Gençler—Mutlu ve Birleşmiş Bir Ailede Sizlerin Rolü

“Ben babamın (gerçek) oğlu idim, anamın gözünde nazik ve bir taneciktim.”—Süleymanın Meselleri 4:3.

1, 2. İsa’nın ardınca gidenlerin bile evlerinde ne tür sorunlar başgösteriyor?

KAYGILARINIZI, sizinle ilgilenen ve duygularınızı anlamaya çalışıp buna göre öğüt veren birinin üzerine atmanız ne kadar ferahlatıcıdır! Hele bu kişi bir anne veya baba ise, sizin için bu gerçekten bir nimettir. Öyle ise, kendinizi ana-babanıza ne kadar yakın hissediyorsunuz?

² Ana-babaları Mesih’in ardınca yürüyen iki genç şunları yazdı: “Bizim ana sorunumuz karşılıklı görüşme noksanlığıdır. Her nedense ana-babamızla oturup konuşamıyoruz. Onları çok sevmemize rağmen, oturup karşılıklı düşünce alış-verişi yapamıyoruz. Bu sorun hakkında devamlı dua ettikse de, bir türlü çözüm bulamadık.” İsa’nın ardınca gidenlerin evlerinde bile neden zaman zaman ciddi bir karşılıklı görüşme noksanlığı var? Arzu edilmeyen böyle bir durumdan kurtulmanın bir yolu var mı?

GÖRÜŞME KOPUKLUĞUNUN NEDENİ

3, 4. Ana-babalarla çocuklar arasında görüşme kopukluğuna yol açan bazı nedenleri say.

³ Yukarıda sözü edilen gençler, eğlence ve arkadaş seçimi konusunda ana-babalarıyla anlaşmazlığa düştüler. Anlaşmazlıklar, kişinin kendi görüş açısının hiç dikkate alınmadığı hissi ile birleşince görüşme kopukluğuna yol açabilir. Fakat düşüncelerdeki böylesine farklılıklar acaba neden ileri geliyor? Süleymanın Meselleri 20:29 buna muhtemel bir neden gösteriyor. Şöyle okuyoruz: “Gençlerin süsü kendi kuvvetleridir; ve yaşlı adamların güzelliği ağarmış saçlardır.” Gençlerin “kuvvetleri”, hayatın yıllarca yaşanan acı gerçekleriyle düzeltilmediğinden, siz gençler ‘kötü bir şey olmayacağını’ düşünerek bazı tehlikeleri gözden kaçırabilirsiniz. Fakat ana-babalarınız, yaşları dolayısıyla ve hatta bizzat kendi başlarından geçen acı tecrübeler sayesinde kazandıkları hikmetle davrandıklarından, sorunlara farklı açıdan bakarlar. Sizin duygularınızı anlamakla birlikte, göremediğiniz bazı sinsi tehlikelerin farkında olabilirler.—Süleymanın Meselleri 29:15.

⁴ Bazen de acı duygularınız hakkında konuşmakta zorluk çektiğiniz için görüşme noksanlığı başgösterebilir. Başkalarıyla çelişkiye düşmekten veya bizzat kendi kusurlarınızdan dolayı yüreğinizde acı olabilir. Siz de belki, bizzat kendi kardeşlerinin ve samimi tanıdıklarının, evet, bizzat ev halkının kendisinden yüz çevirdiğini anlayan Eyub’un hissettiklerini hissedebilirsiniz. (Eyub 19:13-19) Bazı durumlarda da bir genç içindeki hassas duyguları dışa dökmeye çalıştığı zaman, anne veya babasının ‘kulaklarını kapaması’ nedeniyle bir görüşme kopukluğu oluşabilir. (Süleymanın Meselleri 21:13) Bir genç kız şöyle yakındı: “Çok acı çeker ve çok ağlardım ve babam bana ‘ağlamanın hiçbir yararı yok’ derdi; bu nedenle duygularımı hep içime attım. Onun önünde hiç gözyaşı dökmedim, aramızda hiç ama hiç düşünce alış-verişi olmadı.”

 5. Daha iyi bir karşılıklı görüşme ortamı sağlamak için atılacak ilk adım ne olmalıdır?

⁵ Bununla birlikte ana-babanın tutumu her ne olursa olsun, iyi bir karşılıklı görüşme ortamı yaratmak üzere bizzat sen çok şeyler yapabilirsin! Ana-babanla arandaki ilişkiyi dürüstçe gözden geçirerek işe başla. Örneğin, İsrail milleti ‘Baba, gençliğimde bana yol gösteren (benim sırdaşım) sensin” diyerek semavi Babalarına yakınmış gibi göründü. Fakat aslında, isyankâr davranışları yüzünden aralarındaki ilişki gergindi. (Yeremya 3:4, 5) Anne ve baban gerçekten senin ‘sırdaşın’ mı? İstemeyerek de olsa, görüşmeyi engeleyen bazı şeyler yapıyor olamaz mısın? Süleyman’ın dediği gibi, sen de “çünkü ben babamın [ve anamın] gerçek oğlu idim” diyebiliyor musun? (Süleymanın Meselleri 4:3) Onlara daha da yaklaşmak için neler yapabilirsin?

“İNAYET VE DOĞRULUK”

 6. (a) Süleymanın Meselleri 3:3’e göre bir gencin ‘Tanrı’nın ve insanların gözünde lütuf bulmasına’ hangi nitelikler yardım edecektir? (b) Bir kimse bunları nasıl ‘boynuna bağlayabilir’?

⁶ Hikmetli kral Süleyman, bir gencin, “Allahın ve [ana-baban da dahil] insanların gözünde lütuf bulması ve şöhretli (sağgörülü) olması” için neler gerektiğine değinip şu cevabı verdi: “Oğlum, . . . . inayet ve hakikat (doğruluk) seni bırakmasınlar; bağla onları boynuna; yaz onları yüreğinin levhasına.” (Süleymanın Meselleri 3:1-4) İnayet ve doğruluk nitelikleri seni anne ve babana daha da yaklaştıracaktır. Fakat bu nitelikler, ‘boynuna bağlı ve yüreğine yazılı’ olarak bizzat kişiliğinin özlü birer parçası olmalıdırlar. Mukaddes Kitabın yazıldığı zamanlarda mühür yüzüğü, kaytanla boyundan asılı olarak kullanılıyordu. (Tekvin 38:18) Bu mührün paha biçilmez bir değeri vardı, zira o kullanılmaksızın hiçbir belgeye güven sağlanamazdı. Mührü taşıyan kişi onu asla unutmaz ve paha biçilmez değerini daima hatırlardı. Öyle ise, inayet ve doğruluk nitelikleri de daima zihinde tutulmalı ve değerleri asla unutulmamalıdır. Fakat sen bu nitelikleri nasıl gösterebilirsin?

 7. Daha iyi bir görüşme ortamı sağlamak açısından nasıl inayet veya ‘vefakâr sevgi’ gösterebilirsin?

⁷ “İnayet” kavramı, İbranice’deki orijinal metne göre “vefakâr sevgi” anlamına gelir ve özel bir ilişki için kişinin kendisini adamasını ima eder. Şu halde, sen, ana-babana karşı vefakâr mısın veya onlarla arandaki duygusal yakınlığı korumaya acaba kendini adadın mı? Zekarya 7:9, 10’a göre, inayet acıma ve merhamet ile bağlantılıdır. Hayatın baskılarıyla karşılaşan ana-babana karşı merhametli olabiliyor musun? Bazı insanların vefakâr sevgisi “sabah bulutu gibidir ve erken uçup giden çiğ gibidir.” (Hoşea 6:4) Senin vefakâr sevgin hararetli bir tartışmada veya isteğin yapılmadığında hemen yok oluveriyor mu? Yoksa sinirliyken bile, vefakâr sevgi kanununu dilinde tutuyor musun? Vefa ve merhamet nitelikleri karşılıklı görüşme ortamı sağlamak açısından hayati önem taşır.—Süleymanın Meselleri 31:26.

 8. Bir genç nasıl doğru olabilir?

⁸ “Doğruluk”, samimiyet oluşturur, zira yakın bir ilişki için güven duygusu şarttır. Gerçek kişiliklerini gizleyen “yalancı adamlar” gibi olma. (Mezmur 26:4) Belki sen, İsa’nın ardınca giden ana-babanın yanındayken başka, onların gözünden uzak bir yerdeyken başka, iki farklı hayat tarzı sürdürme iğvasıyla karşılaşabilirsin. Özellikle ciddi bir problemi tek başına çözmekte güçsüz olduğunda, böyle bir davranış biçimi felakete yol açabilir. Yalancılığın meydana çıktığı zaman, sana karşı duyulan güvenin nasıl sarsılacağını lütfen düşün. İsa’nın ardınca giden bir genç şu itirafta bulundu: “Anne ve babam, bildiklerini sandığımdan çok daha fazlasını biliyorlar. Onlardan bazı şeyler saklamaya çalışmak, hem kendimi hem de Yehova’yı aldatmaya çalışmak demektir.” Evet, doğrulukta sebat etme niteliğini geliştirmek üzere kararlı ol. Fakat bu şekilde doğru olmak, sadece “iğri” söz ve işlerden kaçınmak anlamına mı gelir?—Süleymanın Meselleri 4:20, 24; 10:9.

YÜREKTEN KONUŞ

 9. İki genç hangi sorunu çözdü? Sonuç ne oldu?

⁹ Bazı gençler duyguları konusunda ana-babalarına karşı dürüst değildirler. Örneğin, 2. paragrafta sözü edilen gençlerden biri şunu itiraf etti: ‘Huzuru muhafaza etmek için gerçek duygularımızı içimizde saklayıp ana-babamızın duymaktan hoşlanacağını bildiğimiz şeyleri söylemeye çalıştık.” Bu gençler, daha sonra yardım aradılar. Ana-babalarına yaklaşıp, ‘sözlerim yüreğimin doğruluğunu ifade eder’ diyen genç Elihu’nun örneğine uymaları için bir ihtiyar onları teşvik etti. (Eyub 33:3) Onlar hararetle dua ettikten sonra, ana-babalarına yüreklerini açıp, acı duygularını dile getirdiler. (Süleymanın Meselleri 12:18 ile karşılaştır.) Çocuklarının gerçek duygularını öğrenen baba, önce şok geçirmekle birlikte, daha sonra sorunu abarttığını itiraf etti. Şimdi çocukları kendisiyle konuştukları için memnundu. Kızı sözlerini şöyle bitirdi: “Yavaş da olsa, aile durumumuz şüphesiz iyiye gitmektedir. Daha rahat bir görüşme ortamı kurabildiğimizden beri, onların koyduğu kuralların nedenlerini de anlayabiliyoruz. Onlar da artık bizimle bebekle konuşur gibi konuşmayı bıraktılar. Birbirimizi çok daha iyi anlamaya başladık.”

10, 11. (a) Süleymanın Meselleri 27:19’a göre, İsa’nın ardınca giden bir ailede sıcak bir birlik oluşturan nedir? (b) Gençler bu ayeti nasıl uygulayabilirler?

¹⁰ Ana-babana açılman, yürekten yüreğe erişmeyi sağlar. Sakin ve saygılı bir tarzda konuştuğunda, ana-baban yüreğinde neler olduğunu sezebilir. (Süleymanın Meselleri 29:11) Sen de onların yüreklerindekini anlarsın. Bu açıksözlü ve anlayışlı diyalog, yüreğini daha iyi tanımana yardım eder. Süleymanın Meselleri 27:19 şöyle der: “Su yüzü yüze gösterdiği gibi, yürek de insanı insana gösterir.a Bir havuzdaki durgun suda yüzünün yansımasını gördüğün gibi, ana-babanla kurduğun yürekten yüreğe erişme sayesinde de onların duygu ve saiklerinin seninkilerden pek farklı olmadığını görebilirsin. Bu karşılıklı görüşme, sıcak bir aile ortamı için gerekli olan karşılıklı anlayış ve ilginin yaratılmasını sağlar.

¹¹ Acı verici meseleler hakkında bile ana-babanla konuşmaya istekli ol. Sevinç ve başarıların kadar korku ye başarısızlıklarını da açıklamaktan kaçınma. Hayattaki hedeflerin ve duaların hakkında onlarla konuş. Onlardan ‘kendini sakın ayırma’; bu iğvaya karşı koy. (Süleymanın Meselleri 18:1) Böyle özel sorunlarına ortak olabilmeleri için, anne veya babanla konuşmak üzere muntazam olarak vakit ayırmaya çalış. Bazı gençler, anne veya babalarıyla vaaz etme işinde çalışırlarken, tekrar ziyaretlere giderken ya da birlikte çıktıkları uzun yürüyüşlerde ve hatta ailece girişilen eğlence faaliyetleri sırasında bile bunu yaptılar.

12. Gençler hangi gerçeklere göğüs germelidirler?

¹² Karşılıklı bir anlamlı görüşme ortamı yaratıp geliştirme çabalarının genellikle olumlu etkiler doğuracağını bilmekle birlikte, hem senin hem de ana-babanın kâmil olmadığını unutma. Ana-babalar bazen haksız davranabilir, başkalarının duygularına karşı duyarsız kalabilir veya gereği gibi bir örnek olmayabilirler. Hatta imanda olmayabilir ve dolayısıyla Mukaddes Kitap prensipleri doğrultusunda davranmayabilirler. İçinizden bazıları anasız veya babasız, bazılarınız ise ailenin üvey çocuğu olarak yaşıyor olabilirsiniz; her iki durumun da getirdiği baskılar oldukça ağırdır. Ana-babana ne kadar yakın olursan ol, yine de bazen kendini yalnız hissettiğin anlar olacak. Acaba bu tür sıkıntılara nasıl sadakatle tahammül edebilirsin?

‘GENÇLİĞİNDE BOYUNDURUĞU TAŞIMAYI’ ÖĞREN

13. Yeremyanın Mersiyeleri 3:27’deki Yeremyanın ifadesi neden insana tuhaf gelebilir?

¹³ Yeremya, Yehova tarafından peygamber olarak görevlendirildiğinde şöyle haykırdı: “Ah, ya Rab Yehova! işte ben söz söylemek bilmiyorum; çünkü çocuğum.” Fakat Yehova ona güven verdi ve onu kuvvetlendirdi. Yeremya çektiği sıkıntılar, yaşadığı korkular ve cesaret kırıklığı yüzünden bazen görevini bırakmak istedi; bir keresinde şöyle bile dedi: “Doğduğum gün lânetli olsun.” (Yeremya 1:6, 19; 20:7-9, 11, 14) Daha sonra ise şöyle yazdı: “İnsan için boyunduruğu gençliğinde taşımak iyidir.” (Yeremyanın Mersiyeleri 3:27) Fakat nasıl olur da, sıkıntılar boyunduruğunun taşınmasının yararlı olduğu düşünülebilir? Yusuf’un örneği bunu açıklar.

14, 15. (a) Yusuf, bir genç olarak nasıl bir tecrübe geçirdi? (b) “Yehova’nın Sözü” onu nasıl “tasfiye etti”?

¹⁴ Yusuf, henüz 17 yaşındayken, gördüğü rüyada, gelecekte önemli bir mevkie getirileceğine dair Tanrı’nın vaadini aldı. Fakat çok üzücüdür ki, kıskanç kardeşleri onu köle olarak sattılar. Sonunda Mısır’a götürüldü. Orada sahte bir ırza tecavüz girişimiyle suçlandı ve zindana atıldı, zinzire vuruldu. (Tekvin 37:2, 4-11, 28; 39:20) İzzetli bir vaadin mirasçısı olan bu örnek genç, izbe bir hücrenin kasvetli duvarları arasına hapsedildi. Yabancı bir ülkede bir ecnebi olarak, kendisine duygudaşlık gösterecek ve fikir alışverişi yapacak tek bir arkadaşı bile yoktu.

¹⁵ Yusuf’un “ayaklarını bukağı ile incittiler; onu demire vurdular; onun sözü yerine gelinciye kadar, Yehova’nın sözü onu denedi (tasfiye etti).” (Mezmur 105:17-19) Yusuf, Yehova’nın sözü gerçekleşene kadar, tam 13 yıl bir köle ve tutuklu olarak sıkıntı çekti. O, bu tecrübeyle arındırıldı. Yehova, her ne kadar onun sıkıntılarına neden olmadıysa da, belli bir amaçla bunlara müsaade etti. Yusuf, büyük sıkıntılar çekerken, acaba yine de “Yehova’nın sözü”ne karşı beslediği ümidi koruyabilecek miydi? İyi niteliklerini olgunlaştırarak, gerekli olan sabır ve alçakgönüllülüğü geliştirip, ruhen kuvvetlenmekte ve zor bir görevi başarmaktaki kararlılıkta kalacak mıydı? Tasfiye ateşinden, saf ve Tanrı’nın gözünde değerli bir altın külçe olarak çıktı; Tanrı ise, onu harikulade bir şekilde kullandı.—Tekvin 41:14, 38-41, 46; 42:6, 9.

16. İsa’nın ardınca giden bir genç sıkıntılara ne gözle bakmalıdır?

¹⁶ Gerek Yusuf, gerekse Yeremya, kendi hataları yüzünden olmadan sıkıntı çektiler. Onlar zaten Tanrısal nitelikler geliştirmiş kişilerdi. Bununla birlikte, zorlu sıkıntılarla başa çıkmaya çalıştıkça, tamamen arındırıldılar. Buna göre, kendi yollarında yanılan gençlerin ne kadar çok arındırılmaya gereksinimleri var! Disiplini kabullenmek zor da olsa, onunla terbiye edilmek adalet oluşturur. (İbraniler 12:5-7, 11) Böyle bir disiplin tıpkı çok ısıtıldıktan sonra su verilerek sertleştirilen çelik gibi kişiyi kuvvetlendirir. ‘Yehova Yusufla olduğu ve ona inayet gösterdiği’ gibi, sana da olağanüstü bir kuvvet verecek ve tahammülünü bol bol mükâfatlandıracaktır.—Tekvin 39:21; II. Korintoslular 4:7.

17. Zor bir yaşamın bir genç kız üzerinde nasıl etkisi oldu? Sen şahsen bundan ne öğreniyorsun?

¹⁷ Örnek olarak genç bir kızı ele alalım. Bu genç kız, kendisine gereğinden fazla katı davranan ve sevgili babasının ölümünde duyduğu hislere ilgisiz kalan üvey babasının tutumundan dolayı bir an için evden kaçmayı düşündü. Fakat bunun sadece sorunları daha da artıracağını fark ederek bundan vazgeçti ve evde kalıp her şeye tahammül etmeye karar verdi. Şimdi, 13 yıl sonra, şu sonuca vardı: “Üvey babamın bana verdiği disiplin beni daha iyi bir insan yaptı. Annemle yalnız yaşarken şımarık ve isyankârdım. Her şeyin dilediğim gibi olmasını isterdim. Şimdi başkalarını da düşünmeyi öğrendim. Ayrıca Yehova, babamın ölümünün etkisinden kurtulmak ve üvey babama yakınlaşmak üzere güç bulmak için yaptığım sayısız duayı da cevaplandırdı.” Evet, zorluklarla yaşamayı öğrenmek, seni, Yehova’ya daha da yaklaştıracaktır. Böylece O, senin Arkadaşın, ‘gençliğinden beri güvendiğin’ kişi olabilir.—Mezmur 71:5.

18. (a) Bir gencin gelecekte nasıl bir hayata sahip olacağını tayin eden etkenler nelerdir? (b) Gençler ana-babalarına neden değer vermelidirler?

¹⁸ Şunu da asla unutma, kişisel değerini ve gelecekteki hayatını tayin eden tek etken sadece aile çevren değildir. Daha ziyade “bir çocuk . . . . işlerile kendini tanıtır, işlediği temiz mi, doğru mu, yoksa değil midir.” (Süleymanın Meselleri 20:11) Doğru davranışların, Tanrı’nın seni sevmesini sağlayacak, hayatına anlam ve değer kazandıracaktır. Hiçbir aile kâmil değildir; fakat sen evindeki olumlu nitelikleri görmeye çalış. Yiyecek, giyecek, barınak, ilaç ve benzeri ihtiyaçlarını karşılayan ana-babanın katlandığı fedakârlıkları düşün. Nankörlükle karşılık vermektense, “babana, anana hürmet et.” Onlara çok değer ver.—Efesoslular 6:1-3; Süleymanın Meselleri 16:20; 17:13.

19. Birinin, ana-babasına yürekten itaat etmesi ne gibi mükâfatlarla sonuçlanır?

¹⁹ Ana-babanla kuracağın anlamlı iletişim, onlara karşı duyduğun sevgiyi derinleştirecektir. Bu şekilde kolayca, yürekten gelerek onlara itaat edeceksin. “Oğlum [veya kızım], öğrettiğimi unutma; ve yüreğin emirlerimi tutsun” diyen hikmetli baba, devamen mükâfatı şöyle dile getiriyor: “Çünkü onlar sana ömür uzunluğunu, ve yaşama yıllarını, ve barışı artırırlar.”—Süleymanın Meselleri 3:1, 2.

[Dipnotlar]

ŞUNLARI HATIRLIYOR MUSUN?

◻ Görüşme kopukluğuna neler yol açabilir?

◻ Bir genç nasıl vefakâr sevgi gösterebilir?

◻ Hakikate sadık olarak davranmak ailedeki karşılıklı görüşmeyi hangi şekilde daha iyiye götürecektir?

◻ Sıkıntılar boyunduruğunu taşımak bir gençe ne gibi yararlar sağlar?

[Sayfa 19’daki resim]

Sıkıntılar boyunduruğu Yusuf’un kişiliğini arındırdığı gibi, zorluklara tahammül etmen senin de kişiliğini arındıracak