Ataların Dünyası
İSTEFANOS ünlü konuşmasına bazı coğrafi yerlerden söz ederek şöyle başladı: “Atamız İbrahim Haranda oturmazdan önce, Mezopotamyada bulunduğu zaman, izzet Allahı [Yehova] kendisine göründü, ve ona dedi: . . . . çık, ve sana göstereceğim memlekete gel.” (Re İş 7:1-4) Bu emir, Vaat Edilmiş Topraklar’da İbrahim, İshak ve Yakub’un çevresinde gelişecek çok önemli olayların yolunu açmıştı; bunlar Tanrı’nın insanlığa nimetler verme amacıyla bağlantılı gelişmelerdi.—Tk 12:1-3; Yş 24:3.
İbrahim (ya da Abram) Kaldelilerin Ur şehrindeyken Tanrı onu çağırdı; bu zengin şehir o zamanlar Fırat Irmağı’nın doğu kıyısında bulunuyordu. İbrahim Tanrı’nın söylediği yere hangi yoldan gidecekti? Sümer veya Şinar olarak da adlandırılan Kalde’den dosdoğru batıya gitmek kolay görünebilirdi. Öyleyse neden kuzeye, Harran’a kadar gitti?
Ur, Bereketli Hilal’in –Filistin’den Dicle ve Fırat ırmaklarına kadar uzanan, hilal biçimindeki bölge– doğu ucunun yakınlarındaydı. Bu bölge belki eskiden daha ılıman bir iklime sahipti. Hilal kıvrımının güneyinde, kireçtaşından tepeleri ve kumlu düzlükleriyle Suriye Çölü bulunur. AnaBritannica bu çölün “Doğu Akdeniz ve Mezopotamya arasında hemen hemen aşılmaz bir engel” oluşturduğunu söylüyor. Bazı kervanlar Fırat’tan Tadmor’a çölü aşarak geçer, oradan da Şam’a ulaşırdı; fakat İbrahim, ailesini ve sürülerini çölden geçen böylesine çetin bir yoldan götürmedi.
O, bunun yerine Fırat Irmağı vadisini takip ederek Harran’a çıktı. Oradan, Fırat’ın sığ bir yerinden geçmek için Karkamış’a giden ticaret yollarından birini izlemiş ve sonra güneye doğru yol alıp Şam üzerinden, adı sonradan Celile Denizi olan yere doğru devam etmiş olabilir. Megiddo yakınlarından geçen Via Maris, yani “Deniz Yolu” Mısır’a kadar devam ediyordu. Ancak İbrahim Samiriye dağlarından geçti ve en sonunda Şekem’de çadırda yaşamaya başladı. Zamanla, dağlık araziden geçen yolu izleyerek güneye doğru devam etti. Tekvin 12:8–13:4’ü okurken, adı geçen yerleri haritadan bularak İbrahim’i takip edebilirsiniz. Ayrıca, çeşitli olaylar yaşadığı şu yerlere de dikkat edebilirsiniz: Dan, Şam, Hobah, Mamre, Sodom, Gerar, Beer-şeba ve Moriya (Yeruşalim).—Tk 14:14-16; 18:1-16; 20:1-18; 21:25-34; 22:1-19.
O bölgelerin coğrafyasını biraz olsun bilmek, İshak ve Yakub’un yaşamlarındaki olayları daha iyi kavramamızı sağlar. Örneğin İbrahim, İshak’a bir eş bulması için kölesini Beer-şeba’dan nereye gönderdi? Kuzeye, ta Mezopotamya’daki (anlamı “Irmaklar Arasındaki Ülke”) Paddan-aram’a. Sonra Rebeka’nın İshak’la buluşmak için, deve üzerinde Necef’e (Cenup), belki de Kadeş yakınlarına kadar yaptığı yorucu yolculuğu bir düşünün.—Tk 24:10, 62-64.
Daha sonra, İshak ve Rebeka’nın oğlu Yakub da Yehova’ya tapınan biriyle evlenmek için benzer bir yolculuk yaptı. Ancak o farklı bir yoldan memleketine döndü. Penuel yakınlarındaki Yabbok’tan geçtikten sonra bir melekle güreşti. (Tk 31:21-25; 32:2, 22-30) Orada Esav onu karşıladı ve sonra iki kardeş farklı bölgelerde yaşamak üzere ayrıldılar.—Tk 33:1, 15-20.
Yakub, kızı Dina’nın Şekem’de tecavüze uğramasının ardından, Beyt-el’e göç etti. Yakub’un oğullarının, babalarının sürüsünü otlatmak için ne kadar uzağa gittiğini ve Yusuf’un onları sonunda nerede bulduğunu zihninizde canlandırabiliyor musunuz? Bu harita (ve sayfa 18, 19’daki harita) Hebron ile Dotan arasındaki mesafeyi gözünüzde canlandırmanıza yardım edebilir. (Tk 35:1-8; 37:12-17) Yusuf’un ağabeyleri onu Mısır’a giden tüccarlara sattılar. İsrailoğullarının sonunda Mısır’a göç etmesine ve sonra da oradan çıkışlarına ortam hazırlayan bu olayda, sizce tüccarlar hangi yolu kullanmış olabilir?—Tk 37:25-28.
[Sayfa 7’deki haritalar]
(Ayrıntılı bilgi için lütfen yayına bakın)
İbrahim’in Yolculukları (yayına bakın)
İshak’ın Yolculukları (yayına bakın)
Yakub’un Yolculukları (yayına bakın)
Ana Yollar (yayına bakın)
Ataların geçtiği yollar (genel görünüm)
A4 GOŞEN
A5 MISIR
B4 ŞUR
B5 PARAN
C3 Şam
C3 Dan (Laiş)
C4 Şekem
C4 Beyt-el
C4 Hebron (Kiryat-arba)
C4 Gerar
C4 Beer-şeba
C4 SEİR
C4 Kadeş
C5 EDOM
D1 Karkamış
D2 Tadmor
D3 Hobah
E1 PADDAN-ARAM
E1 Harran
F2 MEZOPOTAMYA
G1 Ninive
G2 BEREKETLİ HİLAL
G3 Babil
H4 KALDE
H4 Ur
[Dağlar]
C4 Moriya
[Denizler]
B3 Akdeniz (Büyük Deniz)
[Irmaklar]
E2 Fırat
G2 Dicle
Vaat Edilmiş Topraklar (Ataların geçtiği yollar)
KENAN
Megiddo
GİLEAD
Dotan
Şekem
Sukkot
Mahanaim
Penuel
Beyt-el (Luz)
Ay
Yeruşalim (Salem)
Beytlehem (Efrat)
Mamre
Hebron (Makpela)
Gerar
Beer-şeba
Sodom (?)
NECEF
Rehobot (?)
Beer-lahay-roi
Kadeş
Ana Yollar
Via Maris (Deniz Yolu)
Kral Yolu
[Dağlar]
Moriya
[Denizler]
Tuz Denizi
[Nehirler ve çaylar]
Yabbok
Ürdün
[Sayfa 6’daki resim]
Fırat Irmağının Babil yakınlarındaki bir kısmı
[Sayfa 6’daki resim]
İbrahim Beer-şeba’da yaşadı ve sürülerini buralarda otlattı
[Sayfa 6’daki resim]
Yabbok vadisi