Bölüm Yedi
Evde Bir Asi mi Var?
1, 2. (a) Yahudi dinsel liderlerin sadakatsizliğine dikkat çekmek üzere İsa hangi örneklemeyi yaptı? (b) İsa’nın örneklemesinden gençler hakkında ne öğrenebiliriz?
ÖLÜMÜNDEN birkaç gün önce, İsa Yahudi dinsel liderlerden oluşan bir gruba düşündürücü bir soru sordu. Şöyle dedi: “Fakat size nasıl görünüyor? Bir adamın iki oğlu vardı; ve birincisine gelip: Oğlum, bugün git, bağda işle, dedi. O da cevap verip: İstemiyorum, dedi. Fakat sonradan nadim olup gitti. Adam ikincisine gelip yine öyle dedi. O cevap verip: Ben giderim, efendim, dedi; ve gitmedi. İkisinden hangisi babasının muradını yapmış oldu?” Yahudi liderler cevap verip: “Birincisi, dediler.”—Matta 21:28-31.
2 İsa burada Yahudi liderlerin sadakatsizliğine dikkat çekiyordu. Onlar ikinci oğul gibiydiler, Tanrı’nın iradesini yapmaya söz veriyor, sonra da sözlerini tutmuyorlardı. Öte yandan birçok ana-baba İsa’nın örneklemesinin aile yaşamı konusunda doğru bir anlayışa dayandığını kabul eder. İsa’nın gayet iyi gösterdiği gibi, gençlerin ne düşündüklerini bilmek ya da ne yapacaklarını önceden kestirmek çoğu kez zordur. Bir kimse gençliğinde çok sorunlara yol açabilir; oysa büyüdükten sonra, sorumluluğunu bilen, saygın bir yetişkin olabilir. Ergenlik çağına özgü asilik sorununu ele alırken bunu akılda tutmak gerekir.
ASİ KİME DENİR?
3. Ana-babalar neden çocuklarına asi damgası vurmakta acele etmemelidir?
3 Zaman zaman, ergenlik çağındaki bazı gençlerin ana-babalarına karşı isyan bayrağını açtığını duyabilirsiniz. Hatta ergenlik çağında olan ve baş edilmez gibi görünen bir gencin bulunduğu bir aileyi kişisel olarak tanıyor olabilirsiniz. Bununla birlikte, bir çocuğun gerçekten asi olup olmadığını bilmek her zaman kolay değildir. Ayrıca, neden aynı ailedeki çocukların bazılarının asi olduğunu, diğerlerinin olmadığını anlamak zor olabilir. Eğer ana-babalar çocuklarından birinin tam bir asi olmaya doğru gittiği kanısındaysalar, ne yapmalıdırlar? Buna cevap vermek için, önce kime asi denir, bunun üzerinde konuşmamız gerekiyor.
4-6. (a) Asi kime denir? (b) Gençler ara sıra itaatsizlik yaptıklarında ana-babalar neyi akılda tutmalı?
4 Basit sözlerle, asi, kendi üstündeki bir otoriteye bile bile ve sürekli olarak itaatsizlik eden, karşı koyan ve baş eğmeyen birine denir. Tabii, ‘akılsızlık çocuğun yüreğindedir.’ (Süleymanın Meselleri 22:15) Bu nedenle, bütün çocuklar zaman zaman ana-babanın ya da başkalarının otoritesine karşı koyar. Bu özellikle ergenlik çağı olarak bilinen fiziksel ve duygusal gelişim döneminde geçerlidir. Kim olursa olsun, yaşamındaki değişiklikler insanda stres yaratır; ergenlik ise tam bir değişim dönemidir. Ergenlik çağındaki oğlunuz veya kızınız çocukluk devresinden çıkmış, yetişkin olma yolunda ilerlemektedir. Bu nedenle, ergenlik yıllarında, bazı ana-babalar ile çocuklar birbiriyle geçinmekte zorluk çekerler. Ana-babalar çoğu kez içgüdüsel olarak bu değişimi frenlemeye çalışır, ergenlik çağındaki gençlerse bunu hızlandırmak isterler.
5 Asi bir genç, ana-babanın benimsediği değerlere sırt çevirir. Bununla beraber, birkaç itaatsiz davranışın, kişiyi asi durumuna getirmediğini unutmayın. Ruhi meselelere gelince, bazı çocuklar başlangıçta Mukaddes Kitap hakikatine ya çok az ilgi gösterir ya da hiç göstermez, yine de onlar asi kimseler olmayabilir. Bir anne veya baba olarak, çocuğunuza asi damgası vurmakta acele etmeyin.
6 Acaba bütün gençlerin ergenlik yıllarının belirgin özelliği ana-baba otoritesine karşı isyan mı oluyor? Hayır, hiç de değil. Gerçekten de, kanıtların gösterdiği gibi gençlerin sadece küçük bir kısmı ergenliğe özgü ciddi bir asilik sorunu yaşamaktadır. Yine de, eğer bir çocuk inatla ve sürekli asice davranıyorsa, ne olacak? Böyle bir asiliği kışkırtan ne olabilir?
ASİLİĞİN NEDENLERİ
7. Şeytani bir çevre çocuğu asi olma yönünde nasıl etkileyebilir?
7 Asiliğin önemli bir nedeni, dünyadaki şeytani çevredir. “Bütün dünya kötü olanın elinde bulunmaktadır.” (I. Yuhanna 5:19) Şeytan’ın elindeki dünya, İsa’nın takipçilerinin mücadele etmeleri gereken zararlı bir kültür geliştirdi. (Yuhanna 17:15) Bu kültürün büyük bir kısmı bugün her zamankinden daha zorba, tehlikeli ve kötü etkilerle doludur. (II. Timoteos 3:1-5, 13) Eğer ana-babalar çocuklarını eğitmez, uyarmaz ve korumazsa, gençler ‘itaatsizlik oğullarında şimdi işlemekte olan ruhun’ etkisi altına kolayca girebilirler. (Efesoslular 2:2) Yaşıtlardan gelen baskı bununla bağlantılıdır. Mukaddes Kitap şöyle der: “Akılsızların arkadaşı zarar görür.” (Süleymanın Meselleri 13:20) Benzer şekilde, bu dünyanın ruhu ile dolu olanlarla arkadaşlık etmeye devam eden biri, bu ruhtan büyük olasılıkla etkilenecektir. Gençlerin, en iyi yaşam tarzının temelinde Tanrısal ilkelere itaatin bulunduğunu anlamaları için sürekli yardıma ihtiyaçları vardır.—İşaya 48:17, 18.
8. Bir çocuğun durumunda hangi etkenler asiliğe yol açabilir?
8 Asiliğin diğer bir nedeni evdeki atmosfer olabilir. Örneğin, eğer anne veya babadan biri alkolik, uyuşturucu kullanan ya da eşine sert davranan biriyse, ergenlik çağındaki genç yaşamla ilgili çarpık bir görüşe sahip olabilir. Bir ölçüde huzurlu ailelerde bile çocuk ana-babasının kendisiyle ilgilenmediğini hissettiğinde birdenbire asileşebilir. Bununla birlikte, gençleri isyana iten her zaman dış etkenler değildir. Bazı çocuklar, Tanrısal ilkeleri uygulayan ve çevrelerindeki dünyadan kendilerini büyük ölçüde koruyan ana-babaları olmasına rağmen, onların benimsediği değerlere sırt çeviriyorlar. Neden? Belki de, sorunlarımızın bir başka temel nedeni olan insana özgü kusurluluk yüzünden. Pavlus şöyle dedi: “Nasıl günah bir adam [Âdem] vasıtası ile, ve ölüm günah vasıtası ile dünyaya girdiyse, böylece ölüm de bütün insanlara geçti; çünkü hepsi günah işlediler.” (Romalılar 5:12) Âdem bencil bir asiydi ve tüm soyuna kötü bir miras bıraktı. Bazı gençler, tıpkı ataları gibi isyan yolunu seçiyorlar.
FAZLA SERBESTLİK TANIYAN ELİ VE KATI REHOBOAM
9. Çocuk yetiştirmekte hangi aşırılıklar çocuğu asiliğe kışkırtabilir?
9 Ergenlik çağındaki gençlerin asi olmasına yol açan başka bir neden ise, ana-babaların çocuk yetiştirme konusundaki dengesiz görüşleridir. (Koloseliler 3:21) Bazı titiz ana-babalar çocuklarına katı sınırlar koyarak terbiye verirler. Başkaları fazla serbestlik tanır, ergenlik çağındaki deneyimsiz çocuklarını koruyacak yol gösterici kurallar sağlamazlar. Bu iki aşırı uç arasındaki dengeyi bulmak her zaman kolay değildir. Ayrıca, farklı çocukların farklı ihtiyaçları vardır. Birinin gözetime ihtiyacı diğerinden daha fazla olabilir. Yine de, Mukaddes Kitaptaki iki örnek katı sınırlar koyarak ya da fazla serbestlik tanıyarak aşırıya kaçmanın tehlikelerini göstermeye yardım edecektir.
10. Eli, büyük olasılıkla sadık bir başkâhin olduğu halde neden zayıf bir babaydı?
10 Eski İsrail’in başkâhini Eli bir babaydı. Kendisi 40 yıl hizmet etmişti ve kuşkusuz Tanrı’nın Kanununda çok deneyimliydi. Eli büyük olasılıkla normal kâhinlik görevlerini çok sadık bir şekilde yerine getirdi; hatta belki oğulları Hofni ve Finehas’a da Tanrı’nın Kanununu tam olarak öğretmişti. Bununla birlikte, Eli oğullarını fazlasıyla şımarttı. Hofni ve Finehas kâhinler olarak hizmet ettiler; fakat onlar sadece kendi isteklerini ve ahlaksız arzularını doyurmakla ilgilenen “alçak adamlardı.” Buna rağmen, kutsal yerde utanç verici hareketlerde bulunduklarında, Eli onları görevlerinden atma cesaretine sahip değildi. Onları sadece hafifçe azarladı. Eli, fazla serbestlik tanıyarak oğullarını Tanrı’dan daha çok onurlandırdı. Sonuç olarak, oğulları Yehova’ya sunulan pak tapınmaya karşı asilik etti ve Eli’nin tüm evinin başına felaket geldi.—I. Samuel 2:12-17, 22-25, 29; 3:13, 14; 4:11-22.
11. Eli’nin yanlış örneğinden ana-babalar ne öğrenebilir?
11 Bunlar olduğunda Eli’nin çocukları zaten yetişkin kişilerdi, fakat bu tarihsel olay, terbiyeyi esirgemenin tehlikesini vurgular. (Süleymanın Meselleri 29:21 ile karşılaştırın.) Bazı ana-babalar sevgiyi fazla serbestlik tanımayla karıştırıyor, açık, tutarlı ve makul kurallar koyup bunları yürürlükte tutmakta başarısız kalıyorlar. Tanrısal ilkeler çiğnendiğinde bile sevgi dolu terbiye vermeyi ihmal ediyorlar. Bu tutum yüzünden, çocuklar sonuçta ana-babayı ya da başka herhangi bir otoriteyi dikkate almayan biri durumuna gelebilir.—Vaiz 8:11 ile karşılaştırın.
12. Rehoboam otorite uygulama konusunda hangi hatayı yaptı?
12 Rehoboam, otorite uygulamakta diğer aşırı uca bir örnektir. O, birleşik İsrail krallığının son kralıydı, fakat iyi bir kral değildi. Rehoboam, babası Süleyman’ın koyduğu yükler yüzünden halkı hoşnutsuz durumda olan bir ülke devraldı. Acaba Rehoboam anlayışlı davrandı mı? Hayır. Halkı temsil eden bir heyet kendisinden ezici önlemlerden bazılarını kaldırmasını istediğinde, daha yaşlı danışmanlarının olgun öğüdünü dinlemedi ve halkın üzerindeki ağır yükün daha da ağırlaştırılmasını emretti. Onun küstahlığı kuzeydeki on sıptın isyan etmesine yol açtı ve krallık ikiye bölündü.—I. Kırallar 12:1-21; II. Tarihler 10:19.
13. Ana-babalar Rehoboam’ın hatasından nasıl sakınabilir?
13 Ana-babalar Mukaddes Kitabın Rehoboam ile ilgili kaydından bazı önemli dersler alabilir. Onlar duayla ‘Yehova’yı aramalı’ ve çocuk yetiştirme yöntemlerini Mukaddes Kitap ilkelerinin ışığında gözden geçirmelidirler. (Mezmur 105:4) Vaiz 7:7 “Gerçek gasıplık (baskı) hikmetli adamı delirtir” diyor. İyi düşünülmüş sınırlamalar ergenlik çağındaki gençleri bir yandan zarardan korurken, diğer yandan gelişmelerine olanak sağlar. Fakat çocukların içinde yaşadığı atmosfer kendi yargı yetilerini makul ölçüde kullanmalarını ve özgüven geliştirmelerini önleyecek kadar katı ve sıkıcı olmamalı. Ana-babalar, uygun özgürlükle açıkça belirtilen kesin sınırlar arasında bir denge kurmaya gayret ettiklerinde, gençlerin çoğunun asiliğe eğilimi daha az olacak.
TEMEL İHTİYAÇLARI KARŞILAMAK ASİLİĞİ ÖNLEYEBİLİR
14, 15. Ana-babalar çocuklarının gelişimine ne gözle bakmalı?
14 Ana-babalar, çocuklarının fiziksel olarak bebeklikten yetişkinliğe doğru büyüdüğünü görmekten sevinç duyarlar; yine de, çocuklarının onlara bağımlı olmayı bırakıp, kendi yargılarına duyduğu uygun güvenle hareket etmeye başlamasından tedirginlik duyabilirler. Bu geçiş dönemi boyunca, çocuğunuz ara sıra inatçı davranır ve işbirliği yapmazsa, şaşırmayın. İsa’nın takipçisi olan ana-babaların hedefinin, çocuğu İsa’nın olgun, dengeli ve sorumlu bir takipçisi olarak yetiştirmek olduğunu aklınızda tutun.—I. Korintoslular 13:11; Efesoslular 4:11, 14 ile karşılaştırın.
15 Zor olmakla birlikte, ana-babalar, ergenlik çağındaki çocuklarının daha fazla bağımsız olma yönündeki her isteğine olumsuz karşılık verme alışkanlığından vazgeçmelidirler. Bir çocuğun, birey olarak sağlıklı şekilde büyümeye ihtiyacı vardır. Gerçekten de, bazı gençler nispeten küçük yaşta yetişkin bir insanın bakış açısını tam olarak geliştirmeye başlar. Örneğin, Mukaddes Kitap genç Kral Yoşiya hakkında şöyle der: “Henüz gençken [yaklaşık 15 yaşında], atası Davudun Allahını aramağa başladı.” Bu dikkate değer gencin sorumluluk duygusuna sahip biri olduğu bellidir.—II. Tarihler 34:1-3.
16. Çocuklar kendilerine giderek daha fazla sorumluluk verildikçe neyin farkına varmalıdırlar?
16 Bununla birlikte, özgürlük beraberinde sorumluluk da getirir. Bu nedenle, yetişkin olma yolundaki çocuğunuzun bazı karar ve davranışlarının sonuçlarını yaşayarak görmesine izin verin. “Bir adam ne ekerse, onu biçer” ilkesi hem gençler, hem de yetişkinler için geçerlidir. (Galatyalılar 6:7) Çocuklar sonsuza dek korunamaz. Bununla beraber, çocuğunuz kesinlikle kabul edilemez bir şey yapmak isterse ne diyelim? Sorumlu bir anne ya da baba olarak, “hayır” demelisiniz. Ve hayır demenizin nedenlerini açıklarken, hiçbir şey bunu evete dönüştürmemelidir. (Matta 5:37 ile karşılaştırın.) Yine de, sakin ve makul bir şekilde “hayır” demeye çalışın; çünkü ‘yumuşak cevap gazabı yatıştırır.’—Süleymanın Meselleri 15:1.
17. Ergenlik çağındaki bir gencin, anne ya da babası tarafından karşılanması gereken ihtiyaçlarından bazıları nelerdir?
17 Sınırlamalara ve kurallara her zaman gönül rızasıyla uymasalar da, gençlerin tutarlı bir terbiyenin oluşturduğu güven duygusuna ihtiyaçları vardır. Kuralların anne ya da babanın anlık hislerine bağlı olarak sürekli değiştirilmesi düş kırıklığı yaratır. Ayrıca, ergenlik çağındaki gençler çekingenlik, utangaçlık ya da özgüven eksikliğiyle başa çıkmak üzere gerektiğinde teşvik ve yardım görürlerse, büyük olasılıkla daha dengeli kişiler olarak büyüyecekler. Bu yaştaki gençler, kendilerine hak ettikleri güvenin gösterilmesini takdir de ederler.—İşaya 35:3, 4; Luka 16:10; 19:17 ile karşılaştırın.
18. Gençlerle ilgili bazı teşvik edici gerçekler nelerdir?
18 Evde barış, istikrar ve sevgi olduğunda çocukların genellikle iyi yönde geliştiğini bilmek ana-babaları rahatlatabilir. (Efesoslular 4:31, 32; Yakub 3:17, 18) Alkolizm, şiddet ya da başka bazı zararlı etkilerin izini taşıyan ailelerden geldikleri halde, birçok genç kötü aile çevresi engelini bile yenip, mükemmel yetişkinler oldular. Bu yüzden, eğer çocuklarınıza güvenlikte olduklarını hissedecekleri ve kendilerine sevgi, şefkat ve dikkat gösterileceğini bildikleri bir yuva sağlarsanız—bu destek Kutsal Yazıların ilkeleriyle uyumlu olarak makul sınırlamalar ve terbiyeyle birlikte gelse bile—büyük olasılıkla kendileriyle kıvanç duyacağınız yetişkinler olarak büyüyecekler.—Süleymanın Meselleri 27:11 ile karşılaştırın.
ÇOCUKLARIN BAŞI DERDE GİRDİĞİNDE
19. Ana-babaların çocuğu izleyeceği yola göre yetiştirmeleri gerekmekle birlikte, çocuğa da hangi sorumluluk düşer?
19 Çocukları iyi yetiştirmek kesinlikle fark yaratır. Süleymanın Meselleri 22:6 şöyle der: “Çocuğu gideceği yola göre yetiştir, yaşlı olunca da ondan ayrılmaz.” Yine de, iyi ana-babaları olduğu halde ciddi sorunları olan çocuklar hakkında ne diyelim? Böyle bir şey mümkün mü? Evet. Meselin sözleri, çocuğun ‘dinleme’ ve ana-babasına itaat etme sorumluluğunu vurgulayan diğer ayetlerin ışığında anlaşılmalıdır. (Süleymanın Meselleri 1:8) Ailede uyum olması için hem ana-baba, hem de çocuk Kutsal Yazıların ilkelerini uygulamakta işbirliği yapmalıdır. Ana-babalar ile çocuklar birlikte çaba göstermezse, zorluklar ortaya çıkacaktır.
20. Çocuk düşüncesizliği yüzünden hata yaptığında, ana-babalar konuya nasıl hikmetle yaklaşabilir?
20 Bir genç hata yapıp başını derde sokarsa ana-baba nasıl tepki göstermeli? Gencin özellikle o zaman yardıma ihtiyacı var. Ana-babalar, ilgilendikleri kişinin deneyimsiz bir genç olduğunu akılda tutarlarsa, aşırı tepki gösterme eğilimine daha kolay karşı koyacaklar. Pavlus cemaatte olgun olanlara şu öğüdü verdi: “Ey kardeşler, siz ki, ruhanîsiniz, eğer bir adam bir suçta tutulursa, böyle birini hilim ruhu ile ıslah edin; sen de imtihan olunmıyasın diye, kendini sakın.” (Galatyalılar 6:1) Düşüncesizliği yüzünden hata yapmış bir gençle ilgilenirken ana-babalar bu aynı yöntemi izleyebilir. Davranışının neden yanlış olduğunu ve hatayı tekrarlamaktan nasıl uzak durabileceğini anlaşılır şekilde açıklarken, gencin kendisinin değil, yanlış davranışın kötü olduğunu açıkça göstermelidirler.—Yahuda 22, 23 ile karşılaştırın.
21. Ana-babalar İsa’nın takipçilerinden oluşan cemaatin örneğini izleyerek, çocukları ciddi bir günah işlediğinde nasıl tepki göstermeli?
21 Ya gencin suçu çok ciddiyse ne olacak? Bu durumda çocuğun özel yardıma ve ustalıklı yönlendirmeye ihtiyacı var. Cemaatin bir mensubu ciddi bir suç işlediğinde, tövbe edip yardım almak üzere ihtiyarlara yaklaşmaya teşvik edilir. (Yakub 5:14-16) Tövbe ettiği zaman, ihtiyarlar onu ruhen eski durumuna getirmek üzere kendisiyle birlikte çaba gösterir. Bu meseleyi ihtiyarlarla görüşmeleri gerekebilirse de, hata yapan gence yardım etme sorumluluğu ailede ana-babaya düşer. Onlar çocuklarından birinin işlediği ciddi bir günahı ihtiyarlar kurulundan gizlemeye kesinlikle çalışmamalıdır.
22. Yehova’yı örnek alarak, ana-babalar çocukları ciddi bir hata yaptığında hangi tutumu korumalı?
22 Kendi çocuğuyla ilgili ciddi bir sorun insanı son derece zorlar. Duygusal yönden bocalayan ana-babalar, dikbaşlı çocuğu öfkeyle tehdit etmeyi düşünebilirler; fakat herhalde bu onu üzüp kızdırmaktan başka bir işe yaramaz. Gencin geleceğinin, bu kritik zamanda ona nasıl davranıldığına bağlı olabileceğini aklınızda tutun. Kavmi doğruluktan saptığında, Yehova’nın sırf tövbe etmeleri durumunda onları bağışlamaya hazır olduğunu da unutmayın. O’nun sevgi dolu sözlerini dinleyin: “RAB diyor: Şimdi gelin de davamızı görelim; suçlarınız kırmız gibi olsa da, kar gibi beyaz olur; kırmız böceği gibi kızıl olsa da, yapağı gibi olur.” (İşaya 1:18) Ana-babalar için ne mükemmel bir örnek!
23. Çocuklarından birinin ciddi bir günah işlemesi karşısında ana-babalar nasıl davranmalı ve hangi şeyden sakınmalılar?
23 Bu yüzden, dikbaşlı çocuğu davranış tarzını değiştirmesi için teşvik etmeye çalışın. Deneyimli ana-babalardan ve cemaat ihtiyarlarından sağlıklı öğütler isteyin. (Süleymanın Meselleri 11:14) Düşüncesizce davranmamaya ve çocuğunuzun size geri dönmesini zorlaştıracak bir söz ve davranışta bulunmamaya gayret edin. Denetimsiz öfke ve hırçınlıktan uzak durun. (Koloseliler 3:8) Kolay kolay pes etmeyin. (I. Korintoslular 13:4, 7) Kötülükten nefret ederken, çocuğunuza karşı tepkisiz ve acı duygularla dolu duruma gelmekten sakının. En önemlisi, ana-babaların mükemmel bir örnek vermeye ve Tanrı’ya olan imanlarını güçlü tutmaya çalışmasıdır.
KARARLI BİR ASİYLE UĞRAŞMAK
24. İsa’nın takipçilerinden oluşan bir ailede bazen hangi üzücü durum ortaya çıkar; bir anne ya da baba bu durum karşısında ne yapmalı?
24 Bazı durumlarda, bir gencin isyan etmeye ve İsa’nın takipçilerine özgü değerleri tamamen reddetmeye kesin olarak kararlı olduğu bellidir. Bu durumda dikkat geriye kalanların aile yaşamını korumak veya yeniden kurmak üzerinde yoğunlaşmalıdır. Diğer çocukları ihmal ederek tüm enerjinizi asi olana harcamamaya dikkat edin. Sorunu ailenin diğer üyelerinden gizlemektense, meseleyi onlarla uygun bir ölçüde ve güven yaratacak şekilde görüşün.—Süleymanın Meselleri 20:18 ile karşılaştırın.
25. (a) Çocuk asi olmakta kararlıysa, ana-babalar İsa’nın takipçilerinden oluşan cemaatin örneğine uyarak, hangi yolu izleyebilir? (b) Çocuklarından biri isyan ettiğinde ana-babalar neyi akıllarında bulundurmalı?
25 Resul Yuhanna, cemaat içindeki yola gelmez bir asi hakkında şunu söyledi: “Kendisini eve kabul etmeyin, ve ona selâm vermeyin.” (II. Yuhanna 10) Ana-babalar, tam bir asi olan reşit yaştaki çocuklarına karşı benzer bir tavır almanın gerekli olduğunu düşünebilir. Böyle bir tavır zordur ve acı verir; yine de, ailenin geri kalan kısmını korumak üzere bazen gereklidir. Aileniz, korumanıza ve sürekli gözetiminize muhtaçtır. Bu yüzden, davranışla ilgili, net fakat makul sınırlar koymaya devam edin. Diğer çocuklarla iletişim kurun. Onların okulda ve cemaatte ne yaptıklarıyla ilgilenin. Asi çocuğun hareketlerini onaylamıyor olsanız da, ondan nefret etmediğinizi diğer çocuklara bildirin. Çocuğu değil, kötü davranışlarını mahkûm edin. İki oğlunun acımasız davranışı ailesinin toplumda dışlanmasına yol açtığında Yakub, oğullarını değil, onların şiddetli öfkesini lanetledi.—Tekvin 34:1-31; 49:5-7.
26. Bilinçli davranan ana-babaları, çocuklarından birinin isyan etmesi durumunda hangi şey teselli edebilir?
26 Ailenizde olanlardan kendinizi sorumlu tutabilirsiniz. Fakat mümkün olduğunca Yehova’nın öğüdünü izleyip, dua ederek elinizden geleni yaptıysanız, makul olmayan şekilde kendinizi eleştirmeye gerek yok. Hiç kimsenin kusursuz bir anne ya da baba olamayacağını, yine de iyi ana-baba olmak üzere bilinçli bir çaba gösterdiğinizi düşünerek teselli olun. (Resullerin İşleri 20:26 ile karşılaştırın.) Ailede yola gelmez bir asinin bulunması yürekte bir sızıdır, fakat bu sizin başınıza gelirse, Tanrı’nın bunu anlayacağından ve vefalı hizmetçilerini asla terk etmeyeceğinden emin olun. (Mezmur 27:10) Böylece, geriye kalan çocuklar için ailenizi güvenilir, ruhi bir liman olarak korumaya kararlı olun.
27. Müsrif oğul meselini hatırlayarak, asi çocukları olan ana-babalar her zaman neyi ümit edebilir?
27 Üstelik, hiçbir zaman ümidinizi kesmemelisiniz. Uygun eğitim verme yönündeki daha önceki çabalarınız, yoldan sapmış çocuğun yüreğini sonunda etkileyebilir ve tekrar aklını başına getirebilir. (Vaiz 11:6) İsa’nın takipçisi olan birçok aile sizinle aynı deneyimi yaşadı ve bazıları, İsa’nın müsrif oğul meselindeki baba gibi dikbaşlı çocuklarının geri döndüklerini gördü. (Luka 15:11-32) Aynı şeyi siz de yaşayabilirsiniz.
ŞU MUKADDES KİTAP İLKELERİ . . . . BİR ANA-BABANIN AİLEDE CİDDİ ASİLİĞİ ÖNLEMESİNE NASIL YARDIM EDEBİLİR?
Çocuğa yardım edilmezse dünyanın ruhu kendisini bozabilir.—Süleymanın Meselleri 13:20; Efesoslular 2:2.
Ana-babaların katı sınırlar koymakla fazla serbestlik tanımak arasındaki dengeyi bulmaları gerekir.—Vaiz 7:7; 8:11.
Yanlış davranışlar ele alınmalı, fakat bu yumuşak huylulukla yapılmalı.—Galatyalılar 6:1.
Ciddi günah işleyenler, tövbe edip yardım kabul ederlerse ‘şifa bulabilirler.’—Yakub 5:14-16.
[Sayfa 82’deki çerçeve]
ONLARA İÇİNİZİ AÇIN
Gençler, bağımsızlıklarının artışıyla birlikte kuşkular ve kaygılar da yaşarlar. Dünyada nasıl hareket edecekleri konusunda bocaladıklarını hissedebilirler. Sanki kaygan bir yolda yürümeye çalışıyor gibidirler. Gençler, yaşadığınız korku ve kaygıları ana-babanıza çekinmeden anlatın. (Süleymanın Meselleri 23:22) Ya da ana-babanızın sizi fazla kısıtladığını hissediyorsanız, daha fazla özgürlüğe ihtiyacınız olduğunu onlara söyleyin. Sizin rahat olduğunuz ve onların meşgul olmadığı bir zamanda konuşmayı planlayın. (Süleymanın Meselleri 15:23) Birbirinizi gerçekten dinlemek için vakit ayırın.
[Sayfa 83’teki resim]
Eğer ana-babalar ergenlik çağı sorunlarıyla başa çıkmalarına yardım ederlerse, çocuklar büyük olasılıkla daha dengeli şekilde büyüyecekler