Kutsal Kitaptaki Sırası 31​—Obadya

Yazarı: Obadya

Tamamlanma Tarihi: MÖ y. 607

 1. Obadya kitabı, haberin haberciden daha önemli olduğunu nasıl gösterir?

İBRANİCE Kutsal Yazıların en kısa kitabı olan Obadya, sadece 21 ayette hem bir ulusun yok oluşuyla sonuçlanan Tanrısal hükmü duyurur hem de Tanrı’nın Krallığının sonunda zafer kazanacağını bildirir. Kitap “Obadya’nın bildirdiği görüntü” diye başlar. Obadya’nın ne zaman, nerede doğduğunu, hangi kabileden olduğunu bilmiyoruz. Yaşamıyla ilgili hiçbir ayrıntı verilmez. Belli ki, önemli olan peygamberin kimliği değil, ilettiği mesajdır; çünkü Obadya’nın da dediği gibi, bu ‘Yehova’dan bir haberdir.’

 2. (a) Obadya’nın peygamberlik sözleri hangi ülke hakkındaydı? (b) Oranın halkı neden kendini güvende hissediyordu?

² Bu ‘haber’ özellikle Edom’u ilgilendirir. Tuz Gölü’nden Rift Vadisi (Araba) boyunca güneye uzanan ve Seir Dağı diye de bilinen Edom toprakları, yüksek dağlar ve uçurumlarla dolu, engebeli bir arazidir. Rift Vadisi’nin doğusundaki sıradağların bazı noktalarında rakım 1.700 metreyi bulur. Özellikle Teman bölgesi, halkının bilgeliği ve cesaretiyle ünlüydü. Edom topraklarının ülke için doğal bir savunma hattı oluşturan coğrafyası nedeniyle halk kendini güvende hissediyordu ve kibirliydi.a

 3. Edomlular İsraillilere nasıl davrandı?

³ Edomlular Yakup’un kardeşi Esav’ın soyundan geliyordu. Yakup’un adı daha sonra değiştirilmiş, İsrail olmuştu. Dolayısıyla Edomlular İsrailoğullarıyla yakın akrabaydı ve İsrailoğulları onları ‘kardeşleri’ olarak görüyordu (Tekr. 23:7). Ancak Edomluların davranışları hiç de kardeşçe değildi. İsrailoğullarının Vaat Edilmiş Topraklara girmesinden kısa süre önce, Musa Edom kralına haber gönderip ülkesinden geçmek için izin istemişti. Fakat düşmanca davranan Edomlular bu ricayı soğuk bir şekilde reddetmekle kalmamış, bir de güç gösterisi yaparak gözdağı vermişlerdi (Say. 20:14-21). Edomlular daha sonra Davut’un boyunduruğu altına girseler de, Yehoşafat’ın döneminde Yahuda’ya karşı Ammon ve Moab’la birlik oldular, Yehoşafat’ın oğlu Kral Yehoram’a isyan ettiler, tutsak İsrailoğullarını Gazze ve Sur’dan topladılar, hatta daha fazla kişiyi tutsak etmek için Kral Ahaz’ın zamanında Yahuda’ya akınlar düzenlediler (2. Kral. 8:20-22; 2. Tar. 20:1, 2, 22, 23; 28:17; Amos 1:6, 9).

 4. (a) Edom’un yaptığı hangi kötülüğün Obadya kitabındaki hükme sebep olduğu anlaşılıyor? (b) Obadya kitabının MÖ 607’de yazılmış olabileceğini gösteren hangi kanıtlar var?

⁴ MÖ 607’de Babil orduları Yeruşalim’i harap ettiğinde bu düşmanlık zirveye ulaştı. Edomlular, olan biteni sevinçle izlemeleri yetmezmiş gibi bir de Babillileri şehri tümüyle yok etmeye teşvik ettiler. “Onu yıkın! Temellerine kadar yıkın!” diye bağırdılar (Mezm. 137:7). Savaş ganimetini kurayla paylaşanlar arasında onlar da vardı. Ayrıca bazı Yahudiler ülkeden kaçmaya çalıştığında yolları kapattılar ve onları düşmana teslim ettiler. Belli ki Obadya’nın kaleme aldığı hükmün sebebi, Edomluların Yeruşalim’in yıkımı sırasında sergilediği bu gaddarlıktı. Obadya, kitabını Edom’un kötülüğü hafızalarda henüz canlıyken yazmış olmalı (Obad. 11, 14). Edom’un Nabukadnezar tarafından Yeruşalim’in yıkımından sonraki beş yıl içinde fethedilip yağmalandığı anlaşılıyor. Bu durumda Obadya kitabı o tarihten önce yazılmış olmalıdır; dolayısıyla kitabın MÖ 607’de yazıldığı düşünülmektedir.

 5. (a) Obadya kaydının Tanrı ilhamı ve doğru olduğunu ne gösterir? (b) Obadya gerçek peygamberlerde olması gereken hangi özelliklere sahipti? (c) İsminin kendisine çok uygun olduğunu neden söyleyebiliriz?

⁵ Obadya’nın Edom’la ilgili peygamberlik sözleri en ufak ayrıntısına kadar gerçekleşti. Edom’a verilen hüküm şu sözlerle doruğa ulaşır: “Esav evi . . . . anız olacak; onu yakıp yok edecekler. Esav evinden geriye kimse kalmayacak; çünkü bunu Yehova söyledi” (18. ayet). Edom kılıcıyla yaşadı, kılıcıyla öldü; o ulustan geriye kimse kalmadı. Bu, kaydın Tanrı ilhamı ve doğru olduğunu gösterir. Obadya, gerçek bir peygamberde olması gereken her özelliğe sahipti: Yehova adına konuştu, bildirdiği peygamberlik sözleri Yehova’yı yüceltti ve tarihin de gösterdiği gibi, söylediği her şey gerçekleşti. “Yehova’nın Hizmetçisi” anlamına gelen ismi ona gerçekten de çok uygundu.

OBADYA KİTABININ İÇERİĞİ

 6. (a) Yehova Edom hakkında neler söyledi? (b) Yehova Edom’u nereye bile çıksa indirecekti?

⁶ Edom’a verilen hüküm (1-16. ayetler). Yehova’nın emriyle Obadya gördüklerini anlatmaya başlar. Bu görüntüde milletlere bir savaş çağrısı yapılır. Yehova “Kalkın, Edom’la savaşalım” diye emreder (1. ayet). Sonra Edom’a hitap ederek onun aslında nasıl bir konumda olduğunu anlatır. Edom diğerlerine göre küçük ve hor görülen bir millettir; ancak küstahtır. Sarp kayalıklarda oturduğu için kendini güvende hisseder, kimsenin onu aşağı indiremeyeceğinden emindir. Ancak Yehova, kartal gibi yükseklere yerleşse, yuvasını yıldızlar arasına kursa da onu oradan indireceğini bildirir. Edom cezayı hak etmiştir.

 7. Edom’un hazinelerine ne olacaktı?

⁷ Edom’un başına ne gelecek? Edom’u yağmalayanlar hırsız olsaydı sadece istediklerini alıp giderlerdi. Oraya bağ bozanlar gelseydi geride mutlaka birkaç salkım bırakırdı. Fakat Esavoğullarını daha kötü bir son bekliyor. Talan edilen hazinelerinden geriye hiçbir şey kalmayacak. Kendi müttefikleri ona sırtını dönecek. Yakın arkadaşları onu anlayışı kıt biri gibi ağına düşürecek. Başına felaket geldiğinde bilgelerinin de cesur savaşçılarının da ona hiçbir yararı olmayacak.

 8. Edom’a neden çok ağır bir ceza verilecekti?

⁸ Edomoğullarına neden bu kadar ağır bir ceza verilecek? Kardeşleri Yakupoğullarına yaptıkları zorbalık yüzünden. Onlar Yeruşalim’in düşmesine sevindiler, hatta istilacılarla birlikte ganimeti paylaştılar. Obadya, yaptıkları kötülüklere bizzat tanık olmuşcasına onları şu ağır sözlerle mahkûm eder: Kardeşlerinizin başına gelen felakete sevinmemeliydiniz. İsrailli kaçakların yolunu kesmemeli, onları düşmana teslim etmemeliydiniz. Yehova’nın günü yakın, yaptıklarınızın hesabını O’na vereceksiniz. Nasıl davrandıysanız, aynısı sizin başınıza gelecek.

 9. Yakup evi hakkında neler bildirildi?

⁹ Yakup evi eski haline dönüyor (17-21. ayetler). Edom’un aksine Yakup evi yeniden eski durumuna kavuşacak. Halk Sion Dağı’na dönecek. Ateşin anızı yediği gibi onlar da Esav evini yiyecek. Güneyde Necef’i, Esav’ın dağlık bölgesini ve Şefela’yı; kuzeye doğru Efraim ve Samiriye topraklarını, hatta Tsarefat’a kadar uzanan toprakları; doğuda da Gilead bölgesini mülk edinecekler. Kibirli Edom yok olurken Yakup eski haline dönecek ve “Krallık Yehova’nın olacak” (21. ayet).

KİTABIN YARARLARI

10. (a) Edom’un sonunu bildiren başka hangi peygamberlik sözleri var? (b) Obadya’nın yanı sıra o sözleri de incelemek neden yararlı olacaktır?

¹⁰ Yehova, Edom’la ilgili hüküm sözlerinin mutlaka gerçekleşeceğini göstermek için başka peygamberleri aracılığıyla da benzer bildirilerde bulundu. Bunlar arasında en dikkat çekenler Yoel 3:19; Amos 1:11, 12; İşaya 34:5-7; Yeremya 49:7-22; Hezekiel 25:12-14; 35:2-15’te kayıtlı olanlardır. Bu bildiriler arasında daha eski olanlar belli ki Edom’un geçmişteki düşmanlığıyla ilgilidir. Daha yeni olanlar, büyük ihtimalle Babillilerin Yeruşalim’i ele geçirdiği zamanla ilgilidir. Edomlular o zaman mazur görülemeyecek davranışlarda bulunmuştu; Obadya da Edom’un bu kötülüğünü kınadı. Edom’un yaşayacağı bildirilen felaketlerin nasıl gerçekleştiğini incelemek, Yehova’nın geleceği bildirme gücüne imanımızı artırır. Ayrıca Yehova’nın, bildirdiği amacını her zaman gerçekleştiren bir Tanrı olduğuna duyduğumuz güveni pekiştirir (İşa. 46:9-11).

11, 12. (a) Edom’la “barışık olanlar” onu nasıl yendi? (b) Edom nasıl yok oldu?

¹¹ Obadya Edom ile ‘antlaşmış adamların’, onunla ‘barışık olanların’ onu yeneceğini bildirmişti (Obad. 7). Gerçekten de Babil’in Edom’la barışı uzun sürmedi. MÖ altıncı yüzyılda Kral Nabonidus’un yönetimindeki Babil ordusu Edom’u fethetti.b Ne var ki kendine çok güvenen Edom, Nabonidus’un ülkeyi istila edişinden yüz yıl kadar sonra hâlâ topraklarına geri dönmeyi ümit ediyordu. Malaki 1:4 bununla ilgili şöyle der: “Edom ‘Paramparça olduk ama geri dönüp yıkılan yerlerimizi yeniden yapacağız’ dediğinden, göklerin hâkimi Yehova şöyle diyor: ‘Onlar yapacak, Ben yıkacağım.’” Edom’un tüm toparlanma çabalarına rağmen MÖ dördüncü yüzyıla gelindiğinde ülkelerine Nebatiler yerleşmişti. Topraklarına geri dönemeyen Edomlular da Yahudiye’nin güney kısmında yaşamaya başladı ve orası İdumea (Edom ülkesi) adını aldı. Edomlular Seir ülkesini yeniden fethetmeyi asla başaramadılar.

¹² Josephus’a göre, hayatta kalan Edomlular MÖ ikinci yüzyılda Yahudi kral I. İoannes Hyrkanos’un boyunduruğu altına girdiler, zorla sünnet edildiler ve Yahudi bir valinin yönetimi altında yavaş yavaş Yahudi toplumuna karışarak kimliklerini kaybettiler. Romalıların MS 70’te Yeruşalim’i harap etmesinin ardından, isimleri tarihten silinip gitti.c Obadya’nın bildirdiği şu sözler aynen gerçekleşti: “Devirler boyu yok olacaksın. . . . . Esav evinden geriye kimse kalmayacak” (Obad. 10, 18).

13. Edomluların aksine Yahudilere ne oldu?

¹³ Topraklarından olan Edom’un aksine, Yahudiler MÖ 537’de Vali Zerubbabel’in önderliğinde memleketlerine geri döndüler. Topraklarına yerleşip Yeruşalim’de mabedi yeniden inşa ettiler.

14. (a) Edom’un başına gelenlerden kimler ders almalı? (b) Herkes Obadya gibi neyi kabul etmeli, neden?

¹⁴ Gurur ve küstahlığın felaket getirdiği çok açıktır. Kendini üstün gören ve Tanrı’nın hizmetçilerinin zorluklar yaşamasından zalimce zevk alan gururlu kişiler, Edom’un başına gelenlerden ders almalı. Obadya gibi onlar da ‘krallığın Yehova’nın olacağını’ kabul etmeli (21. ayet). Yehova’yla ve toplumuyla savaşanlar tamamen yok olurken, O’nun hükümdar olarak konumunun ve görkemli Krallığının haklılığı sonsuza dek kanıtlanmış olacak.

[Dipnotlar]