakları ise kısmen demir kısmen kildir. Sonra bir taş, heykele çarpıp onu parçalar ve bütün dünyayı dolduran büyük bir dağ olur. Acaba bunların anlamı nedir? Daniel altın başın Babil kralı olduğunu söyler. Babil’in ardından ikinci, üçüncü ve dördüncü krallıklar gelecektir. Sonunda da şöyle der: “Göklerin Tanrısı asla yıkılmayacak bir krallık kuracak. . . . . Bütün bu krallıkları ezip sona erdirecek ve kendisi sonsuza dek duracak” (2:44). Kral Nabukadnezar büyük bir minnettarlık ve takdirle Daniel’in Tanrısını “tanrıların Tanrısı” olarak yüceltir, Daniel’i ‘Babil vilayet yöneticisi yapar ve Babil’in tüm bilge adamlarının başına getirir’ (2:47, 48). Daniel’in üç arkadaşını da krallıkta yüksek görevlere atar.

 9. Üç İbraninin tapınma konusundaki tavrının sonucu ne oldu?

⁹ Üç İbrani alev alev yanan fırında hayatta kalıyor (3:1-30). Nabukadnezar 60 arşın (yaklaşık 27 m) yüksekliğinde görkemli bir altın heykel diktirir ve imparatorluktaki yöneticilerin heykelin açılışına gelmesini emreder. Özel bir müziğin çalındığını duyunca hepsi yere kapanıp heykele tapınmalıdır. Kim bunu yapmazsa alev alev yanan fırına atılacaktır. Daniel’in üç arkadaşı Şadrak, Meşak ve Abednego’nun emre uymadığı krala bildirilir. Üç İbrani, öfkeden deliye dönmüş kralın huzuruna getirilir ve ona cesurca “Kulluk ettiğimiz Tanrımız bizi kurtarabilir . . . . diktiğin altın heykele tapınmayız” derler (3:17, 18). Öfkesi daha da kabaran kral, fırının normalden yedi kat fazla kızdırılmasını, üç İbraninin de bağlanıp fırına atılmasını emreder. Emri yerine getiren adamlar bile ateşin alevleriyle kavrulup ölürler. Sonra Nabukadnezar fırında gördükleri nedeniyle dehşet içinde kalır. Ateşin içinde hiçbir zarar görmeden dolaşan dört adam vardır ve ‘dördüncüsünün görünüşü tanrı oğullarından birini andırmaktadır’ (3:25). Kral üç İbraniye seslenip ateşin içinden çıkmalarını söyler. Onlar da çıkar; ateşten hiç etkilenmemişlerdir, üzerlerine is kokusu dahi sinmemiştir. Üç İbraninin hakiki tapınmadan yana aldığı cesur tavır sayesinde, Nabukadnezar imparatorluk topraklarındaki tüm Yahudilere ibadet özgürlüğü tanır.

10. (a) Nabukadnezar ‘yedi vakitle’ ilgili hangi rüyayı gördü? (b) Rüya onun yaşamında nasıl gerçekleşti?

¹⁰ “Yedi vakit” rüyası (4:1-37). Daniel bu rüyayla ilgili kaydı Babil devletine ait resmi bir belgeden almıştır. Nabukadnezar bu belgeyi alçakgönüllü olmayı öğrendikten sonra yazdırmıştır. O, Yüceler Yücesi Tanrı’nın gücünü ve krallığını kabul ederek söze başlar. Sonra kendisini korku içinde bırakan bir rüyayı ve bunun kendi yaşamında nasıl gerçekleştiğini anlatır. Rüyasında boyu göklere eren, tüm canlılara barınak ve yiyecek sağlayan bir ağaç görmüştür. Sonra gökten inen bir gözcü bağırarak şunları der: ‘Ağacı kesip devirin. Kütüğünü demir ve bakırla çemberleyin. Üzerinden yedi vakit geçsin. Böylece bilinsin ki, insanların krallıkları üzerinde Yüceler Yücesi saltanat sürer ve en aşağı görülen insanı onun başına koyar’ (4:14-17). Daniel rüyanın yorumunu yapar ve ağacın Nabukadnezar’ı temsil ettiğini söyler. Bu rüyada bildirilenler çok geçmeden gerçekleşir. Kral, gururla övündüğü bir sırada aklını kaçırıp yedi yıl boyunca yaban hayvanlarıyla birlikte kırda yaşar. Bu sürenin sonunda aklı başına gelir ve Yehova’nın üstünlüğünü kabul eder.

11. (a) Belşazar duvardaki el yazısını nasıl bir gecede gördü? (b) Daniel yazıyı yorumlarken neler dedi ve bu nasıl gerçekleşti?

¹¹ Belşazar’ın şöleni; duvardaki elyazısı (5:1-31). MÖ 539’un 5 Ekim gecesi Babil için kara bir gecedir. Nabonidus’un oğlu, Babil naibi Belşazar soylu adamlarından bin kişiye büyük bir şölen vermektedir. Kral şarabın da etkisiyle Yehova’nın mabedinden alınan altın ve gümüş kutsal kapların getirilmesini emreder. Sefahat âlemine dalmış olan Belşazar ve misafirleri, o kaplarla içki içip tanrılarını yüceltirler. Tam o anda bir el belirir ve duvara şifreli bir mesaj yazar. Kral dehşet içinde kalır. Kralın bilge adamları yazının anlamını söyleyemez. Sonunda Daniel getirilir. Kral Daniel’e eğer yazıyı okuyup yorumunu bildirebilirse onu krallıktaki üçüncü adam yapacağını söyler. Fakat peygamber kralın armağanlarını reddeder. Sonra yazıyı okuyup anlamını açıklar: “MENE, MENE, TEKEL ve PARSİN. . . . . Tanrı krallığının günlerini saydı ve onu sona erdirdi. . . . . Terazide tartıldın ve eksik bulundun. . . . . Krallığın bölündü, Medlere ve Perslere verildi” (5:25-28). O gece Belşazar öldürülür, Med Darius krallığın başına geçer.

12. (a) Daniel’in düşmanlarının çabası nasıl boşa çıktı? (b) Bu olay üzerine Darius hangi buyruğu çıkardı?

¹² Daniel aslanlar çukurunda (6:1-28). Yüksek düzeydeki devlet görevlileri Darius’un bir kanun çıkarmasını sağlayarak Daniel’e tuzak kurarlar. Bu kanun 30 gün boyunca kraldan başka bir insandan veya tanrıdan dilekte bulunmayı yasaklar. Yasağa uymayan herkes aslanlara atılacaktır. Daniel tapınmasını etkileyen bu kanuna uymayı reddeder ve Yehova’ya dua eder. Bunun üzerine aslanlar çukuruna atılır. Fakat Yehova bir mucize yaparak meleğiyle aslanların ağzını kapatır. Ertesi sabah Kral Darius peygamberin kılına bile zarar gelmediğini öğrenince çok mutlu olur. Bu sefer Daniel’in düşmanları aslanlara atılır ve kral bir buyruk çıkarıp Daniel’in Tanrısının “yaşayan Tanrı” olduğunu kabul ederek herkesin O’ndan korkmasını emreder (6:26). Daniel, Koreş’in saltanatı sırasında da devlet hizmetini başarıyla sürdürür.

13. Daniel dört canavar ve tüm dünyayı yönetecek Krallık hakkında neler gördü?

¹³ Canavarlarla ilgili görüntüler (7:1–8:27). Kayıt, MÖ yaklaşık 553’te saltanat sürmeye başlayan ‘Belşazar’ın birinci yılına’ geri döner. Daniel bir rüya görür ve gördüklerini Aramca kaydeder.g Dört büyük ve korkunç canavarın sırayla ortaya çıkışını görür. Dördüncü canavar olağanüstü kuvvetlidir, boynuzlarının arasından “büyük sözler söyleyen” küçük bir boynuz çıkar (7:8). Sonra Devirlerin Efendisi belirir ve tahtına oturur. “Binlerce binler” O’nun hizmetindedir (7:10). “İnsanoğluna benzer biri” önüne gelir, ‘bütün halklar, milletler ve diller kendisine hizmet etsinler diye ona saltanat, itibar ve krallık verilir’ (7:13, 14). Daha sonra Daniel’e dört canavarla ilgili görüntünün anlamı açıklanır. Bunlar dört kralı ya da krallığı temsil eder. Dördüncü canavarın on boynuzu arasından çıkan küçük boynuz güçlenir ve kutsal kişilerle savaşır. Fakat gökteki mahkeme duruma müdahale ederek ‘krallığı, saltanatı ve bütün gökler altındaki krallıkların ihtişamını Yüceler Yücesinin kutsal halkına verir’ (7:27).

14. (a) Daniel teke ve iki boynuzlu koçla ilgili neler gördü? (b) Cebrail görüntüyü nasıl açıkladı?

¹⁴ Aradan iki yıl geçer; henüz Babil’in düşmesine çok vardır. Daniel başka bir görüntü daha görür ve bu sefer gördüklerini İbranice kaydeder. Peygamber bir teke görür. Tekenin gözleri arasında dikkat çeken bir boynuz vardır. Teke, iki boynuzu olan kibirli bir koçla mücadeleye girişir ve onu yener. Sonra tekenin büyük boynuzu kırılır ve yerine daha küçük dört boynuz çıkar. Bu boynuzlardan birinden küçük bir boynuz çıkar ve öyle büyür ki göklerin ordusuna meydan okur. Onun ‘altüst ettiği’ kutsal yerin, “olması gereken duruma” ancak 2.300 gün sonra getirileceği bildirilir (8:11, 14). Cebrail bu görüntüyü Daniel’e açıklamaya başlar. Koç, Med ve Pers krallarını temsil etmektedir. Teke ise Yunan kralıdır, onun krallığı dörde bölünecektir. Daha sonra sert yüzlü bir kral ‘Hükümdarlar Hükümdarının karşısına çıkacaktır.’ Ancak bu görüntü ‘çok ilerideki günlere işaret ettiğinden’ Daniel şimdilik bunu gizli tutmalıdır (8:25, 26).

15. (a) Daniel Yehova’ya neden dua etti? (b) Cebrail “yetmiş hafta” hakkında ne açıkladı?

¹⁵ Geleceği bildirilen Önder Mesih (9:1-27). ‘Med soyundan Darius’un birinci yılında’ Daniel Yeremya’nın peygamberlik sözlerini inceler. Yeruşalim’in ıssız kalacağı bildirilen 70 yıllık dönemin sonunun yaklaştığını fark eden Daniel, Yehova’ya dua edip hem kendisinin hem de İsrailoğullarının günahlarını itiraf eder (Yer. 29:10; Dan. 9:1-4). Bunun üzerine Cebrail ona görünüp ‘kanunun çiğnenmesine son vermek, günahı sona erdirmek, suç için kefaret etmek üzere yetmiş hafta tanındığını’ bildirir. 69 haftanın sonunda Önder Mesih gelecek sonra da öldürülecektir. Birçokları için yapılmış ahit 70. haftanın sonuna dek yürürlükte kalacaktır. Sonunda ülke yıkıma uğrayacak ve tümüyle yok edilecektir (9:24-27).

16. Daniel’e nasıl yeniden bir melek göründü?

¹⁶ Kuzey kralıyla güney kralının mücadelesi; Mikael harekete geçiyor (10:1–12:13). “Koreş’in üçüncü yılı”, yani MÖ 536’dır; Yahudilerin Yeruşalim’e dönmesinin üzerinden çok geçmemiştir (10:1). Daniel üç hafta oruç tutmuştur ve Dicle Irmağı’nın kıyısındadır (Başl. 2:14; Dan. 10:4). Peygambere bir melek görünür ve oraya gelmesine ‘Pers ülkesinin hükümdarının’ engel olduğunu, fakat ‘büyük hükümdarlardan Mikael’in’ kendisine yardım ettiğini söyler. Sonra da “son günlerde” olacakları gösteren bir görüntü aktarır (10:13, 14).

17. Daniel kuzey kralı ile güney kralının tarihi hakkında neler bildirdi?

¹⁷ Bu büyüleyici görüntünün başında melek Pers hanedanından söz eder, sonra Pers ve Yunan krallıkları arasında bir mücadele olacağını söyler. Güçlü bir kral geniş topraklar üzerinde hâkimiyet kuracak, fakat krallığı dörde bölünecektir. Sonunda kuzey ve güney kralları olarak adlandırılan, birbirine rakip iki kral silsilesi kalacaktır. Bu güç mücadelesi her iki tarafın da zaman zaman üstünlük kazanması ve yenilmesiyle sürüp gidecektir. Bu yola gelmez krallar bir masada hiç durmadan yalanlar söyleyecek. “Belirlenmiş dönemde” tekrar savaş patlak verecek, Tanrı’nın kutsal mekânının kutsallığı bozulacak ve oraya “yıkıcı iğrenç şey” konacak (11:29-31). Kuzey kralı tanrılar Tanrısına karşı hayret uyandıran sözler söyleyecek ve hisarlar tanrısını yüceltecek. “Son vakitte” güney kralı kuzey kralıyla çekişme içine girecek, kuzey kralı pek çok ülkeyi sel gibi basacak, “Diyarın Tacına” da girecek (11:40, 41). Doğudan ve kuzeyden gelen haberler kuzey kralını rahatsız edecek. Kral öfkeyle yola çıkıp “Büyük denizle Diyarın Tacının kutsal dağı arasına görkemli çadırlarını kuracak.” Böylece “yolun sonuna varacak, ona yardım eden olmayacak” (11:45).

18. Mikael ‘Tanrı’nın halkının oğulları için’ durduğu sırada neler olacaktı?

¹⁸ Görkemli görüntü devam eder: Mikael ‘Tanrı’nın halkının oğulları için’ durmaktadır. Tarihte daha önce hiç görülmemiş “bir sıkıntı dönemi” yaşanacak, fakat kitapta adları yazılı olanlar kurtulacaktır (12:1). Yerin toprağında uyuyanların birçoğu sonsuz yaşama uyanacak ve “sağgörülü olanlar gök kubbenin parıltısı gibi . . . . parlayacak.” Birçoklarını doğruluğa döndürecekler. Daniel “son vakte kadar” kitabı mühürlemelidir (12:3, 4). Peygamber “Bu şaşırtıcı olayların son bulmasına ne kadar zaman var?” diye sorar (12:6). Melek üç buçuk vakitten, 1.290 günden ve 1.335 günden söz ederek bunları yalnızca ‘sağgörülü olanların anlayacağını’ söyler (12:10). Ne mutlu o kişilere! Son olarak melek Daniel’e rahata ereceğini ve “günlerin sonunda” kendi payını almak için kalkacağını vaat eder (12:13).

KİTABIN YARARLARI

19. Daniel ve üç arkadaşından neler öğrenebiliriz?

¹⁹ Yabancı bir dünyada sadakatini korumaya kararlı herkes Daniel ve üç arkadaşının örneği üzerinde düşünmekten yarar görecektir. Karşı karşıya oldukları tehdit ne kadar büyük olursa olsun, onlar Tanrısal ilkelere uymaya devam ettiler. Hayatları tehlikedeyken Daniel “tedbirli ve sağduyulu”, ayrıca kralın üstün otoritesine saygılı davrandı (2:14-16). Üç İbrani, başka bir seçenek olmadığında putperest bir davranışta bulunmak yerine alev alev yanan fırına atılmaya razı oldu, Daniel de Yehova’ya dua etme ayrıcalığından vazgeçmek yerine aslanlar çukuruna atılmayı tercih etti. İki durumda da Yehova onları korudu (3:4-6, 16-18, 27; 6:10, 11, 23). Bundan başka, Daniel dua ederek Yehova’ya güvenmek konusunda da şahane bir örnekti (2:19-23; 9:3-23; 10:12).

20. (a) Kitapta dünya güçleriyle ilgili hangi dört görüntü yer alır? (b) Bunları incelemek neden imanımızı güçlendirir?

²⁰ Daniel kitabındaki görüntüleri incelemek bize heyecan verir ve imanımızı güçlendirir. İlk olarak dünya güçleriyle ilgili dört görüntüyü ele alalım: (1) Dev heykelle ilgili görüntüde, heykelin altın başı Nabukadnezar’la başlayan Babil hanedanını temsil eder. Babil’den sonra, heykelin diğer kısımlarıyla betimlenen üç krallık daha ortaya çıkar. Tanrı’nın Krallığını simgeleyen “taş” bu krallıkları parçalar ve kendisi “asla yıkılmayacak bir krallık” olur (2:31-45). (2) Sonra Daniel’in gördüğü görüntüler anlatılır. Bunlardan ilki ‘dört kralı’ temsil eden dört canavar hakkındadır. Canavarlardan biri aslana, biri de ayıya benzemektedir. Diğer bir canavar dört başlı bir leopardır, sonuncusu da demirden büyük dişleri, on boynuzu olan bir canavardır; sonradan canavarın küçük bir boynuzu daha çıkar (7:1-8, 17-28). (3) Daniel’in gördüğü sonraki görüntü koç (Med-Pers), teke (Yunan krallığı) ve küçük boynuzuyla ilgilidir (8:1-27). (4) Kayıtta son olarak güney ve kuzey krallarıyla ilgili görüntü anlatılır. Daniel 11:5-19 İskender’in MÖ 323’teki ölümü üzerine, Yunan İmparatorluğu’nun bölünmesiyle ortaya çıkan Mısır ve Selevkos hanedanları arasındaki rekabeti çok ayrıntılı bir şekilde anlatır. Peygamberlik sözleri 20. ayetten itibaren, bu hanedanların ardından güney ve kuzey kralı olarak ortaya çıkan diğer ulusların çatışmasını anlatır. İsa hazır bulunuşunun alametiyle ilgili peygamberlik sözlerinde ‘yıkıcı iğrenç şeye’ değindi (11:31). Onun sözleri iki kral arasındaki güç mücadelesinin ‘bu ortamın sonuna’ dek sürdüğünü gösterir (Mat. 24:3). Kayıt, “hiçbir milletin görmediği bir sıkıntı dönemi” yaşanırken Mikael’in Tanrı’yı hiçe sayan milletleri ortadan kaldırmak ve itaatli insanlığa barış getirmek için harekete geçeceğini bildirir. Bu bizim için çok rahatlatıcı bir güvencedir (Dan. 11:20–12:1).

21. Daniel’in ‘yetmiş haftayla’ ilgili peygamberlik sözleri nasıl dikkate değer şekilde gerçekleşti?

²¹ Sonra Daniel’in ‘yetmiş haftayla’ ilgili peygamberlik sözleri gelir. 69 hafta sonra “Önder Mesih” ortaya çıkacaktır. Gerçekten de Artakserkses 20. yılında Yeruşalim’in yeniden inşası için ‘buyruk çıkarır’ ve Nehemya Yeruşalim’e gidip bu işe başlar. O tarihten 483 yıl (69 kere 7 yıl) sonra, Nasıralı İsa Ürdün Irmağı’nda vaftiz edilip kutsal ruhla meshedilerek Mesih (Meshedilmiş Kişi) olur.h Tarih MS 29’dur. Daniel’in bildirdiği gibi bunun ardından, MS 70’te Yeruşalim yıkıma uğrar ve tümüyle yok edilir (Dan. 9:24-27; Luka 3:21-23; 21:20).

22. Nabukadnezar’ın başına gelenlerden ne öğreniyoruz?

²² Nabukadnezar’ın kesilip devrilen ağaçla ilgili rüyasında, Yehova Tanrı’nın, başarılarıyla övünen ve kendi gücüne güvenen krala alçakgönüllü olmayı nasıl öğrettiği anlatılır (4. bölüm). Kral “insanların krallıkları üzerinde Yüceler Yücesinin saltanat sürdüğünü ve saltanatı dilediği kişiye verdiğini anlayıncaya kadar” kırda yaban hayvanlarıyla yaşamak zorunda bırakılır (Dan. 4:32). Acaba biz hikmetle davranarak, insanların krallıkları üzerinde Tanrı’nın saltanat sürdüğünü kabul edecek ve O’nun Krallığına güven bağlayacak mıyız? Yoksa başarılarımızla övünüp insanın gücüne güven bağlayarak Nabukadnezar gibi Tanrı tarafından cezalandırılmayı mı hak edeceğiz?

23. (a) Daniel kitabında Krallık ümidi nasıl vurgulanır? (b) Peygamberlik sözleriyle dolu bu kitap bizde hangi konuda istek uyandırır?

²³ Daniel kitabının başından sonuna dek Krallık ümidinin vurgulanması imanımızı güçlendirir. Kitapta, Yüce Egemen olarak tanıtılan Yehova Tanrı’nın asla yıkılmayacak ve bütün diğer krallıkları ezip sona erdirecek bir Krallık kurduğu anlatılır (2:19-23, 44; 4:25). Nabukadnezar ve Darius gibi pagan krallar bile Yehova’nın üstünlüğünü kabul etmek zorunda kalmıştır (3:28, 29; 4:2, 3, 37; 6:25-27). Yehova, Krallıkla ilgili davada hüküm veren ve ‘insanoğluna benzer birine bütün halklar, milletler ve diller ona hizmet etsinler diye saltanat, itibar ve krallık veren’ Devirlerin Efendisi olarak tanıtılıp yüceltilir. Krallıkta “İnsanoğlu” Mesih İsa’yla birlikte “Yüceler Yücesinin kutsal kulları” da yer alacaktır (Dan. 7:13, 14, 18, 22; Mat. 24:30; Vah. 14:14). İsa, bu eski dünyanın bütün krallıklarını ezip sona erdirmek için Krallık gücünü kullanan büyük hükümdar Mikael’dir (Dan. 2:44; 12:1; Mat. 24:3, 21; Vah. 12:7-10). Doğruluğu seven kişiler, bu peygamberlik sözlerinin ve görüntülerin anlamını kavradıkça, Tanrı’nın Sözünü ‘araştırarak’ O’nun Krallıkla ilgili amaçlarını daha iyi anlama isteği duyacaktır. Bu amaçların gerçekleşmesiyle bağlantılı ‘şaşırtıcı olayları’ anlatan Daniel kitabı gerçekten Tanrı ilhamı ve yararlı bir kayıttır (Dan. 12:2-4, 6).

[Dipnotlar]