Zararlı Dedikodu Nasıl Durdurulabilir
“Ya RAB (Yehova) ağzıma bekçi koy; dudaklarım kapısını koru.”—MEZMUR 141:3.
1. Tanrı vergisi olan beynimizin ne gibi yetenekleri var?
YEHOVA, bize bir beyin verdi ve bu, ne kadar mükemmel bir hediyedir! İnanılmaz Makine (İng.) adlı kitap şöyle demektedir: “Tasavvur edilebilecek en gelişmiş bilgisayar bile, insan beyninin karmaşıklığı ve esnekleğiyle kıyaslandığında basit görünebilir . . . . Beyninden çıkan milyonlarca sinyal, her an muazzam bilgi taşır. Bedeninin içi ve dışı hakkında haberler iletirler . . . . Başka sinyaller bilgiyi geliştirip çözümlerken, onlar, bir karara vardıran bazı duygular, hatıralar, fikirler veya planlar ortaya çıkarırlar. Hemen hemen aynı anda, senin beyninden çıkan sinyaller, bedeninin diğer kısımlarının nasıl hareket edeceklerini bildirir . . . . Aynı anda sen farkına varmadan, beynin nefes almanı, kanın bileşimini, vücudun hararetini ve diğer başlıca işlemleri kontrol eder.”—Sayfa 326.
2. Şimdi hangi soru ele alınmaya değer?
2 Tabii ki, Tanrı tarafından verilen bu mükemmel hediye asla bir çöp kutusu gibi kullanılmamalı. Fakat zararlı bir dedikoduya kulak verip bunu yapmakla, beynimizi kötüye kullanmış oluruz. Bu tür dedikodudan nasıl kaçınabilir ve başkalarının dedikodu yapmamalarına nasıl yardım edebiliriz?
Tanrı Tarafından Verilen Zihinsel Gücü Takdir Etmek
3. Yehova’nın bir şahidi neden zararlı konuşmalara karışmaz?
3 Tanrı tarafından verilen zihinsel gücü takdir edersek, zararlı dedikoduya kulak vermeyeceğiz ve yapmayacağız. Yehova’nın ruhu, bir kişinin beynini bu gibi fikirlerle doldurmasına ve dilini başkalarının zararına kullanmasına neden olmayacak. “Kötü kişi kendi yolunu, ve fesatçı kendi düşüncelerini bıraksın.” (İşaya 55:7) Kötü adamın, beyni kötü fikirlerle doludur ve dürüst adama iftira atmaya hazırdır. Fakat Tanrı vergisi beyni takdir edenlerden bu gibi davranışlar beklenmez.
4. Beynimizi ve konuşma yeteneğimizi takdir edersek, zihin ve dilimizi nasıl kullanacağız?
4 Uygun takdir, beyin ve dilimizin kullanımında, günahkâr bedenimizin tatmin edilmesini engelleyecektir. Bunun yerine, düşünce ve konuşmalarımızı yüksek düzeyde tutacağız. Bizimkinden çok daha yüce düşüncelere Sahip Olan’a dua ederek zararlı dedikodudan kaçınabiliriz. Resul Pavlus şu öğüdü verdi: “[Yanlış veya iftira değil] hak olan ne varsa, [adi olan değil] muteber olan ne varsa, [kötü veya zararlı değil] adil olan ne varsa, [lekeleyici iftira veya kötü şüphecilik değil] saf olan ne varsa, [küçük düşürücü veya kindar değil] sevimli olan ne varsa, [kötü şöhret değil] bir fazilet, eğer [bir mahkümiyet değil] bir sitayiş varsa, onları düşünün.”—Filipililer 4:8.
5. İman kardeşleri, Pavlus hakkında ne gördüler ve ne duydular?
5 Pavlus şunları söyledi: “Öğrendiğiniz ve kabul ettiğiniz ve işittiğiniz ve bende gördüğünüz şeyleri de işleyin, ve selâmet (barış) Allahı sizinle olacaktır.” (Filipililer 4:9) İnsanlar, Pavlus hakkında başka neler gördüler ve neler işittiler? Sadece pak ve ruhen bina edici şeyler. O, onların kulaklarını, Lidya veya Timoteos hakkındaki dedikodularla doldurmadı. Pavlus’un, Yeruşalim’deki ihtiyarlar hakkındaki söylentilere de kulak vermediğinden ve bunları yaymadığından emin olabiliriz.a İhtimal, Tanrı tarafından kendisine verilen Tanrı vergisi beynine gösterdiği saygı, zararlı dedikodulara karışmamasına yardım etti. Yehova’nın bize verdiği beyin ve dili gerçekten takdir edersek, biz de onun örneğini izleyeceğiz.
Tanrı’ya Ve Onun Sözüne Karşı Saygı Gösterelim
6, 7. (a) Yakub, zaptedilmeyen dilin etkilerini nasıl açıklar? (b) Tanrı’ya ve onun Sözüne karşı saygı gösterirsek, nelerden kaçınabileceğiz?
6 Bizzat Tanrı’ya ve O’nun Kutsal Yazılarına karşı yüreğimizde beslediğimiz saygı, zararlı dedikoduyu durdurmamıza yardım edecektir. Evet, bu gibi bir saygı, dil hakkında konuşan şakirt Yakub’un öğüdünü uygulamamıza yardım edecektir. (Yakub 3:2-12) Bir kimse, kendi diline hakim olabilirse, tıpkı ağzına vurulan gemle atı idare edebildiği gibi, kendi bedeninin tümünü de kontrolü altına alacaktır. Basit bir kıvılcımın büyük bir ormanı yakabildiği gibi, küçük bir dil de hayat seyrini ateşe verebilir. Şakirt Yakub, insanın, vahşi hayvanları ve denizin yaratıklarını zaptedebileceğini, fakat ‘insanlardan kimsenin dili zaptetmeğe kadir olmadığını’ söyledi. Ancak bu, yine de zararlı dedikoduyu durdurmaya uğraşmamak için bir mazeret değildir.
7 Yakub, dil vasıtasıyla aynı ağızdan takdis ve lanetin çıktığını da söyler. Bu uygun değildir, çünkü bir çeşmeden hem tatlı, hem de acı su akmaz. Bir incir ağacı zeytin ve tuzlu su da tatlı su vermez. Tabii ki, İsa’nın takipçileri, nakâmil oldukları sürece kamil şekilde dillerini zaptedemeyecekler. Bu, tövbe eden günahkârlara karşı bağışlayıcı olmamıza yardım edecektir; fakat gene bu, hiçbir hususta zararlı dedikodu yapmak için bir mazeret teşkil etmez. Elimizde olduğu ve Tanrı’ya ve O’nun Sözüne karşı gerçek saygı gösterdiğimiz sürece, zehirleyen bir dilden kaçınacağız.
Dua Nasıl Yardım Edebilir?
8. Dua, zararlı dedikoduyu durdurmamıza nasıl yardım eder?
8 Zararlı dedikoduya kulak vermek ve onu yaymak eğilimi çok kuvvetli olabilir. Sen, geçmişte böyle bir eğilime yenildiysen, Tanrı’dan af ve yardım dilemen yerinde olmaz mı? İsa şu şekilde dua etmemizi öğretti: “Bizi iğvaya götürme, fakat bizi şerirden kurtar.” (Matta 6:13) İğvaya düşmemek için içtenlikle Yehova’ya dua eden kişiler, Şeytan’ın hilelerine yenilmeyecek ve bu iftiracıdan korunmuş olacaklar.
9. Başka kişilere karşı iftira etme iğvasına düştüğümüz zaman, ne şekilde dua edebiliriz?
9 Herhangi birine karşı iftira etme iğvasına düştüğümüz de, şöyle dua edebiliriz: “Ya RAB, ağzıma bekçi koy; dudaklarım kapısını koru.” (Mezmur 141:3) İğvaya düşüp, kinci, yalancı, katil ve iftiracı olan Şeytan gibi hareket edersek, ebedi hayatla ilgili tüm ümitlerimizi yitirebiliriz. Resul Yuhanna şunları yazdı: “Kardeşinden nefret eden her adam katildir; ve bilirsiniz ki hiç bir katilde, kendisinde duran ebedi hayat yoktur.”—I. Yuhanna 3:15.
Sevgi Dedikoduyu Yok Eder
10. Başka kişiler hakkında dedikodu yapmak yerine, onlara ne borçluyuz?
10 Her birimiz başka birine bir şeyler borçluyuz; fakat zararlı dedikoduya yol açabilen kini duymaya borçlu değiliz. Pavlus şöyle dedi: “Birbirinizi sevmekten başka, kimseye bir şey borçlu olmayın.” (Romalılar 13:8) Başka kişilerin aleyhine konuşup onların iyi adlarına zarar vermek yerine, her gün bu sevgi borcumuzu ödemeliyiz. Yehova’yı gerçekten seversek, iman kardeşlerimize iftira etmeyeceğiz, “çünkü görmüş olduğu kardeşini sevmiyen, görmemiş olduğu Allahı sevemez.”—I. Yuhanna 4:20.
11. İsa’nın koyun ve keçi meseli, zararlı dedikodu hakkında bize neler öğretir?
11 İsa’nın, koyunlar ve keçiler meselini düşünelim. Orada, keçi misali olanların, Mesih’in kardeşlerine yaptıklarının sanki kendisine yapılmış gibi sayılacağı söylendi. Sen, Mesih hakkında dedikodu yapar mıydın? Rabbinin ve Efendisinin aleyhinde konuşmayacağına göre, onun meshedilmiş kardeşlerinin de aleyhinde konuşma. Asla “ebedî azaba” gidecek olan keçiler gibi hata işleme. Eğer İsa’nın kardeşlerini seviyorsan, onlar hakkında söylediğin sözlerle bunu kanıtla.—Matta 25:31-46.
12. Süleymanın Meselleri 16:2 ayetinin özü nedir? Bu, düşünce, davranış ve konuşmalarımızı nasıl etkilemeli?
12 Hepimiz günahkâr olup İsa’nın fidye kurbanlığına muhtaç olduğumuza göre, biri hakkımızda olumsuz şeyler söylemek isterse, herhalde çok şeyler bulabilir. (I. Yuhanna 2:1, 2) Tabii, biz, kendimizden memnun olduğumuzu söyleyebiliriz. “İnsanın bütün yolları kendi gözünde temizdir; fakat ruhları tartan RABDİR.” Tanrı’nın terazisi tarafgirlik ve kayırıcılık yapmaz; bozuk da değildir. (Süleymanın Meselleri 16:2; Resullerin İşleri 10:34, 35) O, ruhumuzu tartar ve düşünce, konuşma ve davranışlarımızın dayandığı saik ve eğilimlerimizi gözler. Muhakkak ki biz, Tanrı’nın, yanlış yere kendimizi temiz ve başkalarını kusurlu ve kırıcı sözlere layık saydığımızı görmesini istemiyeceğiz. Biz de Yehova gibi tarafsız, bağışlayıcı ve sevgi dolu olmalıyız.
13. (a) ‘Sevgi çok sabrettiğine ve lütufla muamele’ ettiğine göre, zararlı dedikoduyu nasıl durdurabilir? (b) Bir kardeşe bizim sahip olmadığımız bir hizmet imtiyazı verilirse, o kardeş aleyhinde konuşmamıza hangi şey engel olacak?
13 Pavlus’un I. Korintoslular 13:4-8’deki sözlerini uygularsak, bu, zararlı dedikoduyu durdurmamıza yardım edecektir. Pavlus şöyle yazdı: “Sevgi çok sabreder, lütufla muamele eder.” Bölünmüş bir ailenin içinde eza çeken bir hemşire, belki neşeli bir şekilde bizi selamlamayacak. Belki de bazıları kötü sağlık koşulları yüzünden, bedenen daha yavaş hareket edebilirler. Onları dedikodu yaparak eleştireceğimize, sevgiyle sabır göstermemiz ve iyilikle davranmamız gerekmez mi? “Sevgi haset etmez; sevgi övünmez, kibirlenmez.” Böylece, başka bir iman kardeşimize bizde olmayan bir hizmet imtiyazı verildiği zaman, sevgimiz, onun aleyhinde konuşmamıza ve bu faaliyete layık olmadığını söylememize engel olacak. Sevgi, aynı zamanda başarılarımızla övünmemize de engel olacak, çünkü böyle davranırsak daha az imtiyaza sahip olanları küçümsemiş oluruz.
14. Sevginin başka hangi yönleri, başkalarının aleyhinde söyleyeceklerimizi etkileyecektir?
14 Pavlus, aynı zamanda, sevgi “çirkin muamele etmez, kendi faidesini aramaz, hiddetlenmez, kötülük saymaz” dedi. İsa’nın takipçilerine yakışmayan şeyler söyleyeceğimize, sevgi, bizi başkaları hakkında iyi konuşmaya ve onların yararlarını göz önünde bulundurmaya sevk etmeli. Bu, başkalarının bize yaptıkları gerçek veya hayali hatalardan dolayı öfkelenip, onların aleyhinde konuşmamıza da engel olacak. Sevgi “haksızlığa sevinmez” fakat “hakikat ile beraber sevin”diğine göre, adaletsizlik çekenler hakkında zararlı dedikodu yapmaktan bizi alıkoyacaktır.
15. (a) Sevgi, “her şeye inan[dığına], her şeyi ümit” ettiğine göre, bizi nasıl etkilemeli? (b) Bazıları, Yehova’nın teşkilatının aleyhinde konuşsalar bile, sevginin hangi yönleri, teşkilata bağlı kalmamıza yardım edecektir?
15 Sevgi, Tanrı’nın Sözünde bulunan “her şeye inanır, her şeyi ümit eder” böylece irtidat edenlerin iftiralarını dinlemek yerine, “basiretli köle” tarafından sunulan ruhi gıdayı takdir etmemizi sağlar. (Matta 24:45-47; I. Yuhanna 2:18-21) Sevgi “her şeye katlanır ve . . . . asla zeval bulma”dığına göre, o, “sahte kardeşler” veya başka kişiler, Tanrı’nın teşkilatı veyahut onun üyeleri aleyhinde konuşsalar dahi, teşkilata sadık kalmamıza yardım edecektir.—Galatyalılar 2:4.
Saygı Dedikoduyu Engeller
16. Korintos’ta sahte kardeşler, Pavlus’a karşı nasıl davrandılar?
16 Aynı zamanda iman kardeşlerimize duyduğumuz saygı da zararlı dedikoduyu engeller. Onlar, Tanrı tarafından kabul edildiklerine göre, muhakkak biz de onları kötülemeyeceğiz. Pavlus’un karşılaşmış olduğu “sahte kardeşler”e asla benzemeyelim. Şüphesiz onlar, Pavlus’un aleyhinde kötü şeyler söylediler. İrtidat edenler de herhalde onun aleyhinde konuştular. (Yahuda 3, 4 ile karşılaştır.) Korintos’ta bazıları: “Onun mektupları ağır, fakat bedeninin huzuru zayıf, ve sözü hiçtir diyorlar”dı. (II. Korintoslular 10:10) İnsanlar, sevdikleri kişiler hakkında, böyle konuşmazlar.
17. Resul Yuhanna, Diotrefis hakkında nasıl konuşuyordu?
17 Diotrefis’in aleyhinde konuşan resul Yuhanna’yı düşünelim. Yuhanna, “kiliseye bazı şeyler yazdım” demektedir, “fakat aralarında faik olmak sevdasında olan Diotrefis bizi kabul etmiyor. Bundan dolayı eğer gelirsem, bize karşı fena sözlerle gevezelik ederek onun yaptığı işlerini hatırlatacağım.” (III. Yuhanna 9, 10) Bu tür bir gevezelik, çok ciddi bir şeydi ve biz, bugün böyle konuşmaya kulak veriyor veya bunları yayıyorsak, bundan derhal vazgeçmeliyiz.
18. Dimitrios, Diotrefis’ten nasıl farklıydı ve bu fark davranışlarımızı nasıl etkileyebilir?
18 Doğru davranış hakkında saygılı olmayı teşvik eden Yuhanna, Gayus’a şunları söyledi: “Kötü değil, ancak iyiye uy. İyilik yapan Allahtandır; kötülük yapan Allahı görmemiştir. Herkes tarafından, ve bizzat hakikat tarafından da Dimitriosa şahadet olunuyor; ve biz de şahadet ediyoruz, ve bilirsin ki şahadetimiz hakikidir.” (III. Yuhanna 1, 11, 12) Hepimiz kendimize şunu sormalıyız: Ben geveze bir Diotrefis mi yoksa sadık bir Dimitrios muyum? İman kardeşlerimize karşı saygımız varsa, başka kişilerin bizi geveze olarak görmemeleri için, onlar hakkında olumsuz açıklamalar yapmayacağız.
19. Sahte kardeşler, C. T. Russell’i nasıl lekelemeye çalıştılar?
19 Sahte kardeşler sadece birinci yüzyılda yoktu. 1890 yıllarında da Tanrı’nın teşkilatıyla işbirliği yapan utanç bilmeyen kişiler “Watch Tower Society”ye sahip olmak istediler. Birinci başkan C. T. Russell’in başkanlığını elinden almak üzere ona karşı komplo kurdular. Yaklaşık iki yıl süren gizli düzenlerden sonra, bu komplo 1894 yılında patlak verdi. Sahte suçlamalar özellikle, Russell’in, sözde ticarette dürüst davranmamasıyla ilgiliydi. Bu adi suçlamalar, bunları düzenleyenlerin amaçlarını ortaya çıkarıyordu. Onlar, C. T. Russell’ı lekelemek istiyorlardı. Tarafsız imandaşlar bir soruşturma yaptılar ve onun suçsuz olduğu sonucuna vardılar. Böylece “Bay Russell ile onun faaliyetini devirmekle” ilgili bu plan, başarısızlığa uğradı. Evet, Pavlus gibi, birader Russell de, sahte kardeşler tarafından saldırıya uğradı, fakat bu denemenin Şeytan’dan geldiği anlaşıldı. Bu düzeni kuranlar, daha sonra iman kardeşliğine layık görülmediler.
İyi İşler Zararlı Dedikoduyu Bertaraf Eder
20. Pavlus, bazı genç dullarda hangi kusuru gördü?
20 Pavlus, zararlı dedikodunun, çok defa iyi işlerden değil, aylaklıktan kaynaklandığını biliyordu. Bazı genç dulların, “evleri gezerek aylak olmağı da öğrenirler; ancak yalnız aylak değil, fakat üzerlerine düşmiyen şeyleri söyliyerek başkalarının işlerine karışan boşboğazlar” olmalarından yakınıyordu. Bunun çaresi neydi? Sağlıklı bir faaliyet. Bunun için Pavlus şunları yazdı: “İmdi istiyorum ki daha genç dul kadınlar evlensinler, çocukları olsun, ev idare etsinler, karşı durana sitem için hiç fırsat vermesinler.”—I. Timoteos 5:11-14.
21. I. Korintoslular 15:58’de yer alan sözler, zararlı dedikodu tuzağından kaçınmamıza nasıl yardım edecektir?
21 Kadınlar, bir evi idare eder, Tanrı’nın standardına uyan çocuklar yetiştirir ve başka değerli şeylerle uğraşırlarsa, zararlı dedikodulara dönüşen konuşmalara kulak vermek için fazla vakit bulamazlar. Erkekler de, iyi işlerle meşgul olurlarsa, bu gibi konuşmalar için fazla vakitleri olmayacak. “Daima Rabbin işinde artmak üzere” çok meşgul olmak, zararlı dedikodu tuzağından kaçınmanıza yardım edecektir. (I. Korintoslular 15:58) Özellikle Tanrısal hizmete, cemaat ibadetlerine ve bütün yüreğimizle diğer Tanrısal faaliyetlerde bulunursak, bu ruhi şeyler zihnimizi o kadar meşgul edecek ki, işsiz ve aylak dedikoducular ve başkalarının işlerine karışanlar olmayacağız.
22. Süleymanın Meselleri 6:16-19 Tanrı’nın iftiracılar hakkındaki görüşünü nasıl açıklar?
22 Tanrısal işlerle meşgul olup başka kişilerin ruhen bereketlemeleri için gerekeni yaparsak, sadakatsiz gevezeler değil, sadık dostlar olacağız. (Süleymanın Meselleri 17:17) Aynı zamanda zararlı dedikodudan uzak kalırsak, en iyi Dost olan bizzat Tanrı Yehova’nın dostu olacağız. Onun mekruh saydığı yedi şeyi hatırlayalım: “Yüksek gözler, yalancı dil, ve suçsuz kanı döken eller; kötü düşünceler kuran yürek, kötülüğe koşmak için acele eden ayaklar, yalan soluyan yalancı şahit ve kardeşler arasında düzensizlik salan.” (Süleymanın Meselleri 6:16-19) Dedikoducular, olayları abartırlar ve ters anlam verirler, fakat iftiracıların dilleri ise, sahtedir. Onların sözleri, masallar dinlemeye koşan ayakları çeker. Sözleri, hep kavgayla sonuçlanır. Fakat Tanrı’nın nefret ettiğinden biz de nefret edersek, dürüst bir insana zarar verecek ve büyük iftiracı İblis Şeytan’ın hoşuna gidecek zararlı dedikodulardan kaçınacağız.
23. Sözlerimizle Yehova’nın yüreğini nasıl sevindirebiliriz?
23 Öyle ise, Yehova’nın yüreğini sevindirelim. (Süleymanın Meselleri 27:11) O’nun nefret ettiği konuşma şeklinden kaçınalım, iftiraya kulak vermeyi reddedelim ve zararlı dedikoduyu durdurmak üzere elimizden geleni yapalım. Mukaddes Tanrımız Yehova’nın yardımıyla bunu şüphesiz başarabiliriz.
[Dipnotlar]
a Bugün de Yönetim Kurulu üyeleri veya onların temsilcilerinin sözde dedikleri veya yaptıkları şeyler hakkında merak uyandırıcı (bazen hiçbir gerçeğe dayanmayan) hikâyelere kulak vermek veya bunları söylemek uygun görülmemektedir.
Sen Nasıl Cevap Verirsin?
◻ Dua, başka insanlara iftira etmekten kaçınmamıza nasıl yardım edebilir?
◻ I. Korintoslular 13:4-8’in uygulanması zararlı dedikoduyu durdurmamıza nasıl yardım edebilir?
◻ Kendimize duyduğumuz saygı, iman kardeşlerimize karşı dedikodu yapma eğiliminden kurtulmamıza nasıl yardım edebilir?
◻ I. Korintoslular 15:58’de yer alan öğüt, zararlı dedikodudan kaçınmamıza nasıl yardımcı olabilir?