On Beşinci Bölüm
Yehova’nın Milletlerle İlgili Tasarısı
1. İşaya, Asur’la ilgili hangi hüküm bildirisini kaydeder?
YEHOVA, kavmini kötülüklerinden ötürü cezalandırmak için milletleri kullanabilir. Ama bu durumda bile o milletlerin gereksiz zalimliklerini, kibirlerini ve hakiki tapınmaya düşmanlıklarını mazur görmez. İşte bu nedenle, çok önceden İşaya’ya ilhamla ‘Babil’e karşı bir bildiri’ kaydettirir. (İşaya 13:1) Ancak, Babil’in oluşturduğu tehlike ilerisi içindir. İşaya’nın zamanında, Tanrı’ya ahitle bağlı kavme baskı yapan Asur’dur. Asur, kuzeydeki İsrail Krallığı’nı yıkar ve Yahuda’nın da büyük bir kısmını mahveder. Ama Asur’un zaferi sınırlı kalır. İşaya şunları yazıyor: “Orduların RABBİ and edip dedi: Gerçek, nasıl düşündümse öyle olacak; . . . . şöyle ki, kendi memleketimde Aşurluyu kıracağım, ve dağlarımın üzerinde onu ayak altında çiğniyeceğim; ve boyunduruğu onların [kavmimin] üzerinden kalkacak, ve yükü onların sırtından kalkacak.” (İşaya 14:24, 25) İşaya’nın bu peygamberliği bildirmesinin üzerinden çok geçmeden, Yahuda’dan Asur tehlikesi kalkar.
2, 3. (a) Eski zamanlarda, Yehova elini kimlere karşı uzatır? (b) Yehova’nın “bütün milletlere” karşı elini uzatması ne anlama gelir?
2 Tanrı’ya ahitle bağlı kavme düşman diğer milletler için ne diyelim? Onlar da hüküm almalı. İşaya şunu bildiriyor: “İşte bütün dünyaya karşı tasarlanan tertip budur; ve bütün milletlere karşı uzanmış olan el budur. Çünkü orduların RABBİ tasarladı, ve kim bozar? ve onun eli uzanmıştır, ve onu kim geri çevirir?” (İşaya 14:26, 27) Yehova’nın ‘tasarısı’ sadece bir ‘fikir’ olmaktan öteye geçer. O’nun kesin kararı, kesin buyruğudur. (Yeremya 49:20, 30) Tanrı’nın “eli”, O’nun uyguladığı güçtür. İşaya kitabının 14. babının son ayetlerinde ayrıca, 15 ila 19. baplarda, Yehova’nın Filistiya (Filistî ülkesi), Moab, Şam, Habeş [Etiyopya] ve Mısır’a yönelik tasarısından söz ediliyor.
3 Bununla birlikte İşaya, Yehova’nın elinin ‘bütün milletlere karşı uzanmış’ olduğunu söylüyor. Şu halde, İşaya kitabındaki bu peygamberlikler, önce geçmiş zamanlarda yerine geliyorsa da, Yehova’nın elinin yerdeki tüm krallıklara karşı uzandığı ‘sonun vaktinde’ de ilke olarak geçerlidir. (Daniel 2:44; 12:9; Romalılar 15:4; Vahiy 19:11, 19-21) Mutlak Güce Sahip Tanrı Yehova, tasarısını uzun zaman önceden güvenle açıklıyor. O’nun uzanmış durumdaki elini kimse çeviremez.—Mezmur 33:11; İşaya 46:10.
Filistîler’e Karşı “Uçan Yılan”
4. Yehova’nın Filistîler’e karşı bildirisinin bazı ayrıntıları nelerdir?
4 Önce Filistîler dikkati çeker. ‘Kral Ahaz’ın öldüğü yıl gelen bildiri’ şöyledir: “Baştan başa, ey Filistin, seni vuran değnek kırıldı diye sevinme; çünkü yılanın kökünden engerek çıkacak, ve onun semeresi yakıcı uçan yılan olacak.”—İşaya 14:28, 29.
5, 6. (a) Uzziya, ne bakımdan Filistîler için yılan gibiydi? (b) Hizkiya, Filistîler’e nasıl biri olduğunu gösterir?
5 Kral Uzziya, Filistîler’in yarattığı tehlikeyi engelleyebilecek güçteydi. (II. Tarihler 26:6-8) Kendisine düşmanca davranan komşusunun gözünde yılan gibiydi ve onu değneğiyle sürekli dövüyordu. Uzziya’nın ölümünden, yani ‘değneğin kırılmasından’ sonra, sadık Yotam saltanat sürmeye başladı, fakat ‘kavim kötülüğünü sürdürmekteydi.’ Ardından, Ahaz kral oldu. Durum değişti ve Filistîler Yahuda’ya başarılı baskınlar düzenlediler. (II. Tarihler 27:2; 28:17, 18) Bu kez durum tekrar değişir. MÖ 746’da, Kral Ahaz ölür ve genç Hizkiya tahta geçer. Filistîler işlerin bundan sonra da kendi açılarından iyi gideceğini düşünüyorlarsa tamamen yanılıyorlar. Hizkiya’nın amansız bir düşman olduğu görülür. Uzziya’nın torunlarından (“kökünden” çıkan “semere”) Hizkiya, “uçan yılan” gibi şimşek hızıyla saldırıya geçip zehirli ısırışıyla kurbanlarının canını yakar.
6 Bu betimleme yeni krala tam olarak uyuyor. “[Hizkiya] Gazaya [Gazze], ve onun sınırlarına kadar . . . . Filistîleri vurdu.” (II. Kırallar 18:8) Asur kralı Sanherib kroniğine göre, Filistîler Hizkiya’nın boyunduruğu altına girerler. Filistiya kıtlık çekerken, zayıf durumdaki Yahuda Krallığı, yani “fakirler”, ya da ‘düşkünler’ güvenliğe ve maddi bolluğa kavuşurlar.—İşaya 14:30, 31’i okuyun.
7. Hizkiya’nın, Yeruşalim’e gelen elçilere imanla ne demesi gerekir?
7 Anlaşılan o sırada Yahuda’da, muhtemelen Asur’a karşı ittifak oluşturmaya uğraşan elçiler bulunuyor. Onlara ne yanıt verilmeli? “O milletin ulaklarına ne cevap verilecek?” Hizkiya güvenlikte olabilmek için yabancılarla ittifaka mı girmeli? Hayır! Elçilere şöyle demeli: “RAB Sionun temelini kurmuştur, ve kendi kavmının düşkünleri ona sığınacaklardır.” (İşaya 14:32) Kral, Yehova’ya tam bir güven duymalı. Sion’un temeli sağlamdır. Emin bir sığınak olan kent, Asur saldırısında ayakta kalacak.—Mezmur 46:1-7.
8. (a) Günümüzde bazı devletler hangi yönlerden Filistîler’e benziyor? (b) Yehova eskiden yaptığı gibi, hizmetçilerine nasıl destek oluyor?
8 Eski Filistîler gibi, bugün de bazı devletler Tanrı’ya tapınanlara şiddetle karşı koyuyor. Yehova’nın Şahitlerini hapishanelere, toplama kamplarına atıyor. Faaliyetlerini yasaklıyor. Bazılarını öldürüyor. Bu muhalifler, ‘salihin canına karşı toplanmaya’ devam ediyorlar. (Mezmur 94:21) İsa’nın takipçilerinden oluşan bu topluluk, düşmanlarının gözüne “düşkün” ve “yoksul” görünebilir. Oysa düşmanları kıtlık çekerken, onlar Yehova’nın desteğiyle ruhi açıdan bolluk içindeler. (İşaya 65:13, 14; Amos 8:11) Yehova çağdaş Filistîler’e karşı elini uzattığında, bu “düşkünler” güvenlikte olacaklar. Nerede? İsa’nın sağlam köşe taşı olduğu ‘Tanrı’nın ev halkının’ yanında. (Efesoslular 2:19, 20) Ayrıca onlar, İsa Mesih’in Kral olarak saltanat sürdüğü Yehova’nın Gökteki Krallığını simgeleyen “semavi Yeruşalim”in koruması altında da olacaklar.—İbraniler 12:22; Vahiy 14:1.
Moab Susturulur
9. Sonraki bildiri kiminle ilgilidir, bu toplum Tanrı’nın kavminin düşmanı olduğunu nasıl gösterdi?
9 İsrail’in, Ölü Deniz’in (Lût Gölü) doğusunda başka bir komşusu daha var; o da Moab’dır. Filistîler’in tersine Moabiler, İbrahim’in yeğeni Lût’un torunu olduklarından İsrailoğulları’yla akrabadırlar. (Tekvin 19:37) Bu akrabalığa rağmen, Moabiler’in tarihi İsrailoğulları’na düşmanlıklarını ortaya koyan olaylarla doludur. Örneğin Musa’nın günlerinde, Moab kralı İsrailoğulları’nı lanetleyeceğini umduğu peygamber Balam’ı ücret karşılığında tutmuştu. Umudu boşa çıkınca, Moabiler, İsrailoğulları’nı tuzağa düşürmek üzere ahlaksızlığa ve Baal tapınmasına başvurdular. (Sayılar 22:4-6; 25:1-5) Öyleyse, şimdi Yehova’nın İşaya’ya, ‘Moab’la ilgili bildiriyi’ kaleme aldırmasına pek şaşmamalı!—İşaya 15:1a.
10, 11. Moab’ın başına neler gelecek?
10 İşaya’nın peygamberliği, Ar, Kir (ya da Kir-hareset) ve Dibon da dahil Moab’daki birçok kent ve yöreye yöneliktir. (İşaya 15:1b, 2a) Moabiler Kir-hareset’in muhtemelen başlıca ürünü olan üzüm pideleri için yas tutacaklar. (İşaya 16:6, 7) Şarapçılığıyla ünlü Sibma ve Yazer’in asması kırılacak. (İşaya 16:8-10) Adı muhtemelen “Üç Yaşında Düve” anlamına gelen Eglat-şelişiya feryatlar koparan gürbüz genç bir inek gibi olacak. (İşaya 15:5) Moabiler’in öldürülmesiyle “Dimon suları” kana bulanacak ve diyarın otları kuruyacak. Muhtemelen düşman güçleri akarsuların önünü kestiğinden, “Nimrim suları” ya mecazi, ya da gerçek anlamda “çöl olacak”.—İşaya 15:6-9.
11 Moabiler çul ve yas giysileri kuşanacaklar. Utanç ve dövünme simgesi olarak saçlarını kazıyacaklar. Büyük keder içinde olduklarını ve çok alçaltıldıklarını göstermek üzere sakallarını ‘kesecekler.’ (İşaya 15:2b-4) Bu hükümlerin yerine geleceğinden hiç kuşkusu olmayan İşaya derin ıstırap içindedir. Moab’a karşı felaket haberinden dolayı duyduğu acıyla içi “çenk” (arp) gibi inlemektedir.—İşaya 16:11, 12.
12. İşaya’nın Moab’a karşı söylediği sözler nasıl gerçekleşti?
12 Bu peygamberlik ne zaman gerçekleşecek? Yakında. “Geçmiş zamanda RABBİN Moab için söylediği söz budur. Fakat RAB şimdi söyliyip dedi: Büyük kalabalığı ile beraber Moabın izzeti, bir ücretlinin yılları gibi, üç yıl içinde hakarete düşürülecek; ve artakalan büyük değil, çok az olacak.” (İşaya 16:13, 14) Bu sözlere uygun olarak, Moab’ın MÖ sekizinci yüzyılda çok büyük kayba uğradığına ve birçok yerleşim alanında nüfusun azaltıldığına ilişkin arkeolojik kanıtlar var. III. Tiglat-pileser, kendisine haraç ödeyen hükümdarlar arasında Moabi Salamanu’yu da saydı. Sanherib, Moab kralı Kammusunadbi’den haraç aldı. Asur kralları, Esarhaddon ve Asurbanipal, Moab kralları Musuri ve Kamuşaltu’yu boyundurukları altına aldıklarını söylediler. Moabiler yüzyıllar önce bir kavim olmaktan çıkmıştı. Moabiler’e ait olduğu düşünülen kentlerin yıkıntıları bulundu, ama buna rağmen, İsrailoğulları’nın bu güçlü düşmanının varlığına ilişkin bugüne dek pek az somut kanıt gün ışığına çıkarılmıştır.
Çağdaş “Moab” Yok Olup Gidiyor
13. Günümüzde hangi teşkilat Moab’a benzetilebilir?
13 Günümüzde dünya çapında eski Moab’a benzer bir teşkilat var. Bu, Hıristiyan Âlemidir ve “Büyük Babil”in en başta gelen kısmıdır. (Vahiy 17:5) Hem Moab, hem de İsrail, İbrahim’in babası Terah’ın soyundan geliyor. Aynı şekilde, bugün İsa’nın meshedilmiş takipçilerinin cemaati gibi, Hıristiyan Âlemi de kökünün birinci yüzyıldaki ilk Hıristiyan cemaatine dayandığını iddia ediyor. (Galatyalılar 6:16) Ne var ki, Moab gibi Hıristiyan Âlemi de ruhi ahlaksızlığı ve tek hakiki Tanrı Yehova’dan başka tanrılara tapınmayı destekleyip yozlaşmıştır. (Yakub 4:4; I. Yuhanna 5:21) Hıristiyan Âleminin yönetici sınıfı, Gökteki Krallığın iyi haberini vaaz edenlere muhalefet ediyor.—Matta 24:9, 14.
14. Yehova’nın çağdaş “Moab”la ilgili tasarısına rağmen, bu teşkilat içindeki fertler için hangi ümit var?
14 Moab sonunda susturuldu. Hıristiyan Âleminin de başına aynısı gelecek. Yehova, Asur’un günümüzdeki karşılığını kullanarak onun yok edilmesini sağlayacak. (Vahiy 17:16, 17) Bununla birlikte, bu çağdaş “Moab”ın içindeki fertler için bir ümit var. İşaya, Moab’a yönelik peygamberliğinde, sözünün ortasında şunları söylüyor: “Taht inayetle pekiştirilecek, ve onun üzerinde, Davudun çadırında öyle bir hâkim hakikatla oturacak ki, adaleti arıyacak, ve doğruluğu yapmakta tez davranacak.” (İşaya 16:5) Yehova 1914’te, Kral Davud’un soyundan gelen Kral sıfatıyla İsa’nın tahtını pekiştirdi. İsa’ya krallık vermesi, Yehova’nın sevgiden kaynaklanan iyiliğinin bir göstergesidir ve bu krallık, O’nun Kral Davud’la yaptığı ahit gereğince sonsuza dek sürecek. (Mezmur 72:2; 85:10, 11; 89:3, 4; Luka 1:32) Yumuşak huylu birçok insan, hayat kazanabilmek için çağdaş “Moab”ı terk edip İsa’ya tabi oldu. (Vahiy 18:4) İsa’nın ‘adaleti uluslara ilan edeceğini’ bilmeleri bu kimseler için ne büyük bir tesellidir!—Matta 12:18, Müjde; Yeremya 33:15.
Şam Enkaz Yığınına Döner
15, 16. (a) Şam ile İsrail, Yahuda’ya karşı hangi düşmanca adımları atıyorlar, bunun Şam için sonucu ne oluyor? (b) Şam’la ilgili bildiri kimi de içeriyor? (c) Bugün İsa’nın takipçileri İsrail örneğinden hangi dersi alabilirler?
15 İşaya daha sonra ‘Şam’la ilgili bildiriyi’ kaydediyor. (İşaya 17:1-6’yı okuyun.) İsrail’in kuzeyinde bulunan Şam, ‘Aram’ın (Suriye’nin) başkentidir’. (İşaya 7:8) İsrail kralı Pekah’la ittifak kuran Şamlı Retsin, Kral Ahaz’ın saltanatı sırasında Yahuda’yı istila eder. Ne var ki, Ahaz’ın ricası üzerine Asur kralı III. Tiglat-pileser Şam’a savaş açar ve orayı fethedip halkın çoğunu sürgün eder. Şam bundan sonra Yahuda için bir tehlike olmaktan çıkar.—II. Kırallar 16:5-9; II. Tarihler 28:5, 16.
16 İsrail Şam’la ittifak halinde olduğundan, Yehova’nın Şam’la ilgili bildirisi, sadakatsiz Kuzey Krallığı’na yönelik hüküm sözleri de içeriyor. (İşaya 17:3-6) İsrail, hasat vakti hemen hiç ekini olmayan bir tarla ya da dallarındaki zeytinlerin çoğu silkelenmiş bir zeytin ağacı gibi olacak. (İşaya 17:4-6) Yehova’ya kendini vakfetmiş kimseler için ne ciddi bir ders! O, özel bağlılık bekliyor ve ancak içtenlikle sunulan kutsal hizmeti kabul ediyor. Ayrıca, kardeşlerine karşı düşmanca davrananlardan da nefret ediyor.—Çıkış 20:5; İşaya 17:10, 11; Matta 24:48-50.
Yehova’ya Tam Güven
17, 18. (a) İsrail’de bazıları Yehova’nın bildirilerine nasıl karşılık veriyor, ama genel tepki nedir? (b) Günümüzdeki olaylar, Hizkiya’nın günlerindekilere nasıl benziyor?
17 İşaya şimdi şunları diyor: “O gün insanlar kendilerini Yaratana yünelecekler, ve gözleri İsrailin Kuddûsuna bakacak. Ve kendi ellerinin işi olan mezbahlara yünelmiyecekler; ve parmaklarının yaptığına bakmıyacaklar, ne Aşerlere, ne de güneş putlarına [buhur sunaklarına, YÇ].” (İşaya 17:7, 8) Evet, İsrail’de bazıları Yehova’nın bu uyarıcı bildirisine kulak veriyor. Örneğin Hizkiya, İsrail kavmini Yahudalılar’la birlikte Fıshı kutlamaya davet etmek üzere ulaklar gönderdiğinde, İsrailoğulları’ndan bazıları bu çağrıya karşılık verip kardeşleriyle birlikte hakiki tapınmaya katılmak üzere güneye gidiyor. (II. Tarihler 30:1-12) Ne var ki, İsrail halkının çoğu daveti getiren ulaklarla alay ediyor. Ülke tam bir irtidat içinde. Bu nedenle, Yehova’nın onunla ilgili tasarısı gerçekleşir. Asur İsrail kentlerini mahveder, ülke çöle dönüşür, otlaklarda ot bitmez.—İşaya 17:9-11’i okuyun.
18 Günümüz için ne denebilir? İsrail irtidat etmiş bir milletti. Bu nedenle, Hizkiya’nın bu milletin fertlerini hakiki tapınmaya döndürmeye çalışması, bize bugün İsa’nın hakiki takipçilerinin, irtidat etmiş bir teşkilat olan Hıristiyan Âleminin içindeki bireylere aynı konuda yardıma çalışmasını hatırlatıyor. 1919’dan beri, “Tanrı’nın İsraili”nden ulaklar Hıristiyan Âleminin egemen olduğu topraklarda insanları hakiki tapınmaya davet ediyor. (Galatyalılar 6:16) Çoğu daveti geri çeviriyor. Birçokları ulaklarla alay ediyor. Ama bazıları olumlu karşılık veriyor. Bu kimselerin sayısı şimdi milyonlara ulaştı ve bunlar büyük bir sevinçle ‘İsrail’in Kutsalı’nı görmekten’ zevk duyarak O’nun tarafından eğitiliyorlar. (İşaya 54:13) Kutsallıkla ilgisi olmayan sunaklarda tapınmayı, başka sözlerle insan yapısı tanrılara bağlılık ve güven göstermeyi bırakarak büyük bir arzuyla Yehova’ya dönüyorlar. (Mezmur 146:3, 4) İşaya’nın çağdaşı Mika gibi her biri, “ben RABBE bakacağım, kurtuluşumun Allahını bekliyeceğim; Allahım beni işitecek” diyor.—Mika 7:7.
19. Yehova kimleri azarlayacak, bu onlar için ne demek olacak?
19 Ölümlü insana bel bağlayanlara ne büyük bir tezat! Bu son günlerde şiddet ve kargaşa insanlığa karayı döven dalgalar gibi darbeler vuruyor. İç huzursuzluk ve devrimler yatışmak bilmeyen asi insanlık ‘denizini’ çalkalıyor. (İşaya 57:20; Vahiy 8:8, 9; 13:1) Yehova bu gürültücü kalabalığı ‘azarlayacak.’ O’nun Gökteki Krallığı, sorun yaratan her örgütü ve kişiyi yok edecek. Onlar “kasırganın önünde diken yumağı gibi savrulacaklar.”—İşaya 17:12, 13, YÇ; Vahiy 16:14, 16.
20. Milletler tarafından ‘soyulup’ çapul edilmelerine rağmen İsa’nın takipçileri hangi durumdan emindirler?
20 Sonuç ne olacak? İşaya şunları söylüyor: “Akşam vakti, işte, dehşet, ve sabah olmadan yok oldular. Bizi çapul edenlerin payı, ve bizi soyanların hissesi budur.” (İşaya 17:14) Birçok kimse kaba ve saygısızca davranarak Yehova’nın kavmini soyup “çapul” ediyor. İsa’nın hakiki takipçileri, dünyanın önde gelen dinleriyle hiçbir ilgileri olmadığından –ve olmasını istemediklerinden– önyargılı eleştiricilerine ve bağnaz düşmanlarına kolay bir lokma gibi görünürler. Fakat Tanrı’nın hizmetçileri, sıkıntılarının son bulacağı ‘sabahın’ hızla yaklaştığından emindir.—II. Selânikliler 1:6-9; I. Petrus 5:6-11.
Habeş İli Yehova’ya Hediye Getiriyor
21, 22. Daha sonra hangi milletle ilgili hüküm bildiriliyor, İşaya’nın ilhamla söyledikleri nasıl gerçekleşiyor?
21 Mısır’ın güneyinde bulunan Habeş ili en az iki olayda Yahuda’ya yapılan askeri sefere katılır. (II. Tarihler 12:2, 3; 14:1, 9-15; 16:8) İşaya şimdi bu devlete yönelik hükmü bildiriyor: “Ah, Habeş ilinin ırmakları ötesinde olan kanat vızıltıları memleketi!” (İşaya 18:1-6’yı okuyun.)a Yehova, Habeş’in ‘kesilmesine, koparılıp atılmasına’ karar veriyor.
22 Dünya tarihi, MÖ sekizinci yüzyılın ikinci yarısında Habeş’in Mısır’ı alıp 60 yıl kadar yönettiğini anlatır. Asur İmparatorları Esarhaddon ve Asurbanipal de Mısır’ı istila ettiler. Asurbanipal’in Teb’i yıkmasıyla Mısır, Asur boyunduruğu altına girdi ve böylece Nil Deltası’nda Habeş egemenliği son buldu. (İşaya 20:3-6’ya da bakın.) Acaba zamanımız için ne denebilir?
23. Çağdaş “Habeş” nasıl bir rol oynuyor, neden yok edilecek?
23 Daniel’in ‘sonun vaktiyle’ ilgili peygamberliğinde, Lûbilerle (Libyalılar) Habeşlerin saldırgan ‘kuzey kralının ardınca yürüyecekleri’, başka sözlerle onun emrinden çıkmayacakları anlatılıyor. (Daniel 11:40-43) Habeş’in ‘Magog diyarından Gog’un’ silahlı kuvvetleri arasında olduğundan da söz ediliyor. (Hezekiel 38:2-5, 8) Kuzey Kralının da içinde bulunduğu Gog’un kuvvetleri, Yehova’nın kutsal milletine saldırdıklarında yok edilecekler. Şu halde Yehova’nın egemenliğine karşı koyduğundan, çağdaş “Habeş”e karşı da Tanrı’nın eli kalkacak.—Hezekiel 38:21-23; Daniel 11:45.
24. Yehova ne şekilde milletlerden “hediye”ler aldı?
24 Bununla birlikte, peygamberlikte şu da bildiriliyor: “O zaman orduların RABBİNE, . . . . uzun boylu, ve parlak derili milletten, oldukları günden beri korkunç kavmdan, . . . . orduların RABBİNİN isminin yerine [isminin bulunduğu yere], Sion dağına, hediye getirilecek.” (İşaya 18:7) Devletler Yehova’nın egemenliğini kabul etmiyorlarsa da, zaman zaman O’na hizmet eden topluma yararları dokunuyor. Bazı ülkelerdeki yetkililer, meclis ve mahkemelerden Yehova’ya sadakatle tapınanlara yasal haklar veren kanun ve kararlar çıkarıyorlar. (Resullerin İşleri 5:29; Vahiy 12:15, 16) Başka “hediye”ler de veriliyor. “Kırallar sana hediyeler getirecek. . . . . Mısırdan reisler gelecek; Habeş ili Allaha ellerini çabuk uzatacak.” (Mezmur 68:29-31) Günümüzde, Yehova’dan korkan milyonlarca çağdaş ‘Habeş’, tapınma şekliyle O’na ‘sunular’ getiriyor. (Malaki 1:11) Onlar, Gökteki Krallığın iyi haberini dünyanın her yerinde vaaz etmek gibi büyük bir görevi paylaşıyorlar. (Matta 24:14; Vahiy 14:6, 7) Yehova’ya sunulan ne şahane bir hediye!—İbraniler 13:15.
Mısır’ın Yüreği Eriyor
25. İşaya 19:1-11’in gerçekleşmesiyle, eski Mısır’ın başına ne geliyor?
25 Yahuda’nın en yakın güney komşusu, Tanrı’ya ahitle bağlı bu kavmin eski düşmanı Mısır’dır. İşaya kitabının 19. babı, İşaya’nın yaşadığı günlerde Mısır’daki iç huzursuzluğu anlatıyor. Mısır’da iç savaş vardır, ‘şehir şehre karşı, ülke ülkeye karşı’ savaşmaktadır. (İşaya 19:2, 13, 14) Tarihçiler, ülkenin değişik yerlerinde rakip hanedanların aynı anda saltanat sürdüğüne ilişkin kanıtlar sunuyor. Değersiz ‘putları, büyücüleri’ ve övündüğü bilgeliği Mısır’ı ‘sert bir efendinin elinden’ kurtaramıyor. (İşaya 19:3, 4) Asur, Babil, Persia, Yunan ve Roma gibi devletler, Mısır’ı peş peşe fethediyor. Bütün bu olaylarla, İşaya 19:1-11’deki peygamberlikler gerçekleşiyor.
26. Büyük çaptaki gerçekleşmede, Yehova hükmünü infaz ederken çağdaş “Mısır” halkı nasıl tepki gösterecek?
26 Ancak, Mısır Mukaddes Kitapta çoğu kez Şeytan’ın dünyasını simgeler. (Hezekiel 29:3; Yoel 3:19; Vahiy 11:8) Öyleyse, İşaya’nın ‘Mısır’la ilgili bildirisi’ acaba daha büyük çapta da gerçekleşiyor mu? Evet, gerçekleşiyor! Peygamberliğin ilk sözleri herkesin dikkatini çekmeli: “İşte, RAB tez giden buluta binmiş de Mısıra gidiyor; ve Mısırın putları onun yüzünden titriyecekler; ve Mısırın yüreği kendi içinde eriyecek.” (İşaya 19:1) Yehova, yakında Şeytan’ın teşkilatına karşı harekete geçecek. O zaman, içinde bulunduğumuz ortamın tanrılarının değersiz olduğu görülecek. (Mezmur 96:5; 97:7) Korkudan “Mısır’ın yüreği kendi içinde eriyecek.” İsa, böyle bir zamanın geleceğini önceden bildirdi: “Denizin ve dalgaların uğultusundan dolayı şaşkınlıkta olan milletlere yeryüzünde sıkıntı olacaktır; insanlar korkudan, ve dünyaya gelmekte olan şeyler için beklemekten bayılacaklar.”—Luka 21:25, 26.
27. “Mısır”da hangi iç bölünmelerin olacağı önceden bildirildi, bugün bu nasıl gerçekleşiyor?
27 Yehova, hükmünün infazından önceki günler hakkında peygamberlik niteliğinde şunları diyor: “Mısırlıları Mısırlılara karşı ayaklandıracağım; ve herkes kardeşine karşı, ve herkes komşusuna karşı, şehir şehre karşı, ülke ülkeye karşı cenk edecekler.” (İşaya 19:2) 1914’te Tanrı’nın Gökteki Krallığının kurulmasından bu yana, milletin millete karşı, ülkenin ülkeye karşı kalkmasıyla İsa’nın ‘hazır bulunuşunun alameti’ görülüyor. Kabilelerarası katliamlar, kanlı soykırımlar ve sözde etnik temizlik bu son günlerde milyonlarca can aldı. Son yaklaştıkça bu gibi “ağrılar” daha da şiddetlenecek.—Matta 24:3, 7, 8.
28. Hüküm gününde, sahte din bu ortamı kurtarmak için bir şeyler yapabilecek mi?
28 “Mısırlılar’ın cesareti tükenecek, ve tasarılarını boşa çıkaracağım. Yardım için putlara, ölülerin ruhlarına, medyumlarla ruh çağıranlara danışacaklar.” (İşaya 19:3, YÇ) Musa Firavun’un önüne çıktığında, Mısır rahipleri Yehova’nın kudretiyle boy ölçüşemediklerinden utanç verici duruma düştüler. (Çıkış 8:18, 19; Resullerin İşleri 13:8; II. Timoteos 3:8) Aynı şekilde, sahte din de hüküm gününde bu bozuk sistemi kurtaramayacak. (İşaya 47:1, 11-13 ile karşılaştırın.) Mısır sonunda “sert bir efendinin”, Asur’un eline verildi. (İşaya 19:4) O olay, bu sistemin önünde de karanlık bir geleceğin bulunduğunu gösteriyor.
29. Yehova’nın günü geldiğinde, siyasetçiler işe yarayacak mı?
29 Siyasal liderler için ne denebilir? Onlar kurtarabilir mi? “Tsoan reisleri bütün bütün sefihtirler [akılsızdırlar]; Firavunun en hikmetli öğütçülerinin öğüdü budalaca oldu.” (İşaya 19:5-11’i okuyun.) Hüküm gününde danışmanların işe yarayacağını ummak ne büyük bir akılsızlık! Dünyanın tüm bilgisine sahip bile olsalar, Tanrısal hikmetten yoksundurlar. (I. Korintoslular 3:19) Yehova’yı reddedip sözde bilime, felsefeye, paraya, zevke ve başka geçici tanrılara bel bağladılar. Bunun sonucu olarak, Tanrı’nın amaçlarından habersizdirler. Aldanıyorlar, şaşkınlar. Yaptıkları işler boşa gidiyor. (İşaya 19:12-15’i okuyun.) “Hikmetli adamlar utandılar, yıldılar, ve ele geçtiler; işte, onlar RABBİN sözünü kendilerinden attılar; ve onlarda hikmetin nesi var?”—Yeremya 8:9.
Yehova İçin Alamet ve Şahitlik
30. Ne şekilde “Yahuda Mısır’ı dehşete düşürecek”?
30 Ancak, “Mısır” yöneticileri “kadın gibi” zayıf iseler de, Tanrısal hikmet arayan kişiler de var. Meshedilenler ve arkadaşları Tanrı’nın “erdemli işlerini” duyuruyorlar. (İşaya 19:16; I. Petrus 2:9, İncil—Çağdaş Türkçe Çeviri) İnsanları Şeytan’ın teşkilatının yakında ortadan kalkacağı konusunda ellerinden geldiğince uyarıyorlar. İşaya bu durumu çok önceden bildirerek şunları diyor: “Yahuda diyarı Mısır için bir dehşet olacak; ve onun adı kendisine anılan [kendisine ondan söz edilen] her adam, ordular RABBİNİN ona karşı ettiği niyetten ötürü yılacak.” (İşaya 19:17) Yehova’nın sadık habercileri, insanlara gidip hakikati anlatırken, Yehova’nın önceden bildirdiği belalar hakkında duyuruda da bulunuyorlar. (Vahiy 8:7-12; 16:2-12) Bu da dünyanın dinsel liderlerini çok rahatsız ediyor.
31. (a) Eski zamanda, (b) çağımızda, “Kenân dili” Mısır kentlerinde nasıl konuşuluyor?
31 Bu duyuru işinin şaşırtıcı sonucu nedir? “O gün Mısır diyarında Kenân dili konuşan, ve orduların RABBİNE and eden beş şehir olacak; birine Yıkım şehri denilecek.” (İşaya 19:18) Eskiden, Mısır şehirlerine kaçan Yahudilerin oralarda İbranice konuşmasıyla bu peygamberliğin gerçekleştiği anlaşılıyor. (Yeremya 24:1, 8-10; 41:1-3; 42:9–43:7; 44:1) Günümüzdeyse, çağdaş “Mısır” toprakları içinde Mukaddes Kitap hakikatinin temiz dilini konuşmayı öğrenmiş insanlar var. (Tsefanya 3:9) Beş mecazi şehirden birinin adının “Yıkım” olması, ‘temiz dilin’ bir kısmının Şeytan’ın teşkilatını ortaya serip ‘yıkmakla’ bağlantılı olduğunu gösteriyor.
32. (a) Mısır diyarının ortasında hangi “sunak” bulunuyor? (b) Meshedilmişler nasıl Mısır sınırında “sütun” gibi duruyor?
32 Yehova’nın yüce ismi, O’na hizmet eden toplumun duyuruları sayesinde bu ortamda kesinlikle bilinecek. “O gün Mısır’ın ortasında RAB için bir sunak, sınırında da bir sütun dikilecek.” (İşaya 19:19, YÇ) Bu sözler, Tanrı’ya ahitle bağlı meshedilmişlerin konumuna işaret ediyor. (Mezmur 50:5) Onlar bir “sunak” gibi Yehova’ya kurban sunuyorlar; “hakikatin direği ve esası” olarak da O’na şahitlik ediyorlar. (I. Timoteos 3:15; Romalılar 12:1; İbraniler 13:15, 16) ‘Başka koyunlardan’ arkadaşlarıyla birlikte 230’dan fazla ülke ve adada bulunduklarından, ‘Mısır’ın ortasındadırlar.’ Ama dünyanın bir kısmı değildirler. (Yuhanna 10:16; 17:15, 16) Onlar sanki bu dünya ile Tanrı’nın Gökteki Krallığı arasındaki sınırda duruyor ve bu sınırı geçip gökte yaşama ödülünü almaya hazırlanıyorlar.
33. Meshedilmişler ne bakımlardan ‘Mısır’da bir alamet ve şahit’tir?
33 İşaya sözüne devam ediyor: “Orduların RABBİNE Mısır diyarında alâmet ve şehadet [şahitlik] için olacak; çünkü sıkıştıranların yüzünden RABBE feryat edecekler, ve onlara bir kurtarıcı ve koruyucu gönderecek, ve onları o azat edecek.” (İşaya 19:20) Meshedilmişler, bir ‘alamet ve şahit’ olarak vaaz etme işine önderlik ediyor ve bu dünyada Yehova’nın ismini yüceltiyorlar. (İşaya 8:18; İbraniler 2:13) Ezilen insanların feryadı dünyanın her tarafında duyuluyorsa da, hükümetler genelde onlara yardım edemiyor. Ama Yehova, bütün yumuşak huylu kimseleri kurtarmak üzere bir Büyük Kurtarıcı, Kral İsa Mesih’i gönderecek. Bu son günler Armagedon savaşında doruğuna ulaştığında, İsa Tanrı’dan korkan insanlara kurtuluş ve sonsuz nimetler getirecek.—Mezmur 72:2, 4, 7, 12-14.
34. (a) Yehova Kendini “Mısıra” nasıl bildirecek, Mısırlılar O’na hangi kurbanı ve sunuyu verecekler? (b) Yehova “Mısırı” ne zaman vuracak, ardından hangi iyileştirme olacak?
34 Bu arada, Tanrı her tür insanın tam bilgi kazanıp kurtulmasını arzuluyor. (I. Timoteos 2:4) Bu nedenle İşaya şunları yazıyor: “RAB kendini Mısıra bildirecek, ve o gün Mısırlılar RABBİ bilecekler; ve kurbanla ve takdime ile tapınacaklar, ve RABBE adak adıyacaklar, ve onu ödiyecekler. Ve RAB Mısırı vuracak, vuracak ve iyi edecek; ve RABBE dönecekler, ve yalvarışları kabul olunacak, ve onları iyi edecek.” (İşaya 19:21, 22) Şeytan’ın dünyasına ait her milletten insan, başka sözlerle “Mısırlı”lar Yehova’yı tanıyıp, O’na kurban olarak “ismini ikrar eden dudakların meyvasını” sunarak tapınıyor. (İbraniler 13:15) Yehova’ya adak olarak kendini vakfediyor ve vefayla hizmet ederek bu adağı ödüyor. Yehova bu ortamı Armagedon’da ‘vurduktan’ sonra, Gökteki Krallığını kullanarak insanlığı iyileştirecek. İsa’nın Bin Yıllık Hükümdarlığı sırasında, insanlık ruhsal, zihinsel, ahlaksal ve fiziksel kusursuzluğa eriştirilerek gerçekten iyi edilecek!—Vahiy 22:1, 2.
‘Kavmim Mubarek Olsun’
35, 36. İşaya 19:23-25’in gerçekleşmesiyle, eski zamanlarda Mısır, Asur ve İsrail arasında hangi bağlantılar oldu?
35 Peygamber o zaman olağanüstü bir gelişme olacağını görüyor: “O gün Mısırdan Aşura büyük yol olacak, ve Aşurlu Mısıra, ve Mısırlı Aşura gelecek; ve Mısırlılar Aşurlularla beraber tapınacaklar. O gün İsrail Mısıra ve Aşura üçüncü, dünya ortasında bereket olacak; çünkü orduların RABBİ: Kavmım Mısır, ve ellerimin işi Aşur, ve mirasım İsrail mubarek olsun, diye onları mubarek kıldı.” (İşaya 19:23-25) Evet, bir gün Mısır ile Asur arasında dostluk ilişkileri olacak. Nasıl?
36 Yehova geçmişte kavmini milletlerin elinden kurtardığı zamanlar, önlerine sanki özgürlüğe giden büyük yollar açmıştı. (İşaya 11:16; 35:8-10; 49:11-13; Yeremya 31:21) Babil’in yenilmesinden sonra, hem Babil’deki hem de Asur ve Mısır’daki sürgünler Vaat Edilen Diyara geri döndüğünde, bu peygamberlik küçük çapta gerçekleşti. (İşaya 11:11) Ya günümüz için ne denebilir?
37. Bugün milyonlarca kişi nasıl ‘Asur’ ve “Mısır” arasında sanki büyük bir yol varmış gibi yaşıyor?
37 Günümüzde, meshedilmiş ruhi İsrailliler’in artakalanı ‘dünya ortasında bir berekettir.’ Hakiki tapınmaya destek oluyor ve her devletin halkına Gökteki Krallık haberini bildiriyor. Bu devletlerden bazıları Asur gibi büyük ölçüde askeri zihniyetle yönetiliyor. Bazılarıysa, Daniel’in peygamberliğindeki bir zamanların ‘güney kralı’ Mısır gibi daha liberaldir. (Daniel 11:5, 8) Militarist ve daha liberal devletlerden milyonlarca kişi hakiki tapınma yolunu benimsemiştir. Böylece, her milletten insan ‘tapınmada’ birleşiyor. Bu insanlar arasında miliyetçiliğin yarattığı ayrımlar yoktur. Birbirlerini seviyorlar ve böylece ‘Asurlu’nun Mısır’a ve Mısırlı’nın Asur’a geldiği’ haklı olarak söylenebiliyor. Sanki birinden diğerine büyük bir yol uzanıyor.—I. Petrus 2:17.
38. (a) İsrail nasıl “Mısıra ve Aşura üçüncü” olacak? (b) Yehova neden ‘mirasım mubarek olsun’ diyor?
38 Acaba İsrail nasıl “Mısıra ve Aşura üçüncü” oluyor? ‘Sonun vaktinin’ başlarında Yehova’ya yeryüzünde hizmet edenlerin çoğu, Tanrı’nın İsraili’ni oluşturanlardandı. (Daniel 12:9; Galatyalılar 6:16) 1930’lardan sonra, yerde yaşama ümidine sahip ‘başka koyunların’ bir büyük kalabalığı ortaya çıktı. (Yuhanna 10:16a; Vahiy 7:9) Mısır ve Asur’la temsil edilen milletlerden çıkıp Yehova’nın tapınma evine akın eden bu kişiler, başkalarını da kendilerine katılmaya davet ediyorlar. (İşaya 2:2-4) Meshedilmiş kardeşlerinin yaptığı vaaz etme işini yapıyorlar, onların dayandığı denemelerin benzerlerine dayanıyorlar, gösterdikleri sadakat ve bütünlüğü gösteriyorlar ve onların beslendiği ruhi sofradan besleniyorlar. Gerçekten de, meshedilmişler ve “başka koyunlar” “tek sürü, tek çoban”dırlar. (Yuhanna 10:16b) Gösterdikleri gayret ve tahammülü gören Yehova’nın, bu kimselerin faaliyetlerinden hoşnut kaldığından kimin kuşkusu olabilir? ‘Mirasım mubarek olsun’ diyerek onları kutsamasına hiç şaşmamalı!
[Dipnot]
a Bazı bilginler, “kanat vızıltıları memleketi” deyişiyle, zaman zaman Habeş iline akın eden çekirgelerin kastedildiğini ileri sürer. Bazıları da, çağdaş Etiyopya’da yaşayan Hami Galla topluluğunun çeçe sineğine verdiği tsaltsalya adının ses bakımından, ‘vızıltının’ İbranice karşılığı olan tsela·tsalʹı andırdığını söyler.
[Sayfa 191’deki resim]
Düşmanlarına saldıran Filistî savaşçıları (MÖ 12. yüzyıldan Mısır’a ait bir oyma yapıt)
[Sayfa 192’deki resim]
Moabilere ait bir savaşçıyı ya da tanrıyı gösteren taş kabartma (MÖ 11-8. yüzyıl)
[Sayfa 196’daki resim]
Deve üzerinde bir Arami savaşçı (MÖ 9. yüzyıldan)
[Sayfa 198’deki resim]
İç huzursuzluk ve devrimler asi insanlık ‘denizini’ çalkalıyor
[Sayfa 203’teki resim]
Mısır rahipleri güç bakımından Yehova’yla boy ölçüşemediler