Bölüm 1
Hakikatin Hoş Sözleriyle Konuşmak
1-3. İnsan konuşma yeteneğini nereden aldı? Bu yetenek nasıl gelişti?
1 Yehova, konuşma yeteneğinin büyük Yaratıcısıdır. Zekâ sahibi yaratıklar arasındaki iletişimi sağlayan bu şahane yetenek için tüm şeref Yehova’ya aittir. Tanrı’nın yaptığı her şey iyi olduğuna göre, ilk adama verdiği bu konuşma yeteneğinin, Mukaddes Kitapta Yakub 1:17’de sözü edilen “kâmil mevhibe”lerden biri olduğundan emin olabiliriz. Sözcükler konusunda uzman olan Ludwig Koehler, insanın konuşma yeteneği hakkında şöyle yazdı: “Konuşmanın nasıl meydana geldiği, kavrama kıvılcımının . . . . konuşulan sözleri oluşturmak üzere ruhu nasıl harekete geçirdiği, bizim anlayışımızın ötesindedir. İnsanın konuşma yeteneği bir sırdır; bir Tanrı vergisi, bir mucizedir.”
2 Yaratıldığında Âdem’e bir sözcük dağarcığı verildi. O, aynı zamanda yeni sözcükler de türetebilirdi. Etkili bir şekilde konuşma yeteneğine sahipti. Düşüncelerini düzgün bir dille ifade edebilmekle kalmayıp, başkalarının konuşmasını da anlayabilmekteydi. Bunu, Tanrı’nın Âdem ile konuşup, ona bazı talimatlar vermesinden anlıyoruz. Aynı zamanda Âdem, Havva ile de konuşabilmekteydi.—Tekvin 1:27-30; 2:16-20.
3 Ancak yeryüzünde kötülüğün çok arttığı bir zamanda, Babil kulesinin yapımında Tanrı insanların dilini karıştırdı. (Tekvin 11:4-9) Bu nedenle bugün birçok dil var. Bu dillerin çoğunun çeşitli lehçeleri bulunmaktadır. Bu dillerden bazıları küçük kabile grupları, diğerleri ise, milyonlarca kişi tarafından konuşulmaktadır. İnsanın konuşma yeteneği, bizzat kendisi gibi, asıl kâmillik düzeyinin çok altına düşmüştür. İnsan, dilini çok defa yalan söylemek ve başkalarını Tanrı’dan uzaklaştırmak için kullanmaktadır.
4. Konuşma yeteneğimizi nasıl kullanmalıyız?
4 Öte yandan, Yehova’nın hizmetçileri olan bizler, bu konuşma yeteneğini uygun şekilde kullanmak istiyoruz. İnsanlarla hakiki Tanrı hakkında konuşma ve onlarla adil bir yeni dünyadaki ebedi hayatla ilgili O’nun heyecan verici mesajını paylaşma imtiyazına sahibiz. Bunu etkili bir şekilde yapmamıza yardımcı olmak amacıyla bu “Konuşma Yeteneğini Geliştirme Rehberi” sağlanmıştır.
5, 6. Hakikati konuşmamız neden çok önemlidir?
5 Hakikat sözleriyle konuşmak. Konuşma yeteneğini uygun şekilde kullanmak, sözlerimizin Tanrı’nın Sözü ile tamamıyla uyum içinde ve daima hakikat olmasını gerektirir. Yalanlar dinleyicilere ruhi sağlık sağlamaz. Bunun için resul Pavlus hikmetli şekilde şöyle tembih etti: “Benden işitmiş olduğun sağlam sözlerin örneğini . . . . tut.” Neden? Bu “sağlam sözlerin örneği” Tanrı’dan geldiğinden. (II. Timoteos 1:13) Bazılarının “hakikatten kulaklarını döndürecekler”i uyarısında bulunan Pavlus, doğru hareketin, “kelâm” olan Tanrı’nın Sözünü ‛vaaz etmek’ olduğunu gösterdi. Böylece vaaz edip öğretme işimizin tümünde, temel olarak kullandığımız Tanrı’nın hakikat Sözüne sıkıca bağlı kalmalıyız.—II. Timoteos 4:1-5.
6 Hepimiz doğru zamanda söylenen doğru sözün, bir kimseyi ebedi hayata götüren yola sevk edebileceğinin veya hayat yolunda kalmasına yardım edebileceğinin farkındayız. (Süleymanın Meselleri 18:21; Yakub 5:19, 20) Bundan dolayı Söz’ü vaaz ederken, sözlerin uygun kullanılışı her birimiz için büyük bir önem taşımakta ve Konuşma Yeteneğini Geliştirme İbadeti bu gerçeği vurgulamaya çalışmaktadır.
7-9. En etkili sözcükler genellikle hangileridir?
7 Sözcük seçimi. Sözcükler, düşünceleri veya fikirleri konuşanın zihninden kendisini dinleyenlere iletmeye yarar. Bu iletişimi başarmak için, konuşan kişi düşüncelerini tam olarak ifade eden ve dinleyiciler tarafından bilinen veya kolayca anlaşılabilecek sözcükler kullanmalıdır. Etkili sözcüklerin seçilmesi ilk başta kolay olmayabilir. İsrail’in hikmetli Kralı Süleyman bile “araştırdı, ve bir çok meselleri sıraya koydu. Vaiz hoş sözleri, ve doğrulukla yazılmış olanı, hakikat sözlerini bulmağa çalıştı.” (Vaiz 12:9, 10) Böylece arzu ettiği sözleri bulmak için kişi zihnen çaba göstermeli, araştırma yapmalı ve yargılama yeteneğini kullanmalıdır. Mukaddes Kitabın aynı babının 11. ayetinde iyi seçilmiş sözlerin etkili olduğu gösterilerek, “hikmetlilerin sözleri” insanları hayat yolunda dürtüp teşvik eden “üğendireler”e benzetilmektedir.
8 Öğrenilecek ilk prensiplerden biri, sözlerin basit olmasıdır. Etkili bir şekilde konuşmak için, sözlerin karmaşık veya zor olması gerekmez. Aslında basitlik, anlayış için bir anahtar olduğundan, hafızaya büyük yardımcıdır. Mukaddes Yazıların şu açılış sözlerinden daha basit ve aynı zamanda daha görkemli ne var: “Başlangıçta Allah gökleri ve yeri yarattı.” Bu sözler unutulamaz. Her şey üzerinde derin düşündükten sonra hikmetli Süleyman’ın vardığı sonuç da böyledir: “Allahtan kork, ve onun emirlerini tut; çünkü insanın bütün vazifesi budur.”—Vaiz 12:13.
9 Tanrı’nın hakikatinin net sesini boğan sözlerden kaçınmak istiyoruz. ‛Bilgisizce sözlerle öğüdü karartmak’ istemiyoruz. (Eyub 38:2) Çünkü “boru da belirsiz ses verirse” kim duyup anlayacak?—I. Korintoslular 14:8.
10, 11. İsa konuşma bakımından bize nasıl bir örnektir?
10 Hepimiz İsa Mesih’in verdiği güzel örnekten yararlanabiliriz. Sade sözlerle anlatım biçimi ve günlük hayatta karşılaşılan olaylardan aldığı basit tasvirleri, dinleyiciler üzerinde derin etki yaptı. Kefernahum şehrine yakın bir dağda verdiği ve Matta İncilinin 5-7 baplarında kayıtlı bulunan konuşmayı hatırla. Konuşması süslü ifadelerden mi ibaretti? Hayır. İki anlamlı sözlerle mi doluydu? Hiç de değil. İsa, insanların yüreğini etkilemesi için hakikatin zihinlerine girmesini istedi. Gerçekten Babası Yehova gibi düşünüyordu. O, konuşma bakımından Yehova’nın hizmetçileri için en iyi örneği bıraktı.
11 Net, basit ve iyi seçilmiş hakikat sözlerinin kuvvetli etkisini hiçbir zaman küçümsemeyelim. Bunlar zevk verebilir, heyecanlandırabilir ve harekete geçirebilir. İsa’nın konuşmasıyla ilgili Luka 4:22’deki kayıt, onu dinleyenlerin hepsi “ağzından çıkan lâtif sözlere şaş”tılar der. Onun resulleri de birçok hevesli dinleyici buldular. Resuller, o zamanın ileri gelen Yahudileri tarafından “okumamış, avamdan adamlar” sayıldığına göre, nasıl başarılı olabildiler? (Resullerin İşleri 4:13) Kullandıkları yöntemleri Efendileri olan Mesih’ten öğrenmişlerdi. Bu gerçek, bugün Tanrı’nın genç ve yaşlı bütün hizmetçileri için çok teşvik edici değil midir?
12. Ana-babalar, çocuklarının düşüncelerini iyi bir şekilde ifade etmesine nasıl yardım edebilirler?
12 Ana-babalar, çocuklarının kendilerini iyi bir şekilde ifade etmesine yardımcı olmak için çok şey yapabilirler. Evdeyken hem iyi örnek olarak hem de öğretme yoluyla güzel bir konuşma tarzı benimsetebilirler. Bir kimsenin konuşmasına da rehberlik etmesi gereken Mukaddes Kitap prensiplerini genç zihinlere yerleştirebilirler. (Tesniye 6:6-9) Birçok aile, Günün Ayetleri adlı kitabımızın giriş kısmında açıklandığı gibi, Mukaddes Kitaptan alınan günün ayetlerini müzakere etmek için her sabah birkaç dakika ayırıyor. Başka zamanlarda da Kule ve Uyan! dergilerini birlikte okuyorlar. Böylelikle, ailece sözcük dağarcıklarına yenilerini ekleyerek ve bu sözcüklerin başkalarıyla daha etkili konuşmak için nasıl hoş bir şekilde kullanılabileceğini görerek, mükemmel bir eğitim alıyorlar. Bu şekilde aile, Yehova’nın değişik meseleler hakkındaki düşüncelerini ayırt edecek, konuşmaları da bunu yansıtacaktır.
13-16. Konuşma Yeteneğini Geliştirme İbadetinden tam anlamıyla yararlanabilmek için şahsen neler yapmalıyız?
13 Konuşma Yeteneğini Geliştirme İbadetine katılmakla ilerlemek. Bu Rehber’de taslağı çizilen inceleme programı, Tanrı’ya hizmette ilerlemeyi samimiyetle arzu eden hepimizin “hoş sözleri . . . . hakikat sözleri”ni kullanmamıza yardım edecek. eğer Yehova’nın yönetimine ve O’nun ruhuna güvenirsen, yaşın veya öğrenim durumun ne olursa olsun, bu hizmette ilerleyebilirsin. Ancak gereken çabayı harcaman zorunludur. Seni kuvvetle şunu yapmaya teşvik ediyoruz: “Bu şeylerde gayretli ol; senin terakkin cümlesine zahir olmak için bunlara kendini ver.”—I. Timoteos 4:15.
14 Her birimizin harcayacağı çabanın bir kısmı, Yehova’nın kavminin bütün cemaat ibadetlerinde hazır bulunmaya kararlı olmak ve sonra da bu karara göre hareket etmek olmalıdır. Resul Pavlus’un şu öğüdünü uygulayabilmen için özellikle haftalık Konuşma Yeteneğini Geliştirme İbadetlerinde sana yardım edilecektir: “Hakikat sözünü doğrulukla kullanarak, kendini Allaha makbul ve utanılmaz bir işçi olarak takdim etmeğe gayret et.”—II. Timoteos 2:15.
15 Cemaat ibadetlerinde hazır bulunan herkes, ister erkek veya kadın, isterse genç ya da yaşlı olsun, bu programa kaydolabilir ve bundan yararlanabilir. Henüz vaftiz edilmemiş olsan da kaydolabilirsin. Az öğrenim görmüş olanlar, Tanrı’nın, bedene göre hikmetli, soylu veya dünyevi bakımdan yüksek öğrenim görmüş olanlardan birçoğunun Gökteki Krallığın mesajına olumlu karşılık vermeyeceklerini önceden bildiğini hatırlasınlar. (I. Korintoslular 1:26-29) Oysa Tanrı, dünyevi görüş açısından hor görülenlerden birçoğunun, bu mesaja kulak verip onu hakikate acıkmış olan başkalarına istekle ileteceğini de bildirdi. Bu programa kaydolup malzemelerini sadık bir şekilde uygulamakla, dürüst yürekli insanlara hakikatin hoş sözlerini söyleyebilmeni gerçekten mümkün kılacak bilgiyi kazanabilirsin. Bu, hem seni hem de seni dinleyenleri ferahlatacaktır.
16 Üstelik, bu ibadete etkin bir şekilde katılmakla, İsrail’in kralı Davud’un, hakkında dua ettiği şu duruma erişmeye söz ve davranışlarınla gayret edeceksin: “Ağzımın sözleri ve yüreğimin düşüncesi senin önünde makbul olsunlar, ya RAB, kayam ve kurtarıcım.” (Mezmur 19:14) İsa’nın tüm takipçileri her fırsatta Yaratıcı’yı memnun edecek sözleri kullanarak iyi konuşmayı kuvvetle arzu etmelidir. Konuşma Yeteneğini Geliştirme İbadeti bu hedefe erişmen için sana değerli bir yardım sağlayacak.